دیابت علائم زیادی و همچنین تاثیرات زیادی دارد و بیماری پوست میتواند هم نشانه دیابت و همچنین نتیجه دیابت باشد.
۱. آکانتوزیس نیگریکانس
در این وضعیت پوست افراد ضخیم و تیره میشود و اغلب تیرگیها به مرور زمان افزایش مییابد و میتوان این ویژگیها را در قسمتهایی مثل اطراف گردن، زیر بغل و کشاله ران یافت. این قسمتهای تیره میتواند در دست ها، آرنج و زانوها نیز پیدا شود. آکانتوزیس نیگریکانس همچنین میتواند به علت مصرف داروهای خاص دیگر نیز به وجود بیاید، اما معمولا در افراد دیابتی شایعتر است.
۲. واکنشهای آلرژیک
واکنش الرژیک بدن به غذا ها، نیش حشرات و داروها میتواند باعث ایجاد قرمزی، خارش و یا تاول شود و اگر فکر میکنید که به داروی خاصی حساسیت دارید، بهتر است که به یک متخصص مراجعه کنید و گاهی اوقات این حساسیتهای پوستی تا جایی پیش میرود که فرد مجبور به مراجعه به اورژانس میشود. این موضع در بین افراد مبتلا به دیابت بیشتر است، که معمولا به علت تزریق انسولین میباشد.
۳. آترواسکلروزیس
در این بیماری دیواره رگهای خونی ضخیم میشود و در نتیجه محل عبور خون تنگ خواهد شد. معمولا رگهای اطراف قلب با این مشکل مواجه هستند و این رگها با کمبود حرکت خون، اکسیژن کافی را به اعضای بدن نمیرسانند و در نتیجه فرد با مشکلاتی مثل ریزش مو، موهای ضعیف و نازک، ناخنهای شکننده و بی رنگ مواجه میشود و پوست سرد نیز یکی از علائم این بیماری است.
۴. عفونتهای باکتریایی
انواع مختلفی از عفونتهای باکتریایی وجود دارد که روی پوست فرد تاثیر میگذارد و این عفونتها میتواند در اطراف پلک نیز بروز کنند و گاهی اوقات روی فولیکولهای مو نیز تاثیرگزار هستند و ممکن است اثر این عفونتها را روی ناخن نیز مشاهده کنید.
در کل علائم این عفونتها شامل داغی، قرمزی، ورم و درد میباشد و بیشتر عفونتهای باکتریایی را میتوان با قرص آنتی بیوتیک درمان کرد.
در موارد نادری ممکن است که دیابت باعث تاولهای پوستی در فرد شود که معمولا روی انگشتان، دست ها، انگشت پا، ساق پا و بازو دیده میشود و تاولهای دیابتی معمولا بدون درد هستند و خود به خود درمان میشوند.
۵. درموپاتی دیابتی
دیابت میتواند روی رگهای خونی بدن تاثیرگزار باشد و تغییر در رگهای خونی به علت دیابت را درموپاتی دیابتی مینامند که در این حالت ضایعاتی مثل پولک به رنگ قرمز یا قهوهای روشن روی پوست فرد ظاهر میشود و درمان دروموپاتی اغلب ضروری نیست.
۶. اسکلروزیس دیجیتال
کلمه دیجیتال به انگشتان دست و پا مربوط میشود و اسکلروزیس نیز به معنای سختی است. در این وضعیت پوست این قسمتها ضخیم، چسبنده و بیش از حد سفت میشود و سفتی مفصل انگشت نیز ممکن است اتفاق بیافتد. لوسیون و مرطوب کننده در این موارد کمک کننده خواهد بود.
۷. گرانولوما آنولار زیر جلدی
این بیماری باعث ایجاد ضایعههای پوستی به شکل حلقه روی پوست میشود که اغلب به رنگ قرمز یا قهوهای است و اغلب با داروهای استروئیدی مثل هیدروکورتیزون آن را درمان میکنند.
۸. زانتومازیس گسترده
این بیماری در افرادی رخ میدهد که سطح گلوکز خون آنها تحت کنترل نیست و تری گلیسیرید آنها به سرعت بالا رفته است و این وضعیت باعث زرد شدن و سفت شدن بیش از حد پوست میشود. این ضایعات برجسته را میتوان روی پا، بازو و باسن یافت.
۹. عفونتهای قارچی
عفونتهای قارچی بین افراد مبتلا به دیابت شایع است و این قارچها باعث خارش گرفتن و قرمز شدن پوست میشوند. اطراف اینها نیز ممکن است با تاول روبهرو شوید.
درمان عفونت قارچی این است که محل را خشک نگه دارید و از ترکیبی از داروهای استروئیدی و ضد قارچ استفاده کنید.
۱۰. خارش
خارش پوست میتواند علتهای مختلفی از جمله عفونت قارچی، جریان ضعیف خون، خشکی و ... داشته باشد. زمانی که علت خارش، جریان ضعیف خون باشد، بیشتر قسمتهای کف پا و ساق پا خارش میگیرند و در نتیجه با خودداری از دوشهای آب داغ و استفاده از لوسیونها و صابونهای نرم کننده میتوان پوست را نرم و مرطب نگه داشت.
۱۱. نکروبیوزیس لیپوئیدیکا
این بیماری در رگهای خونی تغییر ایجاد میکند و معمولا در قسمتهای پایین پا اتفاق میافتد و همچنین باعث تورم، زرد شدن و چسبندگی پوست میشود. قسمتهای خاص در این بیماری به رنگ بنفش کبود دیده میشوند و گاهی اوقات با درد و خارش نیز همراه خواهد بود. تا زمانی که این قسمتهای سوزش آور سر باز نکنند، درمان خاصی نیاز نیست.
