جلسه فوق العاده هیئت دولت به ریاست معاون اول رئیس جمهور آغاز شد؛ هدف اصلی این جلسه، پیگیری آخرین وضعیت زائران و حجاج ایرانی آسیب دیده، تعیین تکلیف مفقودین، نحوه انتقال جان باختگان و بررسی گزارش های مربوط به فاجعه مصیبت بار منا اعلام شده است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، قشقاوی معاون کنسولی وزیر امور خارجه هم از عزیمت تیم ویژه ایران متشکل از مدیران منطقه ای، کنسولی، هلال احمر و رسانه ای به عربستان به محض دریافت ویزا خبر داد.
وی گفت: حسب نظر وزیر امور خارجه و کمیته ویژه شورای عالی امنیت ملی که صبح امروز جلسه ای درباره فاجعه منا داشت این سفر در قالب ستاد ویژه بررسی فاجعه منا صورت می گیرد.
وی هدف از این سفر را کمک به تقویت روحیه مدیریت میدانی جمهوری اسلامی ایران در عربستان اعلام کرد و افزود: همچنین سه موضوع اصلی یعنی تعیین تکلیف مفقودین، انتقال جان باختگان و رسیدگی به وضعیت مصدومین و نیز بررسی علت اصلی حادثه، اهتمام جدی ما در سفر به عربستان خواهد بود.
تقسیم کار در کمیته ویژه بررسی فاجعه منا
علی جنتی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم گفت: معاون اول رئیس جمهور موظف شده است پس از تشکیل جلسه فوق العاده دولت، تا پایان موسم حج به شکل شبانه روزی در ستادی پیگیر حادثه منا باشد.
وی افزود: دولت در ستاد ویژه خود که در وزارت خارجه تشکیل شده و متشکل از وزارتخانه های فرهنگ و ارشاد اسلامی، امور خارجه، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، جمعیت هلال احمر و هواپیمایی پیگیر امور مصدومان و جان باختگان حادثه منا خواهد بود.
البته وزارت ارشاد مأموریت دارد به شکل ویژه امور مربوط به مصدومان و جان باختگان این حادثه را پیگیری کند.
جنتی ادامه داد: وزارت بهداشت موظف شده است موضوع درمان مجروحان و انتقال آنان به داخل کشور را انجام دهد و در وزارت خارجه نیز با مسئولان و مقامات عربستانی درباره احقاق حقوق حجاج اقداماتی صورت گرفته است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: وزارت کشور هم تماس هایی با مسئولان عربستانی داشته و مسئول تأمین امنیت حجاج را به آنها گوشزد کرده است.
سرزمین آرزوها، این روزها سخت داغدار است
فضای مکه و منا امروز اندوهبار بود؛ حجاج در دومین روزی که رمی جمره می کردند با اندوه یاد جانباختگان منا ، اعمال بجای می آوردند.
حاجیانی که به حریم امن الهی رفته بودند اما اهمال و مدیریت غلط سعودیها، فاجعه ای ببار آورد که در سابقه موسم حج قبلا ثبت نشده بود.
حوالی ساعت 8 و نیم صبح پنج شنبه 2 مهرماه بود که زایران برای رمی جمره عقبا ، پای در مسیری دوکیلومتری گذاشته بودند در نیمه راه با راه بندان ، ازدحام زیاد و غیرمعمولی روبرو شدند .
سه هزار کشته و زخمی از حجاج کشورهای مختلف که بیش از 131 نفر از جانباختگان از حجاج ایرانی هستند، نتیجه این فاجعه مصیبت بار تاکنون است. بیمارستان های مکه مملو از مجروحان است و حتی برخی از مجروحان را به بیمارستان های ریاض و طائف منتقل کرده اند.
حجت الاسلام و المسلمین قاضی عسگر نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت و سرپرست حجاج بیت الله الحرام گفت: در حادثه دیروز منا 365 نفر مفقودی داشتیم که از این تعداد خوشبختانه 30 نفر مشخص شده و به کاروانهای خود برگشته اند.
وی افزود: شب گذشته نماینده محمد بن نائب ولیعهد و وزیر کشور عربستان به محل خیمه های ما در منی آمد و تسلیت وی را اعلام کرد و ما هم به طور مبسوط این حادثه را بیان کردیم.
وی گفت: در این دیدار اعلام کردیم که اگر مأمورین جلوی مردم را نمی گرفتند و اجازه می دادند به مسیرشان ادامه دهند این اتفاق نمی افتاد.
تبعیض آشکار در تعیین مسیرهای مختلف در منا
مسیر رفت و برگشت زائران از منا برای رمی جمرات از همدیگر جدا و یکطرفه است اما همانطور که عکس های هوایی و نقشه ها نشان می دهند به دلایلی که گفته می شود برای تامین امنیت پسر پادشاه عربستان بوده ، عوامل اجرایی سعودی دو مسیر زائران را مسدود کردند و زائران مجبور شدند از مسیرهای باریک دیگر تردد کنند.
سخنگوی وزارت کشور عربستان سعودی تلاش کرد خبرهایی را که عبور یک کاروان از مقامات بلندپایه سعودی را علت حادثه صحرای منا معرفی می کند، تکذیب کند، اما ناخواسته ،پرده از یک تبعیض برداشت.
