ضرورت کاهش اقتصاد به وابستگی های تهدیدزا
نماینده مجلس شورای اسلامی گفت: در کالاهای استراتژیک اعم از گندم و بهداشت و درمان باید درون زا باشیم.
به گزارش
خبرگزاری صدا و سیما، حجت الاسلام غلامرضا مصباحی مقدم در برنامه تیتر امشب شبکه خبر با موضوع ضرورت های توجه به اقتصاد درون زا و چالش های آن افزود: اقتصاد درون زا به این معنی است که اولاً ببینیم در سیستم خودمان چه داریم و ابتدا از آن بهره برداری و اگر به این مسئله توجه کنیم بسیاری از نیازهای خود را از منابع طبیعی تأمین می کنیم و وابستگی خود را به واردات کاهش می دهیم.
وی ادامه داد: این کاهش وابستگی اقتصاد ما را سالم و پویا می کند و حتی می توانیم با این اقتصاد درون زا، برخی نیازهای خود را از راه صادرات تأمین کنیم.
این نماینده مجلس گفت: البته توجه به درون زایی اقتصاد به معنای بی توجهی به بیرون نیست و وابستگی آنجا اشکال دارد که به واردات متکی باشیم و از ظرفیت های خود استفاده نکنیم.
مصباحی مقدم با بیان اینکه ما نیازمند تعامل با جهان هستیم افزود: ما حتی برای برخی از تولیدات کارخانه ای نیاز به مواد اولیه داریم و باید وارد کنیم اما در بحث فناوری می توانیم صادرات داشته باشیم اما این واردات و صادرات ما باید متناسب باشد.
وی گفت: البته باید دید در تولیدات داخلی کجاها مزیت های نسبی و گاهی مزیت مطلق داریم و گاهی نیز باید خلق مزیت کنیم.
مصباحی مقدم ادامه داد: باید دید در چه چیزهایی باید خودکفا باشیم و چه چیزهایی را وارد کنیم.
این نماینده مجلس با بیان اینکه مسلماً در کالاهای استراتژیک باید درون زا باشیم گفت: تولید مواد غذایی و درمان را باید درونی و بومی و صد درصد نیاز خود را در داخل تأمین کنیم و به نقطه ای برسیم که اگر خطری پیش آمد نیازمند واردات نباشیم.
وی افزود: تا حدودی گندم و برنج در کشور تولید می شود اما واردات آنها هنوز گسترده است که البته یک زمانی در تولید گندم در داخل کشور به خودکفایی رسیدیم اما متاسفانه عقب گرد کردیم.
مصباحی مقدم با بیان اینکه گاهی واردات این کالاها 60 درصد نیاز مصرفی ماست، ادامه داد : با این شرایط اگر کالاهای استراتژیک تحریم شود مشکل پیدا می کنیم که غیرقابل جبران است.
وی گفت: البته ضروری است اگر واردات گندم هم داریم این واردات از چند جا و از چند نقطه صورت بگیرد که باید به این موضوع پرداخت و نیاز به مدیریت دارد.
متأسفانه به دنبال کاهش هزینه های تولید نمی رویم
مجری برنامه در ادامه از مصباحی مقدم پرسید آیا در تولید گندم و برنج دارای مزیت هستیم؟ که این نماینده مجلس در پاسخ گفت: کشور ما در بحث گندم طی چند دهه متوالی خودکفا بود که البته مربوط به قبل از اصلاحات ارضی است و بعد از آن نیازمند واردات شدیم.
وی افزود: از نظر تولید گندم در کشور اکنون به صورت گسترده ظرفیت داریم، باید از آن استفاده کنیم چون کالای استراتژیک است و باید به آن بپردازیم حتی اگر مزیت نداشته باشد.
مصباحی مقدم گفت: ما در تولید کالاهای استراتژیک نباید غفلت کنیم به ویژه در دارو دیدیم که برخی کشورها در مواقع نیاز آن را به ما ندادند.
