شهرستان جغتای، به عنوان قطب صنعتی و کشاورزی شمال‌غرب خراسان رضوی، با مشکلات جدی در زیرساخت‌های جاده‌ای مواجه است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز خراسان رضوی، جغتای، قطب صنعتی و کشاورزی شمال‌غرب استان، با جاده‌هایی فرسوده و خراب مواجه است. اصلی‌ترین محور ارتباطی این شهرستان بیش از ۲۰ سال است که در دست اصلاح و بهسازی است، اما در جدول اعتبارات استانی هیچ اعتباری ندارد.
محور دوم که شریان حیاتی جغتای به تهران و گرمه جاجرم از خراسان شمالی است، ۱۵ کیلومتر اول آن از جغتای تا روستای ابویسان، که ترافیک سنگینی دارد، در انتظار تعریض و بهسازی است و هیچ خبری از تخصیص بودجه نیست، با این حال اقداماتی از سوی راهداری برای کاهش تصادفات انجام شده است.
محور سوم، که جغتای را به جوین متصل می‌کند، برای چند سال در دهه ۸۰ بودجه‌ای دریافت کرد و بخشی از آن تعریض شد، اما ادامه کار به فراموشی سپرده شده و بارش باران وضعیت جاده را وخیم‌تر کرده است. محور چهارم که ۸ روستای کوهستانی غربی و کارخانه سیمان جوین را به مرکز شهرستان متصل می‌کند، به رغم وعده‌های مقامات، به شدت در فراموشی است به طوری که برخی روستاییان با خاک رس سعی در ترمیم آن کرده‌اند.
محور پنجم که مسیر ارتباطی جغتای به ریواده را از ۳۰ کیلومتر به ۱۵ کیلومتر کاهش می‌دهد و به ۵۵ کیلومتر فاصله جغتای تا بجنورد بهبود می‌بخشد، به جز ۷ کیلومتر اخیر، باقی مسیر هنوز در انتظار تخصیص اعتبار است.
هر نقطه از مسیر جغتای برغمد یادآور یک صحنه حادثه است
سپس به میدان شهرداری که ایستگاه اصلی خودروهای خطی شهرستان است، رفتم تا از وضعیت محورهای ارتباطی خصوصاً محور اصلی جغتای به سه‌راهی برغمد، از رانندگان بشنوم که قبل از من، خود رانندگان آغاز سخن را گرفتند.
من اسماعیل حطیطه، راننده خطی جغتای سبزوار، با بیش از ۱۰ سال تجربه در این مسیر، هر هفته شاهد واژگونی‌هایی در این ۳۸ کیلومتر هستم. دلیل این حوادث می‌تواند عرض کم جاده، کوهستانی بودن، پیچ‌های خطرناک و عبور و مرور کامیون‌ها و تریلرها باشد. من از خدا و مسئولین می‌خواهم که هر سال انتخابات برگزار شود تا مشکلات این مسیر حل شود، زیرا تنها در ماه‌های نزدیک به انتخابات کار بهبود وضع جاده شروع می‌شود و پس از مشخص شدن نتایج، این کار متوقف می‌شود.
بابا حسن ابوچناری، راننده کامیون با ۲۰ سال تجربه نیز بیان کرد که به دلیل تعریض ۲۰ کیلومتر از مسیر در جغتای، توجه چندانی به ۳۸ کیلومتر دیگر که از ارگ نوجو شروع می‌شود نمی‌شود. این مسیر، با عبور ۸ روستا از شهرستان جوین، مشکلات بیشتری دارد، اما راه و شهرسازی به آن اهمیت نمی‌دهد. محورهای سبزوار به اسفراین و جوین به جاجرم به عنوان مسیرهای بین‌شهری در اولویت هستند و این موضوع سبب بی‌توجهی به این مسیر روستایی شده است.
محمدزمان زمانی، با ۲۰ سال سابقه در این خط، اظهار داشت که چند سال پیش در بهترین منطقه این ۳۸ کیلومتر، دو خودرو به صورت رخ به رخ تصادف کردند و ۱۱ نفر کشته و مجروح شدند. براساس آمار ۵ سال پیش، حدود ۱۰۰ خانواده در حوادث این جاده داغدار بودند و این حوادث برای مسئولین اهمیتی نداشت.
