وزیر امور اقتصادی و دارایی، افزایش تولید را بزرگترین محور کاری وزارت اقتصاد بیان و تاکید کرد: باید کیک اقتصاد را بزرگ کنیم.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، آقای عبدالناصر همتی با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری دوشنبه شب شبکه خبر، اولویتها و برنامههای وزارت امور اقتصادی و دارایی را تشریح کرد و به پرسشها در این باره پاسخ داد. متن کامل این برنامه به شرح زیر است:
سوال: آقای همتی از سفر به تاجیکستان چه تحفهای برای جمهوری اسلامی آوردید؟
همتی: همان طور که میدانید آقای رئیس جمهور دیدگاه شان این است که ما در شرایطی که به سفرهای منطقهای جزو راهبرد سیاستهای خارجی ما پیوند دادن اقتصادمان با کشورهای منطقه، کارهایی که تا حالا کردیم در همان جهت بوده است، اخیرا مصر برای اجلاس «دی هشت» رفتیم گفتوگوهای خوبی داشتیم با رئیس جمهور محترم مصر و وزرای اقتصادی شان آن جا هم بنا گذاشتیم که گسترش دهیم روابط اقتصادی مان را، اخیرا که تاجیکستان خیلی خوب بود و پتانسیل بالایی دارد و فقط ظرف همین سفر نزدیک ۳۸۰ میلیون دلار تجارت مان با تاجیکستان رسیده است و این احساس وجود دارد که میتوانیم این مجموعه فعالیتها و تجارت مان را به خصوص سرمایه گذاری مان را با این کشور افزایش دهیم. پیمانکاران ما خدمات فنی مهندسی را در دستور کار دارند آن جا فعال هستند و پتانسیل بالایی است و رئیس جمهور تاجیکستان دیدگاهش این است که روابطش را با ایران گسترش دهد با حذف روادید بین دو کشور بنای مان است که رفت و آمد مردم بیشتر شود و این به خاطر زبان و فرهنگ مشترکی که با هم داریم میتوانیم به این فعالیتهای اقتصادی تعمیق دهیم.
سوال: هدف گذاری تان چقدر است؟
همتی: در دولت قبل، نیم میلیارد دلار شده بود ولی به نظرم با این روندی که دارد میرود خیلی زود میتوانیم به یک میلیارد دلار هم برسیم.
سوال: تا چه سالی؟
همتی: تا چهار سال آینده.
سوال: زمینههای همکاری را بفرمایید.
همتی: سرمایه گذاری وزیر اقتصادش از من خواست که گفت شما در زمینه صادرات مصالح ساختمانی و هر گونه چیزی که به ساخت مربوط است، شیرآلات و بقیه چیزها نیاز به تکنولوژی ایران دارند و آماده پذیرش هستند. من با فعالان اقتصادی جلساتی در آن جا داشتیم خیلی علاقهمند بودند که گسترش دهند این روابط را و اخیرا هم دو ماه پیش من در ازبکستان بودم عین همین مشابه در زمینههای فراوانی برای مشارکت داریم، کشوری مثل تاجیکستان ببینیم که بتوانیم به یک میلیارد دلار برسانیم جمع کشورها را حساب کنیم حجم بالایی از تجارت میرسیم، الان روند تجارت کشور خوب است، فکر میکنم با روندی هم با روسیه وارد شدیم آن هم میتواند این را توسعه بیشتری دهد.
سوال: اقتصاد روسیه قابل مقایسه با تاجیکستان نیست به لحاظ اهمیت و وسعت و عمقی که دارد، ورود به آن هم سختتر است طبعا، توافقاتی آیا شده است باروسیه؟
همتی: اولا آن توافق جامعی که بلند مدت که با روسیه داشتیم به نظر من یک پایه و اساس حقوقی میگذارد برای روابط اقتصادی، تجاری و سرمایه گذاری. در زمینههای سیاسی، امنیتی و فرهنگی همه است، چند ماده تاکید میکند به سرمایه گذاری مشترک و سرمایه گذاری در کشورهای همدیگر، روابط بانکی، مبادلات موسسات.
