لیگ قهرمانان فوتبال آسیا؛
از عشق چینی ها به فوتبال تا میزبانی در جام جهانی
سیاست های حمایتی دولت چین از فوتبال باعث رونق اقتصادی و ایجاد زیر ساخت در این رشته ورزشی شده است.
به گزارش خبرنگار
خبرگزاری صداوسیما؛ چشم انداز چینی ها به فوتبال و سرمایه گذاری عظیم در آن توجه رسانه های خبری در دنیا را به خود جلب کرده است.
سایت خبری (ایل پست) در ایتالیا با تحلیل شرایط فوتبال چین در گذشته و حال پیش بینی خوبی از پیشرفت این رشته ورزشی در آینده برای چینی ها کرده و به تحلیل دلایل آن پرداخته است:
طبق مستندات در دو بازار خرید و فروش این فصل ( تابستان 2015 و زمستان 2016 ) تیم های حاضر در سوپرلیگ چین در مجموع 250 میلیون یورو برای خریداری بازیکنان اروپایی و آمریکای جنوبی هزینه کرده اند. سال گذشته مجموع هزینه تیم های حاضردریک فصل به 170 میلیون یورو نرسید و دو سال قبل تر هم این رقم بیشتر از 100 میلیون یورو نشد.
آمار نشان می دهند چینی ها برخلاف گذشته که بازیکنانی چون دیدیه درگبا و نیکولاس آنلکا که در پایان فعالیت حرفه ایشان بودند می خریدند ولی امسال اقدام به خریداری فوتبالیست های قدرتمند اروپایی و آمریکایی کرده اند و فوتبالیست هایی با توان فنی و فیزیکی بسیار بالا خریداری کرده اند.
از جمله فوتبالیست هایی که در سبد خرید چینی ها قرار گرفتند می توان به گروینو (18 میلیون یورو) از تیم رم و گوارین (13 میلیون یورو) از تیم اینتر و رامیرس (28 میلیون) از چلسی و رناتو آگوستو از تیم کورینتیانس و استفان مبیا از تیم ترابزونسیپور اشاره کرد.
بازار خرید و فروش برای چینی ها از اهمیت بسزایی برخوردار است و همین موضوع بسیاری از تیم های سوپرلیگ در این کشور را برای سرمایه گذاری و خرج کردن پول هایشان در تیم های اروپایی تحت فشار قرار داده است.
پیشینه فوتبال چین نشان می دهد که سوپرلیگ چین در سال 1994 به یک لیگ حرفه ای تبدیل شد و از سال 2004 هم سرمایه گذاری عظیم در آن آغاز شد. با شروع سرمایه گذاری های عظیم راه فساد به این سوپرلیگ چین باز شد که تا امروز هم ادامه دارد. در 10 سال اخیر فساد در سوپرلیگ چین بسیاری از بازیکنان، روسای باشگاه ها، داوران و کارکنان فدراسیون فوتبال را درگیر کرد بطوریکه در سال 2012 لوجون فو مشهورترین داور چین به علت تخلف در بعضی مسابقات به 5 سال زندان محکوم شد. این در حالیست که در 6 سال اخیر ده ها مربی، داور و بازیکن هم به دلیل فساد دستگیر شده اند.
اما شرایط فوتبال از 3 سال گذشته در این کشور تغییر چشمگیری کرد و با ورود شرکت های ثروتمند چین به فوتبال و تبدیل شدن آن به ورزش محبوب دولت بهبود یافت.
در چین تیمی به نام گوانژو اورگراند تائو بائو توانست توجه اکثریت چینی ها از جمله اسپانسرها و همچنین دولت را به فوتبال جلب کند.
این تیم نخستین باشگاه فوتبال در چین است که در سال 1990موفق به کسب موفقیت در لیگ قهرمانان آسیا ( مهمترین مسابقه فوتبالی در آسیا ) شد و توانست سهم عمده ای در توسعه فوتبال در این کشور ایفا کند. عملکرد این تیم در طول فعالیتش با فراز و نشیب های بسیاری همراه بود، بطوریکه در سال های پس از قهرمانی در آسیا موفق به ادامه حضورش در سوپرلیگ چین نشد و به دسته های پایین تر سقوط کرد.
تیم گوانژو در سال 2007 دوباره جواز حضور در سوپرلیگ را بدست آورد ولی پس از گذشت 2 فصل به دلیل موارد مکرر فساد دوباره به دسته پائین سقوط کرد.
پس ازاین اتفاق یکی از مهمترین شرکت های املاک و مستغلات در چین به نام، اورگراند گروپ اقدام به خرید سهام باشگاه گوانژو کرد و سالیانه با 10 میلیون یورو شروع به سرمایه گذاری کرد. با این سرمایه گذاری این تیم به نخستین تیم فوتبال در چین با استراتژی متفاوت در بازار خرید و فروش تبدیل شد و بازیکنان مشهوری که به پایان فعالیت حرفه ای شان رسیده بودند را خریداری کرد تا بتواند زمینه جذب هواداران را بیشتر از قبل فراهم کند.
در ادامه هم بازیکنانی در اختیار گرفت که شهرت چندانی نداشتند ولی از کارایی بالایی در زمین بازی برخوردار بودند که از جمله می توان به خریداری داریو کانکو بازیکن تیم فلامینس (2011) که یک سال قبل عنوان بهترین بازیکن در لیگ برزیل را از آن خود کرد، اشاره کرد.
