لزوم تغییر نگاهها به مقوله مالکیتهای فکری
عضو حقوقدان شورای نگهبان گفت: تغییر نگاهها به مقوله مالکیتهای فکری ضروری است زیرا مفت خواری علمی خطر بزرگی است که کشور ما را تهدید میکند.
به گزارش خبرنگار
خبرگزاری صدا و سیما؛ محسن اسماعیلی عضو حقوقدان شورای نگهبان و نماینده استان تهران در مجلس خبرگان رهبری در دومین همایش ملی کتابخانه دیجیتالی با رویکرد مالکیت فکری افزود: در مسئله مالکیت های فکری و موضوع های خاصی مثل کتابخانه های دیجیتالی وقتی نگاه می کنیم متأسفانه همچنان به همان مشکلاتی که از قبل بارها مطرح شده دچار هستیم و نارسایی های فعلی از آنها نشأت می گیرند.
وی گفت: هرچند که تمامی حقوقدان ها به قانون برای ایجاد نظم اجتماعی معتقد هستند اما هیچوقت ادعا نکرده اند که قانون به عنوان تنها ابزار و مؤثرترین وسیله برای رسیدن به هدف کافی است.
اسماعیلی افزود: در واقع قانون به تنهایی برای رسیدن به هدف نهایی کافی نیست.
این عضو حقوقدان شورای نگهبان با بیان اینکه برای مدیریت پدیده های اجتماعی از جمله فضای دیجیتال مهمترین گام شناخت مسئله است، گفت: البته شناخت و درک پدیده ها هم در وضع موجود کافی نیست و باید نظم حقوقی مطلوبی را مستقر کنیم.
وی افزود: متأسفانه هنوز در فهم دقیق مسئله دنیای مجازی و دیجیتال دچار نارسایی هستیم بنابراین به یک آینده پژوهی در تمام زمینه ها احتیاج داریم.
اسماعیلی با اشاره به ایستادگی در مقابل دنیای دیجیتال گفت: این روزها سرقت ادبی هم در دنیای مجازی و هم در دنیای حقیقی دیده می شود اما متأسفانه برخلاف دنیای حقیقی قبح سرقت ادبی را در دنیای مجازی باور و فرهنگسازی نکرده ایم.
وی افزود: اگر بتوانیم فرهنگی را به وجود آوریم که روابط ما در دنیای دیجیتال مانند دنیای حقیقی باشد مشکلات ما تا حدودی حل خواهد شد.
این عضو حقوقدان شورای نگهبان با بیان اینکه اگر تحولات مدیریت نشوند بر ما تحمیل می شوند، گفت: از آنجا که تحولات سریع و بسیار اثر گذار هستند نمیتوانیم در مقابل آنها بایستیم بنابراین باید از گذشته برای روزهایی که در پیش داریم، درس تحول بگیریم.
وی با بیان اینکه در بخش های مختلف آینده پژوهی ضعف داریم، افزود: تغییر نگرش جمعی خصوصاً در مسئولان، بازنگری در مجموعه قوانین(یکسان و به روزسازی)، تقویت نظارت صنفی و تقویت اخلاق حرفه ای از جمله مهمترین گام ها و راهکارهای این مسیر است.
وی گفت: تا زمانی که تغییر نگرش رخ ندهد تغییر روشی نخواهیم داشت و مدیران فرهنگی و سیاستگذاران باید باور کنند که اگر امروز صحبت از حقوق می شود بحث منافع فردی موضوعیت ندارد اگرچه منافع مادی مؤلفان برای ما مهم است.
وی افزود: باید باور کنیم صیانت از حقوق مؤلفان و محققان تضمین منافع ملی کشور است.
اسماعیلی گفت: اگر می خواهیم کشورمان به دانش و فناوری به عنوان قدرت دسترسی پیدا کند چاره ای نداریم جز آنکه نگاهمان را به مقوله مالکیت های فکری تغییر دهیم.
عضو حقوقدان شورای نگهبان همچنین در خصوص تقویت اخلاق حرفهای افزود: باید کاری کرد که سرقت ادبی واقعاً سرقت محسوب شود و اگر کسی خلاف راه اصلی را در این حوزه پیش گرفت در جامعه علمی مانند یک سارق با او رفتار شود.
وی ادامه داد: متأسفانه ما از نهادهای مدنی تقریباً بهرهای را نمیبریم بنابراین باید برای حقوق مالکیتهای فکری، مؤسسه های مردم نهاد تشکیل و گروههای مردمی در این زمینه تقویت شوند.
اسماعیلی با اشاره به مفت خواری علمی یادآور شد: متأسفانه برخی از افراد میخواهند کاملاً مفت و رایگان مراتب علمی را طی و به همین روال مدرک هم دریافت کنند.
به گفته وی مفت خواری علمی خطر بزرگی برای کشور است که باید هرچه بیشتر به آن توجه کرد.
احمد برجعلی رئیس دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی هم در این مراسم گفت: متأسفانه دارایی های فکری ما در فضای مجازی و غیره در معرض تاراج هستند.
وی افزود: در واقع این دارایی در اندیشمندان، سازمان ها و سایر مراکز ما در معرض فروپاشی قرار گرفتند و متأسفانه بدون نظارت هر بار مشکل و کار از جای دیگری ظهور می کنند.
برجعلی گفت: در جامعه امروز رساله های دانشجویانی که دفاع می شوند هفته های آینده در خیابان های شهر به فروش میرسند و اگر این کار به همین روال ادامه پیدا کند بی انگیزگی رشد میکند.
وی افزود: اتفاق ناگوار این است که دانشگاهها و مراکز خلق ایده اگر بستر حمایت حقوقی نباشند دچار آسیب جدی میشوند و بی انگیزگی رونق میگیرد.