سوال: کمی هم شده است؟
همتی: نه کمی نیست، همه ایجابی است، بستر حقوقی فراهم شده است که بعدا توافقاتی با هم کنیم، پلتفرم همکاریهای اقتصادی، سیاسی همه نوع همکاریها را دارد ایجاد میکند. بخش اقتصادی آن جور است که منتشر شده است و همه مردم هم دیدند و میگوید که آمادگی این کارها را داریم و کمیسیون دائمی برای فعالیتهای اقتصادی پیش بینی شده است و در این جلسه راجع به آقای پوتین به توافق رسیدیم، قبلا یک خط اعتباری ۵ میلیارد دلاری به ایران داده بودند و ما حالا به دلایلی بخشی برمی گردد به طرف مقابل و بخشی هم برمی گردد به خودمان پیگیریهای که در داخل باید میشده است، جدی نبوده است، نتوانستیم از این ۵ میلیارد دلار استفاده کنیم. مجددا این ۵ میلیارد دلار همچنان برقرار است و یک پروژه رشت - آستارا، ریل رشت - آستارا، یک پروژه نیروگاه سیریک، یکی هم پروژه نیروگاه هستهای فاز دو سه نیروگاه هستهای بوشهر است. اینها مواردی است که از این خط اعتباری قرار شد صحبت کنیم که استفاده کنیم و دوباره پیگیری جدی شد که رشت و آستارا جزو اولویت ماست، در چهارچوب کریدور شمال جنوب.
سوال: آقای پوتین تاکید دارند و ایران هم برای او اهمیت است و خیلی سال است که گذشته است.
همتی: اتفاقا گله آقای پوتین هم این بود که چند سال است یکی دو سال راجع به آن صحبت کردیم، تملک خیلی کند پیش میرود.
سوال: چرا سرمایه گذاری مستقیم نمیکنند؟
همتی: این جزو خط اعتباری است و خودمان به صورت خط اعتباری خواستیم و به نظرمن یک بخش تملک زمین هاست که به طرف ایرانی برمی گردد که آقای رئیس جمهور دستور دادند که این قضیه انجام شود. پیشنهاد دادیم که باقی ۵ میلیارد باز هم میماند که پروژههای مختلف دیگری هم مطرح شد که باقی ۵ میلیارد دلار انجام دهیم. سرمایه گذاریهایی هم در نفت و ۵ میدان نفتی در غرب و جنوب دارند شروع به کار کردند و الان یک مقدار سرعت بیشتری گرفته است و کارهای بانکی که در بانک مرکزی با مجموعه روسیه کردند با بانک مرکزی روسیه در مورد تاسیس دفتر بانک «و ت ب» در ایران، تاسیس میربزینس ما در ایران بحثهایی است که به توافق رسیدند. بحث مبادله و استفاده از.
سوال: خودپردازها؟
همتی: خودپردازها بخش کمی است که انجام میشود ولی پیامرسانی که بتوانیم استفاده کنیم برای حواله، این را هم به صورت مجزا دیگر نهایی شده و استفاده میکنند و به جای سوییفت از آن استفاده میشود. همه کارها در سیستم بانکی بسترسازی خوبی شده است و جلسهای که خدمت رئیس جمهور با فعالان اقتصادی روسیه داشتند خیلی علاقهمند برای سرمایه گذاری و کار تجاری با ایران داشتند، در آینده این روابط حتما منجر به تحولات خوبی در روابط اقتصادی بین ایران و روسیه شده است.
سوال: هدف گذاری تجاری چقدر است؟
همتی: حجم تجارت ما نزدیک ۴ میلیارد دلار است و نکتهای که مطرح شد و قبول داشتند آقای پوتین صادرات آنها با ما تقریبا سه برابر صادرات ماست، سه به یک است، تاکید مان این است که این به توازن برسد و قبول دارند. بیشتر واردات ما کالاهای اساسی است مثل گندم و بقیه، که امیدواریم صادرات را افزایش دهیم. تعداد کالاهای زیادی در قالب همکاری اقتصادی اوراسیا، روسیه و ما با چهار کشور دیگر از شمال ما، اینها را ما الان دیگر به طور جدی به عنوان پذیرفته شدیم و تعرفههای تقریبا ترجیحی است و خیلی کمک به رابطه ما با اوراسیا میکند و روابط تجاری مان به شدت افزایش یافته است و اوراسیا در رابطه اقتصادی مان با کشورهای منطقه در نظر بگیریم یک تحول مهمی در این جا اتفاق خواهد افتاد. روند هم نشان میدهد که رشدش خیلی خوب است.
سوال: این شامل تحریمهای آمریکا نمیشود و یک بازار بزرگی است؟
همتی: نه. نمیشود از نظر مبادلاتی طوری است که از طریق پیامرسانی هم خودمان استفاده میکنیم و از طریق مبادلات داخلی خودمان روبل انجام میدهیم.
سوال: از لحاظ تراز تجاری امسال هم منفی است و ده ماهه منفی هشت میلیارد دلار است؟ میروید و میآیید و ما میخواهیم روی تراز تجاری مان بشیند.
