تلاش رسانه های سعودی برای تبدیل دشمنی اعراب و اسرائیل به دشمنی با ایران

بایستی اشاره کرد که روابط ایران و اعراب به سبب همسایگی و حضور در منطقه،  دارای پیشینه تاریخی بسیار طولانی می باشد. این روابط تحت تاثیر مجموعه ای از عوامل فرهنگی، اجتماعی، روانی، اقتصادی، سیاسی، بین المللی و ژئوپلیتیک شکل گرفته است. 

اما رسانه های عرب زبان بویژه وابسته به محافل سعودی یک نوع نگاه به ایران را تحت تاثیر نگرانی‌ها و اختلافات بین ایران و اعراب مطرح می سازند که در چارچوب پروژه ایران هراسی صورت می گیرد. بر این پایه رسانه های عرب زبان در گزارش های خبری خود علیه ایران از الگوهای سه گانه بهره برداری می کنند. این نگاه درباره ایران بر پایه گفتمان‌های مذهبی، گفتمان‌های قومیتی و مسائل ژئوپلیتیک شکل گرفته است.  

در قالب گفتمان مذهبی رسانه های عربی؛ در ارایه اخبار و گزارش های خبری بر تفاوت میان مذهب شیعه و سنی تاکید می کنند. این فضاسازی در حالی است که  در طول تاریخ شیعه و سنی در کنار هم و بطور مسالمت آمیز زندگی کرده اند. اما رسانه های وابسته به محافل سعودی یک گفتمان سلفی‌گری و روحیه شیعه ستیزی را علیه ایران ترویج می دهند.  

به همین ترتیب دومین الگویی که رسانه های عرب زبان بویژه طیف سعودی علیه ایران بکار می برند، گفتمان قومیتی است تا به این وسیله زمینه اختلافات را فراهم سازند. این رسانه ها با عربی عجمی کردن مباحث در نهایت می کوشند اندیشه ناسیونالیسم عربی را از دشمنی با رژیم صهیونیستی به سوی  ایران منحرف کنند. 

عامل سومی که در رسانه های عربی برای تحت تاثیر قرار دادن افکار عمومی مورد توجه رسانه های سعودی قرار گرفته ،  سیاست قدرت است که ناشی از رقابتهای منطقه ای است. آنها بحث نظام امنیتی در خلیج فارس علیه ایران را مطرح می سازند. نگاه ناشی از سیاست قدرت بر این مبنا شکل گرفته که ایران را به عنوان یک رقیب اصلی اعراب در منطقه معرفی نمایند. 

بر همین اساس رسانه های سعودی نظیر عکاظ، العربیه، الشرق الاوسط و...  به مخاطب خود القا می کنند که مواضع و تعاملات ایران با کشورهای عربی خلیج فارس منفی بوده است و این مساله باعث شده که ایران به دشمن همسایگان تبدیل شود. از نظر رسانه های سعودی منطق یا توجیهی بر رفتارهای ایران در برابر کشورهای خلیج فارس وجود ندارد. آنها مدعی اند که ایران چشم طمع به کشورهای منطقه دوخته است.

با توجه به موارد فوق در ذیل گفتمان مذهبی و تحریک اعراب علیه ایران شبکه العربیه در ادامه جو سازی ها و ایجاد اختلافات مذهبی در منطقه این بار فلسطین و نوار غزه را هدف قرار داده و مدعی است که ایران تلاش می کند از طریق ارتباطات مذهبی، مالی و نظامی با جهاد اسلامی بر نوار غزه مسلط شود. در حالیکه  موضوع اصلی یعنی حمایت ایران از مقاومت در برابر رژیم صهیونیستی عمدا و آشکارا تحریف می شود.

به همین ترتیب  روزنامه الریاض  در چارچوب بکارگیری الگوی خبری رقابتهای منطقه ای و ترسیم دیدگاه منفی درباره ایران می نویسد: ایران به جای آنکه دشمن کشورهای عربی خلیج فارس باشد می توانست کشور دوست باشد و به جای آنکه منبع نگرانی باشد می توانست منبع امنیت باشد. 

رسانه های سعودی درباره  سیاست خارجی ایران نیز  تهران را به اتخاذ سیاست های تنش زا متهم می کنند  و با انداختن توپ در زمین ایران وانمود می کنند تهران مواضع مثبت در منطقه ندارد. 

در چارچوب بهره برداری  رسانه های سعودی از الگوهای قومیتی، مذهبی برای تخریب ایران، بحث هایی مبنی بر افزایش قدرت شیعیان یا هلال شیعی، و تلاش برای گسترش مذهب تشیع را مطرح می کنند. تنها طرفی که از برانگیختن این نوع اختلافات تحت عنوان طرح‌های شیعی سنی، طرح‌های قومیتی و اختلافات ژئوپلیتیک و سیاسی، ناامن کردن منطقه و ایجاد نگاه بدبینانه و منفی علیه  ایران بهره مند می شود  رژیم صهیونیستی است که در حاشیه امن قرار می گیرد.  

................................................

بررسی و تحلیل/  علی حبیبی