باشگاه گوانژو در سال 2012 مارچلو لیپی سرمربی مشهور ایتالیایی و در ادامه هم لوکاس باریوس مهاجم اروگوئه ای تیم بورسیادورتمند و الکسون مهاجم برزیلی در مجموع 15 میلیون یورو را خریداری کرد. پس از این سرمایه گذاری تیم گوانژو یک سال بعد به عنوان قهرمانی در لیگ قهرمانان آسیا دست یافت و از آن زمان به یکی از قویترین تیم های قاره تبدیل شد.
سال 2014 به علت ایجاد اختلال در بخش املاک و مستغلات چین این تیم به شدت متضرر شد و در آستانه ورشکستگی قرار گرفت. اما با حضور جکما ثروتمندترین فرد چین و مالک و موسس (علی بابا گروپ) که بیست و نهمین مرد ثروتمند دنیا محسوب می شود از خطر ورشکستگی نجات یافت.
بررسی ها نشان می دهند، افزایش قابل توجه سرمایه گذاری تیم های چینی در سه سال اخیر به دو علت اصلی صورت گرفته است: علت نخست به علاقه شرکت های ثروتمند چینی برای سرمایه گذاری های اقتصادی بعد از قهرمانی گوانژو در لیگ قهرمانان آسیا بر می گردد و علت دوم به اهمیت قابل توجه دولت چین به فوتبال و تاثیر آن در جامعه چین مربوط می شود. این در حالیست که قبل از سال 2013 فوتبال چین را فقط مالکان باشگاه ها حمایت می کردند و از نبود یک برنامه ریزی منسجم و توافق های طولانی مدت درآمدزا با حامیان مالی رنج می بردند.
یک سال پس از قهرمانی تیم گوانژو در لیگ قهرمانان آسیا، با توجه به عقد قراردادهای مالی جدید و جذب بیشتر حامیان مالی، سوپرلیگ چین 50 میلیون یورو کسب درآمد کرد. جالب اینجاست که درآمد حاصله از عقد قرارداد با حامیان مالی در یک فصل گذشته به 5 میلیون یورو هم نمی رسید.
با 10 برابر شدن درآمد سوپرلیگ تمایل شرکت های چینی به عقد قراردادهای چند ساله با تیم ها، نشریات و حامیان مالی ثانویه افزایش یافت و سود حاصله از دو لیگ اصلی فوتبال چین بطور یکسان میان باشگاه ها توزیع شد و به این ترتیب بود که در سال 2014 نسبت به به دو سال قبل سرمایه ای که سه برابر بیشتر از قبل بود از آن تیم های دسته یک شد.
بجز حامیان ملی تماشاچیان فوتبال هم رشد چشمگیری داشته اند. آمار و ارقام نشان می دهند تعداد تماشاچیان 16 درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته است و 22 هزار نفر هم مسابقات سوپرلیگ را از طریق رسانه های ارتباط جمعی مشاهده کرده اند که بطور متوسط هر مسابقه تیم گوانژو اورگراند 45 هزار تماشاچی داشته اند.
اوایل سال 2015 ژی جین پینگ رئیس جمهور چین که از هواداران پر و پا قرص فوتبال است، از ارائه طرحی 10 ساله برای تقویت ساختار فوتبالی و افزایش محبوبیت این رشته ورزشی در بین بچه ها و همچنین تربیت 10 هزار فوتبالیست در هر سال خبر داد.
در رویکرد جدید دولت چین فوتبال وارد مدارس می شود و از اوایل سال 2017 به مدارسی که نیاز به بهبود زیرساخت های تمرینی دارند 20 هزار یورو تعلق خواهد گرفت.
مطالعات نشان می دهند یکی از موانع اصلی در توسعه نیافتن فوتبال در چین به رویکرد خانواده های چینی در قبال این رشته ورزشی مربوط می شود. از نظر خانواده های چینی فوتبال بازی کردن به منزله وقت تلف کردن بچه هایی است که در حال تحصیل یا کار هستند.
طرح های ارائه شده دولت در یکپارچه سازی فوتبال با قوانین تحصیلی زمینه را برای دسترس بودن این رشته ورزشی فراهم و فعالیت های فوتبالی همه بچه های مدارس در سراسر چین را یکسان می کند.
دولت چین قصد دارد بزودی نامزدی خود را برای میزبانی در یکی از رقابت های جام جهانی فوتبال اعلام و اقدام به ساخت 50 هزار زمین ورزشی در کل این کشور کند. این تصمیم علاوه بر تحریک باشگاه ها برای سرمایه گذاری بیشتر باعث حضور مستقیم شرکت های دولتی و سرمایه گذاری در باشگاه های فوتبال شد.
موارد مطرح شده نشان می دهند که دولت چین در تلاش برای یکسان سازی قدرت تیم های فوتبال برای حضور در لیگ قهرمانان آسیاست. باشگاه گوانژو اورگراند، الکسون فوتبالیست 26 ساله خود را که یکی از مهمترین فوتبالیست ها و دومین گلزن در تاریخ این باشگاه است برای کمک به تیم شانگ های( SIPG) کمتر از 20میلیون یورو فروخت. پس از فروش این فوتبالیست باشگاه گوانژو در بیانه ای اعلام کرد: با هدف کمک به باشگاه های فوتبال چین و رقابت در لیگ قهرمانان آسیا و افزایش قدرت تیم ملی پذیرفتیم که الکسون راهی تیم شانگ های (SIPG) شود.
ترجمه: فرزانه رنگریز آذرفام