اجلاس جاکارتا؛ پیوندی برای حل مشکلات راهبردی

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، اندونزی  که تا 17 اوت 1945 میلادی (27 مرداد ماه 1324 هجری شمسی)  یکی از مستعمره های هلند بود در این تاریخ استقلال خود را بدست آورد، احمد سوکارنو معمار استقلال این کشور تا سالهای پایانی دهه 60 میلادی یکی از پرچمداران راهبردهای غیرمتعهدانه مبتنی بر استقلال از قطب بندی های دوران جنگ سرد شناخته می شد.
این کشور در سال 1955 نخستین کنفرانس کشورهای آسیایی آفریقایی  را با حضور 29 کشور جهان در شهر باندونگ برگزار کرد .
سوکارنو رئیس جمهوری وقت اندونزی در سخنرانی افتتاحیه نخستین کنفرانس آسیای - آفریقایی  این کنفرانس  را نخستین نشست  رهبران این دو قاره پهناور، و نمایندگان ملتهای بزرگ و کوچک متشکل از همه اقوام و مذاهب و دیدگاههای متنوع سیاسی دانست و برگزاری آنرا  فصل جدیدی از تاریخ نظام بین الملل دانست.
گسترش همکاری های اقتصادی و فرهنگی ،ایجاد جبهه ای مشترک در برابر استعمارگرایی بلوک شرق و غرب  هدف اصلی برگزاری این کنفرانس بود  تلاشی که زمینه ساز بلوکی جدید در نظام بین الملل تحت عنوان جنبش غیر متعهدها شد.
در پایان کنفرانس باندونگ، بیانیه‌ای  در قالب ده‌بندی در مورد گسترش همکاری و صلح در جهان صادر شد که به اصول اساسنامه سازمان ملل اضافه شد.
احترام به حقوق بنیادین بشر و اهداف و اصول اساسنامه سازمان ملل متحد، احترام به استقلال و تمامیت ارضی همه کشورها، به رسمیت شناختن برابری همه نژادها و برابری همه کشورهای کوچک و بزرگ   و خودداری از مداخله در امور داخلی کشورهای دیگر محورهای اصلی بیانیه پایان این کنفرانس بود.
حشمت الله فلاحت پیشه  کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری صداوسیما در خصوص اهمیت همگرایی کشورهایی آسیای و آفریقایی در قالب برگزاری چنین کنفرانس هایی می گوید:برگزاری کنفرانس آسیایی- آفریقایی در سال 1955 در واقع سنگ بنای تشکیل جنبش عدم تعهدها بود و برگزاری کنفرانس اسیایی - افریقایی در شصتمین سالگرد برگزاری آن از این جهت حائز اهمیت است که جهان امروز بیش از هر چیز به عدم تعهد نیاز دارد .
وی معتقد است : در شرایط کنونی جهان اشفته تر ازآن است که ما از یک استیلای برتری قدرت آن صحبت کنیم به عبارت دیگر مواضع دولتمردان نشان می دهد  بخشی از  سیاست هایی که در قالب  سیاستهای موسوم به جنوب در عدم تعهد ها دنبال می شد  ، در دنیای امروز  هم  با شکل جدیدی ظاهر شده است .
فلاحت پیشه می افزاید :امروز هم کشورها در قالب دو قطب شمال و جنوب ، کشورهای برخوردار از فرصتهای اقتصادی و تصمیم سازی و کشورهای فقیر یا فقیر نگاه داشته شده تقسیم شده اند ، کشورهایی که نتوانسته اند خود را با الزامات سیاسی و اقتصادی روز دنیا منطبق کنند.
این کارشناس مسائل بین الملل می گوید:گردهمایی کشورهای اسیای - افریقایی در جاکارتا زمینه ای را فراهم می کند تا این کشورها با توجه به نیازهای خود همچون  مشکلات امنیتی ، فقر ،میعشت و مشکلات بهداشتی و درمانی تصمیم گیری کنند این تصمیمات می تواند در قالب اجماع سیاسی یا اقتصادی با هدف تاثیرگذاری در این حوزه ها باشد.
