پخش زنده
امروز: -
بانک مرکزی:
اتصالات بین‌المللی در نظام‌های پرداخت، اولویت امسال است
مدیر اداره نظام‌های پرداخت بانک مرکزی گفت: اتصالات بین‌المللی به عنوان یکی از مهم‌ترین اهداف سال 95 در حوزه پرداخت کارتی است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ،داود محمدبیگی درباره دستاوردهای شبکه بانکی کشور در سال 94 و برنامه‌های آتی نظام پرداخت افزود: سال گذشته از نظر تعدادی و مبلغی در تراکنش‌ها رشد خوبی داشته‌ایم؛ تعداد تراکنش‌های سامانه شتاب 13.5 میلیارد و به ارزش 1945 هزار میلیارد تومان بوده است این میزان حدود 1.5 برابر تولید ناخالص ملی کشور است که در شبکه شتاب پردازش شده است.وی گفت: در سامانه ساتنا حدود 8 میلیون تراکنش به ارزش 5500 هزار میلیارد تومان پردازش شده که این میزان، نشان‌دهنده رقمی معادل 4 برابر تولید ناخالص ملی است. همچنین در سامانه پایا 1.7 میلیارد تراکنش به ارزش 1200 هزار میلیارد تومان پردازش شده است.
محمدبیگی افزود: علاوه بر این در سال گذشته از نظر تعداد تراکنش در هر یک از سامانه‌های شتاب، پایا، ساتنا و شاپرک حدود 25 درصد رشد و ازنظر مبلغی نیز به طور میانگین حدود 17 درصد رشد داشته‌ایم.
وی گفت: با نگاهی تفکیک شده به تراکنش‌های سال گذشته از نظر تعداد، 57 درصد تراکنش‌ها در پایانه‌های فروشگاهی، 24 درصد در پایانه‌های خودپرداز، 12 درصد در پایانه‌های تلفن همراه، حدود 6 درصد اینترنت و حدود 1 درصد پایانه تلفن، کیوسک و شعب پردازش شده است.
محمدبیگی افزود: از این میزان تراکنش 47 درصد مرتبط به سرویس خرید، 8 درصد انتقال وجه شتابی (کارت به کارت)، 11 درصد برداشت وجه و 22 درصد به پرداخت قبض مرتبط بوده است. البته اگر بخواهیم مبلغ تراکنش‌های پرداخت کارتی را به تفکیک نوع آن بررسی کنیم تنها حدود 6 درصد از کل مبلغ به سرویس برداشت وجه اختصاص دارد.
وی گفت: این موضوع بیانگر این واقعیت است که 94 درصد حجم تراکنش‌ها از طریق پایانه‌های الکترونیکی پردازش شده که نشان از اقبال عموم به این سرویس‌ها دارد.
محمدبیگی افزود: در سال 94 نسبت به سال 93 در سامانه شتاب از نظر تعدادی 29 درصد و از نظر مبلغ 17درصد و در سامانه شاپرک از نظر تعدادی 19 درصد و از نظر مبلغی 26 درصد افزایش را نشان می‌دهد.
وی گفت: همچنین در سامانه ساتنا از نظر تعدادی 22 درصد و از نظر مبلغ 25 درصد افزایش و در سامانه پایا از نظر تعدادی 32 و از نظر مبلغی حدود 1 درصد افزایش در تراکنش‌های این سامانه به چشم می‌خورد.
محمدبیگی یکی از دلایل عدم رشد قابل توجه در مبلغ تراکنش‌های پایا را اعمال محدودیت سقف انتقال وجه در سامانه به 50 میلیون تومان ذکر کرد و افزود: براساس تصمیم بانک مرکزی مقرر شد این مبالغ در سامانه ساتنا پردازش و تسویه شود.
وی گفت: اتصال مجدد بانک‌های ایرانی به سوئیفت، جامعه جهانی ارتباطات مالی بین بانکی، پس از حدود 4 سال قطع رابطه، مهم‌ترین اتفاق در سال 94 بود؛ البته مذاکرات بین بانک‌های ایرانی با بانک‌های بین‌المللی برای برقراری روابط کارگزاری کماکان در جریان است که ارتباطی با سوئیفت به عنوان ابزار برقراری و مبادله پیام‌های مالی ندارد.
