آمادگی برای همکاری با کشورهای منطقه، برای امنیت منطقه

آقای ظریف در این  نشست که صدها نفر از دانشگاهیان ، سیاستمداران، خبرنگاران، فعالان اقتصادی و گزارشکران رسانه ها در آن حضور داشتند گفت: جهان امروزی به گونه ای است  که زندگی در آن، بدون توجه به وضعیت دیگر مناطق، ممکن نیست زیرا جامعه جهانی شده و زندگی را بدون توجه به مشکلات دیگر انسان ها غیر ممکن ساخته است . 

وی افزود: بنابراین باید موضوعات، مشکلات و راه حل ها را دوباره و با توجه به شرایط نوین ، تعریف کرد. 

وزیر امور خارجه کشورمان گفت: اگر همسایگان انسان از فقر جان دهند، دیگر نمی توان ثروتمندانه زیست و خوب زندگی کرد. 

به گفته آقای ظریف، حوادث یازده سپتامبر نشان داد در شرایط جدید، حتی بزرگ ترین قدرت جهانی هم نمی تواند بودن توجه به ناامنی در دیگر نقاط جهان، امن باشد و به عبارتی، یا همه امنیم یا همه ناامنیم و تاکید کرد این درهم پیچیدگی، در منطقه نیز صادق است زیرا اکنون ناامنی هم جهانی شده است. 

وزیر خارجه ایران گفت: برای برون رفت از مشکلات و بحران ها، ما معتقدیم ابتدا باید افکار تغییر کند زیرا جهان تغییر کرده است مثلا درباره برنامه های هسته ای ایران، جامعه جهانی پس از سال ها رفتن  به بی راهه، دریافت که اوضاع جهان تغییر کرده است و ضرورت دارد تا مشکل ها وراه حل ها، باز تعریف شود.

وی یاداوری کرد: اگر راهی که غرب در پیش گرفته بود، موثر بود ایران باید دست از برنامه های هسته ای می کشید اما شمار سانتریفوژهای فعال پیش از تحریم، حدود 200 عدد بود که در زمان پایان تحریم ها به بیش از 20 هزار رسیده بود و در حالی که غرب می خواست با تحریم ها، ایران را وادار کند که میزان غنی سازی اورانیوم را به صفر برساند، در زمان پایان تحریم ها اورانیوم در ایران تا حدود 20 درصد غنی می شد. 

به گفته دکتر ظریف، در سال 2013 ایران تصمیم گرفت نشان دهد که برنامه های هسته ای اش، موضوعی برای رقابت میان دو رقیب نیست بلکه موضوع مشترکی است که با این تعریف، راه حل متفاوتی پیدا شد که هر دو طرف را شاد کرد،  بنابراین، مشکل و راه حل، بازتعریف شد تا با توجه به شرایط کنونی  جهان، از منظر متفاوت بررسی شود تا هم امکان جنگ مرتفع و هم همگان از حل آن بهره شوند. 

وی افزود: شاید از این تجربه موفق بتوان برای حل دیگر مشکلات سود برد و با سناریوی برد- برد، بحران های سوریه، یمن، لیبی و عراق را به سامان رساند. 

به گفته وزیر خارجه ایران، در سوریه صدها هزار نفر کشته، میلیون ها نفر آواره و جمعیت زیادی مجروح و معلول شده اند؛ در یمن، پس از یازده ماه بمباران، هیچ نتیجه ای به جز خشم و نفرت مردم حاصل نشد اما ده ها هزار نفر به خاک و خون کشیده شدند که با تعریف دوباره مشکلات و راه حل ها، شاید بتوان نتیجه ای عادلانه و با ثبات یافت. 

آقای ظریف در پاسخ به پرسشی درباره تنش با عربستان سعودی گفت:  ما معتقدیم منافعمان در منطقه، مغایر با منافع کشوری دیگر نیست و می گوییم با بازتعریف وضعیت منطقه و منافعمان، می توان به نتیجه ای دست یافت که به نفع دو طرف باشد مثلا اکنون داعش به دشمن فاجعه بار همگان مبدل شده است و ما می توانیم برای ریشه کنی آن به صورت مشترک همکاری کنیم. 

به گفته آقای ظریف، طرح مشترک برای ثبات و امنیت در منطقه خلیج فارس، امنیت منطقه خاورمیانه، همکاری مشترک فنی، امنیت هسته ای در منطقه، از زمینه های همکاری مشترک است که در صورت باز تعریف اوضاع، ممکن است. 

