آمادگی بورس انرژی برای راه اندازی سوآپ نفت

مدیرعامل بورس انرژی با بیان اینکه در بسیاری از عرضه‌ها قیمت‌های کشف شده در بورس مبنای سایر مبادلات تجاری قرار گرفته است، ادامه داد: در این میان برای عرضه نفت خام و فرآورده های نفتی در بورس انرژی، ساختار دولتی حاکم بر این صنعت و وجود برخی از رویه‌ها و سازوکارهای سنتی مانع از تحقق کامل اهداف تعیین شده در زمینه همکاری به منظور توسعه بازار نفت‌خام و فرآورده‌های نفتی بورس انرژی ایران در کوتاه‌مدت بوده و تحقق این امر نیازمند زمان است. 

سید علی حسینی دراین میان به برخی از مصوبات و قوانین اشاره کرد که نشان از حمایت وزارت نفت از بورس انرژی ایران دارد؛ به طوری که طی هماهنگی‌های صورت گرفته با امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران نیز طرح عرضه نفت‌کوره 280 و 380 سانتی‌استوک، میعانات‌گازی، نفت‌خام، نفت‌گاز و سایر فرآورده‌های در رینگ بین‌الملل در حال انجام است. 

وی درباره امکان راه اندازی مجدد سوآپ نفت از سوی بورس انرژی به منظور انتقال نفت کشورهای حاشیه دریای خزر از مسیر ایران به خلیج فارس، گفت: موقعیت جغرافیایی کشور ایران، قرار گرفتن تولیدکنندگان بزرگ نفت و گاز در منطقه و وجود بازار گسترده مصرف انرژی، شرایط مناسبی را به منظور تبدیل ایران به عنوان مرکز ترانزیت و سوآپ نفت و فرآورده‌های نفتی در منطقه فراهم کرده است. 

مدیرعامل بورس انرژی تصریح کرد: بهره‌گیری از این موقعیت نیازمند وجود زیرساخت‌های لازم و همچنین برنامه‌ریزی مشخص به‌ویژه توسط وزارت نفت و نهادهای تابعه است که خوشبختانه وجود بنادر بارگیری و ترانزیت نفت‌خام در شمال و جنوب کشور و توانایی بالای این بنادر مزید بر وجود زیرساخت‌های لازم در این زمینه است. 

وی اظهار امیدواری کرد که با برنامه‌ریزی‌ و مذاکرات لازم، زمینه برای از سرگیری مجدد سوآپ نفت‌خام فراهم شود.

بورس انرژی ایران نیز ضمن اعلام آمادگی در این زمینه، با استقبال از انجام معاملات سواپ نفت و سایر حامل‌های انرژی از طریق بازارهای این بورس، آماده است
همکاری ‌های لازم در این زمینه را به عمل آورد.
حسینی ادامه داد : کاهش هزینه انتقال انرژی، امن بودن مسیر و تقویت مناسبات سیاسی کشورهای حوزه دریای خزر سبب شده است که سوآپ نفت‌خام از طریق ایران از اهمیت بالایی برای کشورهای این حوزه به ویژه ترکمنستان و قزاقستان برخوردار باشد. 

بورس انرژی ایران می‌تواند در معاملات مربوط به دریافت نفت‌خام و فرآورده‌های نفتی در بنادر شمالی کشور و تحویل آنها از بنادر ذخیره‌سازی نفت‌خام و فرآورده‌های نفتی جنوب کشور وارد شده و سازو کاری فراهم آورد که این معاملات از طریق رینگ بین‌الملل صورت پذیرد. 

همچنین پیشنهادهایی در خصوص سازوکار صادرات فرآورده‌های نفتی به کشورهای دورتر پیشنهاد شده که در دست پیگیری است.

وی با اشاره به فراهم شدن زمینه حضور بیشتر و فعال‌تر شرکت‌های خارجی در صنعت نفت ایران پس از برجام، تصریح کرد: با توجه به توانایی‌های بالقوه ایران در تبدیل به کانون مبادلات انرژی در سطح منطقه و حتی جهان، بیشترین تمرکز این بورس به صورت خاص بعد از برجام و در گام نخست تبدیل شدن به بازاری در زمینه مبادلات حامل‌های انرژی در سطح منطقه بوده است. 

مدیرعامل بورس انرژی لازمه تحقق این امر را افزایش مشارکت و حضور شرکت‌های خارجی به عنوان عرضه‌کننده و خریدار در رینگ بین‌الملل این بورس ذکر کرد که بیش از 80 خریدار خارجی در بورس انرژی ایران کد معاملاتی دریافت کرده‌اند.

در ماه‌های اخیر نیز چندین شرکت بین‌المللی در حوزه نفت‌خام از کد معاملاتی برخوردار شده‌اند. 

وی پیش‌بینی کرد با فراهم شدن عرضه نفت‌خام در بورس انرژی ایران، این شرکت‌ها در زمینه تجارت نفت‌خام نیز وارد شوند. 

حسینی ، واگذاری سهام شرکت بورس انرژی ایران به شرکت‌های خارجی را تابع "آیین‌نامة سرمایه‌گذاری خارجی در بورس‌ها و بازارهای خارج از بورس" دانست که در چهارچوب این آیین‌نامه این واگذاری قابل انجام است. 

وی با اشاره به موفقیت بورس انرژی در زمینه فرآورده‌های نفتی اصلی، گفت : عرضه نفت‌خام و فرآورده‌های نفتی از طریق بورس و فراهم کردن شرایط حضور پالایشگران خارجی و خریدارانی از این دست، می‌تواند علاوه بر افزایش تعداد مشارکت‌کنندگان، موجب بهبود شرایط و ثبات فروش شود. 

حسینی به روند عرضه و معامله فرآورده‌‌های اصلی نفتی در بورس انرژی ایران اشاره کرد که این مساله گویای این امر است که زمینه برای شروع عرضه و معاملات نفت خام در بورس انرژی ایران فراهم شده است که امید می‌رود به زودی شاهد عرضه مجدد این کالا با ساز و کار جدید در این بورس باشیم.