پخش زنده
امروز: -
گشت و گذار سایبری؛
بلندترین برج تمام آجری جهان
برج "گنبد قابوس" بنایی تاریخی از سده چهارم هجری، بلندترین برج تمام آجری جهان است.
به گزارش سرویس فضای مجازی خبرگزاری صدا و سیما؛ برج گنبد قابوس بنایی تاریخی از سده چهارم هجری است که در شهر گنبد کاووس، شمال ایران در استان گلستان قرار دارد. سبک معماری بنا شیوه رازی است.
این بنا که بلندترین برج تمام آجری جهان به‌شمار می‌آید بر فراز تپه‌ای خاکی که نزدیک به پانزده متر از زمین بلندتر است قرار دارد. بلندای بنا به همراه پی آن ۷۲ متر می‌باشد.
این بنا در سال ۳۷۵ هجری خورشیدی و در زمان پادشاهی کاووس پور وشمگیر و در شهر گنبدکاووس که پایتخت پادشاهان زیاری آن دیار بوده، بنا گردیده‌است.
پروفسور آرتور پوپ در مورد این بنا چنین نوشته‌است:«در زیر سمت شرق کوه‌های البرز و در برابر بیابان‌های پهناور آسیا یکی از بزرگ‌ترین شاهکارهای معماری ایران با همه شکوه و بزرگی خود قد برافراشته‌است. این بنا گنبد کاووس، آرامگاه کاووس پور وشمگیر است و برج آرامگاه از هرگونه آرایش به دور است. جنگنده‌ای با نیروی ایمان در نبرد رودرروی، پادشاهی شاعر در نبرد با ابدیت، آیا آرامگاهی چنین بزرگ و مقتدر وجود دارد.»
ویل دورانت در مورد آن نظر داده و نوشته‌است:
«گرگان در قرن ۱۰ میلادی (دوره زیاری‌ها) یکی از ولایت‌های بزرگ ایران بود و به امیران روشنفکر نامور بود، مانند کاوووس وشمگیر که پور سینا را به دربار خود خواند. این شهر گنبدی ۵۲ متری دارد.»
بلندای این گنبد مخروطی ۱۸ متر است و در بدنه شرقی روزنه‌ای جای داده شده که بلندای آن یک متر و نود سانتیمتر است. پهنای روزنه در بالا ۷۳ و در میانه ۷۵ و در پایین ۸۰ است. در گوشه جنوبی آن یک ورودی است که ۵/۱ متر پهنا و ۵۵/۵ متر بلندا دارد. در درون تاق نیم گرد سر در آن، مقرنسی است که به دیده می‌رسد در گام‌های نخستین پیشرفت این گونه آراستگی سازه و گچ‌بری است. شاید این مقرنس ساده ولی زیبا از نخستین نمونه‌های مقرنس‌سازی در بناهای اسلامی باشد که به مرور تکمیل شده‌است.
دکتر ویلسن آمریکایی نماینده دانشگاه پنسیلوانیا نیز در بازدید و پژوهشی که از این بنا داشته دربارهٔ این مقرنس‌ها چنین نوشته‌است: بالای درب، درون نیم گرد ورودی گیلویی مقرنسی است که در گام‌های نخستین پیشرفت می‌باشد و این یکی از نمونه‌های آراستن بنا است که از پایه‌های یک معماری که پستر اهمیت پیدا کرده‌است. دو سو نگاشته کوفی، کمربندوار، بدنه را آرایش کرده‌است که یک سوی آن در ۸ متری پای آن و دیگری بالا در زیر گنبد مخروطی است. گونه نوشته کوفی نگاشته‌ها ساده و آجری است و الفبای آن آرایش ندارند. برجسته و خواناست و دورادور آن‌ها قاب مستطیلی شکلی است از آجر.
نظر شما