پوتین: از عضویت دائم ایران در شانگهای حمایت می کنیم

ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در آستانه سفر به باکو در مصاحبه  با خبرگزاری رسمی جمهوری آذربایجان گفت: مسکو از تلاش ایران برای عضویت کامل در سازمان همکاری شانگهای حمایت خواهد کرد.

پوتین افزود: «ما همچنین علاقه مندیم مشارکت خود را با تهران در موضوعات منطقه ای تعمیق دهیم. ما این امر را عاملی مهم در حفظ ثبات و امنیت در حوزه بزرگی از آسیای مرکزی ، دریای خزر و غرب آسیا می دانیم. ما به حمایت خود از تلاش ایران برای عضویت کامل در سازمان همکاری شانگهای ادامه خواهیم داد.

سازمان همکاری شانگهای یکی از ساختارهایی است که با محوریت روسیه و چین در سال 1996 میلادی شکل گرفت و هدف ابتدایی آن خاتمه دادن به درگیری های بین این دو کشور با همسایگان شان در آسیای مرکزی بود. اما، بعدها این سازمان با پذیرش اعضای ناظر در جهت تبدیل شدن به یک اتحادیه منطقه ای قدرتمند پیش رفت. سازمان همکاری شانگهای ترکیبی از اهداف سیاسی، امنیتی و اقتصادی را به صورت همزمان دنبال کرده و مبارزه با تروریسم، جدایی طلبی و همچنین افراط گرایی را از اهداف اصلی خود می داند. در این میان، مبارزه با نفوذ غرب و ناتو در منطقه آسیای مرکزی نیز از جمله مسائل راهبردی است که کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای به آن توجه ویژه ای دارند.

در حال حاضر ایران به عنوان عضو ناظر در این سازمان حضور دارد اما انتظار می رود که این وضعیت، حالت دائم به خود بگیرد زیرا با فاصله گرفتن روسیه از اتحادیه اروپا و آمریکا، این کشور در تلاش است تا خود را به عنوان یک قدرت غیر غربی نشان دهد که مشتاق یافتن راه های جدید و طبعا یک نظم جهانی جدید است. از این روی، انتظار می رود که با همسویی تهران/ مسکو در مورد مسایل منطقه از جمله سوریه، مبارزه با تروریسم و  همکاری های هسته ای دو کشور،  مسکو از عضویت دائم  ایران در  سازمان همکاری شانگهای  حمایت جدی کند.

پیش از این روسیه از عضویت دائم ایران در سازمان شانگهای حمایت جدی نمی کرد چرا که این نگرانی بود عضویت ایران که دارای سیاست های ضد امریکایی است این سازمان را در تقابل با ناتو قرار دهد از سویی موضوع هسته ای و قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد مبنی برتحریم ایران، این بهانه را فراهم کرده بود که درمسیر عضویت دائم ایران در شانگهای سنگ اندازی شود.  اما اکنون با توافق هسته ای میان ایران وپنج بعلاوه یک ،  قطعنامه های شورای امنیت در زمینه تحریم ایران لغو شده است. 

ضمن اینکه با توجه به اختلافات روسیه با غربی ها در زمینه مسئله اوکراین و الحاق کریمه به خاک روسیه و تاثیرگذاری ایران به عنوان یک قدرت منطقه ای دارای نفوذ فرامنطقه ای در مقابله با تسلط نظم امریکایی بر نظام بین الملل، عضویت  دائم ایران در شانگهای می تواند بسیار موثر باشد. 

برای چین نیز با توجه به تغییر نگاه  امریکا از خاورمیانه به حوزه پاسیفیک و در معرض تهدید قرار گرفتن منافع این کشور در دریای چین جنوبی،  بهترین گزینه حمایت از عضویت دائم ایران در شانگهای است.

ضمن اینکه  از دیدگاه چین و روسیه ممکن است این تلقی باشد که  پس از توافق هسته ای میان ایران و پنج بعلاوه یک، ایران به غرب نزدیک شود و روابط  عادی اش با امریکا از سرگرفته شود بنا بر این به نفع این دو کشور خواهد بود که از عضویت ایران در شانگهای حمایت کنند.

-----------------------

بررسی و تحلیل / رضا محمدمراد