نکات قابل تامل شورش عده ای از نظامیان در ترکیه

در قبال رخدادهای مربوط به جمعه شب 25 تیرماه در ترکیه که اغلب رسانه ها از آن به کودتای نافرجام تعبیر کردند چند نکته قابل تامل است:

نخست اینکه این شورش و کودتای نافرجام در حالی صورت گرفت که دولت جدید ترکیه به نخست وزیری بن علی ییلدریم از چند ماه پیش گام هایی را در مسیر تنش زدایی از سیاست خارجی و اصلاح رویکرد دخالت بی محابا در سوریه برداشته است به گونه ای که رجب طیب اردوغان بعد از چند ماه مقاومت و سماجت سرانجام با عذرخواهی از روسیه باب دور جدید مناسبات خود را با این کشور گشود و متعاقب آن بن علی ییلدریم در اظهاراتی از تمایل کشورش برای ترمیم روابط با سوریه خبر داد و بنا بر این این سوال مطرح است که آیا این امکان وجود دارد که شورش و کودتای نافرجام از سوی کسانی درداخل و خارج  هدایت و مدیریت شده باشد که مخالف اصلاح رویکرد سیاست خارجی ترکیه و بازگشت آن به سیاست تنش صفر مرزی با همسایگان هستند ؟!عربستان و رژیم صهیونیستی دو بازیگر آشوب سازی هستند که به شدت مخالف تغییر رویکرد براندازانه قبلی ترکیه در سوریه و ترمیم روابط آن با دیگر کشورها همچون ایران و عراق هستند . 

دوم اینکه شورش و کودتای نافرجام ترکیه درست در روزی اتفاق افتاد که بنا بود بخش محرمانه گزارش28 صفحه ای  11 سپتامبر سال 2001 امریکا منتشر شود که در آن به نقش عوامل دولت عربستان در این حملات تروریستی تصریح شده است. از این دید کودتای نافرجام همان کارکردی را برای عربستان ایفاء کرد که حمله تروریستی در شهر ساحلی نیس فرانسه بازی کرد.اگر این دو رخداد صورت نمی گرفت بی تردید انتشار بخش محرمانه گزارش 11 سپتامبر سال 2001 امریکا در سیبل توجه رسانه های جهان قرار می گرفت و فشارهای مضاعفی را برعربستان وارد می کرد اما رخدادهای فرانسه و ترکیه به کلی توجهات را از انتشار این گزارش منحرف کرد و آن را در حاشیه قرار داد .

سوم اینکه روایت برخی از رسانه های غربی بخصوص بی بی سی  در خصوص تحولات ترکیه بسیار اغراق آمیز بوده این تصور را ایجاد می کرد که گویا روند تحولات به مرز برگشت ناپذیر رسیده و این کشور وارد تونل تاریک شده است که خروج از ان امکان پذیر نیست. در این راستا بی بی سی فارسی مرتب روی این نکته تمرکز داشت  که جنگ های خیابانی در شهرهای ترکیه آغاز شده و اردوغان از مکان نامعلوم با هواداران خود سخن گفته است .

از مجموع این نکات چنین بر می آید که کودتای نافرجام اخیر ترکیه را نمی توان تنها در ابعاد داخلی آن محدود کرد و بررسی آن در چارچوب منطقه ای می تواند زوایای دیگری به این تحولات بدهد .

--------------

تحلیل گر:احمد کاظم زاده