وی گفت: از زمان حضورم در سازمان ملل، که به حدود چهل و پنج سال می رسد، تاکنون کشوری مانند سوریه ندیده ام که در آن توافق آتش بس از روز اول به طور کامل اجرا شود. در لبنان بارها آتش بس اعلام شد اما نقض شد و دوام نیاورد. در حالی که شش روز از آغاز توافق آتش بس در سوریه می گذرد، آمارها نشان می دهد تعداد حوادث و فعالیت های نظامی به طرز قابل توجهی کاهش یافته است. بر این اساس، می توان به سخن بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل، استناد کرد که گفت آتش بس تا حد زیادی دوام می آورد اما همچنان در مناطق حماه، حمص (در مرکز)، لاذقیه (در غرب) و دمشق شاهد یک سری حوادث هستیم. این حوادث، نگران کننده است. به همین علت دو کشور اصلی حامی آتش بس، روسیه و آمریکا، با همکاری فشرده با ما و اعضای «گروه بین المللی حمایت از سوریه» سعی کردند بر یک نکته مهم تاکید کنند و آن این بود که زمانی که حادثه ای رخ می دهد، نباید توسعه پیدا کند بلکه باید مهار شود تا توافق آتش بس تهدید نشود. با این اوصاف، باید بگویم آتش بس در سوریه، شکننده است و هیچ تضمینی برای موفقیت آن وجود ندارد. با این حال، پیشرفت های ملموسی حاصل شده است و هیچ کس نمی تواند در این موضوع تردید کند.
دی میستورا در پاسخ به این سوال که بسیاری می گویند یکی از مشکلات اصلی توافق آتش بس، نبود نظارت بی طرفانه و بین المللی بر توافق آمریکا و روسیه است. گفت: همواره دو گزینه پیش روی ما بوده است. گزینه اول نظارت سنتی است. برای نظارت سنتی بر توافق آتش بس، ما به مستقر کردن چهار تا پنج هزار ناظر بین المللی نیاز داشتیم. برای یافتن و مستقر کردن این ناظران نیز به شش ماه تا یک سال زمان نیاز داشتیم. حال این پرسش ها مطرح می شود که کدام کشورها ناظر اعزام می کردند؟ آیا باید برای آتش بس یک سال صبر می کردیم و شاهد کشتار بیشتر مردم می بودیم؟ بله. آمریکا و روسیه سیستمی را در پیش گرفتند که کامل نیست اما قطعا بر تماس و مذاکره و نیز مراکز عملیاتی مجهز به فن آوری پیشرفته نظارت بر نقض آتش بس متکی است. این مراکز موارد استفاده از کلاشینکف را ثبت نخواهند کرد بلکه موارد اصابت خمپاره، پرواز یا بمباران یک هواپیما، اصابت یک موشک یا خمپاره را ثبت می کنند. با کمک مراکز عملیاتی در مسکو، ژنو، واشنگتن و امان نیز امکان نظارت مبتنی بر این فن آوری پیشرفته فراهم خواهد شد.
فرستاده سازمان ملل به سوریه در پاسخ به این پرسش که «مخالفان سوری از صد مورد نقض توافق سخن گفته اند و نظام سوریه نیز بر این مورد صحه می گذارد. آیا این، درست است؟» گفت من در جایگاهی نیستم که بخواهم این سخنان را نقض یا تایید کنم یا در این خصوص اظهارنظر کنم. حوادثی رخ داده است اما به نظر من صدها مورد نیست و تهدید کننده هم نیستند. آن چه ما هم اکنون مشاهده می کنیم، کاهش قابل توجه تعداد کشته شدگان است.
دی مستورا در پاسخ به این سوال که این نگرانی در بین مخالفان سوری وجود دارد که آتش بس به سازوکاری برای مشروعیت بخشیدن به حملات نیروهای نظام و نیز روسیه تبدیل شود. گفت: آتش بس بر توافق جان کری و سرگئی لاوروف وزیران خارجه آمریکا و روسیه مبتنی است. در این توافق به صراحت بیان شده است که هیچ یک از دو طرف (دولت و مخالفان سوری) حق ندارد از آتش بس بهره برداری کند. دو طرفی که از این توافق مستثنا هستند، (گروه تکفیری-صهیونیستی) داعش و «جبهه النصره» هستند که شورای امنیت سازمان ملل آن دو را در فهرست سازمان های تروریستی قرار داده است.
فرستاده سازمان ملل در این باره که پس از پیشرفت آتش بس و رسیدن کمک ها به دست مردم، آیا شرایط برای ازسرگیری مذاکرات ژنو مهیا شده است؟ گفت: مردم سوریه به ما می گفتند مهمترین موضوع، راه حل سیاسی است. من این نکته را آموختم و حتی زمانی که سرگرم بررسی آتش بس در حلب بودم، این نکته را در ذهن داشتم که به دورنمای سیاسی نیاز است. ما از طریق روند سیاسی به این دورنما خواهیم رسید. برنامه مشخصی وجود دارد و آن قطعنامه دو هزار و دویست و پنجاه و چهار است. این قطعنامه بر بحث و گفت و گو برای رسیدن به دولت جدید، قانون اساسی جدید و برگزاری انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری ظرف هجده ماه مبتنی است. این برنامه مربوط به روند سیاسی است. همان طور که می دانید، ما باید مذاکرات را متوقف می کردیم اما گمان می کنم این، تصمیمی عاقلانه است نه به این خاطر این که خودم آن را اتخاذ کردم بلکه به این خاطر که مردم سوریه به من گفتند ما صرفا حرف نمی خواهیم بلکه خواهان مذاکرات واقعی هستیم که به ما نشان بدهد روند سیاسی جدی و معتبر است.
دی میستورا درباره احتمال ازسرگیری مذاکرات در نهم ماه جاری گفت: نیت ما این است که مذاکرات را از بعد از ظهر روز نهم مارس مجددا آغاز کنیم اما باید به افکار عمومی توضیحاتی بدهیم زیرا یک رویکرد جدید وجود دارد. این مذاکره، یک کنفرانس نیست که مردم به صورت گروهی در اتاقی بزرگ بنشینند و صحبت کنند بلکه مذاکرات به شیوه ای جدید تحت عنوان «جلسات غیرمستقیم» برگزار می شود. مذاکره از روز نهم و به نظر من روز دهم این ماه آغاز خواهد شد. برخی روز نهم وارد ژنو خواهند شد اما برخی دیگر، به علت مشکل رزرو کردن هتل، روزهای یازدهم و چهاردهم ماه کنونی میلادی وارد ژنو خواهند شد. ما ابتدا یک سری نشست های مقدماتی برگزار خواهیم کرد سپس با هر یک از طرف های شرکت کننده در مذاکره به صورت جداگانه مسائل بنیادین را بررسی خواهیم کرد. هر چند این روش متداول نیست اما به نظر من خلاقانه است و انعطاف پذیری بیشتری دارد. مردم سوریه، نه نمایندگان جامعه جهانی، در این روند حضور خواهند یافت.
فرستاده سازمان ملل در این باره که آیا در فهرست مدعوین به دور جدید مذاکرات ژنو تغییراتی صورت خواهد گرفت و آیا حزب دموکرات کرد سوریه به این مذاکرات دعوت خواهد شد؟ گفت: من در مناسبت ها، مناطق و شرایط مختلف صحبت های همه را خواهم شنید زیرا این مذاکرات، غیرمستقیم است و هنوز به این نتیجه نرسیده ایم که هیئت های مذاکره کننده در یک اتاق رو در رو بنشینند.