از برزیل روسف - تا - برزیل تامر !

        به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا وسیما ،هشت کشور آمریکای لاتین اعلام کرده اند که دولت جدید برزیل را به رسمیت نمی شناسند و گزارش ها حاکی از دست داشتن آمریکا در این کودتا است.
تهمینه بختیاری، کارشناس مسائل آمریکای لاتین، در این مقاله با اشاره به رویدادهای سیاسی منتهی به تعلیق خانم روسف ، نقش و کارکرد سیاسی و امنیتی دولت آمریکا را در این خصوص بررسی کرده اند.
هفته گذشته سنای برزیل که هشتاد درصد از اعضای آن سفیدپوستانی مهاجر از اروپا و آمریکا هستند، دیلما روسف، رئیس جمهوری برزیل را از مقام خود تعلیق کردند. به موجب این تصمیم ظاهرا قانونی، روسف برای شش ماه از تمامی مسئولیت های دولتی تعلیق می شود تا دستگاه قضایی این کشور بتواند فارغ از مصونیت سیاسی رئیس جمهوری، به اتهامات او رسیدگی کند.

با برکناری  روسف،‌تامر، معاون رئیس جمهوری لبنانی الاصل که از جناح راست و از طرفداران آمریکا است، رییس جمهور موقت برزیل خواهد شد. اما روسف این نتیجه را قبول ندارد و‌آن را یک کودتا علیه خود و حزب کارگر می داند.  وی در واکنش به این تصمیم اظهار داشت: وقتی یک رئیس جمهور منتخب تحت عنوان اتهام به انجام جرمی که مرتکب نشده پایین کشیده می شود، نام این کار در جهان دموکراتیک استیضاح نیست، کودتاست. این فرایند متزلزل، از نظر قانونی متناقض و غیرمنصفانه است که که برعلیه فردی صادق و بی گناه به راه افتاده است.

         روسف، مسئول دفتر لولا داسیلوا، رئیس جمهوری سابق برزیل بود و حمایت علنی داسیلوا از وی در زمان انتخابات در دوره اول، نقش مهمی در پیروزی روسف داشت. به همین دلیل می توان گفت که مواضع و اقدامات روسف، به نوعی ادامه اقدامات لولا داسیلوا بود. هر دوی آنها یعنی هم روسف و هم داسیلوا مواضع ضد آمریکایی دارند.

           آمریکا دیرینه ای با رهبران چپ در آمریکای لاتین دارد که از آغاز ریاست جمهوری جورج بوش، قدرت گرفتند و در دوره اول ریاست جمهوری باراک اوباما به اوج قدرت خود رسیدند. اما این روزها، آفتاب چپگرایی در آمریکای لاتین در حال افول است، اما این افول براساس طرح های متفاوت آمریکا به پشتوانه شرکت های مالی و بانکداران آمریکای لاتین و با حمایت راستگرایان محقق شده است. 

آمریکا حتی زمانی به سرطانی کردن روسای جمهوری آمریکای لاتین متهم شد. 

         پس از آنکه در اتفاقی نادر بیش از نیمی از رهبران آمریکای لاتین به سرطان مبتلا شدند، هوگوچاوز، رئیس جمهوری سابق ونزوئلا که خود با بیماری سرطان دست و پنجه نرم می کرد، به خبرنگاران گفت: فیدل کاسترو به من گفت ، چاوز مواظب باش ! این مردم (منظور آمریکایی ها) تکنولوژیهای پیشرفته ای در اختیار دارند که اگر مراقب نباشی زندگیت را به باد می دهند. 

کریستینا فرناندز،  رئیس‌جمهور آرژانتین، «فرناندو لوگو»، رئیس جمهور سابق پاراگوئه، «دیلما روسف» و «لولا داسیلوا»، روسای کنونی و سابق برزیل هر یک، به یکی از انواع سرطان مبتلا بوده‌اند.

اما سرطان نتوانست دیلما روسف و لولا داسیلوا را از پای دربیاورد. 

        حال انگیزه های داخلی و خارجی برای برکناری روسف چیست؟ آن هم در حالی که این دو توانسته بودند بیش از بیست میلیون برزیلی را از فقر خارج کنند و نرخ بیکاری در این کشور را کاهش دهند. ملی کردن شرکت نفتی پتروبراس و کوتاه کردن دست راستگرایان از منابع هیدروکربن از دیگر اقدامات بود. در سطح منطقه ای نیز برزیل به محور اصلی مرکوسور تبدیل شد که سیاست های خود را بر مبنای مخالفت با طرح تجارت آزاد قاره آمریکا گذاشته بود. مسئله ای که منجر به نگرانی شدید مقامات کاخ سفید شد. آرژانتین و برزیل حتی با امضای توافقنامه ای تلاش می کردند واحد «پول سوکره» را در مبادلات خود به جای دلار قرار دهند و به نوعی دلار زدایی کنند مسئله ای که هژمونی دلاری آمریکا را با چالش جدی مواجه می کرد. در سطح بین المللی نیز مواضع برزیل، مقامات آمریکایی را به شدت آشفته کرده است. حمایت برزیل از برنامه هسته ای ایران، نزدیکی به روسیه و تشکیل گروه بریکس و مهمتر از همه مواضع برزیل در قبال مسئله فلسطین است. برزیل به شدت مخالف شهرک سازی های اسرائیل در مناطق اشغالی است و حتی از تائید اعتبار نامه «دنی دایان»، یک یهودی تندرو و رئیس جنبش شهرک سازی یهود را رد کرد.

