54 هزار سال قدمت سکونت در دره خرم آباد

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز لرستان؛ سرپرست کاوش باستان شناختی غار کلدر گفت:  

نتایج کشفیات منحصر به فرد هیات مشترک ایرانی- اسپانیایی از کاوش باستان شناختی غار کلدر در شمال شهر خرم آباد، منجر به شناسایی قدیمی ترین شواهد فرهنگی از دوره پارینه سنگی جدید در ایران شد. 

بهروز بازگیر افزود: پیشتر بر اساس نتایج بدست آمده از کاوش های انجام شده دیگر باستان شناسان داخلی و خارجی، قدمت دره ی خرم آباد اندکی بیش از چهل هزار سال تخمین زده شده بود. 

وی گفت: نتایج کاوش اخیر، نشان می دهد گذشته از لایه های پارینه سنگی میانه، تاریخ نگاری های مطلق به دست آمده از دانشگاه آکسفورد انگلستان که بر روی نمونه زغال های مکشوفه از لایه های پارینه سنگی جدید غار کلدر انجام گرفته، قدمتی بیش از پنجاه و چهار هزار سال دارند. 

آقای بازگیر افزود: این کشفیات که به تازگی در قالب مقاله ای مفصل در یکی از10 مجله برتر علوم چند رشته ای دنیا (Scientific Reports)انتشار یافته است، کشور ایران را در زمره نخستین زادگاه های انسان های هوشمند (Homo-Sapiens) که توانستند برای اولین بار به قاره اروپا مهاجرت کنند، قرار داد.

سرپرست کاوش باستان شناختی غار کلدر گفت: این مقاله حاصل 2 سال مطالعه بر روی آثار مکشوفه از کاوش باستان شناختی غار کلدر است که با مشارکت 19 محقق بین المللی و در قالب تفاهم نامه علمی ما بین موسسه اسپانیایی با پژوهشکده باستان شناسی ایران و با همکاری فرانک بحرالعلومی و مولود سادات عظیمی از متخصصان پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری کشور انجام شده است. 

آقای بازگیر افزود: تا به امروز اکثر دانشمندان و متخصصان این دوره، غرب آسیا بویژه منطقه لوانت را محتمل ترین خواستگاه و منشاء انسان های هوشمندی می دانستند که برای نخستین بار موفق شدند به قاره اروپا مهاجرت کنند، اما شواهد به دست آمده از تحقیقات غار کلدر، این فرضیه را که منطقه لوانت تنها مسیر مهاجرتی و یگانه خواستگاه انسان مدرن باشد را مورد تردید جدی قرار داده و نشان می دهد که پژوهش های بیشتری به منظور بازنگری فرضیه های پیشین لازم است. 

وی از میان مهمترین محوطه های باستانی در منطقه لوانت که تاکنون حاوی قدیمی ترین سنگ ابزارهای مکشوفه از انسان های هوشمند بودند، به سایت کسار اکیل Ksar Akil(واقع در کشور لبنان) و غار منوت Manot در فلسطین اشاره کرد و اظهار داشت: وجود نهشته های باستانی (بیشتر از نیم متر) در لایه زیرین غار کلدر ، نشان از سکونت بسیار فراتر از 54 هزار و 400 سال جوامع شکارگر و گرد آورنده غذا در این غار دارد. 

با توجه به تاریخ نگاری صورت گرفته از غار همیان 1 ، که نزدیکترین محوطه تاریخ نگاری شده به غار کلدر محسوب می شود،  شاید بتوان تاریخی نزدیک به 148 هزار سال را برای لایه های زیرین غار کلدر که مربوط به دوره پارینه سنگی میانه می باشند متصور شد. هر چند که سالیابی مدرن شاید تاریخی قدیمی تر یا جدیدتر از همیان را نشان دهد.

آقای بازگیر گفت: تا کنون تاریخ مطلق شروع یا پایان هیچ کدام از ادوار پارینه سنگی ایران پارینه سنگی قدیم، پارینه سنگی میانه و پارینه سنگی جدید مشخص نشده بود، لذا نتایج به دست آمده از غار کلدر نقطه عطفی در تاریخ این مطالعات و جایگاه ایران در پژوهش های پارینه سنگی جهان به عنوان کریدوری مهم برای مهاجرت و پراکنش انسان های هوشمند به قاره اروپا محسوب می شود. 

این پژوهشگر نتایج گاهنگاری های مطلق از لایه 4 غار کلدر را از قدیمی ترین تاریخ های به دست آمده از دوران پارینه سنگی جدید در ایران دانست و عنوان کرد: با استناد به اهمیت های برشمرده شده و نظر به جایگاه غار کلدر در مطالعات عمومی سیر تطور انسان مدرن و با توجه به وجود نهشته هایی با شواهد فرهنگی مربوط به نئاندرتالها در این محوطه، مذاکرات مقدماتی با طرف های اروپایی در خصوص پتانسیل بالای این محوطه برای ثبت جهانی آن انجام شده است که با حمایت و پیگیری جدی مسئولان این مهم نیز دور از دسترس نخواهد بود.