مردم مازندران در ماه رمضان، آداب و رسوم زیادی دارند که در ماه مهمانی خدا اجرا می‌کنند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای مازندران، مردم مازندران در ماه رمضان، آداب و رسوم زیادی دارند که در ماه مهمانی خدا اجرا می‌کنند.
رسم‌های ماه رمضان در مازندران ریشه در فرهنگ دیرینه منطقه دارد و در کنار بسیاری از آئین‌ها، برپایی سفره‌های ساده افطار و اطعام معنوی و دستگیری از نیازمندان در این ماه پررنگ‌تر از بقیه رسوم است.
مهرورزی و نوع دوستی مردم مازندران در ماه رمضان بیش از دیگر ماه‌ها و روز‌های سال به چشم می‌آید و با برپایی آئین‌هایی نظیر گلریزان و لذت لبخند در تلاش هستند تا به یاری نیازمندان و خانواده‌های مستمند بشتابند.
علاوه بر این، با وجود توسعه شهرنشینی و فراموشی برخی سنت‌ها، همچنان می‌توان آداب و رسوم کهن نظیر سحرخوانی در سحر‌های ماه مبارک رمضان را به نظاره نشست. سحری خوانان با حرکت در کوچه پس کوچه‌های روستا، مردم را برای سحر بیدار می‌کنند.
آداب و رسوم ماه مبارک رمضان یکی از مباحث مهم فرهنگ مردم است که به واسطه قدمت خود، از قداست ویژه‌ای برخوردار است و متأسفانه در زندگی شهری و ماشینی، بسیاری از این سنت‌های زیبا به فراموشی سپرده شده و بسیاری نیز کم رنگ‌تر شده‌اند و از آنجا که این رسوم با باور‌های اعتقادی و فرهنگی آمیخته شده اهمیت فراوانی نیز دارند.
مردم استان مازندران ماه مبارک رمضان را در حالی سپری می‌کنند که روزه اولی‌ها مثل همیشه بر سر سفره افطار متبرک شمرده می‌شوند.
ماه مبارک رمضان ماه توبه، ماه محو گناهان، ماه سلام و اسلام است که مردم استان مازندران با امید به دست آوردن بازگشت به خویشتن از راه پیروزی بر طاغوت نفس، روزه‌شان را آغاز کردند.
ماه رمضان در فرهنگ عامه ایرانیان جایگاه ویژه‌ای دارد و در تمامی شهر‌های کشور ماهی مقدس به شمار می‌رود.
از جمله آداب و رسوم و اعتقادات مردم در این ماه، نذورات مختلفی است که مردم به آن توجه خاصی دارند. مردم استان مازندران برای برآورده شدن آرزو‌ها و ارتباط معنوی با خدا سه روز مانده به ماه مبارک رمضان را روزه می‌گیرند.
شیر آش، راغون دشو، شکر پلا، اوحلوا، آش ساک، کوکو، شامی سبزی، تخم مرغ و برنج و در قدیم نیز قرقناق از غذا‌های محلی مازندران بود که اعتقاد داشتند خوردن این غذا‌ها در طول روز مانع گرسنگی و ضعف می‌شود.
مازندرانی‌ها ترجیح می‌دهند افطارشان را هر قدر هم که ساده باشد، با خانواده و فامیل شریک شوند و بنابراین در خانواده‌های گسترده مازندرانی، تقریباً هر شب مهمانی افطار برپاست.
در مازندران افرادی که حاجتی داشته باشند برای برآورده شدن آن نذر ختم انعام می‌کنند و برای این کار از کسانی که در قرائت قرآن تبحر دارند دعوت می‌کنند و به هنگام خواندن قرآن مقداری نمک، چند قرص نان و چند ظرف آب در سینی بزرگی می‌گذارند و در مجلس قرار می‌دهند.
پس از خواندن سوره انعام، افراد روزه خود را با غذا‌هایی که در سینی قرار دارد باز می‌کنند و نان‌های باقی‌مانده را به عنوان تبرک در سفره نان قرار می‌دهند تا برکت پیدا کند و در ادامه صاحب مجلس سفره افطار را پهن می‌کند.
