وزیر نیرو: تشکیل بازار منطقهای پیوند آب، انرژی و محیط زیست
چیت چیان در جمع متختصصان انرژی کشور پیشنهاد کرد؛ بازار منطقه ای پیوند آب، انرژی و محیط زیست ایجاد شود.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صداو سیما، "حمید چیتچیان" صبح امروز در یازدهمین همایش بینالمللی انرژی که در پژوهشگاه نیرو در حال برگزاری است، با اشاره به اهمیت توسعه پایدار بخش انرژی کشور با در نظر گرفتن انرژیهای تجدیدپذیر و ملاحظات زیست محیطی اظهار داشت: چهل و هفتمین نشست سازمان ملل، اجرای دستور کار 2030 توسعه پایدار در 17 عنوان اصلی و با 230 شاخص جهانی مورد تصویب قرار گرفت.
وی ادامه داد: از میان 17 عنوان و موضوع اصلی مطرح شده در این نشست بر موضوعهایی همچون اطمینان یافتن از برخورداری از زندگی سالم و ارتقای رفاه برای همه و در هر سنی، اطمینان یافتن از دسترسی و مدیریت پایدار آب و سامانه تصفیه آب برای همه، اطمینان یافتن از رشد اقتصادی پایدار برای همه، ایجاد زیرساخت های مقاوم و تاب آور، تسریع روند صنعتی شدن پایدار برای همه و در نهایت کاهش بی تعادلی در درون و بین کشورها، اطمینان یافتن از الگوی مصرف و تولید پایدار و اقدامات سریع و فوری برای مقابله با تغییر اقلیم و اثرات آن تاکید شد.
چیتچیان در خصوص علل برگزاری این هم اندیشی بین المللی گفت: توجه به منابع محدود و آسیب پذیر کره زمین و اجزا حیاتی آن از جمله انرژی، آب، خاک و زیست بوم های متنوع است که اکنون به واسطه مصرف بی رویه این منابع (به ویژه منابع انرژی) با خطر بزرگی مواجه شده و اقدام فوری جامعه جهانی را در این خصوص می طلبد.
وی تصریح کرد: اتخاذ تصمیمهای آگاهانه و چاره اندیشیهای بخردانه به همراه تجربیات فرهیختگان این جمع، ما را قادر می سازد در نهایت روند کنونی را تغییر داده و اثرات وارده بر کره زمین را تعدیل کرده و کاهش دهیم؛ معتقدم از طریق مشارکتهای منطقهای و بین المللی و تغییر و بهینهسازی الگوهای تولید و مصرف انرژی و مواد می توان از رسیدن به نقطه بدون بازگشت اجتناب کرد و زمینه پایداری و خوشبختی آیندگان را فراهم ساخت.
وزیر نیرو با بیان اینکه آرمانها و علل فراوانی سبب می شود تا دست به دست یکدیگر داده و در جهت حفاظت از تنها یک سیاره، یک مسله مشترک اما با مسئولیت های متفاوت اقدام کنیم، گفت: این اقدام با درک و پذیرش مسئولیتهای متفاوت در مورد مشکل فراروی جامعه بشری میسر می شود.
وی ادامه داد: یکی از مسائل مشترک، موضوع تغییر اقلیم است که ارتباط تنگاتنگی با منابع انرژی متداول جامعه بشری دارد. در نشست پاریس (بیست و یکمین همایش تغییر اقلیم) دستورالعمل های مورد نیاز در زمینه کاهش گرمایش جهانی مورد توافق قرار گرفته است. در این نشست ابزارها و سازوکارهای مورد نیاز برای تامین منابع مالی، توسعه و انتقال فناوری ها، ظرفیت سازی، کاهش انتشار، نطابق با تغییر اقلیم، ارزیابی ضررها و آسیبهای وارده، شفافیت اقدامات، ارائه حمایتهای مورد نیاز و همچنین تسهیل انطباق با تغییر اقلیم پیشنهاد شده است.
وی ادامه داد: این تدابیر، دستورالعملها، سازوکارها و تاثیرات جهانی آن ها نباید به هوا و انرژی محدود شود و منابعی همچون آب، خاک، و زیست بومهای آسیبپذیر که برای بشر بسیار ارزشمند هستند نیز مورد ملاحظه و مداقه جدی و همسان قرار گیرند.
