کلان شهر تبریز ، گرفتار آلودگی هوا

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای مرکز آذربایجان شرقی کارشناسان و محققان معتقدند آلودگی هوا یعنی وجود یک یا چند آلوده کننده مانند گرد و غبار، فیوم ها ( ذرات ریز گاز) ، میست (قطرات ریز معلق ) بو و بخار در هوای آزاد با کمیتها، ویژگیها، و زمان ماندگاری که برای انسان ،گیاه یا زندگی حیوانات خطرناک و برای اموال مضر است.
در تعریف دیگری از آلودگی هوا چنین بیان شده است : از نفوذ یک یا چند ماده آلوده کننده از نوع گاز، مایع، جامد، تشعشعات پرتو زا و غیر پرتو زا در هوای آزاد به تعداد و مدتی که کیفیت آن را به نحوی تغییر دهد که برای انسان و موجودات زنده دیگر، همچنین آثار و ابنیه ، مضر باشد.
تبریز به عنوان بزرگترین قطب صنعت ، جمعیت و اقتصاد شمال غرب کشور و واقع شدن در میان کوههای شمال و جنوب با چالش های مختلف محیط زیستی مواجه است .
 آلودگی هوای این کلانشهر در هفته های گذشته - با توجه به اینکه آلوده ترین شهر کشور در پنجم دی ماه - اعلام شد نگرانی های زیادی را در بین اقشار مختلف مردم به وجود آورد.
شهرتی فر فرماندارتبریز با اشاره به اینکه آلودگی این کلانشهر در سال های اخیر تشدید شده  به خبرگزاری صدا و سیما می گوید : برای بررسی وضعیت آلودگی تبریز  تاکنون کارگروه های متعددی تشکیل شده است و ما در این کارگره ها با استفاده از نتایج تحقیقات کارشناسی مراکز پژوهش  و علمی  تلاش می کنیم  که راهکارهای لازم و عملی را برای کاستن از آلودگی هوای این شهر بزرگ به وجود آوریم.
وی تردد بیش از 400 هزار دستگاه  از انواع وسایل نقلیه سبک و سنگین موتوری در تبریز از یک سو و استفاده برخی از صنایع از سوختهای غیر متعارف را  از علل اصلی آلودگی هوای این کلان شهر می داند و می گوید : از مدیران سازمانها و دستگاههای دولتی و غیردولتی انتظار می رود  که از کارکنان خود بخواهند از آوردن خودروهای  شخصی به سازمانهای دولتی و غیر دولتی که متاسفانه بیشترشان در مراکز پر ازدحام شهر واقع شده اند خوداری کنند.
مدیر کل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی نیز توسعه ناوگان حمل و نقل درون شهری تبریز را یکی از راهکارهای کاهش آلایندگی هوای این شهر می داند و می گوید :  متاسفانه فرهنگ استفاده بهینه از خودروهای شخصی در بین مردم جا نیفتاده و اکثر خیابانهای پر ازدحام این شهر شاهد تردد انواع وسائط نقلیه موتوری تک سرنشین هستند.
قاسمی می افزاید :  علاوه بر معضل تردد  خودروها  در این کلان شهر به دلیل استقرار برخی از صنایع بزرگ کشور از جمله نیروگاه ،پالایشگاه و پتروشیمی شاهد آلایندگی بیشتر هوای این شهر بزرگ هستیم.
وی خاطرنشان می کند :  مهمترین معضل آلودگی مرکز آذربایجان شرقی استفاده برخی ازصنایع تولید انرژی و فراورده های نفتی از سوخت مازوت است که  درصد آلایندگی این مواد نفتی بسیار بالاست.
کارشناس ارشد حوزه شهرسازی استانداری آذربایجان شرقی نیز به خبرگزاری صدا و سیما می گوید : تسریع در روند  راه اندازی مترو و  تراموا در کلانشهر تبریز بسیار حیاتی است و با وجود  آغاز احداث متروی  تبریز که به دو دهه پیش برمی گردد هنوز این طرح  بزرگ ملی  به جز در مسیر ائل گلی - میدان جانبازان اجرا  نشده است و در بافت مرکزی این شهر بزرگ هنوز مردم نمی توانند به علت نیمه تمام ماندن این طرح ملی ، سوار مترو شوند.
کریم باقری می افزاید :  اگر مترو و خطوط جدید حمل و نقل عمومی در این شهر بزرگ راه اندازی شود مردم خیلی راغب هستند به جای استفاده از خودروهای تک سرنشین از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنند.
به گفته وی نتایج یکی از گزارشهای تحقیقی و قابل مستند یکی از دستگاههای مسئول در موضوع آلودگی هوا نشان می دهد که متاسفانه روزانه 37 تن آلودگی ناشی از سوخت مازوت غیر متعارف و نامناسب وارد هوای این کلان شهر  می شود .
معاون شهرسازی شهرداری کلانشهر تبریز نیز می گوید : تلاش می کنیم طرح سرانه فضای سبز و پردرخت کردن معابر عمومی و خیابانهای کلانشهر تبریز را بیش از پیش اجرا کنیم .
عزتی غریب دوست خاطرنشان می کند :  همه نواحی 12 گانه شهرداری این کلانشهر و هم چنین سازمان پارکها و فضای سبز ملزم به طراحی و افزایش فضاهای جدید سبز هستند و در این میان  احداث پارک چند صد هکتاری جوار فرودگاه بین المللی تبریز،توسعه جنگل کاری عینالی،تبدیل منطقه ییلاقی خلعت پوشان به ائل گلی دوم و کاشت صدها هزار اصله نهال در شهرک های جدیدالاحداث به ویژه خاوران از جمله این اقدامات است.
