چالش تجمیع گرایش‌های علوم ورزشی در نظام آموزشی+گزارش

حمید قاسمی در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صداوسیما افزود: بحث مربوط به تخصصی شدن گرایش ها امری است که در دنیا اتفاق می افتد و اگر در محیط فضای مجازی یک جستجوی ساده ای انجام دهیم می بینیم که این امر در همه دانشگاه های مطرح دنیا در حال اجراست. با توجه به اینکه این موضوع سرنوشت بسیاری از دانشجویان را تحت الشعاع قرار می دهد یک مقوله ملی محسوب می شود.

وی گفت: در سال 90 دکتر گائینی به همراه تیمی کارشناسی به سفارش پژوهشگاه تحقیقی ملی انجام دادند که بواسطه این تحقیق رشته های علوم ورزشی به گرایش های تخصصی تفکیک شدند. به عنوان مثال رشته مدیریت به 6 گرایش تخصصی تفکیک شد. بعد از تحقیق بلافاصله وارد فاز اجرای شدیم و با توجه به شرایط کلی حاکم بر طرح طبیعی بود که با چالش هایی مواجه شویم. به عنوان مثال هیئت علمی تخصصی برای این گرایش ها نداشتیم.

قاسمی افزود: متاسفانه اعضای هیئت علمی خوبی هم برای این کار تربیت نشد و ما به عنوان اعضای هیئت علمی در این بخش برنامه های خود را تخصصی دنبال نکردیم. فقط تعداد محدودی از اعضای هیئت علمی به علت تجربیات میدانی و حضور در محیط های تخصصی توانستند در این رابطه موفق پیش روند. وی گفت: در ادامه هم به اظهار دوستان حاضر در دانشگاه های مختلف جز یک یا 2 رشته توفیق زیادی حاصل نشد. زیرا منابع کافی و اساتید متناسب با رشته ها در اختیار نبود و مسیر نافص ولی درست تخصصی شدن گرایش ها کج دار و مریض پیش رفت. مسیری که اگر درست پیش می رفت نتایج بسیار خوبی حاصل می شد.

دانشیار دانشگاه پیام نور افزود: پس از گذشت 6 سال که انتظار می رفت نواقص کار برطرف و فضای لازم برای تخصصی تر شدن در همه بخش ها فراهم شود متاسفانه به یکباره شنیدیم که قرار است این گرایش ها دوباره تجمیع شوند. وقتی از دوستان علت این تصمیم گیری را سوال می کنیم در پاسخ اعلام می کنند که با اجرای این طرح دروس اختیاری را افزایش می دهیم تا گرایش ها با دروس اختیاری مشخص شوند که این هم یک کم لطفی است.

وی گفت: در دانشگاه های معتبر دنیا به عنوان مثال دانشگاه کلن آلمان بجز در 2 یا سه گرایش همه این گرایش های بصورت تخصصی تدریس می شوند. حتی در برخی تخصص ها می بینیم که به ندرت درس مشابه وجود دارد و همه سرفصل ها برای تخصصی تربیت کردن دانشجوهاست.

قاسمی افزود: هم اکنون نظام آموزشی دانشگاه ها در کشورهای پیشرفته به سمت تربیت نسل های جدید پیش می رود. نسل اول دانشگاهی آموزش محور بود که در این نظام آموزشی استاد فقط به دانشجو درس می داد. تسل دوم دانشگاهی به تربیت افرادی مربوط می شود که توانایی انجام تحقیق را داشته باشند. در ادامه با توجه به ایجاد چالش هایی که در جذب افراد متخصص در بازار کار ایجاد شد در نسل سوم دانشگاهی به تربیت دانشجویان کارآفرین پرداختند تا افرادی در دانشگاه ها تربیت شوند که بتوانند در نظام دانشگاهی به کارآفرینی برسند.

