معاون اجرایی رئیس جمهور گفت: با برنامهریزی های صورت گرفته درباره انرژی های تجدیدپذیر، بخشی از ناترازی های انرژی رفع می شود.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، محمد جعفر قائم پناه، معاون اجرایی رئیس جمهور و سرپرست نهاد ریاست جمهوری مهمان برنامه صف اول شبکه خبر بود.
مشروح این گفتوگو به شرح زیر است:
سؤال: حوزه وظایف مسئولیت حضرتعالی خیلی گسترده است به تبع سؤالات زیادی است. اگر موافق باشید با سفرهای استانی شروع کنیم که خیلی حضرتعالی راجع به این موضوع هم پیگیر هستید و هم گزارشهای مختلفی را در این راستا ارائه میدهید. در قالب برنامه هفتم خیلی تمرکز و تأکید میشود روی عدالت محوری و آن تنظیم و تقسیم منابع به صورت عادلانه.
شما در چارچوب قانون برنامه هفتم چطور استفاده میکنید از ابزاهایی مثل برنامه ریزی منطقهای و سایر ابزارها که بتوانید این سفرهای استانی بستری باشد برای اجرای عدالت در سطح کشور؟
قائم پناه: ما نماد عدالت را از سفر باید شروع کنیم و از سفر میشود فهمید که راهبرد دولت ما، راهبرد عدالت گرایانه است. شاید یکی از مناطق محروم کشور استان سیستان و بلوچستان است که اولین استان را ما آنجا انتخاب کردیم. سه بار رئیس محترم جمهور به همراه وزرای محترم به آنجا رفتند و دیگر سفرهایمان را در پیرامون کشور ادامه دادیم و هنوز هم در پیرامون کشور که محرومیتها و شاخص هایشان پایینتر است شروع کردهایم و همه تلاش ما این است که برنامه سفر ما و برنامهای که منجر به توسعه استانها میشود، با این نگاه که بودجه بیشتری را به مناطقی که امکانات کمتر دارند و توسعه کمتری پیدا کردهاند، به آن مناطق بودجه بیشتری اختصاص داده شود. اینکه ما بیاییم باید آن شکافی که تا الان وجود داشته است با هزینهها و اعتبارات بیشتر جبران کنیم که یک حد تعادلی در سطح کشور برقرار شود.
به همین خاطر ما به سیستان و بلوچستان رفتیم، بعد خراسان شمالی، بعد خوزستان و بعد بوشهر و اخیراً هم تهران بخاطر ماه رمضان به اطراف تهران رفتیم که آنها هم محرومیت خودشان را داشتند و سفر بعدی هم در چند روز آینده به استان هرمزگان خواهد بود.
سؤال: خیلیها معتقد هستند تهران با توجه به جمعیت اش خودش یکی از محرومترین استانها است؟
قائم پناه: دقیقاً بارها و بارها ریاست محترم جمهوری اعلام کرده است و اعلام کردهایم که توسعه تهران باید متوقف شود، توسعه باید به سمت پیرامون کشور برود و استانهایی که برخورداری کمتری از توسعه دارند، باید به سمت آنجا هدایت شود. منابع و آن چیزی که فکر میکنیم باعث توسعه میشود باید به سمت استانهای کم برخوردار شود. بخصوص استانهای کنار دریا، سواحل مکران و خلیج همیشه فارس.
سؤال: این نکتهای که اشاره میکنید که در سفرها میروید که مسائل و چالشها را از نزدیک ببینید که یک جایی که نیاز به تأمین بودجه دارد، رفع مشکل دارد، از نزدیک رئیس جمهور یا شما یا سایر وزراء راجع به آن تصمیم گیری کنند. این با تفویض اختیار به استاندارها تداخل ندارد یا در یک راستا است؟
قائم پناه: در یک راستا است. اولاً ما قبل سفر نظرسنجیهای علمی بعمل میآوریم از مردم، چه شهر و چه روستا، سؤال میکنیم، مشکلات را از زبان مردم میشنویم، با یک پیمایش دقیقی میفهمیم که مشکلات مردم چه است و بعد حدود یک ماه قبل از سفر کارشناسان استان میآیند با نمایندههای مجلس هماهنگ میکنیم. ماحصل کار میشود برآیندی که ما مشکلات استان را احصاء کردهایم. طبق قانون بودجه و آن طرحهایی که نیمه تمام هستند و بالای ۷۰ درصد پیشرفت داشتهاند، اینها را با یک نگاه ویژهای مورد بررسی قرار میدهیم و در جلسهای که در حضور ریاست محترم جمهور است، از قبل کار کارشناسی انجام شود و به تصویب برساند.
سؤال: شما بعد از سفر هم مصوبات سفر را مورد پایش قرار میدهید که مثلاً چه میزان عملیاتی شده است، این را راجع به سفرهای گذشته دارید؟
قائم پناه: در پنج شش ماه گذشته ۵۰ درصد آنچه که مصوب شده است، بودجه اختصاص پیدا کرده است. آن چیزی که در سال ۱۴۰۳ بوده و امیدواریم که بعضی از استانها را که دو یا سه ماه است سفر کردهایم، اختصاص باید دولت عزم جدی وجود دارد ما مرتب پایش میکنیم. یک نرم افزاری برای اینها تهیه شده است که این نرم افزار نشان میدهد که چه مصوبهای چقدر پیشرفت فیزیکی داشته است، چقدر جذب اعتبار داشته است. چون وعدهای که ریاست محترم جمهور در ابتدای انتخابات داد صداقت و وفای به عهد بود. آنچه را که ما سعی میکنیم مصوب میکنیم تمام تلاشها این است که مصوبه را اجرایی کنیم، خدایی ناکرده وعده دروغی به مردم داده نشود، مصوبات کم است ولی تمام تلاش ما این است که مصوبات دقیقاً اجرایی شود و اینطور نباشد که صدها پروژه را تصویب کنیم ولی اجرایی نشود.
