کنفرانس ان پی تی معجزه نمی کند
استاد دانشگاه و کارشناس امور بین الملل گفت: ما اگر فکر کنیم از اجلاسها و کنفرانسهایی نظیر کنفرانس ان پی تی نتایج مطلوب ما حاصل می شود نوعی خوش خیالی است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، پیروز مجتهدزاده در برنامه "تیتر امشب" شبکه خبر سیما که با عنوان بررسی کنفرانس بازنگری پیمان منع گسترش سلاحهای هسته ای که هم اکنون در نیویورک در حال برگزاری است افزود: وقتی صحبت از بازنگری می شود یعنی نوعی نارسایی در کار است.
وی با اشاره به اینکه در نظام کنونی فقط حرف قدرتمندها طنین دارد گفت: در چنین نظامی ضعفا صدایی ندارند که نقصها اصلاح شود اما برگزاری چنین کنفرانسهایی از برگزار نشدن آن بهتر است اما نباید انتظار معجزه داشته باشیم.
مجتهدزاده گفت: اصل اجرای ان پی تی تبلور تبعیضی است که قدرتمندان ایجاد کرده اند و آنها ادعا می کنند که این تشکیلات را برای منع گسترش سلاحهای اتمی راه انداخته اند در حالیکه خودشان به پاکستان ورژیم اسرائیل سلاح اتمی دادند.
مجتهدزاده افزود: آنها فقط بدنبال منع کشورهایی هستند که با آنها دوست نیستند.
وی با اشاره به اینکه همه تشکیلات بین المللی از قبیل سازمان ملل متحد ، شورای امنیت ، آژانس بین المللی انرژی هسته ای و صندوق بین المللی پول را قدرتمندان اداره می کنند گفت: امروز در خاورمیانه، اسرائیل دائم در حال جنگ است و حتی در موضوع یمن افسرهای خود را به میدان جنگ فرستاد.
این کارشناس امور بین الملل افزود: از نظر آنها اسرائیلی که دائم به جنگ با کشورهای منطقه می پردازد صلاحیت داشتن سلاح اتمی را دارد اما کشوری مانند ایران که به هیچ کشور همسایه تعرض نکرده و حرکت خلاف عرف اخلاقی نداشته است باید اینگونه تحت فشار قرار گیرد.
مجتهدزاده گفت: همه نگرانی این است که مبادا انحصار قدرت هسته ای اسرائیل در خاورمیانه با تهدید مواجه شود.
وی افزود: در چنین نظامی فقط باید به زبان بین المللی سخن گفت و قدرتها می خواهند همه چیز را از آن خود کنند و ما اگر بخواهیم با این نظام تعامل کنیم باید زبان بین الملل را بدانیم و وزیر امور خارجه هم فعلاً اینگونه عمل کرده است.
مجتهد زاده در همین ارتباط به بیانیه لوزان اشاره کرد و گفت: ما ایرادهای زیادی به این بیانیه داریم اما اکنون موقع طرح این ایرادها نیست چرا که ما توانسته ایم سدهایی را که ما را منزوی کرده است بشکنیم و حال که این سدها را توانسته ایم بشکنیم باید راهمان را ادامه دهیم و سپس می توانیم درباره توافق توازن صحبت کنیم.
وی افزود: الان فقط باید به فکر بیرون آمدن از بن بستی باشیم که در گذشته ایجاد کردیم و گزینه های غیر از این نتیجه نمی دهد چرا که همه را امتحان کرده ایم.
این استاددانشگاه گفت: وقتی مباحث حقوقی ، دیپلماسی و سیاست پیش می آید همیشه وقت گفتگو است اما وقتی بحث زورگویی پیش می آید فرصتی نمی ماند.
مجتهدزاده افزود: فعلاً باید مخالفتهای شدید را کنار گذاشت و ما نمی توانیم حزبی کار کنیم و کشور را نباید فدای جناح این طرفی و آن طرفی کرد.
وی گفت: در نظام کنونی به راحتی می بینیم که چگونه اسرائیل، آل سعود را در موضوع یمن به بازی گرفت و عربستان را وارد جنگ شیعه و سنی کرد و به گونه ای وارد شد که آمریکا را هم وادار به حمایت از عربستان کرد و در سوریه هم مشابه چنین اتفاقی افتاد.