چیتچیان با تاکید بر نگاه محیط زیستی وزارت نیرو گفت: این وزارتخانه با اعتقاد به اصل سازگاری محیط زیستی فعالیت ها و توسعه استفاده از انرژیهای پاک و تجدیدپذیر و افزایش کارآیی و بهرهوری در عرصههای آب و آبفا و برق و انرژی و با نگرش پیوند میان آب، انرژی و محیط زیست، مدیریت ریسک، استقرار نظام استیفای حقوق اجتماعی و نظارت عالیه بر آن، پایبندی به اصول توسعه پایدار و اهداف توسعه هزاره، برنامهریزیهای وسیعی را در دست تهیه دارد که در وب سایت این وزارت در دسترس همگان است. این وزارت خانه اجرای ارکان مدیریت سبز، تلاش برای تثبیت انتشار گازهای گلخانه ای ناشی از احتراق سوخت در نیروگاه های حرارتی و سپس کاهش آن، توسعه پارکهای علم و فناوری انرژیهای تجدید پذیر و پاک، توسعه آموزش های بنیادین اصول توسعه پایدار (مشتمل بر محیط زیست، انرژی، اقتصاد و امور اجتماعی) را در مقاطع تحصیلی مختلف با جدیت پیگیری می کند.
وی ادامه داد: با توجه به ارائه INDCs کشور در نشست پاریس که بر آن مبنا و به منظور همراهی با جامعه جهانی برای یک فعالیت محیط زیستی منسجم و گسترده، داوطلبانه تلاش خواهیم کرد تا میزان انتشار گازهای گلخانهای بخش انرژی کشور را به میزان 4 درصد با استفاده از منابع داخلی و به میزان 8 درصد با دریافت انواع کمک های مالی، فنی، فناوری و سرمایه ای به میزان 8 درصد کاهش دهیم که این امر نیازمند فراهم آوردن زیر ساخت های متعددی است تا اجرای اقدامات را از سال 2020 میسر سازد.
وی یادآور شد: در این تصمیم و همیت، انگیزه لازم برای حرکت به سمت پایداری و تاب آوری (به ویژه در برابر اثرات تغییر اقلیم) وجود دارد و این موضوع را درک نموده ایم که راهکارهای تک بعدی همانند امنیت آب و یا انرژی نمی توانند پاسخی بهینه و کارآمد را ارائه کنند.
چیت چیان با بیان اینکه وزارت نیرو آماده شروع همکاری های عملی و فنی مبتنی بر ارتباط با طرف های خارجی است، گفت: این همکاری ها منجر به افزایش آگاهی، دانش، علم، شیوه و روش اقدامات و توسعه فناوری های لازم و پاک برای بررسی ارتباطات دو جانبه، سه جانبه یا چند جانبه مستقیم و یا غیر مستقیم میان مولفه های اصلی کاهش اثرات، پایداری و تاب آوری در آینده خواهد شد.
وی در این همایش، ایجاد و تشکیل یک بازار منطقه ای پیوند آب، انرژی و محیط زیست را پیشنهاد کرد و گفت: این اقدام را در ابتدا می توان با تحلیل اهداف و شاخص ها به انجام رساند سپس با استفاده از رویکردی فعال به خوبی می توان رویه های جدید، معنادار و قابل تحقق را شناسایی و پیشنهاد کرد.
چیت چیان ادامه داد: ما باید موضوعاتی مانند محیط زیست، پایداری، آموزش، سلامت، دسترسی به منابع انرژی و خدمات انرژی، برخورداری از فناوری های نوین، پاک و پیشرفته و نیاز به ایجاد فرصت های برابر برای توسعه و تاب آوری را از مسائل و رویکردهای سیاسی جدا کنیم.
همانطور که در دستور کار 2030 توسعه پایدار نیز بر آن تاکید گردیده لازم است این موضوعات بر مبنای ایجاد فرصت های برابر برای تمامی انسان ها مورد بررسی قرار گیرند. تنها در این چارچوب است که می توان اعتماد جهانی و موفقیتی غیر قابل تصور در تمامی حوزه ها به ویژه از منظر انرژی را به دست آورد.
*دستاوردها و پیشرفت های بهدست آمده در بخش برق کشور
وی با اشاره به اقدامات وزارت نیرو برای افزایش بازده و کاهش مصرف سوخت گفت: یکی از مهمترین شاخصها در صنعت برق بازده نیروگاههاست و در این زمینه استفاده از فناوری نیروگاه های سیکل ترکیبی با بازده بالا یکی از راهکارهای افزایش بازدهی نیروگاههای کشور مطرح است که استفاده از توربینهای گازی بزرگ کلاس F و بالاتر است که نسبت به توربینهای کلاس E دارای ظرفیت بالاتر و بازده ن بیشتر در حدود 40 درصد در حالت سیکل ساده و حدود 60 درصد در حالت سیکل ترکیبی است.
چیتچیان افزود: مطابق برنامه ریزی های انجام شده از جانب وزارت نیرو قرار است برای انتقال دانش فنی توربین های کلاس F نیروگاه های جدید با استفاده از توربینهای کلاس F احداث شوند.