همتی: خبرخوب بدهم تراز تجاری خیلی خوب شده است و در ده ماهه تراز منفی مان ۱۴ میلیارد دلار بود که منفی بود در واردات مان یک و نیم میلیارد دلار واردات طلا بود سال گذشته ولی امسال در این ده ماه درست است هشت میلیارد منفی است تراز تجاری ولی شش و نیم دلارش طلا وارد کردیم، بخشی بانک مرکزی وارد کرده است بخش عمده اش، یعنی ما در واقع ذخایر استراتژیک طلای مان را افزایش میدهیم.
سوال: اگر قیمت طلا آمد پایین چکار میکنید؟
همتی: نمیآید پایین، شما اگر کالا میآوردید باید مصرف میکردید و طلا و دلار هم همین است و بنابراین اگر این را از واردات کم کنیم، تراز منفی تجاری ده ماهه مان شده است یک و نیم میلیارد دلار. خیلی نسبت به دو ماه آینده خوشبین هستیم و صادرات خیلی خوب شده است و امروز از رئیس بورس پرسیدم که گفت تقاضای خیلی خوبی برای خرید سیمان و اینها است برای صادرات، انگیزهها برای صادرات افزایش پیدا کرده است و خبر خوبی است و در این شرایطی که فشارها به ما زیاد میکنند، نشان میدهد که اقتصاد ما به سرعت دارد روند مثبت خودش را طی میکند.
سوال: یک روی دیگر هم دارد که به هر حال مصالح ساختمانی صادرات میشود، آن هم رکورد بخش داخلی است؟
همتی: وقتی کارخانه سیمان تولیدش را میتواند صادر میکند و اگر نداشته باشد که نمیتواند صادر کند، رکورد در صورتی است که شما سه فصل یا دو فصل رشد منفی داشته باشد.
سوال: بخش مسکن هم عرض کردم.
همتی: بخش مسکن رشدش آن جور باید و شاید مثبت نیست که امیدواریم رونق به مسکن برگردد.
سوال: آقای همتی از وقتی وزارت اقتصاد رفتید که این سوال مطرح است که برنامه شما چیست و چه چشم اندازی برای اقتصاد ایران ترسیم میکنید و راهبرد برای افزایش رقابت پذیری، به لحاظ شفافیت محیط اقتصادی و بهبود فضای کسب و کار که مورد تاکید مقام معظم رهبری است، چیست؟
همتی: بزرگترین محور کار ما تولید است، باید کیک اقتصاد را بزرگ کنیم و برای این ماموریت اصلی وزارت اقتصاد همین است، برای این که تولید را کیکش را بزرگ کنید و در کنارش صادرات را افزایش دهید، لازمه اش این است که شما اولا محیط کسب و کار را فراهم کنید و دوما اقتصاد را رقابتی کنید، سوما از انحصار دوری بجویید و از قیمت گذاری دستوری دوری بجویید، از اقتصاد دستور دوری بجویید.
سوال: اینها را میدانم ولی برنامه شما چیست؟
همتی: اینها جزو راهبردهای کسی است که میخواهد به اقتصاد توجه کند و همه دستور کارست و راجع به این که سازمان خصوصی سازی باید توانمند بسازد بخش خصوصی و مهمترین ماموریت علاوه بر خصوصی سازی باید این باشد. خصوصی سازی کردیم در سالهای گذشته کلا اختلاف نظر است بین دیوان محاسبات بین هشت تا یازده درصد خصوصی واقعی شده است و بقیه به توانمندسازی و فعال سازی بخش خصوصی میدان دهیم و دولت آرام آرام بیاید از آن بیرون و از همه جاهایی که دولت وجود دارد باید بیرون بیاید و این استراتژیک اصلی مان این است و مشارکت مردم و مشارکت مردم در بخش خصوصی را چگونه میتوان افزایش دهیم و معتقد هستم که در این مدت مطالعهای که با همکاران داشتیم باید شرکت پروژهها را راه بیاندازیم و هدلینگ و شرکت پروژه به سمت این که از بازار سرمایه تامین کنیم و برای هر استانی دو شرکت پروژه تهیه کنیم و مردم را سهامدار کنیم و در قانون جدید تامین مالی مجوز میدهیم که بانکها میتوانند به عنوان تضمین کننده نقد شوندگی وارد شوند و این مجوزها را داریم و میتوانیم پروژههای خوبی یکی دو تا در صدد ورود به بورس هستند که مجوز بگیرند که هم تولید و مشارکت مردم در اقتصاد بالا میرود و هم بازار سرمایه عمق بیشتری پیدا میکند.
