سامانه سنهاب ؛ بهبود هدایت و نظارت بر صنعت بیمه

هم اکنون طرح هایی مانند نحوه ارائه بیمه الکترونیک، استفاده از کارتهای هوشمند در صنعت بیمه، پرداخت های الکترونیکی خسارت ها و.... در زمان استقرار دولت تدبیر و امید اجرایی شده است. 

مدیر کل فناوری اطلاعات بیمه مرکزی تأکید کرد : سامانه سنهاب همانطور که از ناماش مشخص است؛ سامانه نظارت و هدایت الکترونیکی است. نظارت و هدایت دو وظیفه عمده بیمه مرکزی طبق قانون تأسیس بیمه مرکزی است. 

وی اظهار داشت : از دیرباز بیمه مرکزی به دنبال این بود که یک سامانه و روشهای مکانیزهای برای انجام بهتر وظایف خود ایجاد کند. عمده این وظایف مربوط به هدایت و نظارت بود. البته مقدمات این بحث در دولت قبل شکل گرفت و خوشبختانه وزارت اقتصاد و امور دارایی در دولت یازدهم توانست این سامانه را راه اندازی کرده و گسترش دهد و نسبت به فراگیر شدن آن اقدامات زیادی انجام دهد. 

نعمتی گفت : این اقدامات دولت به تداوم این سامانه و اقداماتی که بیمه مرکزی در این زمینه انجام داده بود؛ کمک به سزایی کرد به طوری که شفافیت اطلاعات ونظارت بیشتری را در حوزه بیمه به ارمغان آورد. سامانه سنهاب بیشتر به منظور تحقق استیلای فنآورانه بیمه مرکزی روی صنعت بیمه بوده است.

مدیر کل فناوری اطلاعات بیمه مرکزی گفت : این سامانه از سال 91 با پیگیری چند هدف ساده و مهم شروع به فعالیت کرد اما به دلیل اینکه زیرساخت های فنی شرکت های بیمه به صورت کامل آماده نبود؛ مجبور بودیم با فاصله زمانی، زیرساختها را آماده کرده و با احتیاط حرکت کنیم. به عنوان نمونه یکی از نیازهایی که ما داشتیم بحث شبکه ارتباطی بین ما و صنعت بیمه بود.

هیچ شبکه ارتباطی بین بیمه مرکزی و شبکه بیمه وجود نداشت. از پروتکلهای موجود مخابراتی ام.پی.ال.اس(MPLS) استفاده کردیم و برای این که امنیت را ارتقا دهیم؛ در گام نخست، سامانه در اینترنت قرار نگرفت و یک شبکه اختصاصی برای صنعت بیمه ایجاد کردیم. 

وی افزود: از طریق بستههای مخابراتی بین بیمه مرکزی و تمام شرکت های بیمه، یک شبکه اختصاصی ایجاد کردیم و آن سیستم را در این شبکه جاری و ساری کردیم. ایجاد این شبکه به دلیل بروکراسی ها و نامه نگاری زمان زیادی از ما گرفت. این شبکه در حال حاضر در صدر تمامی شرکت های جهان وجود دارد.

از طرف دیگر نرم افزار شرکت های بیمه ای را نیز باید آماده می کردیم. چون هر شرکتی از یک نرم افزار استفاده می کرد و هر کدام با روش خودشان کارها را انجام می دادند. به هر حال باید استانداردهایی بین بیمه مرکزی و شرکت های بیمه ای به عنوان مبانی مراوده دیتایی بین خودمان راه اندازی می شد. این استانداردها در واقع کم کم ایجاد شد و تمام این فعالیت ها حدود دو سال طول کشید به طوری که از سال 92 ما شروع به فعالیت گستردهتر و جدی تر درباره سامانه سنهاب کردیم. 

نعمتی گفت : یکی دیگر از حوزه های زیر ساختی که ما لازم بود آماده کنیم؛ ایجاد مرکز داده ای بود که بتواند این حجم دیتایی دریافتی را به روش استاندارد و بهینه در خودش جا دهد. به همین دلیل در زمانی که تحریم بود؛ فضایی حدود 300 متر را طی مراسم مناقصه گذاری و پیمانکاری با تأمین مبالغ مربوط به این قرارداد جهت تأمین قطعات انجام دادیم و هم اکنون مرکز داده ای در برج بیمه ایجاد شده است. 