محمدبیگی افزود: سامانه چکاوک در خرداد 94 تکمیل و از شهریور سال گذشته کار بر روی سامانه صیاد به عنوان مکمل سامانه چکاوک آغاز شد. این سامانه ضمن تسهیل ورود و پردازش چک‌ها برای بانک‌ها، استانداردسازی اقلام چک و نیز ایمن‌سازی چک‌ها را نیز فراهم می‌کند. از دیگر مزایای این سامانه می‌توان به در نظر گرفتن ارزش افزوده، اعتبارسنجی و اطلاع‌رسانی به مشتریان اشاره کرد.
وی افزود: در حال حاضر اقدامات و جلسات اولیه با بانک‌ها برگزار شده است و امور زیرساختی و فنی نیز در این خصوص آغاز و استانداردهای لازم به بانک‌ها ابلاغ شده است. امیدواریم که در طی شش ماهه اول سال بتوانیم زیرساخت‌های مرتبط با این حوزه را تکمیل کنیم.
محمدبیگی گفت: اتصال بانک‌ها به این سامانه امکان اعتبارسنجی مشتریان را به صورت متمرکز برای بانک‌ها فراهم می‌کند. در خصوص چاپ چک‌ها نیز، قرار بر این شد تا چاپ چک‌ها ازجانب بانک مرکزی صورت نگیرد و بر این اساس ویژگی‌های امنیتی و الزامات مرتبط با آن از سمت بانک مرکزی در اختیار چاپخانه‌های مجاز قرار گرفته است.
وی افزود: برمبنای برنامه‌ریزی‌های انجام شده امیدواریم که بتوانیم این چک‌ها را در نیمه اول سال 95 وارد چرخه سامانه‌های الکترونیکی کنیم. البته باید در نظر داشت که به دلیل چک‌های جاری در دسترس مردم، نباید انتظار داشت که به یک باره تمامی چک‌ها از چرخه اقتصادی کشور حذف شود.
محمدبیگی گفت: فرایند جایگزینی چک‌های جدید با چک‌های فعلی فرایندی تدریجی است و به نظر می‌رسد حدود 2 تا 3 سال به طول بیانجامد.
وی افزود: سال گذشته حدود 113 میلیون برگ چک عادی در سامانه چکاوک کارسازی شده است. به طور میانگین در این سامانه و در سه ماهه ابتدایی سال 94، 7 میلیون برگ چک به صورت ماهیانه کارسازی شده است.
محمدبیگی گفت: ذکر این نکته نیز لازم است که به دلیل پیوستن کل استانها از خرداد به این سامانه و با تثبیت آن از تیر ماهانه نزدیک به 10 میلیون برگ چک و در اسفند حدود 11 میلیون چک عادی کارسازی شده است. همچنین در سال 94 حدود 13.5 میلیون برگ چک‌رمزدار در این سامانه کارسازی شده است.
وی افزود: باتوجه به اینکه سامانه چکاوک اولین سال‌های شروع به کار خود را را تجربه می کند، به نظر می رسد این سامانه توانسته به خوبی انتظارت موجود را برآورده کند و جایگاه مناسب در حوزه پرداخت پیدا کند تا جایی که در سال گذشته و در مجموع بیش از 127 میلیون برگ چک در سامانه چکاوک کارسازی شده است و این فراتر از پیش‌بینی‌ها بوده است.
محمدبیگی گفت: میزان تراکنش‌های ناموفق که در اسفند حدود 2.5 درصد بوده است باتوجه به اینکه معمولاً میزان تراکنش‌ها از تیر هر سال به نسبت اسفند سال قبل افزایش می یابد باید بانک‌ها و شرکت‌های پرداخت طی سه ماه آینده برای کاهش این درصد اقدامات لازم را انجام دهند.
وی افزود: در این جهت مذاکراتی را با شبکه پرداخت بین‌المللی جی سی بی (JCB) ژاپن و شبکه یو پی آی (UPI) چین آغاز کرده‌ایم. این دو شبکه پرداخت از ضریب نفوذ مناسبی در آسیا، اروپا و کشورهای جنوب شرقی آسیا برخوردارند.