وی می افزاید:امروز گروهایی همچون گروه هشت یا گروه 20 و یا بانک جهانی و صندوق بین المللی پول تصمیمات کلانی برای اقتصاد جهانی اتخاذ می کنندکه بخش عمده ای از کشورهای جهان در ان تاثیرچندانی ندارند، درحالی که وظیفه برخی از این نهادهای بین المللی چاره جویی برای بحران های بین المللی است و این روندی از  ناعدالتی هایی است که در دنیا وجود دارد .
فلاحت پیشه  محور اساسی مباحث در  نشست اسیایی و افریقایی را باز تعریف شاخصهای روز تعامل بین المللی بر پایه نیازهای تاسیسی اسیا و افریقا می داند و می گوید :بر این اساس مشکلات معیشتی ،اقتصادی و امنیتی موضوع توسعه اقتصادی وهمکاری های بین این کشورها و تلاش برای پایان دادن سیطره دلار ویورو از جمله مباحثی است که باید سران شرکت کننده در این کنفرانس بران تمرکز کنند .
این کارشناس مسائل بین الملل تلاش در جهت ایجاد ضمانت اجرایی برای تصمیمات چنین نشست هایی از دیگر ضرویات ثمر بخشی ان می داند و معتقد است مقابله با تروریسم و برطرف کردن مشکلات امنیتی نیاز جدید کشورهای اسیایی و افریقایی است، متاسفانه امروز تروریست و ناامنی درکشورهای اسیاسی و افریقایی لانه کرده اما در مقابل کشورهای غربی نه تنها از مشکلات ناشی از تروریست ایمن مانده اند بلکه با تقسیم بندی تروریسم به خوب و بد از ان استفاده ابزاری نیز می کنند  و مشکلات کشورهای اسیایی و افریقایی را نادیده می گیرند.
وی می افزاید:به اعتقاد من برخی کشورها همچون جمهوری اسلامی ایران با توجه به ماهیت سیاست خارجی انها می توانند با طرح چنین مباحثی زمینه ای را فراهم کنند که مباحث مطرح شده در این کنفرانس در حوزه های اقتصادی محدود نشود .
رئیس جمهور کشورمان که  تا چند ماه آیند ریاست اجلاس غیر متعهد ها ر ابرعهده دارد  از میهمانان ویژه این اجلاس بین المللی است ، اجلاسی که فرصتی مناسب برای گفتگو و رایزنی با سران شرکت کننده پیرامون مهمترین موضوعات منطقه ای و بین المللی را فراهم کرده است .
دکتر  محمد جواد ظریف وزیرامورخارجه  در گفتگوبا خبرنگار خبرگزاری صداوسیما با اشاره به اهمیت حضور هیات ایرانی در این کنفرانس می گوید : با توجه به عملکرد جمهوری اسلامی ایران در مقابله با خشونت و افراط و تصویب طرح رئیس جمهور در مجمع عمومی سازمان ملل تحت عنوان جهان عاری از خشونت و افراطی گری ، شرکت در این کنفرانس فرصت مناسبی است تا در شرایطی که ما در یمن، عراق و سوریه شاهد جنگیم اقای روحانی با سران کشورهای اسیایی و افریقایی به گفتگو بپردازد.
وی می افزاید :اجلاس کشورهای آسیایی -آفریقایی نقطه اغاز تشکیل کشورهای عضو جنبش عدم تعهد بود ، تشکلی که جمهوری اسلامی ایران تا چند ماه آینده ریاست آنرا برعهده دارد .
ظریف  این گردهمایی را این یکی از بزرگترین تجمع های سیاسی جهان  عنوان کرد و می افزاید :این گردهمایی در واقع نماد عینی جامعه بین المللی است ، و من بارها به  اعضای پنج بعلاوه یک که خود را نماینده جامعه جهانی می دانند گفته ام که من الان از جلسه ای می آیم که ریاست ان برعهده من بود و 120 کشور جهان در ان عضو هستند لذا اگر از جامعه بین المللی صحبت می کنید باید بدانید که اینها نمایندگان جامعه بین الملل هستند و ما در مورد دو جامعه متفاومت صحبت می کنیم.
رئیس دستگاه سیاست خارجی کشور معتقد است : کشورهای آسیایی و آفریقایی یا همان عدم تعهد مجموعه بسیار گسترده ای از کشورها هستند که امکان بروز و ظهور قوی در صحنه بین المللی دارند هر چند که توجه به برخی منافع کوتاه مدت و تکثر آرا و بعضا متضاد مانع از همگرایی انان حول برخی مسائل  مسائل اصولی شده است .
