وی افزود: این غیر از متخصصان دیگری است که از خارج از کشور در این عرصه فعالیت خواهند کرد با این اقدام صنعت ما در عرصه های مختلف فعال می شود.
صالحی گفت: از این پس فعالیت های هسته ای ما بیشتر خواهد شد نه کمتر.
رئیس سازمان انرژی اتمی در پاسخ به پرسشی درخصوص تفاسیر امریکایی ها از متن برجام اظهار داشت: یکی از امتیازاتی که جمهوری اسلامی ایران توانست به دست آورد این است که آب سنگین خواهیم داشت.
وی گفت: به فرض که اصلاً مذاکره ای نبود و مسیر خود را می خواستیم ادامه دهیم رآکتور اراک را می ساختیم و به اندازه 200 تن حداکثر آب سنگین نیاز داشتیم و تولید می کردیم، کارخانه آب سنگین ما سالانه 15 تن و بیشتر آب سنگین تولید می کند.
صالحی افزود: اکنون میزان ذخایر آب سنگین ما بیش از 90 تن است زیرا چندین سال است که کار می کند بنابر این ما تقریباً به آستانه آب سنگین مورد نیاز می رسیم و از آن پس اگر آب سنگینی تولید می شد دیگر نیازی نداشتیم.
وی گفت: خوشبختانه توانسته ایم بر آنان تحمیل کنیم که آب سنگین داشته باشیم آنان می خواستند که کارخانه آب سنگین ما برچیده شود اما ما نپذیرفتیم زیرا بیش از 400 مهندس در آن کار می کنند.
صالحی افزود: طول عمر این کارخانه بیش از 50 سال است پس هیچ گاه حاضر نمی شدیم آن را برچینیم و به آنان گفتیم مازاد تولیدمان را به شما می فروشیم و آنان پذیرفتند که بخرند.
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: اگر شرایط دیگری حاکم بود و در شرایط عادی بودیم امکان خرید و فروش مواد راهبردی را نداشتیم همچنان که در این 35 سال اجازه ندادند.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران این امتیاز را دریافت کرد آب سنگین تولیدی اش را بفروشد و کارخانه متوقف نمی شود پس اگر امریکایی ها چیزی خلاف این گفته اند درست نیست و در برجام کاملاً روشن است.
صالحی گفت: فکت شیت آنان که نمی تواند خلاف 159 صفحه متن برجام باشد.
رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین درباره ذخایر اورانیوم کشور اظهار داشت: اکنون هفت، هشت تن اورانیوم داریم که در چهار، پنج ماه آینده که باید برجام اجرایی شود تکلیف این میزان اورانیوم باید مشخص شود.
وی گفت: یا می توان آن را رقیق کرد که خیلی کار غیرمنطقی است و آن را به صلاح نمی دانیم یک کار دیگر می توانستیم به آنان تحمیل کنیم این است که آن را بفروشیم.
صالحی افزود: در قطعنامه شورای امنیت نیز که دیروز تصویب شد یکی از بندهایش اشاره به این موضوع دارد که چون به علت قطعنامه های سابق از خرید و فروش اورانیوم منع شده ایم در این قطعنامه مستثنا شده ایم.
وی گفت: بر این اساس می توانیم مابازای اورانیوم غنی شده در بازار اورانیوم طبیعی دریافت کنیم و پول غنی سازی آن را نیز می توان گرفت.
رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: از سال بعد که حدود یک و نیم تن اورانیوم تولید خواهیم کرد آن را با کمک کشورهایی مانند روسیه و هر کشور دیگری که در برجام مجاز به مشارکت شده است می توان تبدیل به مجتمع سوخت کرد.
صالحی گفت: این میزان اورانیوم معادل ایجاد سالانه 3 مجتمع سوخت است که با لیسانس و تحت نظارت روس ها می توانیم بسازیم و در این 10 سالی که محدودیت ها را پذیرفته ایم می توان 30 مجتمع سوخت ایجاد کرد.
