کارشناس مسائل بین الملل با اشاره به اینکه توافق راهبردی ایران و روسیه به زودی امضا می‌شود، گفت: این توافق از دستاورد‌های بسیار مهم و تحول ساز در روابط دو کشور خواهد بود.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، آقای سیدرضا صدرالحسینی، کارشناس مسائل غرب آسیا و آقای روح الله مدبر، کارشناس مسائل بین الملل با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری با موضوع «سفر منطقه ای دبیر شورای عالی امنیت ملی به قفقاز» درباره مناسبات سیاسی و امنیتی کشورمان با کشور‌های حوزه قفقاز جنوبی تبادل نظر کردند و به پرسش ها در این باره پاسخ دادند.
مقدمه مجری: قرار است که ما امشب در خصوص سفر منطقه‌ای دبیر شورای عالی امنیت ملی گفت‌و‌گو داشته باشیم. آقای دکتر احمدیان دبیر شورای عالی امنیت ملی با هدف تقویت مناسبات سیاسی و امنیتی با کشور‌های حوزه قفقاز جنوبی سفر منطقه‌ای به دو کشور این حوزه یعنی آذربایجان و ارمنستان انجام دادند. امشب در خدمت آقای سیدرضا صدرالحسینی، کارشناس مسائل غرب آسیا و آقای روح الله مدبر کارشناس مسائل بین الملل هستیم.
سوال: بفرمایید که هدف اصلی سفر آقای دکتر احمدیان دبیر شورای عالی امنیت ملی به کشور‌های حوزه قفقاز، جمهوری آذربایجان و همین طور کشور ارمنستان چیست؟
صدرالحسینی: با توجه به اسناد بالادستی که در جمهوری اسلامی در حوزه سیاست خارجی وجود دارد قطعا ارتباط با همسایگان یکی از اولویت‌های اساسی سیاست خارجی است و در این ارتباط موضوع سفر مقامات ارشد کشور‌های همسایه با یکدیگر قطعا و یقینا میتواند در حوزه امنیت منطقه‌ای، حوزه اقتصادی، سیاسی، اجتماعی تاثیرات قابل توجهی داشته باشد. حتما من در حین برنامه با توجه به فرصتی که در اختیار دارم خواهم گفت که با توجه به تحولات منطقه این سفر چقدر میتواند در حوزه اقتدار ملی و امنیت منطقه تاثیرگذار باشد و چقدر به موقع این سفر انجام شد و قطعا دیدار‌ها در بالاترین سطح در کشور‌های میزبان صورت گرفته و خود این نشان دهنده جایگاه ویژه جمهوری اسلامی در منطقه است که انشاالله فرصت باشد من به تحلیل این موضوع با یک نگاه جامع منطقه‌ای و بین المللی بپردازد.
سوال: اگر ممکن است به علت انتخاب این زمان هم بفرمایید که چرا این زمان انتخاب شد برای این سفر؟
صدرالحسینی: من اشاره کردم که الان بسیار شرایط مناسبی بود واقعیت امر این است که مجموعه آن کسانی که نمی‌خواهند این منطقه یک منطقه به هم پیوسته و امن باشد برای ایجاد اختلالاتی در فضای مجازی و گاهی وقت‌ها به وسیله بعضی از مقامات مسئول بعضی از کشور‌های همسایه مطالب و موضوعاتی را بیان می‌کردند که نشان دهنده این بود که جمهوری اسلامی با این کشور‌ها ممکن است اختلافاتی داشته باشد، فضای مجازی هم در حقیقت امروزه بسیار تاثیرگذار است ممکن است کلیپ‌ها، گفته‌ها، کاریکاتور‌ها، برای گذشته را دوباره بازتولید کنند بازنشر بدهند و این واقعه در این ایام هم بسیار دارای اهمیت بود که به موقع این کار صورت گرفت، اما آنچه که باید خدمت شما عرض کنم این است که این زمان بسیار زمان مناسبی بود به این دلیل که عرض کردم و یک دلیل مهم‌تر و آن این که یکی از کشور‌های همسایه به ظاهر در منطقه سوریه به یک موفقیتی دست پیدا کرده بود و همان فضای مجازی و بعضی از تحلیلگران که البته سطوح آنها متفاوت است یک احساس خطری را در فضای مجازی ایجاد کرده بودند که ممکن است آن کشوری که به نظر می‌آید در سوریه یک موفقیت‌هایی پیدا کرده ممکن است به سمت منافع ملی جمهوری اسلامی در قفقاز و قفقاز جنوبی و آسیای میانه هم حرکت بکند. این حرکت مقتدرانه و صحبت‌هایی که آنجا با کمال صراحت و شجاعت زده شد، نشان دهنده این بود که ما هیچگونه تغییر ژئوپلیتیک را در منطقه قفقاز و قفقاز جنوبی و آسیای میانه را نخواهیم پذیرفت و مصرا بر اساس همین ژئوپلیتیکی که در حال حاضر وجود دارد به تداوم امنیت منطقه‌ای اهمیت قائل هستیم، به نظرم پاسخ سوال شما را دادم و توضیحات را در حین برنامه انشاالله خواهم داد.