وی تاکید کرد: اگر آمریکا پس از 37 سال دشمنی با ایران توانست حداقل بر روی کاغذ، مشکلاتش را با ایران حل کند - البته ما امیدواریم در عمل نیز موفق به این کار شود -  ایران و عربستان نیز می توانند مشترکا مشکلاتشان را حل کنند و ما در ایران منتظریم این اتفاق هر چه زودتر صورت گیرد. 

آقای ظریف در پاسخ به پرسش یکی از حاضران گفت: در ایران، چند صدایی است و درباره هر موضوعی، افراد گوناگون سخن می گویند اما در نهایت، نظام جمهوری اسلامی ایران، رفتاری عقلایی در پیش می گیرد و سیاست های عقلانی اش نیز آشکارا اعلام می شود مثلا دو حادثه کشته شدن حجاج ایرانی در منا را با حمله به سفارت عربستان سعودی در تهران مقایسه کنید.

وی افزود: در منا 446 حاجی ایرانی جان باختند و ایرانیان، درباره عملکرد دولت عربستان سعودی، نظرهای متفاوت ابراز کردند اما دستکم همه پذیرفتند که دولت عربستان سعودی، در حفظ امنیت جان زائران، کوتاهی کرده است. 

اگر اقدامات دولت عربستان را با عملکرد دولت عراق که میزبان میلیون ها میهمان بیش تر در ایام اربعین است مقایسه کنید، مشخص می شود که دولت عربستان سعودی، حداقل اهمال کرده است.

دکتر ظریف در ادامه، گفت: واکنش ایران به این کوتاهی دولت عربستان سعودی که حتی برای این فاجعه از ایرانیان عذر هم نخواست، چه بود؟ آیا ایران دیپلمات ها را اخراج و روابطش را با عربستان قطع کرد؟ درباره حادثه حمله سفارت عربستان سعودی که فقط ساختمان آسیب دید و هیچ کس هم کشته نشد، رئیس جمهور ایران فردای ماجرا، این اقدام را محکوم کرد، افراد خاطی هم بازداشت و تحویل مقامات قضایی شدند . وزیر خارجه ایران تاکید کرد ایران آماده همکاری است و هر دولتی شک دارد، دست به آزمایش بزند.

وی افزود: درباره مذاکرات هسته ای نیز عده ای می گفتند ایران فقط حرف می زند اما ما نشان دادیم به حرف هایمان عمل می کنیم. مشکل دولت عربستان سعودی این است که همان روش قدیمی برد- باخت را در پیش گرفته است اما نمی داند دوران این روش گذشته و بی نتیجه بودن آن مدت ها پیش آشکار شده است. 

وزیر خارجه در پاسخ به پرسشی گفت: در گفتگوهای سوریه، داعش، جبهه النصره و القاعده که از نظر سازمان ملل سازمان های تروریستی اند، نباید دعوت شوند و پس از آتش بس، گفتگوهای طرف های سوری، تشکیل دولت انتقالی و تدوین قوانین جدید، انتخابات برای تشکیل دولت بعدی برگزار خواهد شد. 

وی در پاسخ به پرسشی دیگر گفت: اگر عربستان سعودی آماده باشد، ما از فردا حاضریم با آن دولت رابطه برقرار کنیم و اساسا برای امنیت منطقه، حاضریم با همه کشورهای منطقه همکاری کنیم. درباره خاورمیانه عاری از سلاح های کشتار جمعی نیز آقای  ظریف گفت: من نخستین بار در مقاله ای در روزنامه گاردین یا فایننشیال تایمز، سال ها پیش این فکر را مطرح کردم و برای اجرایی کردن این فکر، آماده ایم. 

دکتر ظریف همچنین در پاسخ به پرسش یکی از حاضران که با استناد به مصاحبه یکی از فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با روزنامه تهران تایمز مدعی بود فرمانده سپاه گفته است ایران دویست هزار نیروی نظامی در سوریه و یمن دارد که آماده عملیاتند گفت: این حرف دروغ است و از این قبیل دروغ ها در نشریات دیده می شود.

وی افزود: ما به دعوت دولت های سوریه و عراق، کمک مستشاری به آن ها ارائه می کنیم و کارمان برخلاف آنانی که بدون دعوت وارد عراق و سوریه شده اند، قانونی است. 