وی افزود: اینگونه آموخته ایم که چگونه مجتمع سوخت بسازیم در حالی که این فرصت را قبلاً نداشتیم زیرا هیچ کشوری نمی آید در این باره به کشور دیگری کمک کند زیرا موضوع بسیار حساس و حیاتی است به نحوی که نیروگاه به متقاضیان می فروشند اما فناوری تولید سوخت را نمی دهند.
صالحی گفت: ما استثنایی ترین کشور دنیا هستیم که وارد این عرصه شده ایم و با کمک آنان سریع‌تر به قابلیت تولید سوخت می رسیم زیرا سوختی که برای نیروگاه ها به کار می رود باید همه شاخصه های بین المللی را رعایت کند.
وی افزود: این هم فرصت هایی است که در مسیر مذاکره به دست آمد.
صالحی همچنین درباره ادعای امریکایی ها درخصوص بازرسی ها از مراکز کشورمان گفت: ما بازرسی ها را در چارچوب پادمان هسته ای و پروتکل الحاقی پذیرفته ایم که منوط به پیشرفت برجام آن را فعلاً به طور داوطلبانه اجرا کنیم تا مجلس شورای اسلامی تکلیف آن را روشن کند.
وی افزود: در چارچوب پروتکل الحاقی مقداری فراتر از پادمان امکانات بازرسی ها وسیع تر می شود و این فقط برای ما نیست اکنون بیش از صد کشور آن را امضا و تصویب کرده اند.
صالحی گفت: البته برخی از این کشورها پیشرفته نیستند اما همه که اینگونه نیستند ده، پانزده کشور جزو کشورهایی هستند که از امکانات مقبولی از فناوری هسته ای برخوردارند.
وی افزود: پروتکل الحاقی موضوعی عمومی است که برخی کشورها اجرا می کنند و مانند هر کنوانسیون بین المللی دیگر است بر این اساس بازرسی ها در این چارچوب انجام خواهد شد.
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: طبق توافق با آقای آمانو مسئله PMD باید تا ۱۵ دسامبر، پایان سال میلادی جاری حل و فصل و تکلیف این مسئله روشن شود.
براساس این توافق آژانس بین المللی انرژی اتمی گزارش خود را به شورای حکام ارائه می کند گرچه برجام جدا از نتایج این گزارش کارش را ادامه می دهد هرچند ما تفاهم کردیم که نتیجه بسیار مثبت خواهد بود.
وی با تاکید بر اینکه ما PMD را قبول نداریم، گفت: در عین حال این مسئله را در چارچوبی سیاسی فنی حل و فصل می کنیم تا جلو بهانه ها را بگیریم البته اگر قرار بر قانع شدن طرف مقابل باشد وگرنه کسی که خود را به خواب زده باشد نمی توان بیدار کرد.
صالحی افزود: اگر قرار بود آژانس در مسیری عادی قانع شود این مسئله همچنان ادامه می یافت و ما هر کاری می کردیم قانع نمی شد همچنان که به 18 پرسش آنان جواب دادیم و قانع نشدند.
وی گفت: اکنون با چارچوبی که سیاست به کمک مسائل فنی آمده حل و فصل این مسئله تسریع شده است و مسائل فنی در بستر مسائل سیاسی حل و فصل می شود.
معاون رئیس جمهور در پاسخ به این پرسش که باتوجه به سوء سابقه آژانس اگر این مسئله در موعد مقرر حل و فصل نشود اظهار داشت: در این صورت آنها بازنده خواهند بود زیرا این مسئله پشتوانه ای سیاسی دارد و باید کارشان منطق داشته باشد و خارج از منطق نمی توانند کاری کنند.
صالحی گفت: زمانی پشتوانه سیاسی کنونی نبود و آنان فعال مایشاء بودند اما اکنون دیگر پشتوانه سیاسی است و باید به این مسئله پایان دهند.