سوال: آقای مدبر نگاه شما به سفر دبیر شورای عالی امنیت ملی به خصوص به این دو کشور چیست؟
مدبر: یکی از برنامه‌های راهبردی که طی دو سال گذشته توسط آقای دکتر احمدیان دبیر محترم شورای عالی امنیت ملی در دستور کار این شورا قرار گرفته تدوین راهبرد کلان دیپلماسی امنیتی بعنوان یک کلان پروژه چند بعدی که موتور محرکه و تسهیل گر و پیش زمینه همه ارکان دیپلماسی چند بعدی توسط این نهاد بسیار مهم حاکمیتی است امروز دیپلماسی امنیتی که تدوین شده در شورای عالی امنیت ملی همان فرمانی که رهبر انقلاب در ۱۹ دی مطرح کردند تحت عنوان این که پرده اقتدار دشمن را بشکافید را در پیش گرفته و در سفر اخیری که دکتر احمدیان در شرایط مهم تحولات پر تعداد و سریع منطقه‌ای پیام اقتدار، اما دوستی برادرانه جمهوری اسلامی ایران را بار دیگر به همسایه‌های ما منتقل کرد، دیپلماسی امنیتی صرفا بحث نظامی نیست همانطور که اشاره کردم امروز امنیت مولفه‌های متعددی را در نظام بین الملل دارد و دیپلماسی سیاسی زیرمجموعه این بعد کلان محسوب می‌شود خصوصا در تحولات پیچیده نظم جدید جهانی، لذا شورای عالی امنیت ملی این مسیر را پیش گرفته که یک مسیر برد – برد در راستای منافع ملی و کمک کننده به بقیه ارکان حاکمیت جمهوری اسلامی ایران است همین حرکتی که طی بیش از دو سال گذشته توسط شورای عالی امنیت ملی در کشور‌های مختلف منطقه صورت گرفته باعث شده که ما امروز طرف روس به ما پیشنهاد می‌دهد که ایران به پیمان امنیت جمعی بپیوندد این حاصل خروجی هوشمندانه‌ای که توسط شورا طراحی شده، در شرایطی که ما منتظر هستیم که تحولات جدیدی را مشاهده بکنیم که این تحولات پیش زمینه‌هایی دارد، تهران اتخاذ کرده سیاست پیش دستانه‌ای را برای هشدار دادن به طرف‌هایی که قصد دارند منطقه را دچار هر نوع اخلالی بکنند، مجددا دبیر شورای عالی امنیت ملی خط قرمز جمهوری اسلامی ایران را به مقامات آذربایجان و ارمنستان ابلاغ کرده و اعلام کرده که مرز تاریخی جمهوری اسلامی ایران با ارمنستان تغییر ناپذیر است و خط قرمز ایران تغییر ژئوپلیتیک منطقه است، مقامات آن کشور‌ها هم این پیام را دریافت کردند و در جلسات مشخص است که آن چیزی که خروجی است خروجی است که در راستای منافع برد-برد بین همه بازیگران منطقه‌ای است، اما نکته مهم دیگری که همواره از طرف تهران ابلاغ شده به همسایه‌ها در کنار اقتدار، درکنار دوستی این است که هر بحران، هر تنش، هر چالش و هر نوع اختلافی که در منطقه قفقاز جنوبی باشد باید توسط مدل همسایگان در راستای گفتگوی برد – برد حل بشود و وجود هر نوع بازیگر خارجی فرا منطقه‌ای قطعا بر هم زننده ثبات خواهد بود و به نفع هیچکدام از طرف‌های بازی نیست برای همین تهران مدل گفتگوی ۳+۳ را پیشنهاد داده و پیش برده و تا الان با این فرمت ما پیش رفتیم در کنار این که امروز در تحولاتی که در گرجستان رخ داده و تیم غربگرایی که در گرجستان بودند شکست خوردند و حاکمیتی که امروز در گرجستان است رویکردش نزدیک به منافع ما، منافع روسیه و مخالف با حضور ناتو است، این مدل پیشنهادی که جمهوری اسلامی ایران همواره طرح کرده میتواند هر نوع بی نظمی که طرف غربی در تلاش است در قفقاز را خنثی بکند انشاالله.