وی در ادامه در پاسخ به این سؤال مجری که آیا واردات ما به تناسب اقتصاد درون زاست یا خیر؟ گفت: بخش اعظم واردات و 85 درصد تحت عنوان مواد اولیه یا واسطه ای وارد می شود که به نظر گاهی تعریف ها غلط انداز است مثلاً اگر گندم و یا کنجاله وارد می شود به عنوان کالای واسطه ای است در حالی که 2.5 تا سه میلیارد هزینه واردات گندم است و 1800 تن نیز کنجاله از سویا که خوراک دام و طیور است وارد کشور می شود.
وی افزود: این کالاها جزو کالاهایی نیست که وارد شود اینها را می توان در کشور تولید کرد و زمین و آب مورد نیاز در کشور داریم.
مصباحی مقدم ادامه داد: اما به دلایلی در داخل تولید نمی شود چرا که قیمت تضمین شده به کشاورز اعلام نمی کنند و گاهی برای تولید کننده به صرفه نیست ضمن اینکه اگر هم تولید شود به سیلوهای ما نمی فروشند بلکه صادر می کنند و خریدار خارجی حتی آن را پیش خرید می کند.
وی گفت: واردات کنجاله برای طیور است و همین واردات قیمت مرغ را بالا می برد و هیچ جای دنیا قیمت مرغ بالاتر از قیمت تمام شده برای ما نیست چرا؟ چون ما متکی به واردات کنجاله شدیم و واردات آن نیز انحصاری است، یک بنگاه وارد می کند.
این نماینده مجلس افزود: در این خصوص متأسفانه به سراغ کاهش هزینه ها نمی رویم و مشکل اصلی؛ هزینه های بالای واردات است که در انحصار قرار دارد در حالی که کشاورزان می توانند در کشت دوم خود سویا تولید کنند.
مصباحی مقدم همچنین درباره طرح رفع موانع در مجلس که سؤال مجری برنامه بود گفت: این مصوبه مجلس انصافاً جامع بود هم نسبت به دغدغه تولید کننده، هم نسبت به رفتار بانک ها.
وی افزود: دربحث واردات نیز تأکید برتولیدات داخلی بود و اولویت نیز بر مصرف کالاهای داخلی است.
نباید صرفاً بر مبنای اقتصاد حرف بزنیم
یک اقتصاددان گفت: باید به کاهش وابستگی های تهدیدزا اقدام کنیم.
خوش چهره درباره ضرورت های اقتصاد درون زا به فعالیت های تولیدی بر مبنای مزیت نسبی اشاره کرد و افزود : این موضوع از بحث های چالشی در محیط های آکادمیک است که اگر تولید کالایی مزیت نداشته باشد نباید تولید کرد چرا که گران تمام می شود و تولیدکننده متضرر می شود .
وی گفت : این حرف ضمن اینکه درست و شرط لازم است اما کافی نیست چون همیشه اقتصادی و صرفاً بر مبنای اقتصاد حرف نمی زنیم و بحث های ملی و فراملی مطرح است که عوامل غیر اقتصادی به شدت بر عوامل اقتصادی تأثیر می گذارد.
این استاد دانشگاه افزود: اکنون دنیای سلطه در رأس آن آمریکا با ما در حال تقابل و تخاصم است و در شرایطی هستیم که با ما جنگ اقتصادی دارند، در اینجا دیگر منطق ساده اقتصادی حاکم نیست.
خوش چهره در ادامه به کالاهای استراتژیک اعم از گندم اشاره کرد و گفت: معنای اقتصاد مقاومتی به زبان ساده این است که ما در یک شرایطی هستیم که شرایط تقابل است و تهدیداتی متوجه ما می شود، ما باید به کاهش وابستگی های تهدیدزا اقدام کنیم.
وی افزود : من نمی گویم وابسته نباشیم، دنیا به ما احتیاج دارد و ما هم به آنها احتیاج داریم اما در کالاهای استراتژیک به عبارتی حیاتی و ضروری باید خود کفا باشیم .
