بررسی پیامد‌های جنگ یمن برای آل سعود

ظهور و تقویت القاعده در یمن یکی از مهمترین پیامدهای تجاوز دو ساله عربستان به یمن بوده است.

خبرگزاری رویترز در گزارشی اعلام کرد که ائتلاف تحت فرماندهی عربستان، با جنگ یمن باعث شکوفایی و تقویت شبکه تروریستی القاعده در این کشور شد. 

در این گزارش آمده است عملیات نظامی ائتلاف عربستان در یمن باعث توسعه و شکوفایی "امپراطوری اقتصادی" گروه تروریستی القاعده  شده است به گونه ای که هم اکنون مدعی آن است که در بخش هایی از یمن دولت خودخوانده تشکیل داده است.

با استناد به اظهارات بیش از 12 دیپلمات و مقام امنیتی و سران قبایل و اهالی شهر در یمن آمده است یکی از پیامدهای جنگ در یمن این است که القاعده اکنون قلمرو کوچکی دارد و با حمله به بانک های مرکزی محلی و بالابردن مالیات در جنوب یمن به پول و ثروت می رسد. 

هر چند القاعده که در برخی از مناطق یمن از جمله در استان ابین و استان حضر موت طی سال های اخیر حضور داشته است ولی از حمله عربستان به عنوان فرصتی برای افزایش اعضا و تقویت موقعیت خود بهره گرفته است. 

«پاتریک کاکبرن»، نویسنده و کارشناس مشهور خاورمیانه، در روز 17 آوریل 2016 در مطلبی در روزنامه انگلیسی ایندیپندنت نوشت: «جنگ علیه یمن به سرکردگی عربستان دستاوردهای بیشتری به شبکه القاعده خواهد داد. اگر اسامه بن لادن زنده بود، افتخار می کرد که می دید شبکه القاعده در حال کنترل بر حضرموت از بزرگترین استانهای یمن است.» 

حتی اشتون کارتر وزیر دفاع آمریکا نیز جنگ عربستان علیه یمن را فرصت القاعده برای تقویت نفوذ خود در یمن عنوان کرد و گفت: «گروه تروریستی القاعده از درگیریها و چالشهای موجود در یمن سوء استفاده کرده و منافعی را کسب کرده است. 

فدریکا موگرینی، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نیز روز ششم می 2016 در سخنرانی خود برای دانشجویان در پکن، پایتخت چین، گفت: «درگیری و آشفتگی در یمن درها را به روی قدرت گیری القاعده در این کشور باز کرده است که این روند بسیار خطرناک است زیرا القاعده در حال تلاش برای پر کردن خلاء به وجود آمده در یمن است.» 

البته برخی شواهد حاکی از این است که تقویت القاعده نتیجه طبیعی جنگ در یمن نیست بلکه سعودی‌ها پس از شکست‌های پی در پی در برابر ارتش یمن به صورت برنامه ریزی شده درصدد تقویت القاعده در یمن هستند.  

آنچه که مسلم است اینکه عربستان اکنون ضمن اینکه در مرزهای خود با عراق شاهد حضور تروریست‌های داعش است، در مرزهای خود با یمن نیز شاهد تقویت موقعیت القاعده است و این اتفاق نتیجه ای به جز افزایش تهدیدهای تروریستی علیه امنیت ملی و تمامیت ارضی خود عربستان نخواهد داشت. آل سعود با دست خود، عربستان را به احاطه تروریست‌هایی در آورده است که البته نقشه های مهمی برای عربستان در سر دارند. 

این همان تکرار تجربه ترکیه است. آنکارا نیز مانند عربستان از گروه‌‌های تروریستی در سوریه حمایت کرد ولی اکنون خود تاوان حمایت از تروریست‌ها را می‌پردازد.

یکی دیگر از پیامدهای جنگ یمن برای عربستان بی شک افزایش انزجار افکار عمومی یمن از عربستان سعودی است؛ چرا که جنگ عربستان علیه یمن تاکنون بیش از سه هزار کشته و بیش از شش هزار زخمی داشته است و زنان و کودکان از قربانیان اصلی این جنگ هستند. زیرساخت های اجتماعی و اقتصادی یمن در نتیجه این جنگ از بین رفته است که از جمله این زیرساخت ها می توان به تخریب شش فرودگاه مسافربری، بیش از نیمی از کارخانه و زیرساخت های آب و برق و همچنین تخریب پادگان های نظامی یمن اشاره کرد. 

تخریب چهره آل سعود به عنوان خادمین حرفین شرفین و قرار دادن آل سعود درکنار رژیم جنایتکار اسرائیل نیز بی شک یکی دیگر از پیامدهای جنگ عربستان علیه یمن است. آل سعود تاکنون تلاش زیادی انجام داد تا از حرمین شریفین به عنوان یکی از منابع قدرت نرم خود در جهان اسلام بهره گیرد. 

به نظر می رسد که امروزه جنگ یمن باعث شکست همه جانبه ریاض شده است و در پیشبرد دیدگاه‌ها و ایدئولوژی اش برای آینده خاورمیانه شکست خورده است ولی با این وجود پیوسته به دنبال ترویج ترس در بین کشورهای عربی درباره مقاصد و قابلیت های ایران در خلیج فارس است. این در حالی است که صدور دستورات سعودی ها درباره اسلام شیعه منبع اصلی خصومت های فرقه ای و دشمنی ها است و این حملات نشانه ترس تدافعی عربستان است. از این رو است که «گراهام فولر» ، تحلیلگر برجسته و مشهور آمریکایی ، می‌گوید: "بدون شک عربستان سعودی در حال نشان دادن قدرت نمایی جدید و بی سابقه ای از طریق مداخله نظامی در یمن، بحرین، و احتمالا در لیبی است". 

راهبرد اشتباه جنگ علیه یمن و پخش تصاویر زنان و کودکانی که قربانی این جنگ هستند، سبب شده است که امروزه این سوال مهم نزد افکار عمومی جهان اسلام شکل بگیرد که این چه خادم حرمین شریفینی است که همنوعان مسلمان خود را هدف بمباران جنگنده های خود قرار داده است؟  این چه خادمی است که همان جنایت های اسرائیل در غزه را علیه مردم یمن مرتکب می شود ان هم در حالی که بیش از نیمی از مردم یمن نیز از اهل تسننی هستند که آل سعود مدعی رهبری آنها را دارد؟ 

گفتنی است که عربستان سعودی از ششم فروردین سال 93 حملات هوایی خود در یمن را برای بازگرداندن قدرت به عبد ربه منصور هادی، رئیس جمهور فراری یمن آغاز کرده است و تا کنون به پایان نرسیده است؛ تا جایی که کالین پاول، وزیر امور خارجه اسبق آمریکا، گفته است: «ما اشتباه کردیم که عربستان را به حال خودش رها کردیم تا به یمن حمله کند. ما نباید وعده های عربستانی ها را باور می کردیم. ملک سلمان و پسرش به ما گفتند که جنگ در یمن 10 روز بیشتر طول نخواهد کشید و ارتش عربستان قادر است بعد از روز هفتم وارد صنعا شود." 

--------------------------------

بررسی و تحلیل/ امین نجار