سوال: در ذهن من مواردی میآید این شرکتهای تعاونی سهام عدالت تقریبا با این منظور ولی به چه وضعی افتاده است و حتی نمادها بسته شده است و کلا دیگر مشکلاتش.
همتی: هیچ ربطی بهم ندارد و شما داشتید خصوصی سازی میکردید که در خصوصی سازی به مردم.
سوال: این سایه به صندوق استانی میاندازد، صندوق و تامین مالی از بازار سرمایه با چه نرخی، در تامین مالی.
همتی: تامین مالی نمیخواهیم اوراق بفروشیم بلکه مردم را میخواهیم سهامدار کنیم و مردم مشارکت کنند، نمیخواهیم که مردم اوراق بخرند، میخواهیم سهام بخرند و در شرکتها سهامدار شوند مردم و شرکت پروژه همین است.
سوال: هر دو تا مدل هست دیگر؟
همتی: بیشتر نظرمان این است که مردمی سازی یعنی این، یعنی مردم در این شرکتها باید حضور داشته باشند.
سوال: تامین مالی از بازار سرمایه نرخهایی الان به گوش من میرسد نرخ مثل ۴۵ درصد و اینها که کدام تولید؟
همتی: باید اصلاح شود و در بانک مرکزی و سیاستهای پولی باید نرخها پایین بیاید و اتفاق خواهد افتاد.
سوال: بحث بورس پیش آمد، خیلی هم طرفدار دارد در فعالان بورسی، یک مقدار با آنها مشورت میکردم که خیلی مهم است که آینده شرکتهای بورسی که به هر شکل نمایی ازصنعت و تولید ایران است، قابل پیش بینی باشد، همان نرخ خوراک پالایشگاهها، پتروشیمیها و از این دست، مثلا نرخهای ارز، اینها همه اثر میگذارد. برای این میتوانید یک چشم اندازی روشنی برای فعالان بورس ترسیم کنید؟
همتی: بعضی از دوستان دو روز بازار قرمز میشود نگران میشوند، نگرانی ندارد، این جزو طبیعت بازار بورس است، بازار بورس که نمیتواند هر روز سبز باشد، بعضی روزها تنفس میکند و استراحت میکند و به قول تکنیکالها به یک سقفی میخورد و برمی گردد و دوباره به این مسیر میرود ولی روند بورس خیلی خوب است و ما هر کمکی که لازم باشد به بورس میکنیم. حمایت جدی از بورس خواهم داشت حمایت من پایدار است شعار هم نمیدهم و فعالان بورسی مطمئن باشند که ما در کنارشان هستیم، از شهریور تا الان ۳۵ درصد رشد داشته البته بعضی سهامها بیشتر و بعضی کمتر، صندوقهای سهامی تازه خیلی بیشتر از این رشد داشته بنابراین سیاست ما همین است. من نمیخواهم قول خاصی بدهم ولی مطمئنا ما پشتیبانی میکنیم اصلا سیاست دولت همین است و خیلی از مسائل را بورس حل میکند منظورم این نیست که ما میخواهیم تامین مالی مان را ببریم از روی بورس انجام بدهیم من میگویم وقتی بورس عمیق شود اقتصاد کشور شاداب میشود و رونق پیدا میکند ما نمیتوانیم تولید و رشد اقتصادی بالا داشته باشیم بدون اینکه بورس ما شادابی نداشته باشد بنابراین ما به عنوان وزیر اقتصاد این تاکید را مجدد میکنم که ما مراقبت جدی داریم اجازه نمیدهیم با قیمت گذاریهای دستوری اجازه نمیدهیم با روندهایی که اخلال ایجاد کند در مجموعه بورس تحرکات جدید داشته باشد این تحرکات وجود نخواهد داشت تا آنجایی هم که بتوانیم کمک میکنیم من امیدوارم محل خوبی باشد برای کسانی که میخواهند سرمایهگذاری کنند و بخواهند بخشی از فعالیت اقتصادیشان را در این زمینه انجام دهند.
با کارهایی که دوستان دارند میکنند ورود شرکتهای نوآور همان استارت آپها الان خیلی تقاضا برای ورود به بورس است شرکتهای مختلف وارد میشوند اخیراً شنیدم صندوقهای تکمیلی بازنشستگی دارند از بورس مجوز میگیرند یعنی بورس محلی برای سرمایهگذاری است برای دولت و مهم است و مطمئناً پیش بینی پذیر کردن اقتصاد با ایجاد ثبات نسبی بورس این گونه است، ممکن است یک روز ۳ درصد بیاید پایین، سه روز پشت هم ۳ درصد بیاید پایین ولی روندش برای ما مهم است این روند روندی است که تا حالا خوب بوده و قولهایی که تا الان دادیم را انجام دادیم من خودم خوشبین هستم امیدوارم که اقتصاد ما این روند مثبت را جلو برود من نسبت به آینده اقتصادمان خوشبین هستم و فکر میکنم بحثهایی هم که این حواشی میشود که حالا چه میشود فردا چه میشود، ما برنامهریزی داریم که ان شالله بتوانیم ناترازیها را به تدریج کاهش دهیم و اقتصاد را در آن ریل اصلی خودش جلو ببریم.
