چرا کمک تسلیحاتی عربستان به ارتش لبنان لغو شد؟

تصمیم دولت عربستان برای لغو کمک تسلیحاتی به ارتش لبنان به خبری داغ و جنجالی برای رسانه‌ها تبدیل شده است. این‌که سعودی‌ها تصمیم گرفتند این کمک تسلیحاتی را که حدود چهار میلیارد دلار برآورد شده لغو نمایند و سپرده‌های بانکی خود را از این کشور بازپس گیرند، گمانه‌زنی‌ها درباره علل و اهداف این اقدام مشکوک عربستان را به‌ دنبال داشته است.

در این خصوص، «بحران شدید مالی عربستان» به‌خاطر جنگ‌افروزی‌های آل‌سعود در یمن و سوریه و دیگر کشورها را می‌توان یکی از علل تصمیمِ قابل پیش‌بینی حکام ریاض برای لغو وعده کمک مالی به ارتش لبنان به شمار آورد. سعودی‌ها با مداخله نظامی در یمن مجبور شدند تا اولویت‌های مالی‌شان را دستکاری کنند تا بتوانند هزینه‌های معامله‌های نظامی خود را که بالغ بر ۵۰ میلیارد دلار می‌شد، تامین نمایند. اما با طولانی شدن جنگ علیه یمن اشتباه بودن محاسبات سعودی‌ها بیش از پیش محرز شد و بودجه سالانه آنها با کسری ۹۸ میلیارد دلاری مواجه شد و آنها مجبور شدند ۲۰ میلیارد دلار از بانک‌ها قرض کنند و ۷۰ میلیارد دلار از اموال خارجی خود را بفروشند.

بر این اساس، بحران شدید مالی؛ واقعیتی است که قابل کتمان و چشم‌پوشی نیست. در این باره حزب‌الله لبنان در بیانیه‌ای اعلام کرده که "عربستان از بحران مالی خفقان‌ آوری به دلیل هزینه‌های زیاد این کشور در جنگش علیه یمن و به دلیل توطئه کاهش قیمت نفت در بازار جهانی که خود عربستان پشت آن قرار دارد،‌ رنج می‌برد. این بحران مالی موجب اتخاذ اقدامات بی‌سابقه در داخل ریاض و و لغو بسیاری از قراردادها و توافقنامه‌ها از جمله توقف حمایت مالی از ارتش لبنان شده است".

در این مسیر از کسری بودجه به‌ عنوان یکی از دلایل لغو کمک نظامی عربستان به ارتش لبنان نام برده و گفته می‌شود مشکلات اقتصادی که عربستان با آن دست به گریبان است موجب شده کمک نظامی این کشور برای تجهیز ارتش لبنان به حالت تعلیق درآید و تنها به مثابه‌ی جوهری بر روی کاغذ باشد. بنابراین، لغو این کمک صرفاً مسئله‌ای داخلی در عربستان دانسته و ارتباط آن با موضوعات سیاسی منتقی خوانده می‌شود. به اعتقاد برخی ناظران سیاسی و تحلیل‌گران رسانه‌ای، لغو شدن کمک‌های عربستان به لبنان هیچ ارتباطی با تنش‌های سیاسی مطرح شده از سوی عربستان ندارد و این تنها یک تصمیم‌ داخلی است که پیش‌تر اتخاذ شده بود. در این خصوص از جمله از قطعی نبودن این کمک‌ها سخن به میان آورده و به نقل از پایگاه خبری "اینتلی جنس آنلاین" که وابسته به نیروهای اطلاعاتی فرانسه است، تاکید می‌شود که"محمد بن سلمان" وزیر دفاع جدید عربستان قصد دارد در خصوص تمام کمک‌های عربستان به کشورهای مختلف که در زمان پادشاه سابق مطرح شده‌اند، تجدیدنظر کند.

از دیگر علل می‌توان به حمایت نکردن ریاض از مبارزه با تروریسم اشاره کرد. توضیح این‌که رژیم سعودی که خود حامی تروریسم است نه تنها هرگونه مبارزه با گروه‌های تروریستی را برنمی‌تابد بلکه سعی دارد این گروه‌ها را مسلح کند. از همین‌رو است که این رژیم در تصمیم خود برای کمک تسلیحاتی به ارتش لبنان تجدیدنظر کرده این در حالی است که لبنان امروز بیش از هر زمانی به سلاح برای مقابله با گروه‌های تروریستی نیاز دارد و هرکس دوستدار امنیت و آسایش لبنان است باید این کشور را در این راه یاری رساند و بدون هرگونه پیش شرط سیاسی از بیروت حمایت نماید.

