سامانه جامع گمرکی ؛ گمرک دیجیتال، حرکت به سمت جلو

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما  به نقل از روابط عمومی گمرک ایران ؛ مسعود کرباسیان  در پیامی فرا رسیدن روز جهانی گمرک را به کارکنان و خانواده های آنها تبریک و تهنیت گفت و افزود :

گمرک به‌عنوان یک سازمان دولتی و حاکمیتی و مجری سیاست ‌های اقتصادی دولت ، علاوه ‌بر وظایف سنتی خود، یعنی کنترل ورود و خروج کالا و ارائه خدمات به تجار و بازرگان و مسافران، بر اساس سیاست‌ها و توصیه‌های سازمان جهانی گمرک که تقریباً همه گمرکات جهان در آن عضویت دارند، موظف به رعایت کنوانسیون‌ها و معاهداتی است که اجرای آنها مستلزم ایجاد تغییر و تحولات بنیادین در روش‌ها و شیوه‌های کاری گمرکات بوده و یکی از مهم‌ترین عواملی که می‌تواند به این هدف و آمادگی گمرک برای نقش‌آفرینی در شرایط جدید کمک کند، استفاده از فناوری‌های جدید اطلاعات و ارتباطات است. 

وی اظهار داشت : با توجه به اهمیت فناوری اطلاعات در گمرک، کونیو میکوریا دبیرکل سازمان جهانی گمرک (WCO) شعار سال 2016 این سازمان را با عنوان "گمرک دیجیتال، حرکت به سمت جلو" نامگذاری کرده است. 

گمرک جمهوری اسلامی ایران اجرای سامانه جامع گمرکی را با محوریت فناوری اطلاعات و ارتباطات و با هدف کوتاه کردن فرآیند تشریفات گمرکی ترخیص کالا که مهم‌ترین و تأثیرگذارترین عامل در بهبود و تسهیل تجارت خارجی است آغاز کرد و برغم همه دشواری‌ها و کمبودهای مالی و تجهیزاتی توانست طی مدت کوتاهی به موفقیت‌های چشمگیری در زمینه الکترونیکی کردن رویه‌های مختلف گمرکی دست یابد.

این موفقیت‌ها از چنان اهمیت و تأثیرگذاری بالایی برخوردار است که حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی رئیس‌جمهوری در جلسه هیئت وزیران از وزارت امور اقتصادی و دارایی و گمرک ایران به جهت استقرار سامانه جامع گمرکی تقدیر و تشکر کرد.

آنچه که اکنون به اجمال می‌توانم درخصوص عملکرد سامانه پنجره واحد تجارت فرامرزی و زیرسامانه‌های آن بگویم این است که با لطف و عنایت خداوند و همت و همکاری همه عزیزانم در گمرک جمهوری اسلامی ایران و همچنین مساعدت بی‌دریغ جمعی از دوستان گرانقدرمان در دانشگاه تهران، به بیش از 90 درصد از اهداف و خواسته‌های خود در پیاده‌سازی سامانه‌های الکترونیکی دست یافته‌ایم و به معنای واقعی کلمه، هم‌اکنون کشور ما دارای گمرکی پویا، کارآمد، چابک و به‌روز است، گمرکی که می‌تواند در کمتر از 3 روز تشریفات ترخیص کالاهای وارداتی و ترانزیتی، و کمتر از یک ساعت کالاهای صادراتی را انجام دهد.

گمرکی که دیگر نیازی نیست صاحبان کالا برای ترخیص محموله‌هایشان درآن حضور یابند و ساعت‌ها منتظر انجام کارهایشان بمانند، بلکه از طریق اینترنت و از محل کار و دفتر خود می‌توانند همه مراحل ترخیص را به صورت الکترونیکی انجام داده و فقط برای انتقال کالاهای خود به گمرک مراجعه کنند، گمرکی که دیگر شائبه ارتباط غیرمنطقی ارباب‌رجوع با برخی از کارکنان به علت اتوماتیک شدن امور مربوط به انتخاب مسیر اظهارنامه (سلکتیویتی) در آن از بین رفته و در نهایت گمرکی که تلاش می‌کند احتمال تخلف و جعل اسناد در آن به صفر برسد.

هم‌اکنون سامانه برخط تجارت خارجی راه‌اندازی شده و انتشار آمار روزانه به‌صورت آنلاین بر روی سایت گمرک ایران برای نخستین‌بار در سطح کشور و شاید هم در سطح کشورهای منطقه آغاز شده است. 

با افتخار باید بگویم که ما توانستیم جدیدترین فناوری روز را به خدمت بگیریم و سامانه همراه گمرک را در جهت توسعه پنجره واحد تجارت فرامرزی و دولت موبایلی (M-Government) راه‌اندازی کنیم. 