امام جمعه جغتای خواستار اقدام جهادی برای تکمیل تعریض و رفع نقاط حادثه‌خیز شد
عدم توجه مسئولین از وزیر تا استاندار به مسیر ۵۰ کیلومتری جغتای برغمد در چندین دهه، در کنار درخواست‌های مکرر امامان جمعه برای رسیدگی به وضعیت این محور، به نتیجه نرسیده است. حجت‌الاسلام جواد تقی‌پور، امام جمعه جغتای، اعلام کرد که تعطیلی کارگاه تعریض و رفع نقاط حادثه‌خیز این مسیر برای مردم غیرقابل قبول است. وی تأکید کرد که این مسیر ۳۰ کیلومتری بیش از ۲۰ سال در حال تعریض بوده و بارها حوادث ناگواری را تجربه کرده‌ایم. او خواستار اقدام جهادی مسئولین برای تکمیل این محور که اصلی‌ترین راه ارتباطی شهرستان به مرکز استان و شهرستان‌های همجوار است، شد.
تقی‌پور همچنین انتقاداتی به راه‌آهن جمهوری اسلامی وارد کرد و گفت: باوجود مشکلات پرشمار ایستگاه‌های جوین، سنخواست و آزادوار در خراسان رضوی، لازم است اداره راه‌آهن شمال شرق مشکلات را شفاف بررسی کند. وی به عنوان نماینده مردم، بر نبود نام شهرستان در این ایستگاه‌ها، عدم توقف قطارهای مسافری، عدم تخصیص بلیط ثابت و تخریب سالن انتظار ایستگاه جوین قبل از افتتاح اشاره کرد. او امیدوار است که درخواست‌های مردم ۵۵ هزار نفری جغتای برای دسترسی بهتر به مرکز استان و کشور پاسخ داده شود.
راه‌ها محور توسعه هر شهرستان است
سید منصور موسوی، عضو سابق شورای شهر و فعال اقتصادی در حوزه کشاورزی گفت: زیرساخت‌های جغرافیایی شهرستان جغتای بسیار ضعیف است، با وجود رتبه‌های برتر در تولید محصولات کشاورزی و وجود مجتمع‌های صنعتی و معدنی مانند کارخانه سیمان جوین که روزانه چهار هزار تن سیمان تولید می‌کند. برای انتقال این محصولات به بازار، جغتای نیازمند محورهای عبوری است که قابلیت عبور کامیون‌ها را دارند.
وی افزود: برای توسعه شهرستان و افزایش تولیدات، سه راه پیش روی ماست:
۱- ایجاد صنایع تبدیلی برای محصولات کشاورزی و معدنی به منظور جلوگیری از خام‌فروشی که نیازمند دسترسی به راه‌های ایمن و مناسب است که در جغتای موجود نیست.
۲- بهبود و ارتقاء محورهای مواصلاتی، به ویژه راه‌های روستایی که باید به راه‌های بین‌شهری تبدیل شوند.
۳- با وجود سه ایستگاه راه‌آهن در شهرستان و عبور خط سراسری تهران مشهد، زیرساخت‌های حمل بار در این ایستگاه‌ها موجود نیست و مشکلات مربوط به راه‌آهن نیز ادامه‌دار است.
در ادامه گزارش پایمان به اداره راهداری وحمل ونقل جاده‌ای شهرستان باز شد و در گفت‌و‌گو با سید ابراهیم سید آبادی، رئیس این اداره عنوان داشت:
اداره راهداری و حمل و نقل جاده‌ای شهرستان جغتای با وسعت ۱۶۷۱ کیلومتر مربع، که در غربی‌ترین نقطه استان قرار دارد و هم‌مرز با خراسان شمالی و سمنان است، دارای ۳۲۴ کیلومتر راه است که شامل ۷۹ کیلومتر فرعی، ۲۴۵ کیلومتر روستایی، ۱۵۰ کیلومتر آسفالت روستایی، ۳۰ کیلومتر خاکی و ۷۰ کیلومتر راه دسترسی می‌باشد. این شهرستان در زمینه دسترسی به راه‌ها در آخرین رتبه استان و کشور قرار دارد و حتی یک متر راه بین شهری ندارد. برای بهبود وضعیت راه‌ها، اعتبار مورد نیاز برای آسفالت راه‌های روستایی حدود ۱۰۰ میلیارد تومان و برای روکش آسفالت محور‌ها حدود ۸۰ میلیارد تومان برآورد شده است.
ایمنی تردد در محورهای مواصلاتی جغتای بسیار مهم است
در گفتگو با سروان حامد بهشتی، رئیس پلیس راه جغتای جاجرم، به نکات زیر اشاره شد:
ایمنی تردد یکی از اصلی‌ترین شاخصه‌های راه بوده و بهبود زیرساخت‌ها، عرض سواره‌رو، شانه خاکی، آسفالت و تجهیزات ایمنی مانند حفاظ‌ها و علائم هدایتی می‌تواند به افزایش ایمنی و کاهش حوادث کمک کند. در این راستا، موارد زیر ضروری است:
۱- نصب علائم هشداردهنده و حفاظ در نقاط حساس مانند محور جوین به جاجرم و جغتای-اسفراین.