بنا به گفته رسانه‌های تبلیغاتی وابسته به آل سعود، علت قطع کمک تسلیحاتی عربستان به ارتش لبنان به نارضایتی ریاض از سیاست دولت لبنان و مواضع جریان ملی و اسلامی این کشور بازمی‌گردد. از همین‌رو ریاض اعلام کرده که با توجه به هماهنگ نبودن روابط عربستان و لبنان به ویژه به دلیل مواضع حزب‌الله و موضع دولت این کشور که حمله به سفارت ریاض در تهران را محکوم نکرده بود، کمک مالی خود به ارتش لبنان و نیروهای امنیت داخلی این کشور را قطع کرده است.

در این راستا، «دلیل و انگیزه‌ی سیاسی» علت تعلیق کمک تسلیحاتی عربستان به ارتش لبنان عنوان و گفته می‌شود این اقدام عربستان پس از آن صورت گرفته که وزیر خارجه لبنان از قطعنامه‌ای که در پایان نشست وزرای خارجه کشورهای عربی علیه ایران و در حمایت از عربستان صادر شد، حمایت نکرد. به گزارش روزنامه «الحیات»، «عادل الجبیر» وزیر خارجه سعودی با همتای فرانسوی خود «ژان مارک آیرو» تماس تلفنی برقرار کرد تا وی را از تصمیم «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه سعودی درباره لبنان و نارضایتی ریاض از موضع «جبران باسیل» وزیر خارجه لبنان، که حمله به سفارت عربستان در ایران را محکوم نکرده است، قرار دهد.

اما بر کسی پوشیده نیست که اعلام نارضایتی عربستان از سیاست‌های دولت لبنان و دراز کردن انگشت اتهام به سمت حزب الله، بهانه‌ای بیش نیست و در واقع توجیهی برای سرپوش گذاشتن بر شکست‌ها و حقارت‌های سعودی‌ها در منطقه است و تقلایی است برای تحت فشار گذاشتن حزب الله لبنان و تضعیف جبهه مقاومت.

در این خصوص علت غایی در فتنه‌انگیزی اخیر آل‌سعود برای ایجاد اختلاف‌ و تنش در بین لبنانی‌ها نهفته است؛ بدین معنا که حکام ریاض با قطع کمک‌تسلیحاتی به ارتش لبنان به تشدید اقدامات تحریک‌آمیز علیه مقاومت و هم‌پیمانانش در سیاست داخلی لبنان متوسل شده‌اند. سخنان «سعد الحریری» نخست‌وزیر پیشین و ریاض‌نشین لبنان که در سالروز ترور پدرش، جبهه مقاومت و حزب‌الله را به باد انتقاد گرفت، در این راستا قابل ارزیابی است. به علاوه اینکه برخی از سیاستمداران لبنانی به ویژه اعضای گروه 14 مارس که خود را هم‌پیمان سعودی می‌دانند، همچنان کاسه‌ی گدایی به سمت آل سعود دراز کرده و مواضع سعودی‌ها را طوطی‌وار تایید و تکرار می‌کنند‌. در این باره به نظر می‌رسد «فعال‌سازی جریان 14 مارس برای مقابله با حزب‌الله» یکی از اهداف ریاض در عمل نکردن به وعده مالی خود به ارتش لبنان باشد. به یک سخن، تضعیف حزب‌الله در دستور رسانه‌های وابسته به آل سعود قرار گرفته است چراکه اگر نیروهای مسلح حزب‌الله در منطقه نبودند و در سوریه عمل نمی‌کردند لبنان وضعیتی بسیار وخیم‌تر از سوریه و عراق را تجربه می‌کرد. این اتفاق آرزوی سران رژیم صهیونیستی و آل سعود است. برای این که سعودی‌ها به هدف خود در لبنان برسند این احتمال وجود دارد که این رژیم در خاک لبنان درصدد برآید گروه‌هایی را در مقابل حزب‌الله مسلح کند.

..................................................................................

بررسی و تحلیل / عبدلی