سؤال: این بحث پایش افکاری که قبل از سفرهای ریاست جمهوری انجام میشود، اینها اطلاع رسانی هم میشود؟
قائم پناه: بله در جلسهای که در حضور همه مدیران است، در شورای برنامه ریزی استان، اولاً قبل از سفر به اطلاع اعضای هیئت دولت میرسد. بعنوان نمونه عرض کنم در استان تهران ما قبل از سفر پیرامون استان تهران رفتیم، مشکل عمده مردم بیش از ۵۰ درصد از مردم نارضایتی شان از اتباع خارجی بود و در شهر تهران اولین نارضایتی شان از آلودگی هوا بود.
براساس این برنامه ریزی میکنیم و بودجه را اختصاص میدهیم و مصوبات اجرایی میشود. یا در استانهای سیستان و بلوچستان و همینطور استانهای خوزستان مشکل آبرسانی، آب شرب یا در اهواز مشکل فاضلاب بود. دقیقاً همان چیزی که کارشناسان میگفتند مردم هم همان را بعنوان مشکل بیان میکردند.
سؤال: برای افکار عمومی هم منتشر میشود؟
قائم پناه: عمده اش را میشود منتشر کرد. ولی بعضیها مخصوص مسئولین استانی است. مثلاً در برخی از استانها ۶۰ درصد از مردم مخالف فیلترینگ هستند. بالاخره به اطلاع ریاست محترم جمهور و وزیر ارتباطات و دیگر کسانی که اعلام میشود که مردم این درصد از این موضوع عدم رضایت دارند، مثلاً فیلترینگ را ۶۰ درصد از مردم مخالف هستند. تصمیم گیری میشود، چون ریاست جمهور تأکید بر این دارند که ما باید رضایت مردم را بعنوان صاحبان این مملکت جلب کنیم، بنابراین جلب رضایت آنها برای ما خیلی اهمیت دارد و بودجه، بنا داریم طبق نظرهای مردم اختصاص دهیم.
سؤال: یعنی اولویت بندی براساس نیاز و آن مسائل مطرح است؟
قائم پناه: در سفرهای گذشته ما ۲۳۱ مصوبه داشتیم، چیزی حدود ۱۲۱ هزار میلیارد تومان اعتبار مصوب کردیم و تسهیلات بانکی ما هم حدود ۱۰۷ همت برای چند استانی که سفر استانی داشتیم، اختصاص پیدا کرده است.
سؤال: چون اهمیت داشت با سفرهای استانی شروع کردم. اما برای اینکه یک گزارشی از حضرتعالی بعنوان معاون اجرایی رئیس جمهور داشته باشیم، دولت سال ۱۴۰۳ را چطور به پایان رساند و مهمترین چالشهایی که با آن روبهرو بود و براساس آن تجارب و دست آموخته ها، مهمترین اولویتهایی که برای خودش در سالجاری مدنظر قرار داده است؟
قائم پناه: دولت در اولین روز تنفیذ خودش با شرارت اسرائیل شروع شد، با شهادت اسماعیل هنیه، خاطره تلخی بود و چالشهای بین المللی منطقهای زیادی داشتیم که با تدبیر مقام معظم رهبری و ریاست محترم جمهور و هماهنگی که وجود دارد، کشور به خوبی و با صلح و آرامش این چالشها را سپری کرد و پشت سر گذاشت. در زمینههای مختلف مشکل داشتیم، مثلاً ما گندمکاران گندم شان را ما خریده بودیم، پول شان را نداده بودیم. بودجه مصوب ۱۵۰ همت بود درحالی که ۲۲۰ همت باید پرداخت میکردیم، ۷۰ همت کسری داشتیم. برای بازنشستگان معلمها ما حدود ۵۳ همت کسری داشتیم، ۷۵ همت باید به کسی که حق اش بود بازنشسته شده بود باید حق بازنشستگی و پاداش بازنشستگی اش را پرداخت میکردیم. ۲۲ همت مصوب شده بود در قانون بودجه ولی ۷۵ همت نیاز داشتیم.
باز با هماهنگی که آقای پزشکیان با مقام معظم رهبری کردند، از محل صندوقها بالاخره مبالغی دریافت شد و همه مطالبات گندمکاران و همه مطالبات بازنشستگان در چهار پنج ماه اول پرداخت شد. همینطور مطالبات کادر پرستاری که در خیابانها بودند با مشکلات خاص خودشان. شما حساب کنید پرستار کار میکرد، اضافه کار او ساعتی ۲۲ هزار تومان بود، یعنی ۱۰ ساعت کار کند ۲۰۰ هزار تومان به او میدهند برای کار شبانه. درحالی که این عدد را ممکن است نیاز باشد ارتقاء بدهیم به ۸۵ هزار تومان، با پیگیریهایی که انجام شد، اضافه کار کادر درمان جبران شد، یک مقداری رضایتمندی نسبی ایجاد شد.
یک نکتهای که لازم است عرض کنم، ما در پایان سال گذشته برای اولین بار تخصیص اعتبارات عمرانی و تملک دارایی را نه تنها کم نکردیم، بلکه ۱۰۵ درصد تخصیص دادیم. یعنی تمام سنوات گذشته این تخصیص بودجههای عمرانی ۲۰ درصد، ۳۰ درصد، ۴۰ درصد بود. اولاً تمام درآمدهای دولت تحقق پیدا کرد و ۱۰۵ درصد از بودجه عمرانی در پایان سال به همه دستگاههای اجرایی ابلاغ شد که این یک موفقیت بزرگ بود که هیچ طرح عمرانی امسال طبق قانون بودجه تأمین اعتبار نداشته باشد و این قدم بزرگی بود؛ و پایان سال ما با یک مشکل جدی و سه چالش داشتیم، یک توطئههای ترامپ و بعضی از کشورها میکردند، ایام عید بود، مردم معمولاً در ایام عید کالای بیشتری مصرف میکنند، ماه مبارک رمضان بود که باز کالا و مواد خوراکی بیشتری مصرف میکنند، از آن طرف هم فشارهای بین المللی بود.