با توجه به این واقعیت ها، انگیزه مخالفان روسف کاملا مشخص است و همدستی آمریکا و اسرائیل با مخالفان دیلما روسف و جریان چپگرایی در برزیل از این زوایا قابل تامل است.

روسف که نخستین رئیس جمهور زن در برزیل است، در ماه آوریل در سرمقاله ای در روزنامه سائوپائولو نوشت: «ما با تهدید کودتا مواجه هستیم. کودتایی بدون اسلحه که از روش‌های مخرب‌تر مانند تقلب و دروغ استفاده می‌کند تا یک دولت مشروع و منتخب را از بین ببرد.» مجریان اصلی آنچه روسف آن را تهدید برای کودتا می نامد، رسانه های این کشور هستند. رسانه هایی که به شدت از سوی جریان های راستگرای برزیلی طرفدار آمریکا و اسرائیل حمایت می‌شوند. 

در واقع همه دردسرهای روسف از انتخابات ماه مارس و رای آوردن بزرگترین حزب راستگرا یعنی حزب جنبش دموکراتیک (PMDB)آغاز شد. 

       با نگاهی به عملکرد دیلما روسف می توان ضعف ها و نواقصی در عملکرد وی مشاهده کرد. بر خلاف لولا داسیلوا که مشاوران اقتصادی قدرتمندی داشت، روسف در عرصه اقتصادی، عملکرد مناسبی نداشت. برزیل در دوره داسیلوا نه تنها از رتبه بدهکارترین کشور جهان خارج شد، بلکه در دوران اوج رکود اقتصادی در دنیا بویژه آمریکا و اروپا یعنی در سال 2008، رشد اقتصادی شش درصدی را تجربه کرد.

در سال 2011، خبر بدی برای غرب منتشر شد. 

روزنامه گاردین در آن زمان به نقل از مرکز تحقیقات اقتصادی و تجاری (سی‌.ئی‌.بی‌.آر)، اعلام کرد که برزیل جایگاه انگلیس را به عنوان ششمین اقتصاد بزرگ جهان گرفت. تقریبا مدت کوتاهی بعد از آن بود که اقتصاد برزیل، روندی نزولی را در پیش گرفته و از سال 2014 با تظاهرات خیابانی در اعتراض به سیاست های اقتصادی مواجه شد.

نشانه هایی دال بر یک کودتای آمریکایی در برزیل با کمک غول های رسانه ای برزیل

پایگاه اینترنتی آمریکایی اینترسپت، یک ماه پیش فاش کرد که چهره های سرشناس مجلس سفلی در برزیل بعد از رای دادن به تعلیق روسف از ریاست جمهوری با برخی از سیاستمداران و مقامات آمریکایی نزدیک به هیلاری کلینتون و دیگر شخصیت های سیاسی در واشنگتن دیدار داشته اند.

از جمله این افراد سناتور آلویسو نونس Aloysio Nunes از برجسته ترین مخالفان روسف در برزیل بوده است. آنها همچنین با تعدادی از لابی ها و مقامات تاثیرگذار در آمریکا دیدار کرده بودند. براساس این گزارش، سناتور برزیلی در کمیته روابط خارجی آمریکا با باب کورکر جمهوری خواه و بن کاردن دموکرات و توماس شینون، سفیر آمریکا در برزیل دیدار کرد. وی همچنین در ضیافت شام یک گروه لابی بزرگ به نام گروه آلبرایت استونبریدج ، وابسته به مادلین آلبرایت وزیر خارجه اسبق آمریکا و یکی از مقامات امنیتی آمریکا به نام کارلوس گوتیه رز شرکت کرد. مقامات و افرادی که نونس با آنها دیدار کرده اند، به اینترسپت گفته اند که آنها اجازه ندارند، فحوای مذاکرات و گفتگوهای خود با نونس را در اختیار رسانه ها قرار دهند. 

سناتور نونس، خودش رئیس کمیته شورای روابط خارجی سنای برزیل است. نکته جالب توجه این است که سفر نونس و هیات همراهش به آمریکا به دستور میشل تامر(فردی که اکنون رئیس جمهوری برزیل است) بوده است. در پایگاه رسمی حزب راستگرای سوسیال دموکراتیک برزیل در تاریخ 15 آوریل 2016 از ورود نونس به واشنگتن خبر داده است که می تواند تائیدی بر افشاگری اینترسپت باشد. 