وی ادامه داد : البته ممکن است این کالاهای استراتژیک از کشوری به کشور دیگر فرق کند که در ایران سبد اصلی غذایی مردم ، نان است.
این اقتصاددان گفت : البته ممکن است ما گندم را ارزانتر از (تولید داخل ) دنیا بخریم اما اینکه خودمان را وابسته به گندم ارزان کنیم و از ظرفیت های داخلی خودمان در تولید گندم استفاده نکنیم خطای استراتژیک کرده ایم .
وی با بیان اینکه ما اکنون تولید گندم آبی و دیمی داریم افزود : اگر واردات گندم ما 80 درصد باشد این فاجعه است .
خوش چهره با بیان اینکه باید وابستگی خود را به واردات گندم پایین بیاوریم ادامه داد: ما اکنون 50 درصد گندم آبی داریم که اگر 30 درصد هم دیمی داشته باشیم 80 درصد خودمان تولید می کنیم و آن 20 درصد باقی مانده را نیز با صرفه جویی و حذف گندم صنعتی اعم از بیسکویت و ماکارانی جبران می کنیم.
خوش چهره با بیان اینکه نان مردم را نباید دچار اختلال کنیم گفت : مزیت نسبی درست است که یک اصل است اما از بعد مدیریت استراتژیک، این اصل پذیرفته نیست.
وی با بیان اینکه دارو و گندم کالای استراتژیک است افزود : از ابتدا معلوم بود که آنها به ما سلاح نمی دهند و باید در این خصوص خودکفا باشیم اما کالاهای استراتژیک را می دهند ، ارزانتر هم می دهند اما باید به کاهش وابستگی تهدیدزا اقدام کنیم.
وی افزود: برنج به آن معنا برای ما استراتژیک نیست اما به جای واردات برنج اگر امکاناتی فراهم شود که برنج سالی دو بار کشت شود، دیگر واردات برنج ضرورتی ندارد.
خوش چهره در ادامه با بیان اینکه اشکال اصلی این است که ما هم گندم وارد و هم صادر می کنیم گفت: با عینک اقتصاد مقاومتی باید نگاه وتلاش کنیم اقتصاد سالم داشته باشیم که زمینه آن در اقتصاد مقاومتی است.
وی افزود: هدف اصلی و استراتژیک اقتصاد یک نظام این است که سطح رفاه مردم را بالا ببرد و سطح زندگی مردم را ارتقاء و بهبود ببخشد و این پیش شرط هایی دارد که باید اقتصاد پویا داشته باشد.
خوش چهره با بیان اینکه رفاه پایدار به تولید ناخالص ملی متکی است گفت: تولید ناخالص ملی باید یک باور باشد و تولید ناخالص ملی اگر این قدر مهم است بنابراین واردات در این جا مهم و حساس می شود و اگر واردات به تولید ناخالص ملی ضربه می زند باید جلوی آن را گرفت.
این اقتصاد دان افزود: واردات اغلب در سه بخش سرمایه ای، واسطه ای و مصرفی صورت می گیرد، تجهیزات و ماشین آلات؛ سرمایه ای هستند اما واردات واسطه ای؛ کالاهای مصرفی اند که به صورت واسطه ای وارد می کنیم.
وی ادامه داد: وقتی نیمی از گندم را وارد می کنیم یعنی اقتصاد ملی را باور نکرده ایم.
خوش چهره گفت: اگر نیمی از فارغ التحصیلان ما بیکار هستند یعنی فرصت شغلی را از تولید کننده داخلی گرفته ایم.
وی در ادامه افزود: خوشبختانه قدم ها رو به جلو است اما ابتدا باید رفع موانع از تولید شود که اکنون ترویج می شود اما ایراد مهم این که این موانع خوب احصاء نشده است و اگر این موانع را رد کنیم، برخی مشکلات حل می شود که هنوز موانع و دلایل بیماری جای بحث دارد.