۲- ایجاد حفاظ و خاکریز در دهانه پل‌ها، به ویژه در محور جاجرم و نقاب.
۳- نصب تابلوهای اخطاری سرعت‌کاه در محورهای مواصلاتی.
۴- ایجاد شانه خاکی مناسب برای بازگشت رانندگان خارج‌شده از مسیر.
۵- تسطیح شانه راه و حذف اختلاف سطح بین حاشیه و سطح سواره‌رو.
۶- مسدود کردن دسترسی‌های غیرمجاز که ایمنی راه را کاهش می‌دهد.
۷- روشنایی در تقاطع‌ها، به‌ویژه تقاطع‌های روستایی با مسیرهای اصلی.
۸- نصب دوربین‌های کنترل سرعت در مکان‌های پرخطر.
۹- ایجاد خطوط لرزاننده در حاشیه راه برای جلوگیری از خواب‌آلودگی.
۱۰- ایجاد مسیرهای خاکی مناسب در حاشیه راه اصلی برای تردد وسایل کشاورزی، به ویژه در فصل‌های کاشت و برداشت.
وی افزود: در نهایت، سرمایه‌گذاری بیشتر در بهبود زیرساخت‌های راه، به کاهش حوادث و افزایش تمایل رانندگان برای استفاده از مسیرهای شهرستان منجر خواهد شد.
از اقدامات مدیران راهداری در حوزه راه شهرستان جغتای رضایت ندارم
برای پیگیری این موضوع به نماینده عالی دولت در شهرستان مراجعه کردم و در پاسخ به سوالاتم، ابوالقاسم ابراهیمی، فرماندار جغتای، اعلام کرد که در طول سه سال خدمت، با پیگیری‌های متعدد و سفرهای مکرر به تهران و مشهد، وعده‌های زیادی دریافت کرده‌ایم، اما مشکلات راه‌ها همچنان پابرجاست. همچنین، در سفر استاندار، حادثه‌ای برای خودرو حامل مدیر کل دفتر فنی استانداری رخ داد که زنگ خطری برای وضعیت راه‌ها بود، اما پس از آن، هیچ اقدامی از سوی مدیر کل راهداری انجام نشد.
مردم روستاهای اله‌آباد و کهنه بعد از سال‌ها پیگیری، به‌طور خودجوش اقدام به پرکردن چاله‌های جاده کردند، اما باز هم توجهی به خواسته‌های آن‌ها نشد. فرماندار جغتای افزود که مبالغ تخصیص‌یافته برای تعدیل و تاخیر در محور جغتای برغمد بسیار زیاد و ناظر بر مشکلات اجرایی است. همچنین، عدم نظارت بر پیمانکاران و روند کار باعث شده که پروژه‌ها بطور ناقص باقی بمانند، مانند ۷۰۰ متر در سه‌راهی دستوران و ۱۸۰۰ متر در مسیر دستوران به منیدر، که در زمان بارش‌ها، تمام ادارات عضو ستاد بحران در آن نقاط جمع می‌شوند.
سخن آخر:
در تحقیق برای تهیه این گزارش درباره محورهای شهرستان، به نکته زیر رسیدم:
ضرورت تخصیص اعتبار ویژه ملی برای محور جغتای برغمد که در حوزه سیاسی شهرستان جوین قرار دارد. این محور به عنوان یک راه درجه یک روستایی شناخته می‌شود و منابع راهداری شهرستان به محورهای اصلی مانند سبزوار اسفراین و جوین جغتای (از حکم آباد تا سه‌راهی انداده) اختصاص یافته است. اصلاح و توجه به این مسیرها برای بهره‌مندی مرکز شهرستان (شهر نقاب) و روستاهای فراوانی که در این مسیرها قرار دارند، نیازمند توجه بیشتر مسئولین است. عبور این راه از مرکز شهرستان و روستاها در حالی که تاکنون حوادث رانندگی متعددی را شاهد بوده‌ایم، ایجاب می‌کند تا مدیران ارشد راهداری در وزارت و شهرستان اقدامات لازم برای ارتقاء راه روستایی به بین‌شهری را انجام دهند. این امر می‌تواند ضمن کاهش حوادث، ایمنی مسیر زائران امام رضا (ع) که از شهرهای خراسان شمالی به مشهد مقدس می‌روند، افزایش دهد.
خبرنگار: محمدرضا حنیف پور
سردبیر: محسن هدایتی فر