مدیر کل فناوری اطلاعات بیمه مرکزی تأکید کرد : در قسمت فروش اگر کسی بخواهد نماینده شود وقتی که به عنوان نماینده انتخاب شد؛ باید فرآیندی را طبق آیین نامه طی کند. به عبارت دیگر فرد باید به بیمه مرکزی مراجعه کرده و اطلاعات خود را به بیمه مرکزی ارائه دهد سپس اطلاعات فردی مورد نظر با آیین نامه ها تطابق داده می شود.

 بعد باید آزمونی برگزار شود و پس از برگزاری آزمون باید از بیمه مرکزی، مجوزی به فرد داده شود مبنی بر این که او توانایی و اجازه نماینده شدن بیمه را دارد. نکته دوم اینکه شرکت بیمه به هر تعدادی که بخواهد نمی تواند نماینده بیمه داشته باشد بلکه هر شرکت، سهمیه ویژه ای دارد. کنترل میزان این سهمیه ها از طریق سیستم سنهاب بررسی می شود و تعداد نمایندگی هایی که هر شرکت بیمه مجاز است، داشته باشد؛ در این سیستم معرفی می شود. تمام این کارها به صورت مکانیزه انجام می شود. 

وی گفت : اطلاعات و پرونده شخص در این سیستم ثبت شده است و به صورت کارتابل در اختیار نمایندگان ما قرار می گیرد. نمایندگان مربوط، اطلاعات شخص را تأیید یا رد می کنند؛ در صورت تأیید شدن، کارت مجوز شرکت در آزمون صادر می شود.

نعمتی گفت : آزمون را پژوهشکده بیمه برگزار می کند وبا همین سیستم، نمرات افراد اعلام می شود و پس از اینکه این نمرات به تأیید واحد مربوط رسید؛ به صورت اتوماتیک، پروانه و مجوز فعالیت بیمهگری فرد صادر می شود. از اینجا به بعد کُدی به سیستم داده می شود که اگر این نماینده، خواست صدوری انجام دهد به صورت اتوماتیک سیستم، نماینده را شناسایی می کند.

وی افزود : در صورتی که اگر فردی بدون طی کردن این فرآیندها، نمایندگی دریافت کرده باشد چنانچه بخواهد صدوری انجام دهد؛ واحد نظارت بر نمایندگان ما مطلع می شوند که مثلاً ده تا بیمه نامه توسط شخصی صادر شده که در این سیستم فرایندی طی نکرده است. 

بنابراین سلامت شبکه فروش از این طریق چک می شود. شرکت های بیمه در پورتال های خودشان فقط باید اطلاعات نمایندگانی را ثبت کنند که مورد تأیید بیمه مرکزی قرار دارد. به طوری که لینک آنها از طریق سامانه سنهاب رد می شود. 

نعمتی تصریح کرد: چون هر شرکتی را در شبکه فروش و عرضه باز کنیم؛ آدرسی بالای گزارش می آید که آدرس بیمه مرکزی و سامانه سنهاب در آن نوشته شده است. به طور کلی همه چیز به صورت قانونی در اختیار بیمه گذاران قرار می گیرد و ضریب خطا و انحرافات اداری از قوانین و مجوزها نیز به صفر نزدیک شده است .

مدیر کل فناوری اطلاعات بیمه مرکزی گفت : دسترسی به آمار و اطلاعات عملکرد شرکت های بیمه یکی از کارهایی است که با راه اندازی سامانه سنهاب انجام شده است. 

و یکی از مهمترین ذینفعان بیمه مرکزی برای تعریف این سیستم، مردم هستند. این سیستم چون بحث نظارتی دارد، روزهای اول بیشتر به سمت این مسأله رفتیم تا بتوانیم مردم را در دریافت خدمات بیمه ای و خدماتی که به آنها ارائه می شود؛ ملزم به رعایت قوانین و مقررات کنیم. وقتی قوانین و مقررات رعایت شود؛ به این اطمینان می رسیم که مردم به حق و حقوق خودشان می رسند.

وی گفت : بخش دیگر تأکید ما این بوده است که سامانه سنهاب به طور غیرمستقیم برای مردم سودمند است. همه شرکت های بیمه از لحاظ نظارت فنی، نظارت شبکه فروش و نظارت مالی کنترل می شود. بنابراین حقوق مردم در این میان رعایت می شود و این یک آورده غیر مستقیم برای مردم است.