۱۲. اسکلرودرما دیابتیکروم
این بیماری تقریبا شبیه به وضعیت اسکلروزیس دیجیتالی باعث ضخیم شدن پوست میشود، اما در قسمتهایی مثل پشت گردن و بالای کمر تاثیرگزار خواهد بود. این وضعیت نادر است، اما معمولا در افراد چاق مبتلا به دیابت بیشتر رخ میدهد.
لوسیون و مرطوب کنندهها در این مورد هم کمک کننده خواهند بود.
۱۳. ویتیلیگو
ویتیلیگو روی رنگ پوست تاثیرگزار است. رنگدانههای سلول در این وضعیت تخریب میشوند و در نتیجه قسمتهایی از پوست کاملا بی رنگ میشود.
ویتیلیگو اغلب قسمتهایی مثل آرنج، زانو و دستها را درگیر میکند، اما ممکن است روی پوست صورت نیز ظاهر شود. این وضعیت معمولا در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ بیشتر دیده میشود.
با استفاده از ضد آفتاب با اس. پی. اف ۳۰ به بالا میتوان احتمال ابتلا به این وضعیت را کاهش داد.
۱۴. سیاه شدن اندامها
در اثر اختلال در خونرسانی به پوست عوارضی در ساق پا و پا ایجاد میشود. این اختلال به علت ایجاد تغییرات ساختمانی به صورت کاهش خاصیت ارتجاعی و تشکیل پلاکها و…در دیواره عروق خون رسان (تصلب شرایین) ایجاد میشود و موجب ریزش مو در ناحیه ساق پا، نازک و براق شدن پوست پا، تغییر رنگ و ضخیم شدن، افزایش شکنندگی در ناخنها و بروز زخمهایی که بسیار سخت التیام میپذیرند، میشود. این زخمهای ایجاد شده ممکن است در موارد شدید منجر به سیاه شدن و از بین رفتن بخشهایی از اندام شود.
۱۵. تاولهای دیابتی
روی دست، پا، انگشتان، ساق پا و یا ساعد تاولهایی بزرگ و بدون درد و حاوی مایعی شفاف بروز میکند که در عرض دو تا شش هفته بهبود مییابند و جای آنها باقی نمیماند. اگر این تاولها پاره شوهد خطر ایجاد عفونت وجود دارد.
۱۶. روبوئوزیس فاسئی:
در این بیماری پوست صورت به صورت مقطعی و گذرا قرمز میشود و در صورت کنترل قند خون این قرمزی و گرگرفتگی صورت درمان میشود، اما پس از مدتی دوباره ظاهر خواهد شد.
این دانههای برجسته کوچک قرمز بوده و یا حاشیه قرمز رنگ دارد و مواد خشک شدهای از آن خارج میشود. پوست سر و دست و پا و تنه نیز ممکن است درگیر این دانههای قرمز شود که درد و خارش دارند.
۱۷. مومی شدن پوست
در دیابت پیشرفته پوست دستها یا انگشت شصت پا و یا پیشانی سفت و ضخیم میشود و این امر باعث کاهش دامنه حرکات انگشتان شده و فرد نمیتواند دو کف دست را به هم بچسباند. در این بیماری کف دست و پا وخطوط آنها زردرنگ و سفت میشود که با خارش همراه است و با کنترل قند و چربی به مرور از بین میرود.
چگونه باید از این مشکلات پیشگیری کرد؟
تحت کنترل داشتن وضعیت دیابت در افراد یکی از مهمترین فاکتورها برای پیشگیری از این مشکلات است.
حتما توصیههای پزشک خود را رعایت کنید و تغذیه سالم، ورزش و داروهای تان را قطع نکنید و همچنین کنترل کردن وضعیت گلوکز خون یک نکته اساسی است.
مراقبت از پوست نیز میتواند خطر ابتلا به مشکلات مربوطه را تا حد زیادی کاهش دهد.
به صورت دقیق قندخون را کنترل نمایید.
پوست تان را تمیز و خشک نگه دارید و در قسمت چینهای پوستی مانند زیر بغل و کشاله ران از پودر تالک استفاده کنید.
حمام داغ سبب آسیب و خشکی پوستتان میشود. اگر پوست خشکی دارید از صابون معمولی استفاده نکنید بلکه از صابونهای مرطوب کننده یا صابونهای مخصوص کودک یا صابون گلیسرین استفاده نمایید.
بعد از استحمام برای جلوگیری از تبخیر آب از پوست و خشک شدن آن از یک کرم روغنی مناسب استفاده نمایید، اما هیچگاه بین انگشتان پا را چرب نکنید، زیرا ممکن است سبب رشد قارچ شود.
پوست خشک خود را مرطوب کنید و آن را نخارید، زیرا خارش پوست ممکن است موجب زخم شدن آن و در نتیجه ایجاد عفونت گردد پس در هوای سرد یا در هنگام وزش باد که موجب خشکی پوست و ترک خوردن پوست میشود پوستتان را مرطوب نمایید.
برای درمان بریدگی در بدن آن را با آب و صابون شستشو دهید. بریدگیهای کوچک را با گاز استریل بپوشانید و در صورت ابتلا به یک زخم، سوختگی، بریدگی و یا عفونت به پزشک مراجعه و تحت درمان قرار بگیرید.
برای تمیز کردن پوست از محلولهای آنتی سپتیک مانند مرکوکروم، الکل و بتادین استفاده نکنید بلکه از محلول نرمال سالین استفاده کنید.
از پاهای خود با پوشیدن کفش مناسب و بدون پاشنه، کنترل زخم و بریدگی پا به خوبی مراقبت کنید.