با توجه به اینکه آقای پزشکیان بارها تأکید بر معیشت مردم دارند و تأمین معیشت افراد آسیب پذیر جامعه را دارند، با حمایتی که از مقام معظم رهبری کسب شد، ۵۰ میلیون نفر از مردم ایران کالا برگ داده شد برای دهکهژز۶ای اول و دوم و سوم هر نفر ۵۰۰ هزار تومان و برای دهکهای سوم به بعد ۳۵۰ هزار تومان. در مجموع ۲۲ همت مردم تاکنون کالابرگ بردهاند فروشگاهها و کالا خریدهاند. هیچکس نمیتواند ادعا کند در سوپرمارکتی رفته باشد در ایام عید و کالا نباشد، برنج نباشد، روغن نباشد، ماکارونی نباشد و همه کالاهای مورد نیاز مردم تأمین شد.
این تدبیر در شش ماهه گذشته انجام شد که کالا در کشور به وفور دراختیار مردم باشد و آن شعارهایی که دشمنان ما سر میدادند که ایران را از نظر جنگ اقتصادی شان به پیروزی برسد، ثابت شد که با توان داخلی و حمایت مردم و همدلی و انسجامی که در درون سه قوا وجود دارد، ما بتوانیم رضایتمندی نسبی برای مردم فراهم کنیم.
سؤال: کدامیک از چالشها و مشکلات همراه دولت به سال ۱۴۰۴ وارد شده است؟
قائم پناه: قطعاً یکی از مشکلات جدی ما ناترازی بود. در سال گذشته ما کمبود سوخت داشتیم، وقتی در گاز مشکل وجود دارد، اثر خودش را روی برق میگذارد؛ که خوشبختانه تا حدودی مدیریت شد، درحالی بعضی از روزها مشکلاتی هم برای مردم ایجاد شد، ولی تلاشی که با توجه به گسترشی که در کشور برای گازرسانی شده است، گاز مردم را تأمین کردیم. هرچند صنایع را از برق و گاز محروم شان کردیم. کار ناخوشایندی برای دولت بود در سالی که سال تولید بود، نباید این اتفاق میافتد ولی چارهای نداشتیم، یا باید سرما را به مردم تحمیل میکردیم و به ناچار این اتفاق افتاد.
سؤال: این ضعف اجرایی از کجا نشأت میگیرد. مثلاً ما سالها بود که در زمستان قطع برق نداشتیم، یا در بهار الان ما قطع برق داریم، از الان جدول خاموشی دادند، علی رغم آن تأکید وزیر نیرو که ما امسال قطعی نداریم و مواردی از این دست. در این مقطع زمانی مهمترین دلایل آن چه است؟
قائم پناه: در تولید برای سوخت، ۸۵۰ میلیون متر مکعب گاز مصرف میکنیم. ولی تولید میکنیم، این عدد برای مصرف در زمستان ۹۴۰ میلیون متر مکعب گاز در روز است، پس ۱۰۰ میلیون متر مکعب ناترازی داریم، سطح تولید ما همین قدر است. مصرف رشد کرده است همزمان نتوانستهایم تولید را اضافه کنیم. از آن طرف محدودیت در تولید داریم، این قدر ظرفیت تولید داریم، حقیقت عمده این ناترازیها به خاطر ناترازی در قیمتها هست، حالا نمیخواهم الان اعلام کنم که میخواهد یک اتفاقی بیفتد برای قیمت حاملهای انرژی، ولی واقعیت این است که اگر مصرف بهینه انجام نشود، این اتفاق کماکان ادامه دارد، در واقع ما باید تلاش کنیم.
سوال: یعنی فکر میکنید اگر اصلاح الگوی مصرف انجام نشود دولت مجبور به اصلاح قیمت خواهد شد؟
قائم پناه: بالاخره باید این به یک شکلی اصلاح شود هر چند پول آن را به مردم بدهیم یعنی این اتفاق لاجرم باید بیفتد که ما نمیتوانیم ادامه بدهیم این روند را...
سوال: یعنی دولت مجبور است که افزایش قیمت داشته باشد؟
قائم پناه: اگر افزایش قیمت داشته باشد به طبقات آسیب پذیر مردم باید برگردد آن چه که مشخص است این که همه مردم به طور عادلانه از این یارانههای برق و گاز و انرژی استفاده بشود، نمونه عرض کنم، من که الان یک خانه ۱۲۰ متری دارم یا ماشین ندارم، از یارانه بنزینبئمیفر وشیم، حالا ماشین ما ایراد دارد، جاده ما ایراد دارد و همه اینها هست، ولی من که ماشین ندارم از این ۱۵۰۰ تومان چه بهرهای میبرم؟ من که ۵ تا یا ۳ تا ماشین دارم مرتب میروم بنزین لیتری ۱۵۰۰ تومان میزنم، یارانه، قیمت بنزین برای دولت ۴۳ هزار تومان تمام میشود، مابه التفاوت ۴۳ هزار تومان و حتی بنزین سه هزار تومانی ۴۰ هزار تومان .. این ۴۰ هزار تومان را چه کسی بیشتر میبرد؟
سوال: آقای رئیس جمهور اخیرا گفته بود که ۱۵۰ میلیارد دلار ما داریم یارانه انرژی میدهیم و این عادلانه توزیع نمیشود ساز و کار دولت برای این که این را بخواهد عادلانه تقسیم کند بین مردم چیست؟
قائم پناه: طرحهای مختلفی است باید با مردم در میان گذاشته شود، اما تصمیم قطعی نشده ولی آن چیزی را که من مثال عرض کنم، مثلا گازوئیل، لیتری ۳۰۰ تومان است، در همین حوالی خلیج فارس لیتری ۱۰۰ هزار تومان است، در افغانستان لیتری ۶۰ هزار تومان است، در پاکستان لیتری ۶۰ هزار تومان است حدودا میگویم، چرا ۲۰ میلیون لیتر در روز قاچاق میشود؟ ممکن است ما ساز و کارهایی پیدا کنیم، همین دو روز اخبار پخش شد که مثلا یک کشتی با صد هزار لیتر بنزین گرفته شد.