کسب مجوز از رهبر انقلاب برای اکتشافات هوایی اورانیوم
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: با کسب مجوز از رهبر معظم انقلاب برای اکتشافات هوایی، استخراج اورانیوم در کشور تسریع و افزون می شود.
علی اکبر صالحی گفت: ما هفت هشت سال نیاز داشتیم تا در این مدت به وضعی برسیم که هم اکتشافات خود را انجام داده باشیم و هم از مواد استخراجی به آستانه تبدیل برسیم.
وی افزود: بر این اساس طی هفت تا ده سال آینده ما در وضعی قرار خواهیم داشت که سالانه چند صد تن اورانیوم از درون کشور تولید خواهد شد و اگر آن زمان تولید 190 هزار سو را در دستورکار داشته باشیم که قدم بعدش یک میلیون سوخت خواهد بود به طور مستمر می توانیم به فعالیت غنی سازی ادامه دهیم.
صالحی گفت: در غیر این صورت اگر اکنون می خواستیم 190 هزار سو را داشته باشیم ذخایرمان پس از یکی دو سال تمام می شد و آن وقت اکتشاف و استخراج هم به نتیجه نمی رسید و همه چیز متوقف و نوعی تناقض ایجاد می شد باتوجه به این موضوع ما محدودیت زمانی در این زمینه را، محدودیت تلقی نمی کنیم.
معاون رئیس جمهور اظهار داشت: واقعیت قضیه همین است وگرنه اگر بخواهیم آن را طور دیگری تفسیر کنیم و برداشت های دیگری ارایه دهیم موضوع دیگری است زیرا همگی دست به دست هم داده ایم که منافع ملی را تامین کنیم.
صالحی گفت: باید دانست چه شده است که با "برجام"، صنعت هسته ای کشورمان شامل بخش های راهبردی غنی سازی و آب سنگین به عنوان نخستین کشور درحال توسعه در سازمان ملل متحد به رسمیت شناخته می شود درحالی که تاکنون چنین اتفاقی روی نداده است.
وی افزود: این درحالیست که کشورهای دیگری که می خواهند نیروگاه بخرند مانند برخی کشورهای اطراف ما ابتدا باید با امضای سندی متعهد شوند که در پی سوخت هسته ای نمی رود و اگر امضا نکنند به آنان نیروگاه هسته ای نمی دهند.
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: با این حال در متن برجام درج شده است که ما می توانیم خدمات غنی سازی خود را به بانک سوخت بین المللی که جدیدا در قزاقستان ایجاد شده است ارایه دهیم. کدام کشور درحال توسعه است که چنین امکانی برایش ایجاد شده باشد؟
صالحی با بیان اینکه ما وارد کلوپ هسته ای جهان شده ایم، افزود: البته ما هزینه دادیم فشارها را تحمل و مقاومت کردیم و بدیهی است نابرده رنج گنج میسر نمی شود، رایگان که چیزی به انسان نمی‌دهند اگر مقاومت مردم، شهادت دانشمندان هسته ای، استواری رهبر معظم انقلاب و حمایت ها، درایت‌ها، هوشمندی و راهگشایی ایشان نبود برای ما قطعا تره هم خرد نمی‌کردند.
وی با بیان اینکه آنان مجبور به پذیرش حقوق ما شدند تاکید کرد: ما اراده خود را به آنان تحویل کردیم گرچه آنان به افکارعمومی خود می گویند جلوی انحراف ایران به سمت ساخت سلاح هسته ای را گرفته اند درحالیکه طبق فتوای رهبر معظم انقلاب ما در پی چنین سلاح هایی نبوده و نیستیم حالا مدام داد بزنند که جلوی دستیابی ما به سلاح را گرفته اند.