محمدبیگی گفت: بانک مرکزی در برقراری ارتباط با شبکه‌های پرداخت بین‌المللی همواره دو نکته را در نظر خواهد داشت، اول کم هزینه بودن این شبکه‌ها برای مشتریان و دوم پردازش تراکنش‌های داخل کشور از طریق سامانه‌های داخلی، چراکه با این سیاست سعی در حفظ شبکه ملی پرداخت بومی کشور که زحمات زیادی برای توسعه آن کشیده شده است را داریم.
وی افزود: البته باید توجه داشت که این شبکه‌های پرداخت، الزامات خاص خود را دارند و در صورت اتصال به این شبکه‌ها باید استانداردهای آنها را در نظر داشت. بررسی‌های صورت گرفته در بانک مرکزی نشان می‌دهد، حدود 30 درصد پایانه‌های فروشگاه‌ها امکان پذیرش شبکه‌های پرداخت بین‌المللی را دارند.
محمدبیگی گفت: باتوجه به اینکه کشور ما طی سال‌های قبل به دلیل تحریم‌های ناعادلانه ارتباط موثری با شرکت‌های مطرح در حوزه پرداخت نداشته است باید بررسی دقیق تر در خصوص میزان آمادگی شبکه فعلی با استانداردهای بین‌المللی انجام گیرد.
وی افزود: از دیگر مباحث پیرامون اتصال به شبکه‌های بین‌المللی، کارمزدهای دریافتی مرتبط به آنهاست. برخی از اقلام پرداختی قابل مذاکره است، اما شبکه‌های پرداخت بین‌المللی دارای قواعد و استانداردهای مربوط به خود هستند. یکی از دلایل اصلی که ما معتقدیم باید مذاکره با این شبکه‌ها به صورت متمرکز انجام شود همین موضوع است.
محمدبیگی در باره اهداف راهبردی بانک مرکزی گفت: اولین نکته در این باره، تقویت صنعت پرداخت کشور است، از مصادیق این موضوع می‌توان به انطباق با استانداردها، ارتقای کمی و کیفی پرداخت‌ها و گسترش ضریب نفوذ کارت‌های اعتباری اشاره کرد.
وی گفت: با فراهم شدن شرایط ارتباطات بین‌المللی، بانک‌ها و مشتریان از این موضوع منتفع می‌شوند. با گسترده شدن خدمات و محصولات، وظیفه بانک مرکزی به عنوان نهاد ناظر سنگین‌تر خواهد شد.
محمدبیگی افزود: از دیگر اقدامات خوب بانک مرکزی راه‌اندازی سامانه اوراق مشارکت الکترونیک در سال 94 است. این سامانه در حال حاضر به ثبات نسبی نزدیک شده است و تاکنون 22 بانک به این سامانه متصل شده اند؛ البته این کار تا اتصال کامل سایر بانک‌ها در سال 95 و انجام اقدامات اصلاحی در سامانه پی گرفته می‌شود.
وی گفت: آغاز فرایند اجرای پروژه‌های نقشه راه 1400 از اردیبهشت 94 یکی دیگر از اقدامات خوب و مفید و از ماندگارترین طرح‌های بانک مرکزی به شمار می‌آید که با همکاری و هماهنگی حوزه‌های مختلف بانک مرکزی در حال انجام است.
محمدبیگی از دیگر اقدامات انجام شده در سال 94 را پرداخت خسارت حدود 12 میلیارد تومان از محل صندوق جبران خسارات به مشتریانی که در تراکنش‌ها با مغایرت‌هایی مواجه شده‌اند، اشاره کرد.
وی گفت: در سال 94 بانک مرکزی برای کنترل عملکرد شبکه و انجام عملیات روزانه از ابزارهای مدیریتی خود به خوبی استفاده کرد اجرای کامل توافق نامه سطح ارایه خدمات بانک‌ها که از 95 درصد به 97.5 درصد ارتقا یافته بود در سال گذشته باعث بهبود کیفیت ارایه خدمات در کل نظام بانکی در حوزه پرداخت شد.
محمدبیگی افزود: همچنین کنترل و نظارت بر عملکرد و عملیات روزانه بانک‌ها و شرکت‌های ارایه‌دهنده خدمات موجب بهبود کیفیت خدمات طی سال قبل شده است. هرچند ممکن است در برخی مقاطع شاهد اختلالاتی در شبکه باشیم، فراموش نکنیم که این شبکه با همت و تلاش متخصصان داخلی ایجاد شده است.
نظر شما