سوال: فکر میکنید بیشتر اصلاح قیمتی میخواهد یا اصلاح مدیریتی؟
قائم پناه: هر دو است، آنهایی که پرمصرف هستند باید واقعا قیمت بیشتری بپردازند هم در گاز، هم ... اقشار عمده افراد جامعه ما مصرف بالایی ندارند آن کسی که مصرف کم دارد الزاما نیازی به تغییر قیمت ندارد، یا اگر تغییر قیمت من این را عرض میکنم نه این که از فردا بخواهد یک اتفاقی بیفتد نیاز به کار کارشناسی دارد و حتما همانطور که ریاست محترم جمهور هم گفتند این باید با مردم در میان گذاشته بشود که چه کار میخواهیم بکنیم مردم ذینفع باشند در آن، ولی ...
سوال: مجلس هم گفت بحث اصلاح قیمت به دولت واگذار شده ولی در مورد اصلاح مدیریتی من یک مثال بزنم، ما الان قطع برق را برای واحدهای تولیدی مان داریم میگوییم که گازوئیل مصرف کنید ژنراتور بگذارید و مسائلی از این دست، الان لیتری ۳۰۰ تومان شما فرمودید گازوئیل دارد فروخته میشود، الان اتوبوس یا کامیون میرود گازوئیل میزند لیتری ۳۰۰ تومان میآید جلوی درب واحد تولیدی خالی میکند لیتری ۱۸ هزار تومان تا لیتری ۲۵ تومان من قیمت گرفتم. این یعنی ما یک تصمیم رانتی گرفتیم، چرا الان تولید کننده راضی است میگوید آقای دولت شما بیاور همان گازوئیل را به من بفروش ده هزار تومان، اصلا ده هزار تومان در جیب دولت برود ما راضیتر هستیم، ما هم ۱۰ هزار تومان ارزانتر میخریم.
قائم پناه: من دقیقا دیروز همین درخواست را از وزیر محترم نفت کردم، یک کارخانه آجرپزی گلایه میکرد که، چون برق قطع میشود دستگاه من دچار مشکل میشود، ۲۰۰ میلیون تومان یا دو میلیارد تومان ضرر میکنم وقتی قطع برق میشد و این قالبهای من برق ندارند ژنراتور گرفته که در حین قطع برق بتواند روشن کند و دستگاه او خراب نشود، این آقای تولید کننده میگوید که من میروم از کامیون داران شبانه گازوئیل میخرم لیتری سی هزار تومان.
سوال: آن وقت آن کامیون دار یا راننده اتوبوس هم به جای این که حمل و نقل عمومی ما را تقویت کند آن را خالی میکند و برمی گردد میرود خانه و میخوابد.
قائم پناه: در واقع باید این ناترازی را ما حل و فصل بکنیم، برنامه داریم.
سوال: این را میتوانید یک زمان بدهید؟ که بالاخره این الان ما یک سال است شاید دو سال است داریم راجع به این موضوع در برنامه صحبت میکنیم یک تصمیم ساده است و مردم هم دارند میگویند این که دست ما نیست یا چند فروشنده هم ندارد شرکت ملی پخش و پالایش فرآوردههای نفتی، این دست یک شرکت است، این شرکت الان واقعا نمیتواند این را مدیریت کند که این مستقیم به دست مصرف کننده برسد؟
قائم پناه: دقیقا همین طور است یعنی این اتفاق خواهد افتاد الان مرتب دارد کسانی که پرمصرف هستند بخصوص در برق قیمتها اصلاح میشود که کسی که بیش از حد مجاز، بیش از الگوی مصرف دارد مصرف میکند باید پول آن را بپردازد و پول آن را جناب اقای پزشکیان تاکید میکنند که آنهایی که پرمصرفند بخصوص مصارف خانگی و ویلاها و جاهای دیگر باید قیمت تمام شده را بگیرند که بتوانیم میزان مصرف را کاهش بدهیم، بخصوص در ساعات پیک، من فقط این را عرض کنم این تفاوت قیمت عادلانه اش وقتی به طور یکسان به همه داده شود، یعنی یک مقداری انرژی برای همه افراد محاسبه بشود آن مقدار انرژی با یک قیمت مناسبی تعیین بشود، یا قیمت بالا برود یا یکسان باشد هنوز روی آن بحث میشود ولی همه افراد به طور مساوی از یارانه گاز، برق و گازوئیل ... جزء اولویتها است که باید در سه چهار ماه آینده تعیین تکلیف شود خوشبختانه قانون هم و جود دارد باید با مردم صحبت کنیم باید مردم برنده باشند اکثریت مردم، یعنی سود آن باید به جیب مردم برود.
انشاالله این در اولویت است قطعا ریاست محترم جمهور پیگیر این موضوع است که ما اصلاح بکنیم قیمت هایمان را، البته نه این که به طور خیلی ناگهانی باید با مردم گفتوگو بشود، صحبت بشود، مزایا، معایب و در نهایت اقشار آسیب پذیر، به هیچ وجه نباید با این اصلاح قیمتها آسیب ببینند، شیوههای خاصی است که بیشتر مردم بهره ببرند، یکی از طرحهایی که بعنوان الگو عرض بکنم میگویند یک مقداری انرژی به همه داده میشود، قیمت هم بالا برود، هر کسی از این الگو کمتر مصرف کند بتواند انرژی اش را بفروشد، هر کسی بیشتر میخواهد از الگو مصرف کند قیمت آن را برود بخرد.
سوال: نکته اش این است که مردم با هم معامله کنند.
قائم پناه: به یک شیوه و ساز و کاری تعیین شده که من جزئیات طرح را نمیخواهم بیان کنم باید پختهتر شود با همراهی کارشناسان بحث بشود ولی کلیت آن این است که باید مردم از این موضوع بهره ببرند، بخصوص اقشار آسیب پذیر.