وی می افزاید:همین مشکل موجب شده تا جنبش عدم تعهد نتواند توفیق چندانی در مورد موضوعات مرتبط با کشورهای عضو خود کسب کند و چند کشور محدود صنعتی و عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل سهم عمده تصمیم گیری های مهم بین المللی را در اختیار گرفته اند.
ظریف با بیان اینکه برگزاری چنین نشستهایی می تواند کشورهای آسیایی- آفریقایی را در دستیابی به راهکاری برای مشکلات  مشترک انان   یاری کند می افزاید:امروز با وجود فراگیر شدن افراط در سراسر دنیا بیشترین قربانیان آن متوجه کشورهای عدم تعهد آسیا و آفریقاست از  بوکوحرام در نیجریه  و  شباب در سومالی گرفته تا داعش در سوریه و عراق  و یا القاعده در یمن ، همه حرکتهای افراطی است که جهان در حال توسعه درآسیا و آفریقا از آن رنج می برد .
وی می گوید : کشورهای آسیایی -آفریقایی  باید بیش از انکه چشم انتظار کاری از سوی کشورهای غربی باشند با خود راهی برای حل این معضل بیابند چراکه کشورهای غربی  در نهایت به فکر منافع خود هستند و نگرانی های ما را مد نظر ندارند .
تاکنون حدود یک هزار و 300 خبرنگار اندونزیایی و خارجی برای پوشش خبری این کنفرانس خود را به جاکارتا رسانده اند  ، حضور کیم جونک اون - رهبر جوان کره شمالی شایدیکی از حاشیه های این کنفرانس باشد، این نخستین سفر خارجی کیم جونک اون  بعد از به قدرت رسیدنش ازسال  2011  تاکنون است .
اجلاس سران آسیا و آفریقا دوم و سوم اردیبهشت در جاکارتا برگزار می شود، قرار است مراسمی نیز در چهارم اردیبهشت به مناسبت  ایین شصتمین سالگرد برگزاری این اجلاس در شهر باندونگ برگزار شود  9 هزار نیروی مشترک نظامی و 150 هزار افسر ویژه مسئولیت امنیت مرکز برگزاری اجلاس را برعهده دارند.
نگاهی به جایگاه اقتصادی اندونزی در شرق آسیا خالی از لطف نیست ،اندونزی کشوری  با آب و هوای استوایی و پانزده هزارو 508 جزیره  در پهنه جنوب شرق آسیا بین دو اقیانوس هند و ارام واقع شده، این کشور با 245 میلیون نفر جمعیت چهارمین کشور پرجمعیت جهان است.
نفت، زیرساختهای مناسبت بخش کشاورزی و جمعیت سه فاکتوری است که اندونزی را  با تولید ناخالص 869 میلیارد دلاری به  پانزدهمین اقتصاد جهان تبدیل کرده ، این کشور عضو گروه 20 اقتصاد بزرگ دنیاست.
به باور تحلیلگران، مهمترین دلیل رشد فزاینده اقتصادی اندونزی در سال های اخیر تکیه بر بازار پر وسعت مصرف داخلی بوده است. در کنار این رویکرد  افزایش سطح شهرنشینی، رشد جمعیت جوان کشور و نیز پرشماری طبقه جدید متوسط بر کشش بازار مصرف داخلی افزوده و تقاضاهای فزاینده این بازار پر کشش، مشوق و موتور محرک فعالیت واحدها و بنگاه های تولیدی اندونزی بوده است.
اندونزی بزرگترین تولید کننده نفت در میان کشورهای جنوب شرقی آسیا است، هر چند تولید نفت این کشور تنها کفاف مصارف داخلی را می دهد اما این تولید محدود هم توانسته است بسیاری از هزینه های مربوط به انرژی را از دوش اقتصاد اندونزی بردارد.
بخش کشاورزی اندونزی به عنوان موتور مکمل حرکت روبه جلو اقتصاد این کشور عمل می کند. بطوری که بیش از 40 میلیون نفر در بخش کشاورزی این کشور مشغول تولید هستند .
در سال های اخیر به واسطه مزیت های اقتصادی اندونزی، سرمایه های خارجی بسیاری به سمت ساختار اقتصاد این کشور سرازیر شده است.