نعمتی گفت : بخش دوم این است که ما بتوانیم اصالت سنجی برای مردم بگذاریم. به عنوان نمونه اگر فردی بخواهد واردات انجام دهد؛ گمرک به لحاظ قانونی باید داشتن بیمه نامه برای واردات این فرد را کنترل کند. اگر بیمه نامه نداشته باشد، گمرک اجازه ترخیص کالا را صادر نمی کند.

 بنابراین یکی دیگر از آورده های مستقیم و غیر مستقیمی که منافع مردم را پوشش می دهد این است که امکان ارائه این خدمات را برای گمرک گذاشته است به طوری که گمرک تا زمانی که اصالت این شخص را توسط سیستم کنترل نکند(با اینکه بیمه نامه کاغذی هم داشته باشد)؛ اجازه ترخیص کالا به فرد داده نمی شود.

 بنابراین این سرویس هم اکنون در اختیار گمرک قرار گرفته است تا به واسطه آن بتواند به مردم، سرویس ارائه دهد. در رابطه با شفافیت اطلاعاتی، پورتالی در بیمه مرکزی به عنوان اطلاعات آماری وجود دارد که این اطلاعات آماری، اطلاعاتی هستند که داخل سنهاب برای انتشار عموم مردم قرار گرفته است. 

وی افزود: علاوه بر این یکی دیگر از دستاوردهای جدید این سیستم، این است که ما در بیمه مرکزی یک سالنامه آماری داشتیم که هر ساله با گردآوری اطلاعات دستی و غیر دستی مکانیزه از شرکت های بیمه تولید می شد. با راه اندازی سامانه سنهاب، این سالنامه آماری به طور مستقیم تولید می شود.

این سالنامه به صورت آنلاین روی پورتال ما منتشر شده و به صورت پی دی اف در ابعاد مختلف از صفر تا صد شرکت های بیمه را در مقایسه با خودشان و جهان قرار می دهد و سپس این اطلاعات را در اختیار عموم مردم می گذارد. علاوه بر این، زیرپرتابل نظارتی نیز وجود دارد که اطلاعات نظارت بر شبکه را به صورت شفاف در اختیار مردم قرار گرفته است.

وی در باره اینکه آیا سامانه رسیدگی به شکایات نیز به این سامانه متصل است، گفت : در کنار این دو سامانه، سامانه رسیدگی به شکایات هم وجود دارد که بُعد مردمی آن خیلی بیشتر است. در این سامانه کارهای نهادسازی انجام شده و به همه شرکت های بیمه ابلاغ شده است که واحد رسیدگی به شکایات در خود داشته باشند. یکی از زیرسیستم های سامانه سنهاب، زیرسیستم مکانیزه ای است که در اختیار عموم مردم قرار دارد به صورتی که مردم می توانند آنجا شکایت های خود را ثبت کنند و با پیامک به آنها کد پیگیری داده می شود.

نعمتی افزود : این شکایت ها در داخل کارتابل و کاملا" مکانیزه در اختیار واحد رسیدگی به شکایات بیمه مرکزی قرار می گیرد. در این واحد، رسیدگی اولیه صورت می گیرد و در صورتی که قابل پاسخگویی باشد به سرعت پاسخ فرد شاکی داده می شود. در غیر این صورت شکایت از طریق واحد شکایات این نرم افزار با تمام مستنداتی که شخص آپلود می کند؛ به واحد مربوط در داخل شرکت مورد نظر ارجاع داده می شود و در اختیار شخص پیگیری کننده قرار می گیرد. او نیز چرخه پیگیری را انجام می دهد و پاسخ نهایی را به نماینده بیمه مرکزی ارائه می کند.

در صورتی که کارشناس بیمه مرکزی مجاب شد؛ پاسخ را به شخص شاکی ارائه می دهد و اگر قانع نشد جواب را به شرکت مورد نظر برمی گرداند و اعلام می کند که رسیدگی اشتباه بوده و نیاز به مباحث تکمیلی دارد. 

وی تصریح کرد : در تمامی این مراحل، بیمه گذار می تواند این مراحل را با کد پیگیری که در دست دارد، رصد کند. علاوه بر این سیستم شکایت مردم از شرکت بیمه، شکایت نماینده از شرکت بیمه و شکایت شرکت بیمه از نماینده را نیز پوشش می دهد.