به هر صورت به یک شکلی باید در کارتها شارژ شود، میزان انرژی گاز مشخص است، برق معلوم باشد چقدر مردم استفاده میکنند گاز باید معلوم باشد، ما خدایی نکرده یکی را اصلاح کنیم و دیگری را اصلاح نکنیم ممکن است اثر منفی داشته باشد وقتی گاز ارزان باشد مردم سمت گاز میروند یا برق باشد باید این دو تا با هم دیده شود و دارد برنامه ریزی میشود در آینده نه چندان دور با همراهی مردم و نظر کارشناسان این اصلاح صورت گیرد، چون واقعیت این است که اصلا هیچ الگوی مصرف ما و بقیه کشورها سازگار نیست من نمونه عرض کنم، مثلا برق سرانه ما مگاوات ساعت آن ۳ و ۴۵ است در کشورهای دیگر خیلی بیشتر از این است ولی قیمتها به ازای هر کیلووات ساعت ۱۵۰ تومان است در حالی که همین در ترکیه ۳۰۳ هزار و ۴۵۰ تومان است، در فرانسه ۲۲ هزار تومان است، شما حساب کنید ۱۵۰ تومان. یا درخود همین عربستان ۳۹۷۵ تومان است به ازای یک کیلووات ساعت، امارات ۶ هزار تومان است هر کیلووات ساعت آن، ما ۱۵۰ تومان است نمیخواهم بگویم ما به این عددها برسیم ولی واقعیت این است که نمیشود ادامه داد با این روند ما مثلا هیچ توجه نکنیم که کولر گازی که استفاده میکنیم آیا این پرمصرف است یا کم مصرف است؟
سوال: این نکتهای که میگویید کاملا درست است، اما این که برای رفع مشکل به کدام سمت برویم؟ بلافاصله مستقیم برویم به سمت مردم و افزایش قیمت یا نه؟ برویم به سمت اصلاح الگوهای مدیریتی و مواردی از این دست، اصلا نکته اینجاست.
قائم پناه: بنده نمیخواهم طرحهایی که وجود دارد بازگو کنم ولی میخواهم بگویم این مشکل دغدغه ریاست محترم جمهور است ادامه این روند غیرممکن است، چه در گاز، چه در برق، چه در بنزین، چه در گازوئیل، زمان آن بستگی به شرایط خاص خودش دارد ولی همین جا اعلام کنم تداوم این راه به ضرر همه مردم است و به ضرر منافع ملی است، وقتی شما کارخانه برق نداشته باشید، تمام تلاش ما این است که برق سولار یا برق تجدیدپذیر و از طریق آفتاب ما بتوانیم برق تولید کنیم خود ریاست محترم جمهور هر هفته جلسه دارد که واردات انجام بشود پنلها وارد بشود زمین اصلاح بشود همه کارهای آن انجام شود ولی کافی نیست ما ۲۵ هزار مگاوات برق کم داریم در ساعات پیک مان، این که دیگر با گاز تولید نمیشود و با مازوت هم که نمیشود، باید اصلاح شود ولی روند رشد اگر همین طور ادامه پید اکند آن هم یک زمانی خاتمه پیدا میکند.
سوال: داخل پرانتز یک نکتهای میخواستم، چون به پنلهای خورشیدی اشاره کردید بعضا یک دغدغههایی راجع به این موضوع وجود دارد حالا که ما داریم یک فعالیتی را در سبد انرژی مان انجام میدهیم یک کاری که سالها باید انجام میشده حالا نشده، در بحث انرژیهای تجدیدپذیر آن طور که باید استفاده نشده، حالا که داریم به این سمت میرویم خیلی از کارشناسان روی نظارت خیلی تاکید دارند بعنوان مثال الان پنلهای خورشیدی که وارد میشود مثلا کارشناسان اعتقادشان این است که این پنلها نسل سه است بالاترین ضریب بهره وری و راندمان شان ۲۳ درصد تا ۲۵ درصد است، دولت حالا که دارد به این سمت میرود، آیین نامهها، مصوبات و آن چیزهایی که لازم دارد که یک نظارت بایسته و شایستهای انجام بشود که ما دوباره از این طرف نرویم چند سال دیگر ببینیم کهای بابا پنل آوردیم با دو سال عمر مفید.
قائم پناه: حقیقت این است که این قصهای که میگویند این طوری نیست، چون واقعا کار کارشناسی میشود حداقل بنده تا جایی که اطلاع دارم، من کارشناس در این زمینه نیستم ولی همه تمهیدات اندیشیده میشود که ۲۳ و ۳ شاید بیشتر از اینها است دنبال پنلی هستند که با بازدهی ۲۸ درصد وارد بشود، چون تولید داخل محدود است نمیرسد به بحران ما جواب نمیدهد بنابراین باید تلاش بشود این اتفاق بیفتد ولی برق یکی از دغدغههای تابستان ما است باید مدیریت شود همانطور که بنزین است حالا ما امسال بنزین را به هر طوری وارد شد و ادامه پیدا کرد تا ۱۷۰ میلیون لیتر در روز هم ما رسیدیم ولی به اضافه این که قاچاقی هم که صورت میگیرد بنزین در اکثر کشورهای همجوار ما ۶۳ هزار تومان است.
سوال: چرا این قاچاق سوخت حل نمیشود؟
قائم پناه: ۲۸ هزار تومان است، شما هر کاری بکنید آن طرف ۶۳ هزار تومان است این طرف ۳ هزار تومان است طرف ۱۰۰ لیتر بنزین ببرد ۱۰۰ تا ۶۰ هزار تومان سود میبرد.
سوال: الان هموطنان ما که دارند صحبت شما را میبینند و میشنوند میگویند انرژی و سوخت همه اینها دست خود دولت است این دولت نمیتواند مدیریت کند این سوخت قاچاق نشود؟ گیر این کجاست؟ صادقانه به مردم بگویید که مشکل کجاست که بحث قاچاق سوخت چیزی به این ارزش که ما یکی از چالشهای کشورمان تبدیل شده حل نمیشود؟
قائم پناه: بعضی جاها در بعضی مناطق یک ساز و کار قانونی برای آن تعیین شده مثل منطقه سیستان و بلوچستان، نمیشود این را قاچاق تلقی کرد ولی با توجه به تفاوت قیمتی که وجود دارد علیرغم همه تلاشهایی که انجام میشود باز اتفاق میافتد، الان قاچاق مواد مخدر هم همین طور است علیرغم همه کارهایی که اتفاق افتاده وقتی که تفاوت قیمت جدی وجود دارد بالاخره انسانها یک راهکارهایی پیدا میکنند که این اتفاق بیفتد نمونه آن در داخل خود کشور، مثلا یک کارخانهای نیاز دارد میرود لیتری ۳۰ هزار تومان میخرد، بالاخره کار غیرقانونی دارد انجام میشود اینها دست دولت نیست ما باید تلاش کنیم، هم جلوگیری بکنیم از قاچاق ولی از آن طرف باید ساز و کاری فراهم بشود که این قاچاق صورت نگیرد، تنها راه آن بگیر و ببند و این که مامور بگذاریم و دیوار آهنی بکشیم این راهش نیست، ولی باید.