صالحی گفت: اگر می‌خواستیم به سمت سلاح کشتارجمعی برویم زمان صدام که با سلاح های شیمیایی به ما حمله کرد و ما سلاح های آنان را به غنیمت گرفتیم می توانستیم علیه شان استفاده کنیم اما چرا این کار را نکردیم؟
وی افزود: زمان حضرت امام(ره) ایشان تاکید داشتند که قبل از هدف قراردادن هر مکانی، زمانش را از طریق رادیو اعلام کنیم تا مبادا بی گناهان کشته شوند این خصلت ما و آموزه های ماست با چنین خصلتی چگونه مدعی می شوند که از دستیابی ما به سلاح هسته ای جلوگیری کردند؟
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: بنده به عنوان یک خدمتگزار مردم وعده می دهم که مطمئن باشند با اجرای برجام نه فقط صدمه ای به مجموعه فعالیت های هسته ای ما وارد نخواهد شد بلکه این فعالیت ها بیشتر هم خواهد شد همچنان که تا سه چهار سال آینده عملیات اجرایی چهار نیروگاه هسته ای در کشورمان آغاز می شود.
صالحی افزود: با ایجاد کارگاه های عظیم برای ساخت این نیروگاه ها در کشور 20 تا 30 هزار مهندس در کشورمان مشغول کار خواهند شد اگر اینها فعالیت های هسته ای نیست پس نامش چیست؟
وی همچنین از آغاز عملیات اجرایی بیمارستان بزرگ هسته ای در کشورمان در هفته های آینده خبر داد و گفت: این یکی از بزرگترین بیمارستان های هسته ای در غرب آسیا خواهد شد.
صالحی افزود: همه این فعالیت ها سرریز تراکم تجربیات هسته ای است که به زحمت در چند دهه گذشته به ویژه دو دهه اخیر به دست آورده ایم.
ادامه دارد.
*افزایش فعالیت‌های هسته‌ای در دوره برجام
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: در دوره اجرای برنامه جامع اقدام مشترک، فعالیت های هسته‌ای کشورمان افزایش می یابد.
وی مذاکرات هسته ای را در ابعاد مختلف پرچالش و بسیار حساس دانست و افزود: در طرف مقابل با شش کشور مواجه بودیم که با همه امکانات تجربی در ابعاد حقوقی و فنی حضور داشتند و بهترین کارشناسانشان را آورده بودند.
صالحی گفت: طرف دیگر ایران بود که تعداد اعضای تیم مذاکره کننده کمتر بود البته نقش اصلی را در گروه پنج بعلاوه یک امریکا عهده دار بود و بیشترین وقت را آنان گذاشته بودند.
معاون رئیس جمهور افزود: آمریکا به تنهایی شمار قابل توجهی از کارشناسان از حوزه های فنی، حقوقی و سیاسی را در این مذاکرات آورده بود.
وی گفت: ای کاش مذاکرات هسته‌ای ضبط شده بود و اگر ضبط شده است پخش شود تا مردم بدانند مذاکره‌کنندگان ایرانی در همه جلسات با اقتدار و عزتمندی با طرف مقابل گفتگو می‌کردند که این برای بنده سبب مباهات بود.
صالحی افزود: وقتی هیمنه جمهوری اسلامی ایران را در تیم مذاکره کننده هسته‌ای مقابل شش کشور قدرمند جهان می‌دیدم که 90 درصد قدرت اقتصادی و حدود 100 درصد قدرت نظامی جهان را به عهده دارند کشورم را از جایگاه کشوری در حال توسعه نمی‌دیدم بلکه به عنوان کشوری توسعه یافته و قدرتمند می‌دیدم که عرض اندام می‌کند.
وی گفت: البته این مرهون اتکال به خداوند متعال، مبتنی بر حرکت در بستر انقلاب شکوهمند اسلامی، تمسک به دین، توکل به خدا و توسل به ائمه اطهار علیهم السلام بود که ما را مقتدرانه در مقابل طرف مذاکره قرار می‌داد و اجازه نمی‌داد ما خم شویم.