سوال: فرمودید قیمتگذاریهای دستوری را قبلاً هم گفته بودید که مخالف هستید من شنیدم که در دولت دارد اتفاقاتی میافتد که ستاد تنظیم بازار مجدد بیاید وسط قیمتگذاریها را احیا کند، بحثهای بگیر و ببندهای قیمتی، شنیدههای من این را میگوید.
همتی: نه. اینگونه نیست، قانون برنامه گفته جاهایی که انحصار وجود دارد باید قیمت گذاری شود یا یارانه میگیرند منظور این است اصلاً جای دیگری نیست و ستاد تنظیم بازار الان تصمیم نمیگیرد بیشتر جلسه مشورتی است مشورت میکنند چه کار کنند چگونه عمل کنند اصلاً مصوبه جلوگیری یا سرکوب ندارد ولی خوب واقعیتی است اگر شما به کالایی یارانه میدهید مثلاً ۲۸۵۰۰ الان ارز ترجیحی میدهید باید قیمتش را کنترل کنید.
سوال: یعنی فقط در همین حدودها است، فراتر از این ما بحث ورود ستاد تنظیم بازار را نخواهیم داشت؟
همتی: نه. بحثش به این صورت نیست، بالاخره کشور نیاز دارد در بعضی جاها یک نکته بگویم شما همیشه میگویید رقابت، ما رقابت را قبول داریم، قیمت گذاری دستوری را قبول نداریم ولی شکست بازار را قبول داریم بالاخره مقاطعی پیش میآید که شکست بازار را دولت باید دخالت کند اجازه ندهد که این اتفاق بیفتد و الا اصلاح بازار وظیفه دولت است، نظارت و کنترل دولت است ولی اینکه از این استنباط کنیم که قیمت گذاری دستوری میخواهیم کنیم، نه، به نظر من این روند با توجه به دیدگاهی که آقای رئیس جمهور و دولت دارند به نظر من به تدریج همه در کشور خواهند دید که ما به این مسیر ورود نمیکنیم.
سوال: بحث رشد بورس که شما هم اشاره کردید ۳۵ درصد از شهریور، چقدر از آن مربوط میشود به این افزایش نرخ ارزی که ما در سامانه نیما داشتیم، الان در سامانه جدید یک افزایش قابل توجهی نرخ ارز داشته است؟
همتی: بخشی از آن میتواند در ارتباط با آن باشد بالاخره نرخ ارز آن چیزی که ما برداشت داریم یعنی آن آیندهای که فعالان اقتصادی میبینند اثر میگذارد ما نمیتوانیم منکر آن باشیم وقتی شما میگویید من نمیخواهم قیمت گذاری دستوری کنم و همین هم خودش یک سیگنال است که نمیخواهید قیمت گذاری دستوری کنید این میرود در بقیه زمینهها هم به مردم و فعالان اقتصادی استنباط میدهد بنابراین شما حتی در بازار بورس دقت کنید حتی شرکتهایی که صادرات محور نیستند هم رشد کردند پس ربطی فقط به آن ندارد بنابراین همه احساس میکنند که مسئولان و دولت نسبت به بورس و نسبت به فعالیت بازار سرمایه صداقت دارد حرفی که میزند انجام میدهد، ما تلاش میکنیم این اتفاق بیفتد البته ممکن است بخشی از آن هم ناشی از آن بوده باشد و اگر هم آن بوده باشد هم اشکال ندارد، چون بالاخره به قیمت ذاتی خودش دارد کالاهایشان را میفروشند و ارز را تامین میکنند.
سوال: ان شاالله که ناترازیهای به خصوص انرژی را ما بتوانیم برطرف کنیم که شرکتهای بورسی آسیب نبینند نه تنها بورسی، کل اقتصاد کشور.
همتی: دنبال آن هستیم ناترازی چیزی است که یک روزه به وجود نیامده سالها طول کشیده
سوال: برویم سراغ مالیاتها، من دیدم ظاهرا برای عملکرد ۹ ماهه یا ۱۰ ماهه یک عدم تحقق ۱۱ تا ۱۲ درصدی داریم که احتمالاً تا آخر سال جبران شود، شما تکمیل کنید.