سوال: اگر بخواهم نظر حضرتعالی را بپذیرم که دست دولت نیست ...
قائم پناه: نه منظورم این است که ما هم باید کمک کنیم که اتفاق نیفتد ولی واقعیت این است که قیمتها و تفاوت قیمت بین ما و همسایه هایمان عامل اصلی این قاچاق است. بالاخره شما متر متر این کشور را که نمیتوانید مامور یا دوربین بگذارید که چه کسی از مرز شبانه و روزانه قاچاق بکند.
سوال: در صحبتهای قبلی شما دو سه بار روی حرف زدن با مردم تاکید کردید و این که ما هر کار و هر تصمیمی بخواهیم بگیریم با مردم صحبت کنیم این نکته مهمی است، بعضی از کارشناسان در فضای رسانه و فضای مجازی انتقاداتی به سبک و سیاق اطلاع رسانی دولت دارند، مثلا میگویند فلان وزیر فلان نکته را در رابطه با سوخت یک نکتهای را مطرح میکند مثلا وزارت نیرو میگوید تقصیر وزارت نفت بوده، وزار ت نفت میگوید تقصیر .. و یک تناقضهای کلامی این وسط پیش میآید و میگویند که چرا باعث میشوند با یکسری اظهارات متناقض دولت زیر ضربه برود و آن حاشیهها ایجاد شود.
قائم پناه: البته نباید این اتفاقات بیفتد، خود وزرای محترم باید هماهنگ کنند من یک نمونه به شما بگویم، این را از وزیر نیرو من شنیدم، برای این که در پیک تابستان ما دچار کمبود نشویم، بعضی قسمتها را فعلا قابل تحملتر است برای مردم مثلا ما توجیه ایشان این است که ما الان داریم نیروگاههایمان را بازتعمیر میکنیم و تعمیرات را انجام میدهیم که برای تابستان سرپا باشند یا، چون میزان آب پشت سدهای ما ناکافی است اگر الان ما بخواهیم تولید برق از سدهایمان بکنیم، آب را خالی بکنیم، برای تابستان کمبود پیش میآید، توجیحی که ایشان دارد این است که ما برق را و برقهایی که میتوانیم برای تابستان تولید بکنیم نگهداری بکنیم برای تابستان که در تابستان خاموشی کمتر باشد، امیدواریم تلاش بکنیم حداقل خاموشیها را داشته باشیم، یک ناهماهنگیهایی بین بعضی ردههای پایین هست که انشاالله تلاش میکنیم این ناهماهنگیها برطرف شود، موضوع سوخت دیگر عملا نباید دلیلی برای خاموشی باشد.
تمام تلاش ما این است که این اتفاق نیفتد، چون الان سوخت عامل خاموشی نیست، چون سوخت الان دیگر ما به اندازه ۷۵۰ میلیون متر مکعب در روز که ما دیگر گاز مصرف نمیکنیم و الان بخش خیلی کمی هم صادر میکنیم و قطعا برای نیروگاههایمان به اندازه کافی سوخت هست، منتها همه انرژی خورشیدی ما از نیروگاههایی که سوخت گاز دارند نیست بلکه بخشی آبی و بخشی راههای دیگر برای تولید برق است، اما ما باید الگوی مصرفمان را اصلاح کنیم، مصرف را کمتر کنیم اولویت، صرفهجویی است ولی اینکه بالاخره کسی که بیشتر دارد مصرف میکند باید بیشتر پرداخت کند کسی که بیشتر مصرف گاز دارد باید بیشتر هزینه گاز را بدهد و قیمت واقعیش را هم بدهد، کسی که برق بیشتر از الگو دارد مصرف میکند باید هزینه واقعیش را بدهد که یکی از اشکالاتی که در برق کمتر در سنوات گذشته سرمایهگذاری شد، چون نمیصرفد با این برق یارانه برای هیچ بخش خصوصی نمیصرفد که ما برق را بیاوریم یارانه بدهیم به مردم، الان بخش خصوصی چندین همت از دولت طلبکار است برق تولید کرده ولی ما هزینهاش را پرداخت نکردیم هزینهاش از بابت این است که ارزان فروختیم دیگر امکان پرداخت آن نیست و باید این اصلاح قیمت صورت بگیرد البته این اصلاح قیمت باید کارشناسی شده و بررسی شده و عوارض تورمی آن هم چک شود و خدای نکرده باز هم تاکید میکنم به اقشار آسیب پذیر و دهکهای ۷ به پایین صدمهای وارد نشود.
سوال: وقتی ما اطلاع رسانی کردیم خدمت حضرتعالی هستیم، بسیاری از دوستان یکی از مدافعین دولت هم هستند این نکتهای که من عرض کردم که شما خودتان در صحبتهایتان به درستی اشاره کردید که دولت باید راجع به همه مسائل با مردم صحبت کند و اطلاع رسانی کند، این اتفاقاً مورد تقاضای همه آنها بود که اگر نکته و حاشیهای در دولت ایجاد میشود ما از دولت میخواهیم که بیاید آن را با مردم در میان بگذارد تا ایجاد حاشیه نشود مثلاً گفتند برکناری معاون پارلمانی رئیس جمهور یک اقدام بسیار خوبی بود که رئیس جمهور انجام دادند تعارف را کنار گذاشتند و یک تصمیم جدی گرفتند بعد میگفتند کنار همین اخباری بود که تعدادی دیگر از اعضای دولت هم به سفرهای اروپایی رفتند چرا دولت نمیآید این را تکذیب کند که از این شایعات جلوگیری کند؟
قائم پناه: تا جایی که من اطلاع دارم آنها که دور میز دولت هستند، حداقل من همه را دیدم حضور داشتند چه در جلسه هیئت دولت و چه بعد از تعطیلات، ما در تعطیلات هم جلسه داشتیم اعضای دولت را تا جایی که بنده اطلاع دارم کسی سفر خارج نرفته البته مثلاً وزیر علوم به دعوت یونسکو رفته بود برای اولین بار بعد از سالها که سفر تفریحی نبوده الان بعضی از وزرا سفرهای کاری داشتند ولی سفر به عنوان تفریحی ما در هیئت دولت نداشتیم ولی ممکن است بعضی از مدیران ردههای بعدی بروند با پول شخصیشان ما مانع آنها نیستیم.
