گزارش
رصد خانه ملی پا بر قله 3600 متری گرگش می گذارد
طرح رصد خانه ملی، امکانات رصدی برای پژوهش های بنیادی و گسترش مرزهای دانش در حوزه نجوم و کیهان شناسی را فراهم می کند.
به گزارش خبرنگار
خبرگزاری صدا و سیما، امکاناتی که به واسطه ایجاد رصد خانه ملی نه تنها در اختیار پژوهشگران و دانشمندان ایرانی قرار می گیرد بلکه دانشمندان سایر کشورها هم می توانند از آن استفاده کنند.
موقعیت جغرافیایی و مکان رصدی رصدخانه ملی یکی از ده مکان برتر رصدی جهان است و امکانات رصدی پیش بینی شده این رصدخانه فرصت تحقیقاتی ویژه ای برای منجمان در ایران ایجاد می کند.
طرح رصد خانه ملی تنها با رشته های نجوم و کیهان شناسی مرتبط نیست بلکه فرا رشته ای و بین رشته ای است و مجموعه ای از دانش ها را به هم پیوند می زند.
رئیس طرح مکان یابی رصدخانه ملی با بیان اینکه اجرای طرح در دانشگاه تحصیلات تکمیلی علوم پایه دانشگاه زنجان آغاز شد گفت: مرحله اول طرح مطالعات بررسی هواشناسی 33 منطقه نامزد شده در کشور بود.
سعدالله نصیری قیداری با اشاره به اینکه مکان رصدخانه ملی بعد از 2 سال مطالعه هواشناسی 4 منطقه در کشور انتخاب شد افزود: بومی سازی و مطالعات علمی و پژوهشی دانشگاهی یکی از اهداف این طرح بود و تمام این مراحل به عنوان طرح دانشجویی کارشناسی ارشد و دکتری کار شد.
وی با تأکید بر اینکه اندازه گیری آلودگی نور یا غبار کارهایی بود که برای نخستین بار در ایران به کار گرفته می شد گفت: طرح های ارزشمندی بودند که با جدیت و پشتکار و کار گروهی، به عنوان مکان یابی رصد خانه ملی ایران و پارامترهای متعدد آن را در سطح استاندارد جهانی و تبادل نظر با اهل فن کارها را پیش بردیم.
همچنین طرح مکان یابی رصدخانه ملی باعث شد تا مقاله های معتبر بسیاری در همایش های بین المللی از جمله ISI ارائه شود.
وحید احمدی معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم گفت: طرح رصدخانه ملی از سال 1378 در چارچوب اولویت های علمی و پژوهشی کشور، عنوان طرح کلان ملی را پیدا کرد و نخستین اعتبار در سال 1379 به این طرح اختصاص داده شد.
وی افزود: شورای پژوهش های علمی در سال 1380 تعطیل شد، اما مکان یابی رصدخانه ملی با حمایت های وزارت علوم تحقیقات و فناوری ادامه یافت.
احمدی گفت: پس از آن که نتایج مطالعات درباره سرعت، جهت باد، دما و رطوبت نسبی، درخشندگی سطحی آسمان و لرزه خیزی به دست آمد، مکان مناسب برای ساخت این رصد خانه بر روی قله3600 متری گرگش در کاشان انتخاب شد و پس از تخصیص بودجه در سال 84 ، این طرح در سال 85 به پژوهشگاه دانش های بنیادی (IPM) سپرده شد.
احمدی با تأکید بر اینکه در سال 88 مقام معظم رهبری به تداوم طرح تأکید کردند افزود: اعتباری قابل توجه برای این طرح در نظر گرفته شد و تا کنون 27 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
وی گفت: برای این طرح120 میلیارد تومان اعتبار پیش بینی شده که تاکنون33 میلیارد تومان آن پرداخت شده است.
احمدی افزود: سفارش، مدیریت و هدایت طرح ساخت آینه تلسکوپ 4 سال طول کشید و در سال 93 وارد کشور شد.
وی گفت: آینه اصلی حدود 3 متر و 40 سانتیمتر قطر دارد و از دقت بالا و محاسبات تخصصی دقیقی برخوردار است.
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم تحقیقات و فناوری با بیان اینکه آخرین جلسه برای طرح رصد خانه ملی در 2 مهر95 برگزار شد گفت: با توجه به اینکه این طرح مورد توجه وزارتخانه و شورای عالی علوم تحقیقات و فناوری است به عنوان یکی از طرح های کلان ملی مورد تصویب شورای عتف قرار گرفت.
احمدی با بیان اینکه کارهای مهمی از لحاظ آموزش و تربیت نیروی انسانی برای این طرح در حال انجام است افزود: هم اکنون از مشاوران بین المللی از کشورهایی همچون آلمان، سوئد، اسپانیا و فنلاند کمک می گیریم و این طرح ملی باعث ایجاد شبکه ای از ارتباطات بین المللی شده است.
وی با اشاره به اینکه سیاست های کلان در اسناد بالادستی بر مرجعیت علمی تأکید دارد گفت: یکی از الویت های ما حضور در حوزه نجوم و کیهان شناسی است.
وی با تأکید به اینکه نشریه Physics World در جدیدترین شماره خود طرح رصد خانه ملی ایران را معرفی کرده است افزود: در این مجله مطالبی درباره اهمیت، اهداف، فعالیت و چالش های طرح رصد خانه ملی ایران نوشته شده است و این امر نشان می دهد که دنیا برای این طرح اهمیت ویژه ای قائل است.
معاون پژوهش و فناوری وزارت علوم تحقیقات و فناوری با بیان اینکه در چند سال اخیر و با ورود رصدخانه ملی ایران به مرحله اجرایی، این طرح بازتاب خبری وسیعی در جامعه نجومی ایران و جهان داشته است.