بندر چابهار و جهانی تر شدن تجارت ایران

       به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، پایگاه اینترنتی گلوبال ریسک اینسایت نوشت ، توافق نامه سرمایه گذاری جدید یک پیروزی چشمگیر هم برای ایران و هم برای هند محسوب می شود. اما این توافق می تواند پیامد گسترده تری برای منطقه داشته باشد.

در پی دست یابی به توافق مهم هسته ای که ایران با قدرت های کلیدی غربی، امضا کرد، سرمایه گذاران برای تقویت روابط با ایران غنی از نفت که هم اکنون در حال ورود دوباره به عرصه های بین المللی است، صف کشیده اند.

   تقویت اقتصاد منطقه     

          هند جدیدترین کشوری است که چنین کاری انجام داده است. این کشور ماه گذشته اعلام کرد بندر کلیدی چابهار ایران را توسعه خواهد داد. این توافق سبب تقویت قابل توجه اقتصادهای داخلی ایران و هند، اقتصاد منطقه خواهد شد و همچنین روابط بین کشورهای منطقه از قبیل هند و پاکستان را گسترش خواهد داد.

ایران از این اقدام استقبال می کند زیرا چنین توافقی در راستای برنامه اجرای تهران برای بازگرداندن ایران به اقتصاد جهانی پس از سال ها تحریم های  بین المللی قرار دارد. ایران قراردادهای تجاری جدیدی با فرانسه، ایتالیا، چین و کره جنوبی امضا کرده است، از این رو، این توافق سبب افزایش سرمایه گذاری در کشوری خواهد شد که در تلاش برای توسعه اقتصاد چهارصد میلیارد دلاری خود است.

        این توافق همچنین در راستای برنامه نارندرا مودوی نخست وزیر هند برای توسعه روابط اقتصادی و راهبردی هند در سطح بین المللی قرار دارد. این توافق به هند اجازه خواهد داد یک مسیر تزانزیتی جدید را به سوی افغانستان و آسیای میانه برای کالاهای هندی ایجاد کند و همچنین سبب انتقال گاز طبیعی به هند شود.

فرصت گسترش روابط با جمعیت چهل و پنج میلیونی شیعیان هندی نیز اهمیت ویژه ای دارد. از نظر هر دو کشور، این اقدام بی شک تبعاتی مثبت در پی خواهد داشت.

     این گزارش می افزاید ،این توافق یک گشایش قابل توجه برای هند و منطقه محسوب می شود. همان گونه که نیتین گادکاری وزیر حمل و نقل هند اعلام کرده است این بندر سبب افزایش روابط تجاری این کشور نه تنها با ایران بلکه با افغانستان، دیگر کشورهای آسیای میانه و روسیه می شود.

فرصت ایجاد شده برای انتقال کالاها به ایران و سپس به افغانستان و روسیه یکی از عناصر کلیدی این طرح محسوب می شود. این بندر همچنین از طریق دریا به افغانستان دسترسی خواهد داشت، کشوری که مودی قصد دارد این ماه به منظور امضای توافق نامه سه جانبه تجاری بین هند، افغانستان و ایران به آنجا سفر کند.

       با این حال، این توافق به سبب مداخله چین با مخالفت هایی مواجه خواهد شد . پکن پیشنهاد سرمایه گذاری مستقیمی خارجی به ارزش هفتاد میلیارد دلار را برای صنعت پتروشیمی ایران تا سال دو هزار و بیست و پنج مطرح کرده است و درباره نزدیک شدن روابط بین دهلی نو و کابل خشنود نیست.

این در حالی است که هند و چین رقبای اقتصادی محسوب می شوند و روابط آنها طی سال های اخیر به سبب موفقیت های اقتصادی چین رو به فرسایش نهاده است. با در نظر گرفتن این موضوع، دست یابی به توافق نامه های قابل توجه ایران با هند و چین ممکن است سبب بروز برخی منازعات شود و تهران احتمالا باید با ظرافت هر دو طرف معامله را راضی نگه دارد.

         یکی دیگر از همسایگان مهمی که احتمالا این توافق بر آن تأثیر خواهد داشت پاکستان است. یکی از انگیزه های مهم هند برای دست یابی به چنین توافقی میانبر زدن بندر گوادر پاکستان است.

سه دلیل عمده برای چنین کاری وجود دارد: نخست آن که، چین سرمایه گذاری قابل توجهی در بندر گوادر انجام داده است. دوم آن که، این بندر در منطقه بی ثبات بلوچستان واقع شده است، جایی که خطرات امنیتی در آنجا به سبب حضور شورشیان طالبان بالاست و در نهایت این که این توافق سبب می شود هند از پرداخت پول به پاکستان خودداری کند و در عین حال اهداف اقتصادی خود را حفظ و دنبال کند. 

          این توافق به هند برای خودداری از انتقال وجوه به پاکستان و چین کمک می کند و در عین حال به کمک افغانستان می شتابد. این توافق از بسیاری جهات، یک پیروزی قاطعانه برای هند محسوب می شود. واضح است که توافق برای توسعه چابهار بین ایران و هند برای هر دو کشور امتیازات اقتصادی در پی دارد و سبب افزایش روابط بین شماری از کشورها در منطقه می شود. اما در زمینه ثبات منطقه ای، این توافق ممکن است سبب بروز تنش های بیشتر و حتی رو در روی هم قرار گرفتن دشمنان دیرینه شود.