قدیم در مازندران رسم بود افرادی که فرزند پسر می‌خواستند نذر می‌کردند که در طول ماه مبارک رمضان مردم را برای خوردن سحری بیدار کنند، به این صورت که یک پیت حلبی خالی به گردن خود می‌آویختند و با چوب به آن ضربه می‌زدند تا مردم برای سحری بیدار شوند که البته این رسم‌ها هم‌اکنون از بین رفته است.
نذر حلوا از دیگر نذورات مردم این منطقه است که در شب ۱۵ ماه مبارک رمضان هم‌زمان با میلاد امام حسن مجتبی (ع) زنان به عنوان نذر قند، چای، خرما و زغال به مسجد می‌برند که این کار تا پایان ماه مبارک رمضان ادامه دارد.
همچنین در کنار این مواد حلوا، آش، زولبیا و بامیه سنتی، فرنی، آبگوشت و باقلای پخته با پلو به میان روزه‌داران می‌برند.
قدیم در ساری در زمان افطاری هر کسی که نذر داشت مجمعه‌ای از کل نذورات خود را به عنوان افطاری درست می‌کرد و به زندان شهر می‌برد.
در خصوص عزاداری مردم مازندران از شب نوزدهم تا آخر ماه رمضان می‌توان گفت که مردم استان در این شب‌ها در مدح امام علی (ع) شعر می‌گویند و مردم نذورات خود را به صورت پول داخل کشکول می‌گذارند، در آن شب خرما، شربت زعفرانی و فرنی به عنوان نذورات به روزه‌داران داده می‌شود.
کسانی که در مازندران برای نخستین بار به سن تکلیف می‌رسند و روزه می‌گیرند تا زمانی که از جانب بزرگ‌تر‌ها به عنوان روزه‌سری هدیه‌ای نگیرند، افطار نمی‌کنند.
معمولاً این هدایا شامل چادر نماز و طلاجات برای دختران، پول و انواع نقره‌جات قدیمی برای پسران است.
سحر و افطار
مازندرانی‌ها بر این اعتقادند که سحر را نمی‌خوابند، زیرا نماز نافله شب می‌خوانند و به ویژه مناجات حضرت امیر در مسجد امیر را به نام مولا یا مولا زمزمه می‌کنند.
مردم استان مازندران یا با صدای خروس و یا با سحرخوانی آواز‌خوانان خود را برای سحر آماده می‌کنند.
سحر‌خوانان با صدای بلند می‌خواندند: سحر شد بپا خیز هنگام نماز است و همسایه‌ها نیز با این آواز دیگران را برای سحری در صورت خواب بودن بیدار می‌کردند.
قرائت مناجات ابوحمزه ثمالی و خواندن یک جزء از قرآن توسط با‌سوادان از دیگر سنت‌های مردم مازندران بوده است.
ساک با کوکو، تخم مرغ و برنج و در قدیم نیز قرقناق از غذا‌های محلی مازندران بود که اعتقاد داشتند خوردن این غذا‌ها در طول روز مانع گرسنگی و ضعف می‌شود.
دعوت از اقوام و فامیل به افطاری یکی از مهم‌ترین مراسمی است که مردم مناطق مازندران به آن پایبند هستند.
وداع با ماه مبارک رمضان
این مراسم در مازندران از شب ۲۷ ماه مبارک رمضان برگزار می‌شود.
در این شب‌ها مداحان و مبلغان دینی ندای خوش الوداع با رمضان، الوداع شهر نور و القرآن را سروده و با اشعار زیبایی از سروده‌های محلی با ماه رمضان وداع می‌کنند و برای ورود به ماه شوال و بزرگ‌ترین عید اسلامی آماده می‌شوند.
در این ماه فوت کردن به قند و بستن گره به نخ هنگام خواندن دعای جوشن کبیر و دادن آن به مریض برای شفا نیز رسم است.
مردم مازندران در شب ضربت خوردن حضرت علی (ع)، خوردن شیرینی را حرام می‌دانند.