بررسی عملکرد رسانه ها در حادثه تروریستی تهران

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما؛ سید بشیر حسینی مدیر گروه رسانه دانشگاه صدا و سیما در ششمین نشست پویش صداقت رسانه ای که در فرهنگسرای رسانه برگزار شد گفت: در بحث مدیریت رسانه استثنایی قائلیم و آن هم وجوه امنیتی است. زمانی که وجه امنیتی پر رنگ می شود مثل ترور، آن ساعت هایی که اوج عملیات است و تروریست ها فعالیت دارند رسانه باید فرمانبر امنیت باشد اما پس از آن رسانه مدیریت دارد.

وی ادامه داد: من فکر می کنم در چنین مواردی رسانه رسمی و غیر رسمی داریم. رسانه رسمی باید آنتن و به نوعی ویترین باشد. در زمانی سرعت و صحت مهم بود اما الان اگر سرعت نداشته باشیم عقب افتاده ایم. صدا و سیما در انعکاس خبر حادثه تروریستی تهران تأخیر داشت. به نظرم اینکه 40 دقیقه درباره این موضوع هیچ نگفتیم خوب نبود و باید سریع، صریح و صحیح خبر را انتقال می دادیم.

حسینی گفت: آن لحظاتی که شبکه خبر داشت مجلس را نشان می داد اتفاق خوبی افتاد. به نظر من بی بی سی رسانه ای حرفه ای است اما صداقت ندارد. زمانی که حادثه ای در غرب اتفاق می افتد بی بی سی از آن تصویر هلی شات نشان می دهد، با این کار افزون بر اینکه آرامش را به مخاطبان منتقل می کند و در عمل چیزی را نشان نمی دهد اعتماد مخاطب را به خود افزایش می دهد. الان جنگ رسانه است و جنگ رسانه برای تصاحب مخاطب است. شما دقت کنید آن لحظات چندین نفر به کانال تلگرام بی بی سی اضافه شدند؟ و بعد بی بی سی گوی سبقت را ربود و ما باید به دنبال آن بدویم.

وی گفت: ما نمی توانیم سریع عمل نکنیم اما مخاطب باید یاد بگیرد که رسانه های رسمی جمهوری اسلامی منبع اصلیش باشد. ما اگر سرعت را از دست بدهیم، صحت در هاله ای از ابهام قرار می گیرد.

وی گفت: باید سپهر رسانه ای را به جای نقطه ای، طیفی تر بفهمیم چون همه از هم اثر می پذیرند. نه هیچ گفتن خوب است و نه همه چیز گفتن. سکوت در حوزه رسانه اعلام موضع تلقی می شود. اگر هیچ نگویید محکوم به دروغگویی یا کتمان کاری می شوید.

سریع، صریح و صحیح یک اصل در خبر هستند که  از نظر مخاطب هر کسی دو تای اولی را داشته باشد سومی را نیز دارد.

حسینی ادامه داد: ما بحران سواد رسانه ای داریم و الان باید خلاء ها را ببینیم که برای بعد عبرت بگیریم. ما برای سخت افزارهای امنیتی هزینه های زیادی می کنیم و امیدوارم نیمه دوم دهه 90 نهضت سواد رسانه ای راه بیافتد. 

مسعود بصیری فعال رسانه ای نیز در این نشست گفت: ظهور بحران یک استثناست و قاعده هم نیست. یک اقدام تروریستی در کشورمان اتفاق افتاد و در این حادثه تا 2 ساعت اولیه به دلیل پریشانی کنترل کنندگان بحران، مجاری اخبار رسمی پریشان بودند.

وی افزود: این هیجانی که بر اثر اخبار مختلف در جامعه به وجود می آید باید توسط یک تفکر کنترل شود و باید گفته شود که انتشار هر خبر به جز آن چه مرکز کنترل بگوید ممنوع است.

بصیری گفت: دنیای امروز جایی نیست که جلو انتشار اخبار را گرفت اما منابع رسمی به خبر مشروعیت می دهند. در کشورهای دیگر به محض بروز بحران اتاق فکر تشکیل می دهند و می گویند بدون اطلاع ما عکس یا خبر منتشر نکنید. در غرب ما تصویری از خشونت یا اجساد پراکنده نمی بینیم و فقط تصویر پلیس و مردمی که ناراحتند اما آشفته نیستند می بینیم.

وی ادامه داد: ما نیازمند تشکیل اتاق بحران هستیم که در آن خبرنگار بحران تربیت شود، همچنین باید سواد رسانه ای جامعه افزایش یابد. مخاطب باید بداند هر خبری قابل اعتنا نیست. باید جامعه نسبت به میکروب های رسانه ای واکسینه شود.

ذکریا نیکویی فعال رسانه ای نیز گفت: این یک امر بدیهی است که حرکت تروریستی رخ داده با مطالعه و پشتوانه دقیق نبود. اگر دوربین های مدار بسته را ببینید متوجه می شوید که این تروریست ها ناشی هستند و فقط می خواهند وحشت ایجاد کنند. به نظر من صدا و سیما کار درستی انجام داد که لحظات اولیه را پوشش نداد.

وی افزود: در مواقع بحران به ویژه این بحران که ترقه بازی بود باید توجه ما به مسائل امنیتی باشد‌. فرض کنید شبکه خبر این رویداد را زنده پوشش می داد چه رعب و وحشتی در دل مردم می افتاد؟ 

نیکویی گفت: ما با پوشش رسمی این حادثه در زمین داعش بازی می کردیم و آنها را به هدفشان می رساندیم. صدا و سیما در این مورد با پخش نکردن تصاویر به صورت زنده یک کار فقهی و فنی انجام داد.