فرسایش خاک در ایران؛ چهار برابر میانگین جهانی
رئیس سازمان جنگل ها، مراتع و منابع طبیعی گفت: به علت گرم شدن هوا و تغییرات اقلیمی و کاهش ریزش نزولات جوی، چهار برابر میانگین جهانی، فرسایش خاک داریم.
به گزارش خبرنگار
خبرگزاری صدا و سیما، خداکرم جلالی در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما افزود: فرسایش خاک در کشور شانزده و نیم تن در هکتار است که در کل کشور بیش از دو میلیارد تن و معادل سه جزیره تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی می شود.
وی با بیان اینکه فرسایش خاک به دلیل گرم شدن هوا و تغییرات اقلیمی و کاهش ریزش نزولات جوی اتفاق می افتد گفت: در قرن بیستم و با چهار برابر شدن جمعیت مصرف آب 9 برابر، مصرف انرژی 15 برابر و تولید دی اکسید کربن 17 برابر شد.
جلالی افزود: در این قرن میزان جنگل ها از پنج میلیارد هکتار به چهار میلیارد هکتار کاهش یافت.
وی گفت: با افزایش یک درجه ای دمای هوا 16 درصد مصرف آب افزایش می یابد که این موجب کاهش منابع آب مراتع طبیعی و جنگل ها می شود.
جلالی افزود: 20 میلیون هکتار از خاک منابع طبیعی بر اثر باد، فرسایش می یابد.
وی گفت: هفت و نیم میلیون هکتار از منابع طبیعی کشور جزو کانون های بحران و بیابان زا و تولید گرد و غبار هستند.
جلالی افزود: در عرصه جنگل 40 درصد میزان جذب آب بیش از خاک های بدون پوشش است.
وی با بیان اینکه 125 میلیون هکتار از منابع طبیعی کشور به آبخیزداری نیاز داشت گفت: برای جلوگیری از فرسایش خاک پس از پیروزی انقلاب اسلامی 26 میلیون هکتار عملیات آبخیزداری انجام شد.
جلالی افزود: تغییر کاربری ها یک درصد موجب فرسایش خاک می شود و اینکه گفته شود تصرفات غیرقانونی 50 درصد از منابع طبیعی کشور را از بین برده است امکان ندارد.
وی با بیان اینکه 10 درصد کشور مرطوب است اضافه کرد: از شهریور امسال بحث توقف بهره برداری از جنگل ها را آغاز کرده ایم و تاکنون 15 قرارداد شامل 150 هزار هکتار را برای آغاز تنفس جنگل ها داشته ایم.
جلالی گفت: در سال آینده طرح تنفس جنگل ها به طور کامل اجرا می شود.
وی میزان جنگل های کشور را 14،3 میلیون هکتار با پوشش بالای پنج درصد اعلام کرد.
جلالی گفت: ضریب حفاظت منابع طبیعی کشور کمتر از 60 درصد است اما این به معنای رها شدن 40 درصد باقیمانده نیست.
وی افزود: در کل کشور حدود دو هزار و 300 نیروی حافظ منابع طبیعی داریم که برای هر 65 هزار هکتار یک نفر است.
جلالی گفت: به طور میانگین باید برای هر 10 هزار هکتار یک نفر با امکانات کامل وجود داشته باشد.
وی افزود: با توجه به اینکه در اروپا برای هر هزار هکتار جنگل یک محافظ با تجهیزات کامل وجود دارد اما درباره جنگل های کشورمان برای هر 13 هزار هکتار یک محافظ داریم.
جلالی درباره آمار جنگل ها و منابع طبیعی کشور گفت: این آمار به روز و آخرین آن مربوط به سال 94 است.
وی افزود: از سال 1334 تاکنون پنج مرحله به وسیله عکس های هوایی، جنگل ها را رصد کرده ایم و در این 60 سال 15 هزار هکتار سطح جنگل ها کاهش داشته است.
جلالی گفت: در ازای از دست دادن 240 هزار هکتار جنگل های طبیعی 225 هزار هکتار جنگل کاری کرده ایم.
وی افزود: 17 عامل موجب تخریب جنگل می شود که یک نمونه آن توسعه شهری است.
جلالی گفت: به عنوان نمونه شهر ساری از سال 34 تا سال 94 از نظر وسعت 12 برابر شده است در حالی که توسعه شهری در شمال کشور به جای عرضی باید عمودی باشد.
وی افزود: سالانه 25 تا 30 هزار پرونده درباره جنگل ها و منابع طبیعی تشکیل می شود که 70 درصد آن رسیدگی و بقیه انباشته می شود.
علیمحمد شاعری رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی نیز در این برنامه گفت: حدود 30 هزار هکتار تصرفات غیرقانونی در عرصه های طبیعی کشور وجود دارد و 50 درصد فرسایش خاک به دلیل این تصرفات است.
وی با بیان اینکه سال 1341 هجده میلیون هکتار جنگل در کشور وجود داشته اما اکنون این میزان به 12 تا 14 میلیون هکتار کاهش یافته است اضافه کرد: سالانه یکصد هزار جنگل از دست داده ایم.
شاعری گفت: مجلس، دولت را با طرح تنفس جنگل مکلف کرده است که از سال آینده بهره برداری از جنگل ها را متوقف کند.
وی افزود: تبصره ای که درباره این قانون وجود دارد این است که بهره برداری از جنگل ها فقط از درختان شکسته، افتاده و ریشه کن شده به وسیله توفان و باد باشد.
شاعری گفت: در دهه 70 دو میلیارد مترمکعب بهره برداری از جنگل ها داشته ایم که اکنون به 500 هزار متر مکعب کاهش یافته است.
وی با بیان اینکه 80 هزار پرونده در قوه قضائیه برای تصرفات غیرقانونی منابع طبیعی وجود دارد افزود: رفع تصرفات غیرقانونی حدود پنج سال زمان می برد.
شاعری گفت: از این تعداد پرونده فقط حدود 65 درصد به نتیجه می رسد و باید دادگاه ویژه ای درباره این پرونده ها تشکیل شود.
وی از جمله تصرفات منابع طبیعی را اراضی دامنه جنوبی البرز، شهرک زیتون و واگذاری 10 هزار هکتار از اراضی دامنه شمالی البرز به صورت قانونی یا غیرقانونی به 26 هزار نفر اعلام کرد.
شاعری گفت: ضریب امنیت منابع طبیعی کشور 60 درصد و بقیه آن رها شده است.
وی افزود: البته برای 40 درصد باقیمانده منع قانونی بهره برداری وجود دارد.
حسینعلی ابراهیمی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مازندران نیز در این برنامه گفت: بر اساس آمار دهه 40 سه میلیون و 400 هزار هکتار جنگل های پهن برگ مازندران بوده که اکنون به حدود یک میلیون و 900 هزار هکتار کاهش یافته است.
وی افزود: آمار مربوط به جنگل ها مربوط به چندین دهه گذشته است و باید برای مدیریت بهتر این آمارها به روز شود.
ابراهیمی گفت: از دهه 30 تاکنون یک میلیون و 500 هزار هکتار جنگل از دست داده ایم.
وی اضافه کرد: در 11 ماهه امسال 21 پرونده مربوط به هفت هکتار درباره تصرفات غیرقانونی تشکیل شده و در حال بررسی است.