مجتهدزاده گفت: بطور قطع منظور از برگزاری کنفرانس ان پی تی این نیست که به ضعفا قدرت بدهند و در چنین شرایطی شاخ و شانه کشیدن هم کار را خرابتر می کند و ما باید با مطالعه و با زبان بین المللی با آنها بحث کنیم.
بازنگری ان پی تی عبور از اساسنامه آژانس است
استاد دانشگاه و کارشناس امور بین الملل نیز گفت: هنگامی که بازنگری ان پی تی مطرح می شود در حقیقت می خواهند رژیم های امنیتی بین المللی را ارتقا دهند و یا به عبارت دیگر از اساسنامه آژانس بین المللی انرژی اتمی گذر کنند.
ابراهیم متقی افزود: معاهده عدم تکثیر سلاحهای هسته ای در دوران جنگ سرد تصویب شد و هدف آن فراهم آوردن زمینه کنترل توان هسته ای کشورهای در حال توسعه بود یعنی به نوعی بوجود آوردن فضای عدم تکثیر یا همان کنترل افقی.
وی افزود: بر این اساس پادمان هسته ای تنظیم شد اما از دهه هشتاد به بعد مجموعه های محافظه کار هنگامی که در ساختار قدرت قرار گرفتند در صدد برآمدند تا محدودیتهای بیشتری را برای کشورهایی که امکان غنی سازی دارند بوجود بیاورند.
متقی گفت: وقتی مذاکرات هسته ای در لوزان ، ژنو و وین مطرح می شود مسئله جدی پروتکل الحاقی است یعنی نظارتها مورد توجه قرار می گیرد.
وی افزود: بر اساس مقررات پادمان گزارشهایی که کشورها باید به آژانس بدهند مشخص است و اگر کشورها در روند غنی سازی قرار بگیرند باید گزارشهایی را به آژانس بدهند اما محافظه کاران امریکایی می گویند با مقررات پادمان محدودیتی برای ایران ایجاد نمی شود بلکه باید ان پی تی به سمت پروتکل الحاقی و پیمان منع سلاحهای کشتار جمعی (سی تی بی تی) سوق داد.
این استاد دانشگاه با اشاره به جایگاه ان پی تی گفت: کشورهایی مانند هند و پاکستان و رژیم صهیونیستی هیچگاه به ان پی تی نپیوستند هر کشوری که به ان پی تی بپیوندد باید بازرسیهای را بپذیرد.
وی تصریح کرد: بعد از سال 2010 رژیم صهیونیستی فقط یک بار به بازرسان آژانس اجازه داد تأسیسات هسته ای را در فضای غیرعملیاتی بازرسی کنند.
این کارشناس امور بین الملل با بیان اینکه ساختار تبعیض آمیز در نظام بین الملل وجود دارد گفت: هنگامی که در سال 2010 تن دادن به بازرسیها تصویب شد و در سال 2011 در شورای حکام مورد تأکید قرار گرفت باز هم قدرتها پرونده کشورمان به شورای امنیت فرستادند اما هیچگاه پیوستن به پروتکل ، معاهده ان پی تی و بازرسی برای رژیم صهیونیستی مطرح نیست.
متقی افزود: حتی اسرائیلیها نپذیرفتند که کلاهک هسته ای دارند و یکی دو متخصص در فرانسه هنگامی که افشاگری کردند درباره تأسیسات اسرائیل به وسیله موساد ربوده و کشته شدند.
وی گفت: در سالهای 2010 و 2011 مذاکرات کاهش سلاحهای استراتژیک مطرح شد اما آمریکا و روسیه هیچوقت ذخایر کشتار جمعی خود را کاهش ندادند.
متقی تصریح کرد: از زمانی که ان پی تی تأسیس شد قابلیتهای تکنیکی و تهاجمی سلاحهای هسته ای افزایش یافت.
وی در ادامه با اشاره به روشهای احقاق حقوق کشورها گفت: دو رویکرد متفاوت راجع به حقوق هسته ای کشور وجود دارد ما حقوق هسته ای را مشروعیت غنی سازی با نظارت آژانس تفسیر می کنیم تا انحرافی ایجاد نشود اما قدرتها امروز حتی غنی سازی را بعنوان حقوق هسته ای تلقی نمی کنند.
این کارشناس افزود: روند بازنگری ان پی تی به معنای به رسمیت شناختن حقوق هسته ای کشورها نیست بلکه می خواهند قواعد سختگیرانه تری اعمال کنند.
