قراردادهای نفتی؛ سرعت عمل تعیین کننده است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما ، خانم آیه کاتبی در نشست معرفی مدل جدید قراردادهای نفتی (IPC) از منظر حقوقی و قراردادی با اشاره به این که کمیته بازنگری قراردادهای نفتی از طریق مقایسه جزئیات انواع قراردادها، به بررسی ضرورت استفاده از مدل قراردادی مناسب پرداخت، افزود: گروه کارشناسی کمیته فارغ از محدودیت ها و ظرفیت ها به بررسی مدلهای قراردادی موجود در صنعت جهانی نفت پرداخت.

وی در توضیح قراردادهای امتیازی افزود: در باره ترتیبات امتیازی باید گفت از آنجا که در مقابل خواست جهان از کشورهای دارنده منابع هیدروکربوری یعنی تامین امنیت عرضه انرژی، کشورهای صاحب مخزن نیز به دنبال حداکثر‌سازی سود حاصل از ذخایر برای حفظ سلامت مخازن و همچنین توسعه صنایع غیر نفتی خود هستند، این انتظار متقابلاً به‌تناسب با شرائط روز هر کشور برآورده می‌شود.

کاتبی با بیان این که اگرچه نداشتن پیچیدگی در رژیم مالی و انعطاف پذیری در شرائط مختلف بازار از ویژگیهای بارز ترتیبات امتیازی است ، تصریح کرد: با توجه به افزایش توان فنی و مهندسی شرکتهای داخلی در انجام عملیات نفتی ( اعم از شرکتهای تابعه شرکت ملی نفت و همچنین بخش خصوصی) و اهمیت ذخایر و تولیدات نفتی در اقتصاد کشور، ضرورتی برای اعطای حق بهره‌برداری به مدت عمر مخزن و فقط دریافت حق مالکانه و مالیات در ایران وجود ندارد.

وی با اشاره به این که با وجود تفسیرهای متفاوت، نتایج کارشناسی نشان داد به دلیل شرایط ویژه‌  مخازن نفتی ایران به لحاظ ظرفیت بالا و ریسک کم در اغلب مناطق کشور و ضریب اطمینان بالای وجود ذخیره هیدروکربور تجاری نیز، ضرورتی برای استفاده از مدل مشارکت در تولید به عنوان مدل رسمی کشور در هرمنطقه و هرشرائطی وجود ندارد، افزود: به نظر می‌رسد بالاترین ریسک چرخه عملیات نفتی ریسک کشف تجاری است و این موضوع که به واسطه پذیرش این ریسک پایین در ایران سهمی از تولید بیش از 20 سال که مدت معقول قراردادهای مشارکت در تولید است به طرف مقابل واگذار شود ضروری به نظر نمی‌رسد.

دبیر کمیته بازنگری قراردادهای نفتی به استفاده از قراردادهای خدماتی اشاره کرد و افزود: استفاده از مدلهای قراردادی خدماتی که در سالهای اخیر از سوی برخی کشورهای صاحب ذخایر عظیم به کار برده ‌شده همواره با اصلاحاتی برای انعطاف پذیر شدن و یا بد اقبالی به دلایل گوناگون رو‌برو بوده‌است.

وی افزود: برای آسیب شناسی 2 نتیجه بالا مورد بررسی قرار گرفت، در مواردی که قرارداد خدماتی با بد اقبالی و نارضایتی پیمانکاران و یا کارفرمایان روبرو می‌شد عواملی از قبیل فضای اجرایی قرارداد، انتظارات کشور صاحب مخزن از میزان تولید، تغییرات غیر قابل پیش بینی بازار و انعطاف ناکافی این قراردادها در مقابل این تغییرات و عواملی دیگر از این قبیل بسیار تاثیرگذارتر از مدل قرارداد بودند.

کاتبی با بیان این که در این مرحله برای نظام مند کردن سه نتیجه گفته ‌شده الزامهایی به عنوان خط قرمز کمیته بازنگری در سندی به نام موارد مفهومی یا  Issues Conceptual تنظیم شد، درباره این خطوط قرمز گفت: حداکثر سازی سلامت مخازن به عنوان نعمت خدادادی که در قوانین ایران وجهی از تولید صیانتی نامیده شده، حداکثر استفاده از توان داخلی به وجود آمده طی صدسال تجربه صنعت نفت ایران بویژه تجربه 20 سال گذشته در قراردادهای بیع متقابل و انطباق با قوانین و مقررات جاری کشور بدنه کارشناسی کمیته را در مسیری قرار داد تا حداکثر تلاش خود را برای نزدیکی میان شرایط و مفاد مدل جدید و رویه‌های متداول پذیرفته ‌شده بین المللی در صنعت جهانی نفت در مورد مسائل فنی و مالی قرارداد به کار گیرد. 

وی افزود: در مورد مسائل فنی – مخزنی برای حفظ سلامت مخازن انعطاف پذیری کافی برای توسعه پلکانی ongoing development پیش بینی شده است و در مورد مدل اقتصادی قرارداد ترتیباتی در fiscal regime  در نظر گرفته شده تا شرکتهای ‌نفتی بین المللی بتوانند سود معقول و رایج قراردادهای بالادستی را که تحت هر نوع قرارداد دیگری دست یافتنی‌ هستند به دست آورند.

دبیر کمیته بازنگری قراردادهای نفتی با بیان این که کمیته بازنگری پس از بیش از 2 سال کار کارشناسی امروز معتقد است هیچ نوع قراردادی به خودی خود خوب یا بد نیست، افزود: فضای اجرایی قرارداد شامل مدیریت هوشمند و متعهد، هماهنگی میان همه دستگاههای اجرایی و ناظر، تنظیم نظام مالی معقول و منطبق بر استانداردهای بین المللی و مهمتر از همه چیز، سرعت در تصمیم گیری اثر بسیار زیادی در میزان موفقیت یاناکامی یک قرارداد بالادستی دارد.

کاتبی اظهار امیدواری کرد که در فضای مثبت به وجود آمده جدید، دانش و فناوری روز شرکتهای نفتی بین‌المللی در کنار بیش از صدسال تجربه صنعت نفت ایران بتواند بهترین شرائط را جهت بهره‌برداری از مخازن کشور به عنوان ثروت خدادادی در      جهت افزایش بیش از پیش رشد و توسعه داخلی ایران و تامین امنیت عرضه انرژی در جهان ایجاد کند.