مدیر کل مدیریت بحران استانداری آذربایجان شرقی نیز معتقد است : با گاز سوز کردن تمامی صنایع بزرگ  مستقر در شهرک های صنعتی تبریز می توانیم از آلاینده های هوای این کلان شهر تا حدودی بکاهیم .
ساعی می گوید :  در زمستان به دلیل برودت هوا و کوهستانی و برف گیر بودن شهر بزرگ تبریز گاز طبیعی به برخی از واحدهای بزرگ تولیدی و صنعتی نمی رسد و این واحدهای تولید انرژی و فراورده های نفتی و صنعتی به استفاده از سوختهای نامناسب از جمله مازوت روی می آوردند.
وی خاطرنشان می کند: مدیریت استان توسعه خطوط گازرسانی جدید را از مناطق تولید گاز طبیعی به آذربایجان شرقی خواستار شده است چرا که به علت تبدیل شهر تبریز به یکی از سه کانون جمعیت و صنعتی کشور نیاز به استفاده از گاز طبیعی دوبرابر شده است.
کارشناس رسمی دادگستری در رشته مواد فلزی نیز به خبرگزاری صدا و سیما می گوید : استفاده از بنزین براساس استاندارد یورو 4 در کاهش آلودگی هوا به سرب نقش به سزایی دارد .
یونس بوداقی می افزاید : غیر از کنترل آلودگی وسایل نقلیه ، برای کاهش گازهای خروجی از کارخانه های مختلف ذوب فلزات و سیمان این واحدهای صنعتی  باید به فولکومترهای استاندارد مجهز شوند.
مدیر عامل شرکت گاز استان  هم  در خصوص استفاده از مازوت در نیروگاه حرارتی تبریز به عنوان عامل مهم آلودگی این کلان شهر  هم می گوید :  این نیروگاه در طول سال فقط 3 روز از سوخت مازوت استفاده کرده است.
ولی اله دینی علت عمده آلودگی هوای شهر تبریز را تردد خودروهای تک سرنشین، اتوبوس ها و تاکسی های فرسوده می داند و می افزاید : ارزش حرارتی گاز و مازوت یکسان است و  مصرف این سوختها  در نیروگاه حرارتی تبریز 56 هزار متر مکعب در ساعت است.
به گفته وی هم اکنون متوسط مصرف روزانه گاز در نیروگاه حرارتی تبریز یک و نیم میلیون متر مکعب است و هیچ مشکلی در تامین آن نیست.
دینی می گوید : تقریبا 50 درصد گاز مصرفی استان در شهر تبریز مصرف می شود که نیازمند همراهی مردم در کاهش مصرف هستیم.معاون محیط زیست انسانی اداره کل محیط زیست آذربایجان شرقی هم بیان می کند :  طبق تحقیقات به عمل آمده، 70 درصد آلایندگی های شهر تبریز به منابع متحرک و یا همان وسایل نقلیه مربوط می شود.
علی عبدلی  با اشاره به مصوبه هیات وزیران در خصوص انتخاب این اداره کل به عنوان دستگاه نظارتی در کاهش آلودگی هوا می گوید :  طبق این مصوبه شهرداری به عنوان یکی از دستگاههای مجری کاهش آلایندگی معرفی شده است.
به گفته وی برای کاهش میزان آلودگی هوا، شهرداری تبریز موظف شده است تا پایان امسال یک هزار و 100 دستگاه تاکسی فرسوده را نوسازی کند.
رئیس مرکز مدیریت حوادث و فوریتهای پزشکی آذربایجان شرقی هم می گوید :  تاثیرات آلودگی هوا در درازمدت خود را نشان می دهد.

روزبه رجائی غفوری در گفتگو با خبرگزاری صدا و سیما با اشاره به اعلام وضعیت اضطرار برای هوای تبریز می افزاید :  این هوا شاید در کوتاه مدت باعث بروز سوزش گلو در افراد عادی شود، اما متاسفانه عوارض این آلودگی هوا در دراز مدت بر روی گروههای حساس مشاهده خواهد شد.
وی می افزاید :  از جمله گروههای پر خطر در این هوا زنان باردار هستند که استنشاق این هوا به شدت بر روی جنین تاثیر می گذارد و اگر کودکان نیز اگر در معرض این هوا قرار بگیرند، به علت ضعف در ساختار سیستم تنفسی، از مضرات این هوا مصون نخواهند بود.
به گفته وی استفاده از ماسک های موجود در بازار نیز قابل اطمینان نیست و افراد برای تردد در این هوا، حتی الامکان باید از ماسک های فیلتر دار ال 95 استفاده کنند.
نتایج حاصل از پژوهش ها در مورد عواقب آلودگی هوای کلان شهرها نشان می دهد که تجمع بیش از حد سرب ، باعث بیمارهای عصبی از جمله پرخاشگری، بی حوصلگی، زود رنجی، افسردگی و خستگی مفرط می‌شود .
این آلودگی همچنین موجب تهدید سلامت نوزادان داخل رحم، زایمان زودرس، مرده‌زایی، افزایش اختلالات جنینی و بروز بیماری های دیگری از قبیل خشکی چشم و التهاب پلک، کوتاهی قد، افزایش وزن، کم تحرکی، اختلالات گفتاری، کاهش بهره هوشی، کند ذهنی، ضایعات کبدی، ‌تنگی نفس، تحریک گلو و ریه‌ها، گوش‌درد، انواع عفونت‌های تنفسی چون برونشیت، تحریک مجاری هوایی و تشدید آسم،‌ سرطان ریه، پوکی استخوان و بیماری های قلبی می شود.