صالحی افزود: از ابتدای مذاکرات، جمهوری اسلامی ایران با اقتدار وارد می‌شد و اجازه نمی‌داد که به حرمت نظام خدشه‌ای وارد شود و نتیجه هم دیده می‌شود که اگر ما با اقتدار و اعتماد به نفس مذاکره نمی کردیم به‌یقین چنین نتیجه‌ای حاصل نمی‌شد .
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: وقتی که طرف مقابل دید با کوه استوار مواجه است و با عده‌ای مذاکره می‌کند که پشتوانه‌شان، خدا، ملت و مسئولان نظام هستند و دل به هیچ قدرتی جز خدا نسپرده‌اند و قدرت های دیگر را قدرت نمی‌دانند، عقب نشستند.
وی افزود: به همین علت همان طور که رهبر معظم انقلاب فرمودند تیم مذاکره کننده هسته‌ای با اقتدار از هیمنه جمهوری اسلامی دفاع کردند و توانستند منافع و حاکمیت ملی ما را در نظر بگیرند.
صالحی در پاسخ به پرسشی درباره برخی نگرانی‌ها از تأثیر اجرای برجام بر برنامه صلح آمیز هسته‌ای کشورمان گفت: در بعد فنی اگر محدودیتی پذیرفته ایم محدودیتی بوده که از دید آنان می خواسته مانع انحراف ما به سمت سلاح هسته‌ای شود.
وی افزود: آنان گفته‌اند هر راهی را که ممکن بود به سلاح هسته‌ای ختم شود مسدود کرده‌اند؛ خب مسدود کنند ما که اصلا نمی‌خواستیم در آن راه قرار گیریم زیرا طبق فتوای رهبر انقلاب از اساس در پی رفتن در چنین مسیری نیستیم.
صالحی گفت: براین اساس هر محدودیتی می خواهند ایجاد کنند؛ برخی از این محدودیت‌ها ظاهری دارند و تصور افکار عمومی این است که محدودیت فنی برای ما ایجاد کرده‌اند.
وی افزود: برای نمونه درباره رآکتور اراک گفته‌اند که باید تولید پلوتونیوم آن کاهش یابد ما که از اساس در پی تولید پلوتونیوم برای استفاده غیرصلح آمیز نبوده ایم، پس تولید آن را کاهش می‌دهیم.
صالحی گفت: اتفاقا رآکتور اراک با بازطراحی بهتر و کاملاً مدرن می‌شود؛ زیرا قبل از آن بر اساس طراحی‌های خیلی قدیم بود و اکنون طراحی‌های جدید آمده است و از این پس قلب رآکتور کوچک‌تر و فضای آن بازتر می‌شود و انواع تجهیزات و آزمایش‌ها را می‌توانیم در آن بگنجانیم.
وی افزود: ما طبق طراحی قدیم 10 کیلوگرم پلوتونیوم تولید می‌کردیم که در طراحی جدید به کمتر از یک کیلوگرم کاهش می‌یابد؛ اما ما که قصد استفاده از پلوتونیوم را نداریم چه 10 کیلو و چه یک کیلو تولید کنیم تفاوتی نمی کند.
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: در افکار عمومی کاهش تولید این ماده محدودیت تلقی می‌شود در حالی که ما فعلا قصد بازفرآوری آن را نداریم ممکن است در آینده این کار را بکنیم اما فعلا برای چند سال امکان بازفراوری آن را در حد قابل قبول نداریم.
صالحی افزود: البته در سطح آزمایشگاهی یک بار بازفراوری پلوتونیوم را انجام داده و به آژانس هم گفته‌ایم و آن را کنار گذاشتیم قصدمان این بود که بدانیم این فرایند را بلدیم و دانش فنی آن را داریم.
وی اضافه کرد: البته اکنون نیازی به این کار نیست و مواد اولیه آن شامل سوخت مصرف شده را در اختیار نداریم که بخواهیم پلوتونیومش را تولید کنیم و در آینده شامل ده، پانزده سال آینده هم قصد استفاده از آن را نداریم تصور طرف مقابل محدودیت است اما تصور ما این نیست.
