چه کسانی از انفجار بمب های شیمیایی در ادلب سود می برند؟

خبرگزاری آناتولی روز سه شنبه به نقل از محمد رشید سخنگوی گروه جیش النصر وابسته به ارتش آزاد سوریه که تحت حمایت ترکیه است ادعا کرد  دولت سوریه حملاتی را با گاز کلر  در استان ادلب در شمال این کشور انجام داده است.

پس از انتشار این گزارش، هم زمان رسانه های غربی چون بی بی سی وعربی چون الجزیره، العربیه با راه انداختن هیاهوی تبلیغاتی و نشان دادن تصاویر کودکان قربانی انفجار بمب های شیمیایی منطقه خان شیخون در ادلب،  تلاش کردند دولت سوریه را به دست داشتن در این حمله شیمیایی متهم کنند. 

دیگر گروههای مسلح مخالف نیز هم زمان با بهره برداری از این ماجرا  سعی کردند دولت دمشق را به حملات شیمیایی به ادلب متهم کنند و از شورای امنیت بخواهند «تحقیقی فوری» در این زمینه انجام دهد.

هر چند مخالفان مسلح در تلاشند دولت سوریه را به حمله شیمیایی به ادلب متهم کنند اما با توجه به شرایط میدانی وسیاسی حاکم بر اوضاع سوریه بعید است که جنگنده های سوریه یا روسیه در این حمله دخالت داشته باشند.

در حال حاضر شرایط بگونه ای است که دولت بشار اسد با به دست آوردن پیروزی های میدانی موقعیت سیاسی خود را تثبیت کرده و همین وضعیت سبب شده است تا حتی مقام های امریکایی از جمله رکس تیلرسون وزیر امور خارجه و نیکی هیلی سفیر امریکا در شورای امنیت سازمان ملل متحد اعتراف کنند که دیگر بشار اسد اولویت آنها نیست و سرنوشت بشار باید توسط مردم سوریه تعیین شود. این رویکرد از سوی مقام های غربی از جمله فرانسه نیز به صورت علنی ابراز شده بود که در نوع خود بی نظیر و پیروزی سیاسی برای دولت بشار بود. 

از سویی هم زمان با انفجار بمب های شیمیایی در ادلب، قرار بود روز سه شنبه وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا نشستی مشترک با حضور استفان دیمیستورا فرستاده سازمان ملل به سوریه برگزار و در باره آینده سیاسی این کشور گفتگو کنند. در مجموع به نظر می رسد در چنین شرایطی به هیچوجه دولت بشار اسد از حمله شیمیایی به ادلب سود نمی برده است که دست به چنین اقدامی بزند. 

باید سوال شود از چنین اقدامی چه گروههایی سود می برند و چه هدفی را از این اوضاع دنبال می کنند؟  به نظر می رسد همچنان که گروههای تروریستی پیش از این بدون توجه به قواعد انسانی بارها در سوریه مرتکب جنایت های جنگی شده اند این بار هم با دست داشتن در چنین فاجعه ای سعی کرده اند از اجماع جهانی بر روی بشار اسد جلوگیری وفضای تنفسی برای خود ایجاد کنند. این گروهها همچنین به دنبال از بین بردن راههای مسالمت آمیز حل بحران سوریه هستند و هیاهوی تبلیغاتی آنها و حامیان رسانه ای و سیاسی شان نیز چنین ارزیابی را تقویت می نماید.

در این باره می توان به گزارش خبرگزاری فرانسه اشاره کرد که به نقل از محمد صبرا رئیس گروه مذاکره کننده معارضان سوریه با متهم کرد ندولت بشار اسد،  اعلام کرد این اتفاق روند صلح بین حکومت سوریه و مخالفان را زیر سؤال می برد.  

بر اساس این گزارش،  صبرا که نماینده معارضان سوری در آخرین دور مذاکرات ژنو در اواخر مارس بود گفت : « این جنایت کل روند صلح را زیر سؤال می برد. اگر سازمان ملل متحد قادر نیست مانع حکومت سوریه برای ارتکاب چنین جرایمی شود، چگونه می تواند در روند سیاسی برای انتقال سیاسی در سوریه موفق شود ؟ »

از سویی فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز تحت تاثیر این ماجرا در اظهاراتی عجیب دولت سوریه را مسؤول این اتفاق دانست .

نکته دیگری که در این ارتباط قابل توجه است اینکه جنگنده های امریکایی چند روز پیش با بمباران چند مجتمع مسکونی در موصل صدها غیر نظامی را کشتند و در پی آن عملیات، روسیه خواستار نشست فوری شورای امنیت و رسیدگی به  حملات هوایی امریکا به غیر نظامیان شد که این مسئله فشار روانی  شدیدی را بر امریکا وارد کرد و اکنون به نظر می رسد امریکا نیز از طرف هایی است که از این وضعیت سود می برد و بنابر این ممکن است گروههای تروریستی با هماهنگی سرویس های اطلاعاتی ارتش امریکا در این انفجار های شیمیایی دست داشته باشند تا موضوع جنایت امریکا در موصل به حاشیه برود. 

البته گزارش های معتبری نیز موید این نکته است که انفجار در کارگاه ساخت موشک های حاوی مواد سمی در ادلب رخ داده است که از این گزارش ها می توان دو نتیجه گرفت: 1/ انفجار حین ساخت بمب های شیمیایی توسط تروریست ها بر اثر اشتباه رخ داده است. این گزارش ها حاکیست که مواد اولیه برای ساخت موشکهای حامل گازهای سمی مورد استفاده توسط تروریستها از مرزهای ترکیه به دست آنها رسیده است. 

2/ جنگنده های سوری یا روسی از سلاح های متعارف در حمله به مواضع تروریست ها در اولب استفاده کرده اند و در این حملات کارگاه تولید سلاح شیمیایی تروریست ها نیز هدف قرار گرفته است.

-------------------------------------------------

بررسی و تحلیل/ رضا محمدمراد