همتی: این عدم تحقق بیشتر برمیگردد آن سه چهار ماهه اول سال است طبیعی هم است شرایطی به وجود آمد بعد از اتفاقی که برای شهید رئیسی و همراهانشان به وجود آمد دو سه ماهی حالت بلاتکلیفی در کشور حاکم شد آن موقع درآمدهای مالیاتی ما افت کرد ما خیلی سریع بعد از شروع دولت برای جبران آن شروع کردیم و این جبران را همکاران من در سازمان امور مالیاتی به طور جدی پیگیری میکنند قولی هم به دولت دادیم که تا جایی که بتوانیم برسانیم به ۹۵ تا ۹۶ درصد تحقق را، آن چیزی که لایحه دولت بوده هزار و ۱۲۰ همت بوده ولی آن چیزی که بعداً مجلس تصویب کرد هزار و ۲۲۰ همت بود یعنی صد همت هم مجلس به لایحه دولت برای ۱۴۰۳ اضافه کرد، بنابراین تلاش ما این است که مطمئناً از آن لایحه که رد میشویم یعنی از آن لایحه که داده بودیم ۱۱۲۰ از آن رد میشویم و تلاشمان این است که بتوانیم خودمان را به هدفی که در بودجه آمده برسانیم. همکاران ما به شدت مشغول هستند و امروز که آمار گرفتم تقریباً ۹۱ درصد تحقق داشته نسبت به بودجه ۱۰ ماهه ۹۱ درصد، این خوب است ماه قبل کمتر بود همینطور دارد افزایش پیدا میکند و فکر میکنم بهمن و اسفند به یک رقم قابل توجهی برسد نگرانی من خیلی از بابت تحقق درآمدهای مالیاتی ندارم آن قدر کسری نخواهیم داشت اگر خیلی باشد در حد ۴۰ تا۵۰ باشد.
سوال: یکی از ستون فقرات برنامه هفتم، رشد ۸ درصد است، رشد ۸ درصد که همان بزرگ شدن کیک مورد نظر شما هم است در آن مسئله اشتغال، سرمایهگذاری، محیط کسب و کار، تجارت خارجی همه چیز در این رشد ۸ درصد وجود دارد، آقای دکتر همتی این رشد ۸ درصد را در برنامه هفتم محقق میکند؟
همتی: قبل از سوال شما، چون راجع به مالیات سوال کردید و اینکه شما بستید من فکر کردم هنوز ادامه دارد دو نکته را بگویم و بعد جواب سوال شما را بدهم، اولاً یک کار خیلی مهمی که همکاران ما شروع کردند سیستمی کردن اخذ مالیات است و باور نمیکنید الان ۵ درصد مالیات ما یعنی ابرازیها را به صورت مراجعه و ممیزی انجام میدهند البته مفهومش این نیست که کار ممیزین ما کم شده است ممیزین ما در مسیر دیگری دارند فعالیت میکنند، هوشمند کردن، نظارت، کنترل و فرارهای مالیاتی را پیگیری میکنند. من دو سه آمار میدهم اینها خیلی خوب است ما در همین ۱۰ ماه ۱۳۰ همت عوارض توزیعی به وزارت کشور و شهرداریها داشتیم مثلاً ۳۶ همت به حوزه سلامت از مالیات ارزش افزوده پرداخت کردیم، در همین ۱۰ ماه ۲۲ همت استرداد مالیات صادر کنندهها را داشتیم کارهای مهمی انجام دادیم یکی از کارهای مهم و خوب این است که ما آمدیم مالیات دهندهها را به پروژهها وصل کردیم یعنی خودشان میتوانند انتخاب کنند مالیاتشان کجا خرج شود ۳۵۰ هزار تا از مودیان مالیاتی ما انتخاب کردند ۲ هزار پروژه آبرسانی، مدرسه، بیمارستان، خانه بهداشت همه اینها را دست گذاشتند و گفتند ما میخواهیم در این زمینه سرمایهگذاری کنیم و این یک اتفاق خیلی مهم در سازمان مالیاتی برای مردمیسازی و هدفمند کردن مالیاتها است.
تمام تلاش همکاران ما این است که اولا سیستمی شود الان تقریباً شخصیتهای حقوقی ۷۰ درصد آن سیستمی است، ۸۰ درصد اصناف سیستمی است و بقیه تقریباً ۱۰۰ درصدش اگر اشتباه نکنم اظهارنامههای اجاره واحدهای مسکونی و بقیه ۱۰۰ درصدش به صورت اظهارنامه و سیستمی است.