در توضیح کلی این اقدام می‌توان گفت تلاش بی‌وقفه همکاران گمرکی و کارشناسان پژوهشکده دانشگاه تهران در پیاده‌سازی سامانه الکترونیکی پنجره واحد تجارت فرامرزی و زیرسامانه‌های آن که با هزینه‌ای بسیار کمتر در مقایسه با پروژه‌های انجام شده قبلی توسط کارشناسان خارجی (آنکتاد) صورت گرفته، گمرک ایران را آشکارا چند رتبه بالاتر از سازمان‌های همجوار و بلکه در رتبه نخست سازمان فناوری محور در ایران قرار داده و به عینه ثابت کرده است که این سازمان کاملاً در چارچوب شعار سال 2016 سازمان جهانی گمرک مبنی بر "گمرک دیجیتال، حرکت به سمت جلو" حرکت می‌کند و از پیشینه‌ای قوی و مؤثر در اجرای پروژه‌های الکترونیکی یا همان دیجیتال برخوردار است. 

تلاش گمرک برای به‌کارگیری فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی در جهت الکترونیکی کردن امور گمرکی نه تنها مورد تمجید و تحسین ذی‌نفعان و مسئولان امر بوده، بلکه در ارزیابی عملکرد سازمان‌های دولتی نیز جایگاه ویژه‌ای داشته و به‌عنوان نمونه، منجر به اعطای لوح تقدیر و تندیس طلایی ششمین دوره جایزه ملی بهره‌وری به گمرک ایران به‌عنوان سازمان برتر بهره‌ور در بین 83 سازمان دولتی شده است.  در بیان وجه دیگری از نقش‌آفرینی گمرک در عرصه اقتصاد کشور همچنین می‌توان به برگزیده شدن این سازمان به‌عنوان دستگاه برتر در بهبود فضای کسب‌وکار و دریافت لوح تقدیر مشترک معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و وزیر امور اقتصاد و دارایی اشاره کرد. با این همه نمی‌توان و نباید گفت که ما از نتایج عملکردمان به طور صددرصد راضی هستیم و کارمان به اتمام رسیده، بلکه باید با عزمی جدی‌تر و تلاشی افزون‌تر راه در پیش گرفته را تا رسیدن به مقصود نهایی بپیماییم و به جایی برسیم که شاهد بالاترین سطح رضایت مردم و کمترین مشکل در گمرک باشیم. نکته دیگر اینکه گمرک به‌عنوان مرزبان اقتصادی و حافظ منافع دولت و مردم طی سال‌های خدمتگزاری دولت تدبیر و امید، همواره از حمایت و مساعدت ریاست محترم جمهوری و معاون اول و همچنین وزیر امور اقتصادی و دارایی، سایر مسئولان و بسیاری از نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی برخوردار بوده است که جا دارد در همین جا از همه آنها قدردانی کنم و امیدوار باشم که این حمایت‌ها و مساعدت‌ها همچنان در آینده حامی، راهنما و مشوق‌ما خواهد بود.

همکاران ارجمند همچنانکه در پیام‌های قبلی نیز تأکید کرده‌ام، حصول موفقیت در برنامه‌ها و طرح ‌های گمرکی و اعطای تسهیلات به ذی‌نفعان جز با همکاری، همفکری و مشارکت بالای شما که اصلی‌ترین سرمایه گمرک  محسوب می‌شوید میسر و ممکن نبوده و نیست و بی‌گمان هر آنچه که امروز گمرک جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان یک سازمان پیشرو و پیشگام در عرصه تجارت خارجی به دست آورده، مرهون تلاش و زحمات همه همکاران به ‌ویژه گمرکات اجرایی و به ویژه آنهایی است که در سخت‌ترین شرایط شغلی و جغرافیایی در مرزها و نقاط محروم و دورافتاده، حفظ کیان، اقتدار و عزت گمرک و همچنین خدمات‌رسانی مطلوب و شایسته به مردم را مهم‌ترین رسالت و وظیفه خود می‌دانند و در این راه از هیچ کوششی دریغ ندارند. اینجانب مانند همیشه قدردان و سپاسگزار شما بوده و امیدوارم بتوانم در آینده گوشه‌ای از این زحمات و خدمات را جبران کنم. این موضوع را پیش‌تر نیز یادآور شده‌ام که ناظران، مدیران کل، مدیران، رؤسا و مسئولان دفاتر گمرکی در سراسر کشور هر کدام به‌نوبه‌خود یک رئیس‌کل گمرک هستند و با اعتماد و اطمینانی که اینجانب به آنان دارم، مطمئنم در شرایط جدید کشور به‌خصوص در دوره پساتحریم بر میزان تلاش و فداکاری خود برای پیشبرد برنامه‌ها و اهداف گمرک خواهند افزود و موجبات سرافرازی و ارتقای هر چه بیشتر سازمان خود را فراهم خواهند کرد. فرصت را غنیمت شمرده، روز جهانی گمرک را به یکایک همکاران خدوم، صبور و زحمتکش خود و همچنین خانواده‌های محترم آنان تبریک گفته، از خداوند متعال تندرستی و شادکامی همگان را خواستارم.