وی با اشاره به برنامه تبدیل نیروگاههای گازی به سیکل ترکیبی گفت: اضافه شدن بخش بخار به نیروگاه های گازی موجود و تبدیل آنها به نیروگاه سیکل ترکیبی و احداث نیروگاه های سیکل ترکیبی جدید همراه با بازنشسته کردن نیروگاه های قدیمی، تأثیر مثبتی در افزایش متوسط راندمان نیروگاه های حرارتی کشور و کاهش آلاینده های زیست محیطی خواهد داشت.
*توسعه تجدیدپذیرها و اصلاح تعرفه آن ها
وزیر نیرو در ادامه در باره توسعه انرژی پاک در کشور گفت: مطابق برنامهریزیهای انجام شده، ظرفیت تولید برق از انرژی های تجدیدپذیر در طول برنامه ششم به حدود 5000 مگاوات افزایش خواهد یافت. در این جهت به منظور افزایش ظرفیت تولید برق از انرژیهای تجدیدپذیر، وزارت نیرو در سال 1395 مجدداً نسبت به اصلاح قیمت های خرید تضمینی برق از نیروگاههای تجدیدپذیری که ازجانب بخش خصوصی احداث میشوند، اقدام کرد تا انگیزه لازم برای سرمایه گذاران ایجاد شود. همچنین مدت زمان خرید تضمینی برق نیز از 5 سال به 20 سال افزایش یافته است.
وی افزود: در جهت تأمین رشد روز افزون تقاضای برق، ظرفیت منصوبه نیروگاهی کشور به بیش از 74000 مگاوات در سال 2015 رسیده است. این رقم طی 5 سال آینده با احداث انواع نیروگاههای جدید به بیش از 100000 مگاوات خواهد رسید. تمرکز وزارت نیرو طی سالهای آتی عمدتاً معطوف به تکمیل نیروگاه های گازی موجود و اضافه کردن بخش بخار به نیروگاهها، احداث واحدهای سیکل ترکیبی جدید، بازتوانی نیروگاه های بخاری و افزایش ظرفیت نیروگاههای تجدیدپذیر و تولید پراکنده خواهد بود.
*کاهش تلفات در شبکه های انتقال و توزیع برق
وی تصریح کرد: به منظور اقدامات انجام شده به منظورافزایش راندمان نیروگاههای تولید برق و کاهش تلفات انتقال، توزیع و بهینه سازی مصرف انرژی برق، میزان تلفات برق در شبکه توزیع از 14.8 درصد به حدود 11 درصد کاهش یافته است. مطابق با برنامههای کاهش تلفات انرژی در شبکه های برق، مقرر است تلفات برق در شبکه توزیع تا انتهای برنامه ششم توسعه به حدود 8.7 درصد برسد.
* برنامه توسعه مبادلات برق
وزیر نیرو در خصوص صادرات برق گفت: کشور ایران در شرایط کنونی با کشورهای همجوار خود شامل پاکستان، افغانستان، ترکمنستان، آذربایجان، ارمنستان، ترکیه و عراق ارتباط الکتریکی دارد. این ارتباطات الکتریکی برون مرزی در آینده نزدیک باز هم تقویت خواهد شد. بدین منظور ارتباط با کشورهای روسیه، تاجیکستان و کشورهای حوزه خلیج فارس در دست بررسی است.
وی افزود: استفاده از خطوط انتقال HVDC برای اتصال شبکه برق ایران به کشور امارات متحده عربی از طریق کابل زیردریایی و تقویت اتصال به شبکه برق کشور ترکیه نیز در حال بررسی است. در سال2015، بیش از 9.7 تراوات ساعت برق به کشورهای همسایه برق صادر شده است.
وی در خصوص توسعه استفاده از لامپ های کم مصرف و پربازده گفت: با توجه به راندمان پایین لامپ های رشته ای، حذف لامپ های پرمصرف از روشنایی و گسترش لامپهای کم مصرف و بهه ویژه LED در ایران از سال های قبل در دستور کار قرار گرفت.
* هوشمند سازی شبکه برق کشور
چیتچیان درباره طرح هوشمندسازی شبکه برق کشور گفت: در نگاه کلی، شبکه هوشمند راهکاری برای حل چالش های شبکه کنونی شامل چالشهای قابلیت اطمینان، چالش های زیست محیطی و چالش های بازدهی انرژی ارائه میکند. یکی از بخش های هوشمند سازی شبکه برق، استفاده از کنتورهای هوشمند است.
