رونق خرید و فروش غیرقانونی چاه های عمیق آن هم با ادامه خشکسالی و افت شدید آب های زیرزمینی، موجب شکل گرفتن تجارت جدید در کشور شده است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از پیک بامدادی، چنین بلایی یادگار توسعه کشاورزی بدون توجه به رعایت آمایش سرزمین بوده است.
بیش از 400 هزار حلقه چاه عمیق در کشور وجود دارد که در کنارش آدم هایی هستند که شیره جان زمین را می مکند تا عیار جیبشان بالاتر برود.
مردی که با پیک بامدادی تماس گرفته می گوید اصل آب اینجا از قناتی به نام قنات حسن آباد تامین می شود که بالغ بر 500 سال سابقه تاریخی دارد اما متاسفانه چاهی را در 10 متری این قنات واگذار کرده اند؛ خواهش می کنم صدای ما را به آقای رئیس جمهور برسانید.
فرد دیگری می گوید یکسری هستند که آلان آنجا چاه زده اند و باغ های اطراف آب ندارند؛ اینها آب را می کشند و ساعتی به آنهایی که آب ندارند می فروشند.
صحبت بر سر تجارتی جدید است؛ تجارت چاه های عمیق. هم چاه را با مستغلات می فروشند هم چاه مستقل را.
مصاحبه تلفنی با معامله گر چاه های عمیق :
سئوال : شما چاه عمیق زدید؟
پاسخ: نه فروختیمش.
سئوال : چند؟
پاسخ : 50 میلیون تومان.
سئوال : چقدر آب داشت؟
پاسخ : 6 اینچ. یعنی 20 لیتر در ثانیه.
سئوال : این اطراف چاهی سراغ ندارید؟
پاسخ : باید بپرسم ببینم کسی دارد که بفروشد اما فکر می کنم کسانی هستند که بفروشند؛ ساعتی می فروشند.
مصاحبه تلفنی
سئوال معامله گر چاه های عمیق از خریدار : شما کارخانه می خواهید بزنید؟ بله، ولی آب چاه عمیق را برای کار دیگر می خواهم.
معامله گر چاه: این چاه را در شهریار دارم.
خریدار : در شهریار فقط چاه تنهاست؟
معامله گر : چاهش را باید بپرسم چند می دهد چون آنجا چاهش 700 یا 800 میلیون تومان قیمت دارد.
در جای دیگر هم زور آب فروشان به احکام قضایی می چربد مثل روستای کناس در اقلید فارس.
مصاحبه تلفنی مردی از روستای کناس سفلی: چهار حلقه چاه را قبلا از سازمان آب منطقه ای فارس گرفته اند؛ آب را لوله کشی کرده اند از یک روستا به روستای دیگر، سر لوله ها را در جدول مادر روستا گذاشته اند و یک رودخانه راه انداخته اند که آب را به روستایی دیگر می برد.
هر چاه را 20 میلیون تومان می فروشند و 80 میلیون تومان از این چهار حلقه چاه از مردم می گیرند؛ ما به شیراز رفتیم و جرثقیل و یگان ویژه نیروی انتظامی را آوردیم اما هرچه ایستادیم بالای سر چاه و گفتیم این همان چاه است که از آن شکایت داریم مامور نیروی انتظامی به ما گفت رئیس دستور داده است نزدیک این چاه نرویم.
خُلق سرزمینمان با کم آبی تنگ است حالا خرید و فروش چاه های عمیق آن هم در فلات مرکزی و زیر نگاه مسئولان کشوری را چه می توان نامید؟ جز بریدن شاخه ای که روی آن نشسته ایم.
محمد درویش مدیرکل دفتر آموزش و مشارکت های مردمی سازمان حفاظت از محیط زیست می گوید دو هفته پیش در منطقه اردکان بودم دیدم هر چاه آبی را تا چهار میلیارد تومان خرید و فروش می کنند؛ چهار میلیارد تومان باعث می شود که طرف کشاورزیاش و حتی پرورش پسته را رها کند و پول چاه را بگیرد و در بانک بگذارد و خیلی راحت استفاده کند.
سوال: آن ثروتمندی که این چاه ها را می خرد برای چه می خرد؟
برای تغییر کاربری مثلا کارخانه های فولادی که الان در منطقه استان یزد و کارخانه های سفال، آجر و سیمان که در این منطقه هستند و بسیار هم ثروتمندند آب را از کشاورزان می خرند حتی بخش معدن دارد این بهره برداری را انجام می دهد و کاملا این کار قانونی دارد اتفاق می افتد .
تخلفات بیشتر چاه های عمیق دور از چشم هستند، محمد علی مصطفوی مدیر کل دفتر حفاظت و بهره برداری منابع آب کشور می گوید : بهترین گزینه برای برخورد با متخلفان اطلاعات مردمی است .
بگفته وی ، اگر احیانا از چاهی که برای کشاورزی داده اند و پروانه صادر شده را در خارج از اراضی استفاده و یا آنکه بیشتر از پروانه استفاده کنند به عنوان متخلف و مجرم شناخته می شوند ؛ سال 93 هم بیش از هزار حلقه چاه غیرمجاز مسدود و حتی بیش از 400 دستگاه حفاری غیرمجاز هم در یک دوره چهارماهه توقیف شد؛ تقاضایمان این است اگر احیانا همسایگان یا مجاوران این چاه ها چنین مواردی را می بینند به ما گزارش دهند قطعا برخورد قانونی خواهد شد.
سرزمینی که با کمبود منابع آبی روبروست، کاهش وابستگی معیشتی به سرزمین ، همدلی با طبیعت است تا فرصتی بیابد خودش را بازسازی کند حالا وقتی این موقعیت ایجاد شده تا چاه های نیمه جان با قیمت های کلان خرید و فروش شوند عملا حفر چاه های غیرمجاز و برداشت ها را ترویج می کنیم آیا حواسمان است ؟