سوال: صرفاً بحث من روی این نیست بحثم روی اطلاع رسانی دولت یا مثلاً بحث کناره گیری آقای ظریف بعد آمدند اعلام کردند تعدادی دیگر هم از اعضای هیئت دولت همین شرایط را دارند منظورم این است که طوری اطلاع رسانی شود تا جلوی حاشیهها گرفته شود.
قائم پناه: حاشیهها که بالاخره ساخته میشود ما که نمیساختیم من توضیح بدهم حداقل خود بنده مثلاً راجع به آقای ظریف عرض کردم خود من ذینفع نیستم مثلاً به خود من هم این نسبت را میدهند در حالی که فرزند من تابعیت ندارد ولی خود این قانون فی النفسه قانون منطقی نیست کسی در خارج از کشور سالها ماموریت داشته، بچهاش آنجا متولد شده است خود آقای ظریف اینگونه است در خارج از کشور سالها آنجا بوده و فرزندش هم متولد شده تابعیت قهری گرفته این نباید مانع از ادامه همکاری شود یا عزیزان دیگری که وجود دارند بنابراین با این قانون ما محروم شدیم از به کارگیری خیلی از عزیزانی که فرزندانشان تابعیت دوگانه دارند حالا بعضیها میگویند این تابعیت را سلب کنند خوب یک آدم ۴۰ ساله ۵۰ ساله دیگر ارتباطی با پدرش ندارد چرا باید این اتفاق برایش بیفتد، ما حتی در دولت این را مصوب کردیم ببریم مجلس و اصلاح کنیم در مجلس دو فوریتش تصویب نشد که ما گفتیم حداقل قهریها را حذف کنند ولی آنچه که مشخص است این قانون به نظر من برخلاف اینکه ما از همه ظرفیتها برای به کارگیری در دولت استفاده شود حالا آقای ظریف که به هر دلیلی نتوانستیم از ایشان، از نظرات و توانمندیهایشان استفاده کنیم ایشان کناره گیری کردند، کسی گفت که امیدواریم باشد، ولی خود ایشان دیگر کناره گیری کردند و مشابه ایشان تا جایی که من اطلاع دارم وجود ندارد، امیدوار هستم که بتوانیم دولت را تا پایان با این انسجام پیدا کنیم.
سوال: وقتی شما میایید اینگونه شفاف توضیح میدهید جلوی حاشیهها گرفته میشود.
قائم پناه: میخواهم بگویم اصل قانون حقیقتش جای سوال دارد استاد دانشگاه ما ممکن است انسان برجستهای باشد رفته آنجا درس خوانده فرزند داشته فرزندش تابعیت گرفته حالا فرزندش ۴۰ سالش است حالا پدرش میخواهد بشود وزیر، میخواهد بشود معاون وزیر میخواهد بشود کارهای که یک پست حساس حساب میشود ما باید به خاطر اینکه فرزند ایشان در آمریکا تابعیت دارد از خدماتش محروم شویم، نمونه عینی آن آقای دکتر ظریف بود که به نظر من میشد این اتفاق نیفتد.
سوال: فرمودید آقای طیب نیا گزینه اصلی وزارت اقتصاد است، اما شنیدیم در خبرها که ایشان تکذیب کرده است.
قائم پناه: تناقض ندارد ما در جمعبندی که داشتیم در چند گروه، گزینه اولشان آقای طیب نیا بود با توجه به توانمندی و دانشی که دارند و تجربهای که دارند ایشان گزینه اول حداقل لیستی که من دیدم و خود من هم موافق بودم ایشان هم توانمند است و تجربه دارد پیشنهاد به رئیس جمهور داده میشود رئیس جمهور است که باید با مجلس رایزنی و تفاهم کند، اگر رئیس جمهور صلاح دیدند با این افرادی که پیشنهاد شده مطرح شود اگر با هم به توافق رسیدند به مجلس معرفی میکند ولی آنچه که مشخص است این پیشنهاد به ریاست جمهور داده شده این که آقای رئیس جمهور چه تصمیمی بگیرد با ایشان است. در بین گروههای پیشنهادی شاید نزدیک به ۱۰ یا ۱۲ نفر به رئیس جمهور پیشنهاد شده در دو لیستی که به ریاست محترم جمهور پیشنهاد شده سر لیست آن آقای طیب نیا بود امتیاز بیشتری آورده بود.
سوال: با این افراد قبلش صحبت نمیشود؟
قائم پناه: نه ما نامزد کردیم اول باید رئیس جمهور تایید کند به عنوان مثال ما به ۱۵ نفر بگوییم تو میخواهی وزیر بشوی معلوم نیست کدامشان وزیر بشود وقتی صحبت میشود که رئیس جمهور تصمیم بگیرد حالا ممکن است عزیزی که علاقمند نباشد در دولت به هر دلیلی حضور پیدا کند، زمانی که دعوت بشود به عنوان اینکه شما کاندیدا هستید میتواند آنجا بگوید بنده از همکاری با دولت معذور هستم ولی پیشنهاد این افراد بدون اطلاع خودشان بوده پیشنهاد گروهی است که میگوید، بنده ارزیابیام این است که ریاست محترم جمهور ارزیابی من این است که این شخص برای این پست مناسب است حالا دیگر تشخیص و تصویب آن بر عهده رئیس جمهور است.
