رویترز: مشکلات بخش نفت عربستان عمیق‌تر از مسئله توافق با دیگر اعضای اوپک است

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیماخبرگزاری رویترز در گزارشی نوشت: عربستان سعودی ­با مشکلاتی بسیار عمیق تر از تلاش برای رسیدن به توافق با دیگر کشورهای عضو سازمان اوپک با هدف­ محدود کردن تولید نفت خام به منظور افزایش قیمت آن مواجه است. حدود دو سوم صادرات نفت عربستان سعودی راهی آسیا می شود و مشکلاتی که عربستان در چین و هند به عنوان دو وارد کننده بزرگ نفت در آسیا با آن مواجه است ، نشانه ای از مشکلات بزرگتر این کشور در بازارهای نفت است. هرچند عربستان به دنبال افزایش صادرات نفت خود به چین و هند است ولی به طور پیوسته سهم خود را در بازار این دو کشور از دست می دهد. ­این موضوعی نگران کننده است زیرا بخش زیادی از رشد کنونی و آینده تقاضا برای نفت به این دو کشور مربوط می شود. به احتمال زیاد عربستان مجبور خواهد شد در خط مشی طولانی مدت که بر اساس آن نفت را از طریق قراردادهایی ثابت به فروش می رساند تجدید نظر کند و ­سهم بیشتری به فروش فوری در صادرات خود بدهد و در قیمت گذاری انعطاف داشته باشد.­

در ده ماه نخست امسال چین 42 میلیون و 720 هزار تن نفت از عربستان سعودی وارد کرد که معادل یک میلیون و 30 هزار بشکه در روز می شود. این رقم نسبت به صادرات نفت عربستان به چین در دوره مشابه سال گذشته 67 صدم درصد افزایش نشان می دهد که به معنای ثبات نسبی صادرات نفت عربستان به چین است. مشکل اینجاست که کل واردات نفت چین در ده ماه نخست امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته 13.6 درصد افزایش یافته است و همه رقبای عربستان از این موضوع بهره برداری کرده اند. واردات نفت چین از روسیه با 27 درصد افزایش به 42 میلیون و 830 هزار تن رسید که اندکی از واردات نفت از عربستان بیشتر است و به این ترتیب روسیه در صدر صادر کنندگان نفت به چین قرار گرفت. همچنین ­واردات نفت چین از عراق­14.7 درصد و از ایران 15.7 درصد و از آنگولا 12.1 درصد و از سلطان نشین عمان 8.1 درصد افزایش یافته است.­

در ده ماه نخست ­سال ­گذشته سهم عربستان از کل ­واردات نفت چین 15.1 ­­درصد بود در حالی که این رقم در ده ماه نخست امسال به 13.7 درصد کاهش یافته است. اما سهم روسیه از کل واردات نفت چین از 12.6 درصد به 13.7 درصد افزایش یافته است.­

وضع عربستان در هند به عنوان دومین وارد کننده بزرگ نفت در آسیا نیز بهتر از این نیست. صادرات نفت عربستان به هند در ده ماه نخست امسال حدود 830 هزار بشکه در روز بود که 6.8 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش نشان می دهد. مشکل اینجاست که عراق صادرات نفت خود به هند ­را ­در ده ماه نخست امسال 24 درصد افزایش داده و آن را به حدود 784 هزار بشکه در روز رسانده است. ایران نیز با لغو شدن تحریم های بین المللی، صادرات نفت به هند را طی این مدت 114.2 درصد افزایش داد­ و به حدود 456 هزار بشکه در روز رساند. ­سهم عربستان ­از ­واردات نفت هند از 19.7 درصد در ده ماه نخست سال گذشته به 19.4 درصد در ده ماه نخست امسال کاهش یافته است در حالی که طی این مدت سهم عراق از 16.1 درصد به 18.3 درصد و سهم ایران از 5.2 درصد به 10.6 درصد افزایش یافته است.­

روشن است که عربستان در خصوص حفظ سهم خود در بازار دو کشور بزرگ وارد کننده نفت در آسیا با مشکل مواجه است. این مسئله ایجاب می کند شرکت نفتی دولتی آرامکو که انحصار ­فروش نفت در عربستان را در اختیار دارد در نحوه بازاریابی و فروش نفت خام بازنگری کند. اکنون عربستان برای تامین نفت مشتریان بزرگ خود به شکلی گسترده ­از قراردادهایی با مدت زمان مشخص استفاده­ و قیمت آن را نیز بر اساس ساختار بازار تعیین می کند. در حالی که مشتریان می توانند مقدار نفتی را که بر اساس قراردادهای مدت دار خریداری می ­کنند تغییر دهند، امکان بسیار اندکی وجود دارد که اقدام به خرید نفت خام عربستان از بازار فروش فوری کنند.

اگر شرکتی پالایشگاهی در چین یا هند بخواهد مقداری نفت بیشتر از میزانی که در قرارداد آمده است خریداری کند می تواند آن را از عربستان (با قیمت تعیین شده قبلی) یا از بازار فوری فروش نفت تامین کند. در چنین وضعی این شرکت ها ترجیح می دهند نفت مورد نیاز را از بازار فوری خریداری کنند زیرا غالبا قیمت ها در آن پایین تر است.­

به نظر می رسد رقبای بزرگ عربستان در بازار آسیا به ویژه روسیه در فروش نفت خام انعطاف بیشتری دارند به همین علت شرکت های چینی اگر به مقدار نفت بیشتری نیاز داشته باشند آن را از روسیه خریداری می کنند. نتیجه نشست روز چهارشنبه اوپک در وین هرچه باشد به نظر می رسد مشکلات عربستان در زمینه حفظ سهم خود در بازار در رقابت با دیگر صادر کنندگان بزرگ نفت به آسیا ادامه پیدا خواهد کرد. شیوه بازاریابی و قیمت گذاری نفت در شرکت آرامکو عربستان در جهانی که صادر کنندگان نفت گزینه های متنوعی به مشتریان خود پیشنهاد می کنند، کارآیی ندارد.­