سرلشکر منصور الترکی نقشه ای را نشان داد که تقسیم بندی حاجیان را به سه گروه حجاج کشورهای عربی، حجاج عربستانی و حجاج آسیایی نشان می دهدکه ثابت می کند مقامات سعودی، حجاج را نادرست تقسیم می کنند؛ موضوعی که احتمالا در رسیدگی به امور حجاج و حتی وقوع حوادثی همانند منا اثر می گذارد.
اجساد قربانیان دیروز ، تا پاسی از دیشب برروی زمین بود و برخی از قربانیان به دلیل تاخیر در نجات، جان باختند.
حکومت سعودی امسال نیروهای نظامی امنیتی و دفاع شهری خود را برای صیانت از امنیت حاجیان کاهش داده و از 60 هزار نفر به 20 هزار نفر رسانده که بیشتر آنها جوان و بی تجربه هستند.
عامل اصلی فاجعه؛ تغییر اولویت امنیتی عربستان
دبیر شورای عالی امنیت ملی گفت: ضعف مدیریت دولت عربستان سعودی و بی کفایتی عوامل اجرایی و انتظامی مسئول برگزاری مراسم حج تمتع به طور قطع یکی از عوامل اصلی شکل گیری فاجعه غمبار منا بوده است.
علی شمخانی گفت: تغییر اولویت امنیتی عربستان سعودی و بکارگیری نیروهای امنیتی و انتظامی خبره برای تجاوز به کشور یمن و سرکوب مردم مسلمان بحرین و همچنین کاهش کمی و کیفی عوامل انتظامی در حج تمتع نقش تعیین کننده ای در بروز این فاجعه داشته است.
فاجعه منا بار دیگر نشان داد رژیم سعودی، کفایت لازم را برای اداره مناسک بزرگ حج که به نوعی به آبروی جهان اسلام بستگی دارد، ندارد. از این روست که درخواستها برای اداره مناسک حج توسط نهادهای اسلامی ازجمله سازمان همکاری اسلامی زیاد شده است.
حالا ، با آشکار شدن بیشتر عمق فاجعه ، مسولیت حقوقی سنگینی برگردن سعودیهاست. آنها باید به جان مهمانان خانه خدا ، اهمیت بیشتری قایل شوند و پاسخگوی فاجعه باشند.
دستور تشکیل جلسه ویژه هیئت دولت
بر اساس این گزارش، رییس جمهور از دولت عربستان خواست ضمن بر عهده گرفتن مسئولیت فاجعه منا، به وظایف خود دراین زمینه عمل کند.
آقای روحانی که برای شرکت در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل رفته در بدو ورود به نیویورک، فاجعه دردناک منا را تسلیت گفت و دستور تشکیل جلسه ویژه هیئت دولت در تهران برای پیگیری حادثه را صادر کرد.
دولت هم بیانیه داد وضع زائران ایرانی حادثه‌دیده در فاجعه منا، را به صورت ویژه پیگیری می‌کند.
هیئت وزیران نیز در پی دستور رئیس جمهور، عصر امروز به ریاست معاون اول رئیس جمهور جلسه فوق‌العاده تشکیل می‌دهد.
هیئت دولت همچنین در بیانیه‌ای اعلام کرد وزارت بهداشت و جمعیت هلال‌احمر ، وضع مجروحان و زائران آسیب‌دیده حادثه منا را پیگیری می‌کنند.
مراجع تقلید و حضرات آیات صافی گلپایگانی، نوری همدانی، شبیری زنجانی، با انتشار پیام‌های جداگانه درگذشت زائران حادثه منا را به خانواده‌های آنان تسلیت گفتند و ابراز امیدواری کردند تدبیری اندیشیده شود تا جهان اسلام شاهد چنین وقایعی نباشد. رئیس مجلس خبرگان و همچنین رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام هم ، از سو مدیریت سعودیها در بوجود آمدن حادثه منا انتقاد کردند.
انتظار داریم دولت سعودی توضیحات قانع کننده‌ای به امت اسلامی ارائه دهد
رئیس مجلس هم در تماس تلفنی با سرپرست حجاج ایرانی و مسئولان سازمان حج و زیارت بر رسیدگی فوری به وضع حجاج ایرانی و پیگیری علت حادثه منا تاکید کرد. آقای لاریجانی، با تسلیت حادثه تلخ منا، و تاکید بر اینکه باید چگونگی مدیریت مراسم عظیم حج از سوی همه کشورهای مسلمان، سازمان همکاری اسلامی و بین‌المجالس اسلامی مورد ارزیابی قرار گیرد، گفت: انتظار می‌رود دولت سعودی توضیحات قانع کننده‌ای به امت اسلامی ارائه دهد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در بیانیه ای ، مسئولیت حفظ جان حجاج و زائران حرم الهی را به دولت عربستان یادآور شد.
وزارت خارجه ستاد ویژه تشکیل داده و کمیته ویژه شورایعالی امنیت ملی هم در جلسه‌ای، مسئله را بررسی کرد؛ کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی هم خواستار تشکیل تیم حقیقت‌یاب شده است.