سوال: الحمدلله در وصول خوب پیشرفت کردید.
همتی: نه. اتفاقاً خیلی از آنها خوداظهاری شده یعنی باورتان نمیشود همکاران ما به این نتیجه رسیدند به جای اینکه هی بگویند، میگویند مالیات شما اینقدر است قبول دارید یا نه میگویند بله قبول داریم، پس ما به عنوان درآمد پایدار بر بودجه روی مالیات تاکید داریم، برنامه هفتم هم تاکید دارد و وزارت اقتصاد هم سعی کرده این مهمترین بخش درآمدی کشور را تحقق ببخشد و رشد ۴۷ درصدی هم در شرایط فعلی کشور به نظرم رشد قابل توجه و خوبی بوده، اما راجع به رشد من توضیح دادم خدمت شما، بالاخره ما هر اقدامی که بتوانیم انجام دهیم و رشد ۸ درصد را تحقق ببخشیم باید در موردش وارد شویم یکی بحث بهرهوری هست که دو و هشت دهم درصد از این ۸ درصد برای بهرهوری است ما واقعا کشور را بهرهور اداره نمیکنیم باید ببینیم در چه زمینههایی ما میتوانیم بهرهوری را افزایش بدهیم یکی این است که ما کم کم از دولت خارج شویم اقتصاد را به بخش خصوصی بدهیم بخش خصوصی خودش بهرهوریاش بالا میرود یعنی وقتی مدیریت خصوصی بیاید، مدیریتی بیاید که بهینه کردن هزینهها را انجام بدهد عملاً اقتصاد را بهرهور میکند.
سوال: برای همین شما برنامه مشخصی تدوین کردید در وزارت اقتصاد که از این ۲ و ۸ دهم درصد که باید از طریق بهرهوری محقق شود باید چه کارهایی انجام شود؟
همتی: بحثهایی که در ارتباط با افزایش بهرهوری داریم یکی بحث آموزش است توجه زیاد به آموزش، بحث استفاده از تکنولوژیهای جدید، توجه به استارت آپها، چون بهرهوریشان خیلی بالا است، توجه به تولیدهای دانش بنیان الان یکی از کارهایی که در بانکهای ما دارند میکنند توجه به تولیدکنندههای دانش بنیان است و تاکیدات مقام معظم رهبری هم روی همین است و ما هم واقعا وقت و انرژی مان را گذاشتیم، فضای کسب و کار و این که ما راحت مجوز بدهیم مردم بتوانند مجوز کسب و کار بگیرند.
سوال: البته ایشان اخیرا گلایههایی از فضای کسب و کار داشتند.
همتی: همیشه دارند، ما هم الان داریم واقعیتش این است که کسب و کار ما، ما فقط هفته گذشته یک دفعه ۱۷ هزار مجوز خودکار صادر کردیم یعنی هر چی منتظر شدیم دستگاهها مجوز صادر کنند، نکردند، مهلتشان تمام شد بهانههای مختلف و ما مجبور شدیم مجوز صادر کنیم بنابراین وزارت اقتصاد به طور جدی برای بهتر کردن فضای کسب و کار ورود میکند برای این که بتواند بهره وری را در کشور افزایش دهد، دوم رشد اقتصادی، رشد اقتصادی آن ۵ درصدی که میماند باید سرمایه گذاری کنیم یکی این که اولا ما باید مولدسازی را به طور جدی پیگیری کنیم ما فقط دو هفته پیش اولین رقم مولدسازی بالای ۳۵ همتی را تحقق بخشیدیم در اصفهان که ان شاالله صرف انتقال آب شرب شهر اصفهان خواهد شد این خیلی مهم است ما کلا برای امسال بیش از چهل همت پیش بینی شد برای مولد سازی فقط در یک فقره اش ۳۵ همت شد مولد سازی به نظر من بسیار بکر است و میشود از آن بسیار پول درآورد یعنی جابجایی کنی با یک ارزش افزوده که ایجاد میکنیم بتوانیم در پروژههای کشور بکار بگیریم.
سوال: دولت باید انجام دهد که معمولا ارقامی که در بودجه میآید میبینیم که تحقق پیدا نمیکند.
همتی: بله. ولی امسالش در حال تحقق است الان تا پایان سال احتمال خیلی زیاد بودجه را تحقق میدهیم.
