برژینسکی درگذشت
زبیگنیو برژینسکی مشاور ارشد سابق امنیت ملی آمریکا درگذشت.
به گزارش سرویس بین الملل
خبرگزاری صدا و سیما، به نقل از خبرگزاری فرانسه از واشنگتن، زبیگنیو برژینسکی مشاور سابق امنیت ملی جیمی کارتر از رؤسای جمهور پیشین آمریکا جمعه شب در سن 89 سالگی درگذشت.
برژینسکی پس از پایان دوره ریاست جمهوری کارتر، به مشاور در زمینه مسائل بین المللی و مشاور ارشد مرکز مطالعات راهبردی و بین المللی جرجتاون در واشنگتن تبدیل شد. وی همچنین در دانشگاه جان هاپکینز سیاست خارجی آمریکا را تدریس می کرد.
برژیسنکی اغلب مقالاتی برای روزنامهها می نوشت و چند کتاب منتشر کرد از جمله «چشم انداز استراتژیک: آمریکا و بحران قدرت جهانی» که سال 2012 منتشر شد. او همچنین در مباحث عمومی برای دادن نظر خود به ویژه در مورد سیاست خارجی آمریکا شرکت می کرد.
برژینسکی دموکرات بود اما در زمینه امنیت ملی بیشتر مواضع محافظهکارانه داشت.برژینسکی به جیمی کارتر در کاهش اختلافات بین مقامات سرسخت مصر و اسرائیلی، یعنی انور سادات و مناخم بگین کمک کرد و این اقدام او به دستیابی به توافق نامه های کمپ دیوید در سپتامبر سال هزار و نهصد و هفتاد و هشت منجر شد. سه ماه بعد، روابط آمریکا و چین عادی سازی شد، موضوعی که مهمترین اولویت برژینسکی بود.
برژینسکی اغلب با همکارانش همانند سایرس وانس وزیر امور خارجه وقت آمریکا در جدال بود. از نظر کاخ سفید، اختلافات بین وانس و برژینسکی به یک معضل تبدیل شد و این روند سبب سردرگمی افکار عمومی آمریکا درباره خط مشی دولت و کاهش اعتماد در این باره شد که کارتر می تواند تیم سیاست خارجی خود را در راستای یکدیگر حفظ کند.
برژینسکی در سال 1979 شاهد دو رویداد استراتژیک مهم و عمده بود: سرنگونی شاه ایران
(یکی از مهمترین متحدین آمریکا) و حمله شوروی به خاک افغانستان.
برژینسکی با بهره برداری از فضای ناامنی که به وجود آمده بود، آمریکا
را به سمت تکثیر تسلیحات نظامی و تقویت ساز و کار استقرار سریع نیروها سوق داد. در سال
1980، برژینسکی عملیات پنجه عقاب را به منظور آزاد سازی گروگانهای آمریکایی در
ایران طراحی و در آن از واحد نظامی دلتا فورس که به تازگی ایجاد شده بود و دیگر
واحدهای نیروهای ویژه استفاده کرد. این مأموریت با وضع اسفباری شکست خورد و ونس،
از سمت وزارت امور خارجه استعفا داد.
پس از حادثه طبس، برژینسکی به شدت مورد انتقاد مطبوعات قرار گرفت و به
منفورترین چهره در دولت کارتر تبدیل شد. برژینسکی همچنین بعد از حمله تروریستی به برجهای دوقلو در 11 سپتامبر سال 2001 بار دیگر به دلیل نقشی که در ایجاد طالبان و القاعده داشت آماج انتقادات شدید قرار گرفت.
برژینسکی و شاه ایران
شاه
ایران در مواجه با انقلاب اسلامی از آمریکا طلب کمک کرد. ایران به لحاظ استراتژیک جایگاه
بسیار مهمی را در سیاست خارجی آمریکا به خود اختصاص میداد. ویلیام سولیوان، سفیر آمریکا
در ایران، مکرراً به « پهلوی اعلام کرد که برژینسکی اطمینان خاطر داده است که آمریکا
به صورت همه جانبه از ایران حمایت خواهد کرد.» در 4 نوامبر 1978 برژینسکی با شاه تماس
گرفت و گفت که آمریکا «تا آخرین لحظه با او خواهد بود». در همین زمان، برخی از مقامات
ارشد وزارت خارجه اعلام کردند که شاه میبایست کشور را ترک کند، بدون در نظر گرفتن
اینکه چه کسی جای او را خواهد گرفت. برژینسکی و جیمز شلزینگر، وزیر انرژی آمریکا
(که در دوره ریاست جمهوری جرالد فورد وزارت دفاع را بر عهده داشت)، همچنان بر حمایت
نظامی آمریکا از شاه جانبداری میکردند. حتی در آخرین روزهای منتهی به انقلاب، هنگامی
که سرنوشت شاه قطعی شده بود، برژینسکی همچنان از حمله به ایران برای باقی نگاه داشتن
ایران در پایگاه آمریکا، حمایت میکرد. کارتر نیز نتوانست در مورد استفاده صحیح از
نیروی نظامی برای انجام یک کودتای آمریکایی دیگر در این کشور، تصمیم گیری کند. او همچنین
به ناو هواپیمابر کانستلیشن دستور آماده باش داد اما در نهایت نتوانست مانع تغییر
رژیم در ایران شود.