سوال: مهمترین برنامه دولت در شش ماهه ابتدای ۱۴۰۴ برای کنترل رشد قیمتها و کاهش فشار تورمی چیست، آیا نظام یارانهای مبتنی بر آن دهکبندی هوشمند امکان دارد جایگزین ساز و کار فعلی شود؟
قائم پناه: در هر حال کماکان فکر میکنم برای اینکه هم کنترل قیمت شود اولاً در دولت، ستاد تنظیم بازار مرتباً تشکیل میشود برای اینکه قیمتها بالا نرود، تامین کالای اساسی بشود من همین جا عرض کنم حداقل در چند ماه آینده کماکان کالاهای اساسی مواد خوراکی با ارز ۲۸۵۰۰ تومان وارد میشود سال گذشته ۱۲ میلیارد دلار برای تامین کالاهای اساسی و دارو با ارز ۲۸۵۰۰ تومان تخصیص داده شد، ۵۸ میلیارد دلار برای تمام کالاهای دیگری که ثبت سفارش میشود تخصیص داده شد که کنترل قیمتها بشود این اتفاق بزرگی بود و انشاالله کالا برگها برای دهکهای پایین جامعه در دور بعدی دوباره تصویب خواهد شد و پرداخت خواهد شد که مردم تا حدودی اقشار آسیب پذیر بتوانند یک مقدار مواد غذایی لازم را داشته باشند و خدای نکرده فشار جدی به آنها وارد نشود، البته افزایش حقوق برای کارگران و کارکنان دولت هم داشتیم که متناسب تا حدودی حتی بالاتر از تورم در بخش کارگری ما تورم ۳۴ درصدی داشتیم افزایش حقوق ۴۳ درصدی برای کارگران و کارکنان تامین اجتماعی داشتیم.
سوال: راجع به رصد بحث ارزهایی که اختصاص پیدا میکند به کالاهای اساسی نظرشان این بود بسیاری از کارشناسان که ما بتوانیم سامانهای برای صفر تا صد رصد یعنی از زمانی که تخصیص میدهیم تا زمانی که به جامعه هدفش میخورد راه اندازی کنیم، چه قدر پیشرفت کرده؟
قائم پناه: تقریباً این اتفاق دارد میافتد با همین کالا برگهایی که ما میدهیم ساز و کاری دارد پیش بینی میشود که این اتفاق بیفتد و این کالا برگها حالا یک برنامه دیگری وجود دارد که، چون هنوز اجرایی نشده نمیخواهم بیان کنم ولی قطعاً بهترین کار این است که ما به افرادی که گروه هدف ما هستند بتوانیم مواد غذایی لازم و آنچه که مربوط به معیشت آنها است به آنها برسانیم، ساز و کار خاص خودش را میخواهد امیدوارم موفق بشویم این کار را انجام بدهیم.
سوال: روی بحث گزینشها و قوانین گزینش و مواردی که به خصوص در رابطه با معلمها و استخدامها و مواردی از این دست بود لطفاً توضیح بفرمایید.
قائم پناه: در گزینش اتفاقاتی در سال گذشته اتفاق افتاده بود که خیلی خوشایند نبود به عنوان نمونه ۶۰۰ هزار نفر برای معلم و دانشگاه فرهنگیان و کیفیت بخشی آموزشی ۶۰۰ هزار نفر ثبت نام کرده بودند برای ۹۰ هزار جایگاه، ولی ۲۵۰ هزار نفر قبولی اعلام شده بود برای ۹۰ هزار نفر جا بود یعنی ۳ برابر ظرفیت، در واقع این سه برابر ظرفیت کار اشتباهی بود ما باید ۹۰ هزار نفر اعلام میکردیم قبولی، تعدادی هم ذخیره، از آن ۹۰ هزار نفر به هر دلیلی رد شده بودند اینها از ذخیره بالا بیاید نه اینکه سه برابر وقتی ما میگوییم سه برابر میخواهم این را عرض کنم صدها هزار نفر و به نظر من میلیونها نفر از این کار ناراضی شدند وقتی که شما ۲۰۰ هزار نفر، ۱۸۰ هزار نفر را رد میکنید هر نفر به ۱۰ نفر وابسته باشد ۱۰ نفر را به نظام جمهوری اسلامی ما بدبین کردید اینها جوانها هستند، خوشبختانه بر اساس سیاستهای کلی مقام معظم رهبری ما موفق شدیم ۸۵۰۰ نفر از آنهایی که گزینش رد شده بودند برگردند در کل ادارات کشور ۱۰ هزار نفر تجدید نظر شد برگشتند و ۱۱۰۰ نفر در وزارت بهداشت سرگردان بودند پروندههایشان بلاتکلیف بود اصلاح شد خوشبختانه این روند دارد اصلاح میشود باز امیدوار هستیم این عدد ۸۵۰۰ نفر باز آنهایی که گزینش ۱۴۰۳ داشتند اصلاح شود ولی من این را تاکید کنم ما ۹۰ هزار نفر پذیرش داشتیم ما نمیتوانیم آن ۲۳۰ هزار نفر را قبول کنیم و گزینش ردیهای گزینش بیشتر مربوط به دانش و مهارتهای آموزشی است، ردی ما زیر دو درصد بوده است.
سوال: روی بحث نظارت روی انتصابها الان کمیته ویژهای در دولت وجود دارد که نظارت میکند؟
قائم پناه: دیگر انتصابات تقریباً تمام شد.
سوال: منظورم نظارتهایی که در حوزه وزارتخانهها و مجموعهها انجام میشود.
قائم پناه: این ارزیابیها دارد میشود، ادارات خاص خودش را دارد. من چند نکته را یادآوری کنم، برنامههای مفصلی راجع به ناترازی انرژی وجود دارد حتماً برق، آب و گاز ناترازی هایش باید اصلاح شود خوشبختانه با تاکید مقام محترم ریاست جمهور موضوع پزشک خانواده، موضوع سلامت، نظام ارجاع، سطحبندی در اولویت بعدی و همینطور عدالت در فضاهای آموزشی و تغییر در نظام آموزش و پرورش هم یکی از اولویتهای مهم است و توجه به زیرساختها به عنوان پیشران افزایش تولید و مشارکت در تولید به خصوص در زیر بناهایی مثل کریدورهای جنوب شمال از جمله کریدور چابهار به زاهدان، کریدور شلمچه به بصره اینها اولویتهایی است که انشالله سال آینده آنها به اتمام برسد.