وی گفت: در ادامه با توجه به خلاء های جدی که در بازار کار مشاهده شد دانشگاه های پیش رو به تربیت نسل چهارم پرداختند. تربیت نیروی خلاق و نو آور که آمادگی روانی و تخصصی داشته باشد نسل چهارم نظام دانشگاهی است. لازمه اجرای این طرح تمرکز بر روی یک موضوع و تخصصی کار کردن آن است. امیدوارم که دوستان تصمیم گیرنده در این باره تجدید نظر کنند و از تجمیع گرایش های تخصصی منصرف شوند.

قاسمی افزود: در دنیا رشته ای به نام مدیریت ورزشی بصورت عمومی وجود دارد که در برخی دانشگاه ها تدریس می شود. اما در کنار آن رشته های تخصصی هم وجود دارند. یعنی افرادی که تخصصی تربیت می شوند می توانند تخصصی کار کنند و فرصت ورود به بازار کار را خواهند داشت. برخی معتقدند که در رشته مدیریت ورزشی بازار کار بیشتری وجود دارد.

وی گفت: فرض کنید برای انتخاب رئیس یک فدراسیون در شرایط یکسان 2 گزینه پیش رو داریم. گزینه اول فردی با مدرک بازاریابی ورزشی و نفر دوم فردی با مدرک مدیریت ورزشی است. برای این انتخاب رئیس اولویت با کسی است که تخصص مرتبط با این سِمت دارد. هم اکنون چیزی حدود 20 هزار اماکن ورزشی وجود دارد که اگر یک یا دو نفر از افراد تحصیل کرده رشته تربیت بدنی موفق به حضور و فعالیت در این فضاها می شدند با جمع کثیری از دانشجویان بیکار مواجه نبودیم.

قاسمی افزود: هم اکنون سوال این است که چرا این اتفاق نیفتاده است. شاید دلیلش این است که ما نتوانسته ایم افراد را متناسب با بازار کار تربیت کنیم. یکی از راه ها این است که در این رابطه تخصصی کار شود و سرفصل های آموزشی به این سمت پیش رود. تجربه جهانی در این بخش ثابت کرده است. به عنوان مثال ممکن است یک دانشگاه معتبر در زمینه بازاریابی ورزشی وجود داشته باشد. طبیعی است که همه به دنبال فعالیت و تحصیل در این رشته نیستند اما این دانشگاه در این رشته به اندازه ای تخصصی کار می کند که به یک برند تبدیل می شود. افرادی هم که در این دانشگاه تربیت می شوند در بازار کار شانس بیشتری برای موفقیت دارند.

وی گفت: درباره رشته های دیگر هم شرایط به همین ترتیب است. ما اگر در جهت تجمیع دوباره رشته ها حرکت کنیم بازگشت به عقب خواهیم داشت و خطای بزرگی در نظام دانشگاهی کشورمان انجام خواهیم داد. ما باید به سمت اصلاح این مسیر پیش رویم و با برطرف کردن نقاط ضعف در جهت تقویت آن حرکت کنیم.

قاسمی افزود: بعد از تخصصی شدن گرایش ها خیلی از دانشگاه ها هیئت علمی جذب کردند. اساتید زیادی هم کتاب و منابع متناسب با این طرح تولید کردند و بسیاری از داشنجوها به امید اینکه می توانند در حوزه ای تخصصی فعالیت کنند جذب این رشته ها شدند. بطور حتم تجمیع دوباره این رشته ها نظام آموزشی را با چالش های جدی مواجه می کند.

وی گفت: چند سال پیش این طرح بدون مطالعه لازم آغاز و اجرایی شد و حالا در شرایط بدتری طرح تجمیع و بازگشت به عقب انجام می شود. پیشنهادم این است که گرایش مدیریت ورزشی عمومی در دانشگاه هایی که امکان تدریس رشته های خصوصی را ندارند راه اندازی شود و دانشنجویان علاقمند به این گرایش عمومی در آن به فعالیت و تحصیل بپردازند. دانشگاه هایی که امکان فعالیت تخصصی دارند هم به فعالیت خود در این بخش ادامه دهند. تا از ظرفیت های ایجاد شده در سایه این گرایش ها بهره برداری لازم و کافی داشته باشیم.