سوال: من میگویم ۸ درصد تامین مالی اش چه ساز و کاری دارد؟
همتی: یک موقع است که شما میگویید این تامین کننده بانک باشد، ما یک محدودیتهایی داریم یک حداکثری میتوانیم یک بخشی از بازار سرمایه است که من گفتم آن شرکت پروژهها را میخواهیم راه بیندازیم که خود آنها حتما رشد ایجاد میکند، مهمترین رشد رکن از طریق بازار سرمایه همان شرکتهای جدیدی است که ما خواهیم داشت، عرضه اولیههای جدیدی که داریم انجام میدهیم همه تاثیر خواهد داشت من نمیگویم حتما همین امسال رشد ۸ درصدی که اتفاق نمیافتد.
سوال: در بودجه سال آینده هم سه درصد، سه و نیم درصد خیلی با ۸ درصد فاصله داشت ما را نگران کرد.
همتی: ما بر مبنای منابعی که داشتیم گفتیم ولی بحثهایی که الان میکنیم روشهایی که بتوانیم که فقط منابع مالی تزریق نکنیم بتوانیم روشهایی که بتوانیم بهره وری را بالا ببریم، چون الان بهره وری در رشد ما هیچ نقشی ندارد حتی نقش کاهنده هم دارد البته بالاخره وقتی الان ما میگوییم داریم تامین مالی میکنیم هم خط اعتباری میخواهیم بیاوریم اینها به رشد اقتصادی کمک میکنیم بنابراین هدف ما به سمت هشت درصد است و آن را پیگیری خواهیم کرد و از پا نمینشینیم ولی هر قدر امکانات بتوانیم در آن جهت حرکت میکنیم هرقدر بالاتر بهتر خواهد بود.
سوال: چند وقت است از آقای دکتر طیب نیا در دولت خبر نداریم شما اطلاع دارید؟
همتی: ایشان سفر کربلا یک مدت طولانی رفتند ما هم گفتیم به ایشان که مشاور ویژگی هایش این است که بتواند سفر طولانی برود.
سوال: پس هستند ان شاالله با قدرت؟
همتی: ان شاالله که هستند.
سوال: من یک بار خدمت شما گفتگوی ویژه بودم فکر میکنم اولین حضورتان هم بود برای بانک مرکزی همزمان شده بود با آمدن ترامپ، دوباره این اتفاق افتاده آن سری گفتید که ما کمتر صحبت کنیم آهنگی بگذارید مردم خوششان بیاید صفا کنند.
همتی: الان هم میگویم سعی کنید مردم صفا کنند.
سوال: حالا پیشنهادی دارید، این یک بخشی اش دست شما است یعنی با آهنگ و اینها فکر نکنم الان دیگر مثل قبل بتوانند صفا کنند.
همتی: نه. من معتقدم که اشتباه میکنند بحثهایی میکنند چه میشود، ترامپ میآید فشار حداکثری، خب ما فشار حداکثری دیدیم دیگه
سوال: پس نگران نیستید برنامهای دارید؟
همتی: بله. برنامه داریم نوشتیم و داریم رویش جلسات متعدد داریم، ما اینها را آزمون کردیم اولا امیدواریم که عاقلانه فکر کنند و تدبیری بیندیشند که دیگر به آن مراحل نرسد ولی خودشان بعد از فشار حداکثری خود دولت بعدی آمد گفت که فشار حداکثری دیگر شکست خورد. اعتراف خود آمریکاییها است ما که نگفتیم، من الان میگویم سال ۹۹ درآمد نفتی ما حتی رسید به ۷ تا ۸ میلیارد دلار، کرونا هم اضافه شد خوب اداره کردیم تمام شعارهایی هم که داده بودند نتوانستند، البته به مردم فشار آمد هنوز هم فشار آمد و الان هم تحریمهای ظالمانه به مردم فشار آورده و قدرت خریدشان را کاهش داده مشکلات جدی برای مردم ایجاد کرده من اصلا راجع به این بحث نمیکنم یعنی فکر نکنید که ما نادیده میگیریم ولی اگر آنها فکر میکنند که ما آمادگی نداریم نه، ما آمادگی لازم را داریم پیش بینیهای لازم را کردیم بالاخره اینها دیگر بازیهای حیثیتی است کشور ما هم میخواهد اراده خودش را نشان دهد آنها هم میخواهند فشار را بیشتر کنند من فکر میکنم همانطور که در سالهای ۹۷-۹۸-۹۹ بود و برنامه ریزی کردیم و آن دوران را گذراندیم ان شاالله این دوران را هم میگذرانیم ولی من فکر میکنم این دفعه باید یک مقدار عاقلانهتر برخورد کنند، چون چیزی که یک بار آزمون کرده دیگر کسی دوباره آزمون نمیکند شاید این تصوراتی که میشود دوباره اتفاق نیفتد.