وی افزود: اگر ما بخواهیم مفاد ان پی تی اعمال شود باید نیروگاه نطنزمان با 50 هزار سانتریفیوژ پیشرفته نسل جدید کار کند نه با سانتریفیوژهای نسل دو که در نطنز می چرخد متعهد شویم که متوقف شوند.
بیانیه لوزان با روح ان پی تی مغایرت دارد
استاد دانشگاه و کارشناس امور بین الملل گفت: بیانیه لوزان با روح ان پی تی، ماده 4 ، ماده 1 و ماده 2مغایرت دارد.
ابراهیم متقی افزود: علت آنکه بیانیه لوزان و یا طرح اقدام مشترک مورد پذیرش قرار گرفت فشار بیش از حد غیرقانونی و تبعیض آمیز بود آن هم به علت آنکه مرجع کنترل و داوری را شورای امنیت قرار دادند، شورای امنیتی که بر سیاست تبعیض آمیز تأکید دارد و در حقیقت ذات این شورا تبعیض آمیز است.
وی گفت: بحثهایی که درباره مذاکرات ایران و 1+5 مطرح می شود این است که قطعنامه جدیدی را در چارچوب فصل 7 به تصویب برساند که به هیچ وجه با مصالح ملت ایران و حقوق کشورمان سازگاری ندارد.
متقی افزود: باید قطعنامه جدید در چارچوب فصل 6 منشور ملل متحد مطرح شود.
وی گفت: ما و 1+5 در حال حل مسالمت آمیز اختلافات هستیم که مربوط به فصل 6 منشور ملل متحد است و اگر خوشحال باشیم که می خواهیم قطعنامه ای در چارچوب فصل 7 منشور ملل متحد تنظیم کنیم معلوم نیست که آن قطعنامه چه باشد.
این کارشناس افزود: هر آنچه که در چارچوب فصل 7 موافقت کنیم یعنی پذیرفته ایم آنچه را که علیه خودمان است بنا بر این بحثها باید در چارچوب فصل 6 ملل متحد مطرح شود زیرا در فصل 7 که فصل تنبیهات است نمی توان صحبت از حقوق ملت ایران کرد.
وی گفت: ماده 6 همان موضوع کنترل عمودی و خلع سلاح است و بر اساس آن قدرتهایی که دارای توانمندی هسته ای هستند باید در محدودیت قرار گیرند.
این کارشناس افزود: واژه هایی مانند حسن نیت اصلاً در سیاست ادبیات بین الملل وجود ندارد زیرا مفهوم ایده آلیستی است و از دهه 30 کاربرد خود را در روابط بین الملل از دست داد مگر آنکه بخواهند مفادی را تنظیم کنند که کلی و تفسیربردار باشد.
وی گفت: مطالبی که وزیر خارجه در اجلاس بازنگری ان پی تی مطرح کرد با سیاستهای رسمی ایران هماهنگی دارد وی بر روی حقوق هسته ای کشورمان تأکید داشت.
این استاد دانشگاه گفت: وزیر خارجه کشورمان بر اساس ماده 4 عنوان کرد که کشورهای توانمند باید کمکهای فنی ، تکنیکی و مستشاری کنند نظارت هم داشته باشند.
متقی افزود: اما واقعیت این است که این بحثها الزام آور نیست و تفسیربردار است. یکی از مواردی که تفسیربردار است ماده 6 و حقوق هسته ای است که ما بر روی آن با نظارت بین المللی تأکید می کنیم.
وی گفت: آمریکاییها می گویند حقوق هسته ای به معنای غنی سازی نیست و تفسیر را هم شورای امنیت انجام می دهد بنا بر این در حوزه هایی هم که صراحت وجود دارد ما نتوانستیم حقوق خودمان را تعریف کنیم یعنی بسیاری از نظارتهای آژانس درباره کشورهایی مانند ایران و اقداماتی از جمله ارجاع پرونده کشورمان به شورای امنیت اولاً تبعیض آمیز بود ثانیاً با روح ان پی تی مغایرت داشت.
یکی از بحثهایی که در دولت قبل به آن تأکید می شد مباحث مربوط به ان پی تی بود یعنی ما تابع قوانین ان پی تی باشیم زیرا این قوانین حقوق ملت ایران را تأمین می کند.