آقای ظریف در پاسخ به پرسش یکی دیگر از حاضران اظهارداشت:  حزب الله، نیروی مقاومت در لبنان است که به علت در هم شکستن اشغال رژیم صهیونیستی، محبوب مردم ان کشور است و همه طرف های سیاسی، از حزب الله راضی اند بنابراین، حمایت از حزب الله، فرقه گرایی نیست بلکه اقدامات دولت عربستان سعودی، مصداق فرقه گرایی است.

وزیر امور خارجه کشورمان  درباره تعلیق گقتگوهای سوریه نیز گفت:  افراد، از جمله غربی ها درباره این کشور در اشتباهند.

 همه می دانند که پیش شرط ها، مانع گفتگوست و نبود بشار اسد در گفتگوها، یکی از همان پیش شرط هاست. 

دکتر ظریف هشدار داد: در صورت خلا قدرت در سوریه، گروه (به اصطلاح) دولت اسلامی به حکومت اسلامی مبدل خواهد شد و نتیجه گفتگوها باید پس از مذاکرات به دست آید نه با پیش شرط ها. 

وی تاکید کرد: ما پیش شرط نداریم و معتقدیم درباره بودن یا نبودن بشار اسد در قدرت، مردم سوریه باید تصمیم بگیرند. 

آقای ظریف درباره بهبود روابط با انگلیس نیز گفت: روابط اقتصادی با انگلیس در حال توسعه است و درباره روابط سیاسی، باید بیش تر کار کرد و نگرانی های مشترک، از جمله فعالیت تروریست ها در منطقه خاورمیانه، زمینه مناسبی برای همکاری دو کشور است و امیدواریم انگلیس مانع ادامه بمباران یمن شود. 

وی افزود: همه کشورهای جهان، منطقه و از جمله انگلیس می توانند در مبارزه با تروریسم با ما همکاری کنند. 

وزیر خارجه کشورمان گفت: براساس اصولی همچون احترام به حاکمیت ملی، احترام متقابل و منافع مشترک، آماده ایم با اروپا همکاری کنیم که این اصول مورد تایید سازمان ملل است.

وی افزود: در زمینه هایی همچون تامین امنیت کشتیرانی ، امنیت هسته ای، مبارزه با تروریسم، آماده ایم به صورت گام به گام با اروپا همکاری کنیم. 

به گفته آقای ظریف، همگان باید به مرزهای بین الملی احترام بگذارند و با تجزیه کشورهای عراق، سوریه و یمن مخالفت کنند. 

درباره بی میلی بانک های اروپایی برای همکاری با ایران، وزیر خارجه کشورمان گفت: جرایم سنگین وزارت خزانه داری آمریکا در دوران تحریم، این بانک ها را ترسانده به همین علت، دولت های اروپایی باید به بانک هایشان اطمینان دهند که تحریم ها برداشته شده است.

وی افزود: همین امروز با جان کری، وزیر خارجه آمریکا در این باره صحبت کردم و بر ضرورت شفافیت ابراز این موضوع از سوی مقامات آمریکایی، تاکید کردم. 

وزیران خارجه آلمان، فرانسه و ایتالیا نیز در پی رفع این مشکلند و با مقامات آمریکایی گفتگو می کنند تا مشکل حل شود. 

درباره احتمال میانجی گری ایران در تنش میان ترکیه و روسیه نیز آقای ظریف گفت: با این که ایران با هر دو کشور روابط خوبی دارد و مایل است تنش ها برطرف شود، قصد میانجی گری ندارد.

وی، مقامات دو کشور ترکیه و روسیه را به خویشتنداری و دوری از تنش فرا خواند و ابراز امیدواری کرد دو دولت برای سرکوب گروه های تروریستی داعش، جبهه النصره و احرار شام، با هم همکاری کنند. 

پیش از سخنرانی وزیر امور خارجه کشورمان در اندیشکده چتم هاوس ریچارد دالتون، سفیر پیشین انگلیس در تهران و رئیس جلسه، در معرفی دکتر ظریف گفت: در برهه ایی از تاریخ، انسان هایی ظهور می کنند که با سیاست ها و اقداماتشان، کیفیت برتر خود را بروز می دهند و وزیر خارجه ایران، یکی از انان است. 

دالتون همچنین گفت: سفر  ظریف، نخستین سفر وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در 12 سال گذشته به لندن است .

مسئولان چتم هاوس همچنین اعلام کردند، پس از اطلاع رسانی درباره حضور و سخنرانی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در این اندیشکده چند برابر ظرفیت سالن حدود 250 نفری ، تقاضا برای حضور دریافت شده است که آنان ناچار به قرعه کشی برای حضور افراد شدند.