آمریکا در 31 ماه مارس 1964 به کمک ارتش برزیل، محافظه کاران و سرمایه داران بزرگ  ژائو گولارت، رئیس جمهوری چپگرای این کشور را با کودتای نظامی برکنار کرد. 

رومرو، مسئول دفتر نیویورک تایمز در برزیل، مصاحبه ای با تامر انجام داده است. اما در ابتدای گزارشی که در آن قرار بود مصاحبه تامر منتشر شود، چنین آمده بود که تامر در جامعه برزیل، فقط دو درصد محبوبیت دارد و اگر قرار باشد، انتخابات ریاست جمهوری در این کشور برگزار شود، تامر آخرین کسی خواهد بود که در این انتخابات برنده می شود. 

روزنامه گاردین، در مقاله ای افشاگرانه نوشت که به نظر می رسد اتهام فساد مالی علیه روسف تنها بهانه ای برای برکناری او باشد. دیوید میراندا در این مقاله نوشت، در مقابل به نظر می رسد که برکناری روسف برای پایان دادن به تحقیقات درباره پرونده فسادهای مالی راستگرایان و برخی سرمایه داران اصلی در این کشور باشد. 

از سوی دیگر جی پی مورگان، بزرگترین موسسه فعال در زمینه بانکداری در آمریکا،اندکی پیش از آغاز فرایند تعلیق وی، اعلام کرد که برکناری روسف به معنای عادی سازی روابط آمریکا و برزیل خواهد بود. 

اما در این میان نباید از نقش غول های رسانه ای در برزیل که در انحصار راستگرایان این کشور هستند غافل شد. سازمان خبرنگاران بدون مرز اخیرا گزارشی از رتبه‌بندی کشورها در خصوص آزادی رسانه‌های آن منتشر کرده‌اند که در آن برزیل در رتبه 103 قرار گرفته؛ هم به دلیل خشونت علیه خبرنگاران و هم به دلیل این واقعیت مهم که: مالکیت رسانه‌ها در برزیل همچنان بطور متمرکز در اختیار چند گروه محدود است.

واکنش رسانه های جهانی

رسانه های مستقل در جهان، تحولات اخیر در برزیل را یک کودتا توصیف کرده اند. روزنامه هندو، چاپ هند، تحولات اخیر در برزیل  و تعلیق روسف را نوعی سیاست تغییر رژیم توصیف کرد که به نوشته این نشریه نام دیگر این سیاست کودتاست. این نشریه پیش بینی کرد که در روزهای آینده برزیل با یک بحران سیاسی بسیار پیچیده روبرو خواهد بود، آن هم در حالی که در شرایط فعلی و در آستانه برگزاری المپیک در این کشور، برزیل، نیازمند ثبات سیاسی است.

رسانه های دولتی روسیه، اکثرا تعلیق رئیس جمهوری چپگرای برزیل را یک رویه ضد دموکراتیک توصیف کردند. راشا تودی در مقاله ای برکناری روسف را پیروزی طبقه کوچک ثروتمند بر طبقه متوسط و ضعیف برزیل توصیف کرد. محافل سیاسی چپگرا در آمریکای لاتین نیز این اقدام را به شدت محکوم کرد. دولت کوبا با دیلما روسف، رئیس جمهوری معلق برزیل و مردم این کشور اعلام همبستگی کرد. ونزوئلا نیز با انتقاد شدید از اقدام کنگره برزیل، آن را به شدت محکوم کرد. .

     از زمان اعلام خبر تعلیق دیلما روسف، رئیس جمهوری برزیل، طرفداران و مخالفان دیلما روسف در خیابانها تجمع کرده اند که در نهایت ممکن است به زورآزمایی خیابانی بیانجامد. ضمن این که افرادی که تامر به عنوان اعضای کابینه خود معرفی کرده است، همگی مرد و اکثرا از مهاجرین اروپایی و آمریکایی الاصل هستند. با توجه به این شرایط در صورت ادامه این روند به نظر می رسد این کشور پرجمعیت جهان با یک بحران جدی سیاسی و امنیتی مواجه خواهد شد که ممکن است از مرزهای برزیل عبور کرده و کل منطقه آمریکای لاتین را متشنج کند.  

        آمریکا  و طبقه متوسط در برزیل  با برکناری دیلما روسف، رئیس جمهوری چپگرای برزیل، پیروزی های یک سال اخیر خود در آمریکای لاتین را تکمیل کردند. 

در جهت مقابل میشل تامر، رئیس جمهوری جدید برزیل، شباهت بسیار زیادی به مائوریسیو ماکری، رئیس جمهوری راستگرای آرژانیتن دارد. هر دو آنها به دنبال تشدید ریاضت های اقتصادی هستند که می تواند نارضایتی مردم را به همراه داشته باشد. در سطح خارجی نیز تامر همچون ماکری، علاقمند به گسترش روابط با آمریکا و افزایش قدرت موسسات مالی وابسته به وال استریت در برزیل است و می خواهد این کشور بار دیگر به یکی از اقمار آمریکا تبدیل شود.