ملی شدن صنعت نفت و حمایت از آن فراتر از بحث اقتصادی بود
موسی حقانی؛ پژوهشگر تاریخ: شبکه اطلاعاتی انگلیسی ها در ایران که سابقه 300 ساله داشت یکی از عوامل موثر در شکل دهی به کودتای 28 مرداد بود.
به گزارش خبرنگار
خبرگزاری صدا سیما، موسی حقانی در برنامه تیتر امشب شبکه خبر سیما با ادامه داد: پیش درآمد کودتای 28 مرداد منبعث از بحث ملی شدن صنعت نفت بود.
او افزود: انگلیس ها در امور جزئی کشور دخالت می کردند، به خاطر نفت و غارت آن خون ها در کشور ریخته شد.
حقانی گفت: ملی شدن و حمایت از آن فراتر از بحث اقتصادی بود.
او افزود: نقش روحانیت شیعه در این بسیج عمومی برای به صحنه آوردن مردم بسیار موثر بود و از همین مقطع خیلی از مسایل شروع می شود.
این تحلیلگر تاریخ معاصر تصریح کرد: انگلیسی ها یک شبکه قدیمی اطلاعاتی در ایران داشتند که از زمان قاجار به منظور نفوذ شروع به اوج گرفتن نمود و در دوره پهلوی تبدیل به سلطه شد.
حقانی افزود: این شبکه برای مقابله با اراده بزرگ ملی و حرکت ضد استعماری به کار گرفته شد اما یکپارچگی بین مردم ایران و سران این نهضت بسیار زیاد بود.
او یادآور شد: دکتر مصدق بعد از این واقعه به صحنه برگشت.
حقانی گفت: پیش از کودتای 28 مرداد شاهد جنگ نرم گسترده در داخل کشور بودیم که در آن در این جنگ نرم ایران انواع توطئه های انگلیسی و آمریکایی را مشاهده می کنیم.
او گفت : در خلال این توطئه کسانی که نفت ایران را می خریدند تهدید می شدند؛ در کنار این، انگلیسی ها مشغول فعالیت در شبکه جاسوسی بودند که در اقصی نقاط کشور نفوذ داشت، حتی مطبوعات نیز در این زمینه وارد شدند و مردم را نسبت به آینده کشور ناامید کردند.
محمدرضا کائینی دیگر پژوهشگر تاریخ معاصر در تیتر امشب گفت: در آغاز نهضت ملی، شاه تظاهر می کرد که با این جریان موافق است.
او ادامه داد : شاه جوان استدلال می کرد ، چون پدر من را انگلیسی ها تبعید کردند، من نیز از آن حمایت می کنم؛در واقع این نوعی ظاهر سازی بود زیرا بدیهی است که حاکمان در این شرایط موج سواری می کنند؛ در ادامه هم نهضت ملی با دربار به شدت اختلاف پیدا کرد.
کائینی تصریح کرد: شاه بعد از اینکه حاضر نشد پست وزارت دفاع را به مصدق واگذار کند، قوام را که یک فرد مریض الحال بود به عنوان نخست وزیر معرفی کرد.
او افزود: پس از چندی با حمایت های آیت الله کاشانی از دکتر مصدق، قوام کنار رفت.
کایینی در تکمیل حرفش گفت: این برکناری در یک همدستی با آمریکا و انگلیس روز 28 مرداد انجام شد.