وی ادامه داد: با هوشمندسازی کنتورهای برق، امکان تشخیص موارد استفاده غیرمجاز از برق، کاهش دخالت عامل انسانی در قرائت، افزایش دقت در اندازه گیری ها و تشخیص سریع خطای دستگاه اندازهگیری میسر میشود. گسترش استفاده از شبکههای هوشمند یکی از برنامههای مورد نظر وزارت نیروست که از مشارکت بخش خصوصی و شرکت های دارای این فناوری پیشرفته در این موضوع، استقبال می شود.
و با تاکید بر توسعه طرحهای تحقیقاتی و توسعه فناوری صنعت برق گفت: همکاری در بررسی و تصویب طرح های تحقیقاتی و توسعه فناوری های مختلف از قبیل موتورهای الکتریکی پیشرفته، خودروهای برقی، پیل سوختی، توربینهای بادی، میکرو توربین، نیروگاههای حرارتی خورشیدی، برنامهریزی و مدلسازی برق و انرژی، سیستمهای انتقال برق با ظرفیت بالا و ابزار دقیق که به طور مستقیم بر تشکیل و استقرار شرکت دانش بنیان و واحدهای فناور در مراکز توسعه فناوری صنعت برق و اشتغال نیروهای متخصص تاثیرگذار است.
*مصرف اب در نیروگاه ها کاهش می یابد
وزیر نیرو گفت: در زمینه کاهش مصرف آب در نیروگاه های حرارتی اقدامات خوبی در حال اجراست.
حمید چیت چیان در حاشیه یازدهمین همایش بین المللی انرژی در جمع خبرنگاران در پاسخ به این سوال که چرا همزمان با اجرای طرح تعادل بخشی آبهای زیرزمینی ، نیروگاه های حرارتی از آب های زیرزمینی برداشت می کنند و یا حتی خریدار آب چاه کشاورزان هستند افزود: قسمت قابل توجهی از تولید برق را به طریق انرژی های تجدید پذیر تبدیل می کنیم که هیچ آبی در فرآیند تولید برق نیاز ندارد و برای خنک کن برج نیروگاه ها از برج تر به خشک تبدیل می کنیم که این نیز موجب می شود آب کمتری مصرف شود همچنین راه دیگر در نیروگاه هایی که نیاز به مصرف آب باشد پساب فاضلاب را جایگزین آب چاه یا آبهای سطحی می کنیم.
وی اضافه کرد: با این اقدامات به اجرای طرح تعادل بخشی آبهای زیرزمینی کمک می شود و میزان نیاز به آب در نیروگاهها نیز کمتر خواهد شد .
وزیر نیرو با اشاره به اینکه اجرای همایش انرژی بعد از برجام و بعد از تعهد ایران در اجلاس فرانسه برای کاهش گازهای گلخانه ای افزود: ایران در این اجلاس تعهدات قابل توجهی برای کاهش گازهای گلخانه ای داد که بر این اساس قرار است تا سال 2030 حداقل 7500 مگاوات نیروگاه های تجدید پذیر نصب و به بهره برداری برساند و بخشی از نیروگاه های گازی خود را به نیروگاه های سیکل ترکیبی تبدیل کند.
وی تعهد ایران را در این اجلاس 4 درصد کاهش گازهای گلخانه ای به صورت داوطلبانه اعلام کرد و گفت: اگر همکاری های بین المللی نیز صورت گیرد این رقم به 12 درصد خواهد رسید.
وزیر نیرو با اشاره به اجرای برجام گفت: فرصتهای همکاری بسیار خوبی با سایر کشورها در زمینه های مختلف بوجود آمده و مجموع این شرایط ایجاب می کند که ما تحول بسیار قابل توجهی در کشورمان داشته باشیم و ایران در بازارهای بین المللی حضور داشته باشد.
وی اضافه کرد: همچنین بتوانیم از فناوری های روز دنیا برای ارتقای کارایی و بهره وری در صنعت برق کشورمان استفاده کنیم.
وی در پاسخ به این سوال که چرا "مپنا" هم به عنوان سازنده و هم سرمایه گذار در صنعت برق فعال است گفت: ترجیح ما این است که سه گروه شرکت ها در زمینه صنعت برق فعالیت کنند، گروه نخست تجهیزات مورد نیاز نیروگاهی را بسازد ، گروه دوم از این تجهیزات در ساخت نیروگاه ها استفاده و آن را مدیریت و اجرا کند و گروه سوم سرمایه گذار و مالک نیروگاه ها باشد.
وزیر نیرو با اشاره به اینکه در برخی مواقع در برخی از گروه ها خللی ایجاد می شود یا سرمایه گذاران برای اجرای طرح ها سرمایه گذاری نمی کنند طبیعی است که در این شرایط شرکتی مانند مپنا در برخی طرح ها سرمایه گذار و در برخی دیگر سازنده و مجری طرح باشد اما بهترین شرایط اینست که این سه گروه از همدیگر جداگانه کار کنند.