صالحی گفت: آنان می‌گویند جلو رفتن ما به سمت سلاح هسته‌ای را گرفته‌اند در حالی که ما در پی استحصال پلوتونیوم برای تولید چنین سلاحی نیستیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین درباره محدودیت مربوط به ساخت فلز اورانیوم و پلوتونیوم اظهار داشت: وقتی ما اکنون قصد تولید پلوتونیوم را نداریم و مواد لازم برای آن در اختیار ما نیست پس چگونه می توانیم فلزش را تولید کنیم؟
وی افزود: با این حال طرف مقابل برای اقناع افکار عمومی در داخل کشورش می گوید ما را محدود کرده اند.
صالحی گفت: ما اورانیوم غنی شده 90 درصد نداریم که بخواهیم آن را تبدیل به فلز و سلاح بکنیم؛ زیرا ما بیش از 20 درصد غنی سازی نکرده ایم. البته همین محدودیت ها را نیز برای مدت زمان مثلا پانزده ساله پذیرفته ایم که با فلز اورانیوم سروکار نداشته باشیم.
وی افزود: البته جالب است که به لطف خدا به آنان گفتیم روی فلز اورانیوم 90 درصد غنی شده که اصلا نداریم یا روی پلوتونیوم تا پانزده سال کار نمی کنیم اما مابه ازای آن می‌خواهیم روی سوخت های مدرن که براساس اورانیوم فلزی است، کارکنیم.
صالحی گفت: براین اساس باز دوباره به فلز اورانیوم بازگشتیم اما روی سوخت پیشرفته‌ای که اورانیوم پایه و اساس آن باشد.
رئیس سازمان انرژی اتمی افزود: محدودیت دیگری که آنان ایجاد کردند تا به زعم خود ما در پی سلاح نرویم این بود که ذخایر اورانیوم غنی شده محدود شود به نحوی که بیشتر از 300 کیلوگرم نداشته باشیم.
وی گفت: این در حالی است که تا هشت سال آینده، روس ها سوخت نیروگاه بوشهر را طبق قرارداد تامین می‌کنند؛ اکنون ما سالیانه 2 تن تولید می کردیم در حالی که نیاز بوشهر 30 تن است و با روند تولید کنونی در داخل 15 سال طول می کشد که نیاز یک سال این نیروگاه را تامین کنیم.
صالحی افزود: فرض کنیم همین امروز 190 هزار سو قدرت غنی سازی داشته باشیم مواد اولیه آن را چگونه می توانیم تامین کنیم تا این میزان غنی سازی داشته باشیم؟ ما یکی دوسال تولید می کردیم و بعد چگونه می توانستیم آن را استمرار دهیم؟
وی ادامه داد: این در حالی است که در هفت، هشت سال آینده به سرعت در زمینه اکتشاف و استخراج کار می‌کنیم که پس از دوره اعتمادسازی که دوره‌ای 8 تا 10 ساله است بتوانیم به وضعی برسیم که مواد اولیه به اندازه کافی داشته باشیم تا وقتی ظرفیت غنی سازی ما به حد کافی رسید به طور مستمر سالانه 30 تن را تولید کنیم.
صالحی گفت: به فرموده رهبر معظم انقلاب آنان درصدد بودند غنی سازی ما را متوقف کنند؛ اما اکنون بناچار پذیرفتند هزاران سانتریفیوژ در نطنز کار کنند و اراک به عنوان رآکتور آب سنگین باقی بماند و فردو برقرار باشد، در حالی که قبلا می گفتند باید تعطیل شود.
وی افزود: بالعکس فعالیت‌های هسته‌ای ما از این به بعد بیشتر هم خواهد شد همچنان که طبق قراردادهایی که با روسیه امضا کرده ایم دو نیروگاه جدید ایجاد خواهیم کرد.