سوال: آقای صدرالحسینی، بفرمایید که چه عواملی میتواند پیچیدگی‌های معادلات سیاسی را به صورت ویژه و همین طور مسئله امنیتی را در منطقه قفقاز یا همان آسیای میانه تحت تاثیر قرار بدهد؟
صدرالحسینی: همانطور که اشاره شد یکی از مهمترین عوامل مخل در امنیت منطقه حضور بیگانگان است، دخالت بیگانگان گاهی اوقات در حوزه سیاسی و تدابیری که بعضی از کشور‌های همسایه تحت تاثیر بیگانگان می‌گیرند و یا حضور مستقیم آنها، بنابراین این نکته مورد اشاره جمهوری اسلامی است که حتی اگر اختلافی هم وجود داشته باشد، اشاره کوتاهی فرمودند، یک اقدام بسیار موثری را جمهوری اسلامی انجام داد اگر که بینندگان گرامی خاطر مبارک شان باشد چند ماه قبل شرایط منطقه رفت به سمت این که ممکن است ارمنستان و آذربایجان دچار یک جنگ و نزاع نظامی بشوند، چه کسی وارد این عمل شد که الان این صلح و آرامش را ما در منطقه می‌بینیم و جمهوری اسلامی بود، بنابراین جمهوری اسلامی ثابت کرده است که برای امنیت منطقه حاضر است هزینه کند، حاضر است برادری خودش را به اثبات برساند، اما به هیچ عنوان حاضر نیست که تغییری را در مرز‌ها و یا حدود جغرافیایی تحمل کند، بنابراین موضوع دوستی جمهوری اسلامی اقتدار جمهوری اسلامی، صلابت جمهوری اسلامی کاملا بر همه همسایگان در مناطق مختلف پیرامونی و به ویژه در قفقاز جنوبی و آسیای میانه به اثبات رسیده است، بنابراین در همه این گفت‌و‌گو‌ها جلوگیری از دخالت مستقیم و غیر مستقیم بیگانگان در منطقه که حتما باعث اختلال و بی ثباتی در منطقه خواهد شد و این بی ثباتی را هیچ کس نمی‌تواند تحمل بکند و قطعا به ضرر کشور‌های کوچک‌تر خواهد بود را جمهوری اسلامی با صلابت کامل و با اقتدار کامل و همانطور که اشاره شد با منطق و استدلال روابط بین الملل به همسایگان منتقل کرد که در این منطقه هم که داریم در مورد آن صحبت می‌کنیم این موضوع مورد اشاره مستقیم قرار گرفته است.
سوال: آقای صدرالحسینی شما هم در صحبت هایتان اشاره کردید به موضوع میانجی گری ایران در حل اختلافات ایروان و باکو، اگر نکته تکمیلی در این زمینه دارید که ایران چطور میتواند بیشتر کمک بکند به طرح مسائل و چطور میتواند نقش پررنگ تری در این زمینه ایفا بکند بفرمایید؟
صدرالحسینی: الان در شرایطی هستیم که گذرگاه‌های مختلف و ارتباطات اقتصادی میتواند نخ تسبیح ارتباطات در همه مناطق مختلف به ویژه در آسیای میانه و قفقاز جنوبی باشد، جمهوری اسلامی با توجه به توانمندی‌های اقتصادی که دارد، با توجه به اقتدار دفاعی که دارد، با توجه به تجربیاتی که در حوزه مقابله با تروریسم دارد، اینها موضوعاتی است که حتما کشور‌های همسایه به آن نیازمند هستند، انرژی که جمهوری اسلامی دارد ظرفیت‌های ژئوپلیتیک جمهوری اسلامی، مسیر‌هایی که برای گذرگاه‌ها میتواند از ایران استفاده بشود، اینها جزو آن موارد و موضوعاتی است که جمهوری اسلامی میتواند بعنوان برادر بزرگتر در این منطقه آنها را برای دیگر همسایگان در طبق اخلاص بگذارد و اثبات کرده است که این اقدام را خواهد کرد به شرطی که مجموعه کشور‌های منطقه موضوع تامین امنیت منطقه همچنین موضوع اقتصاد متوازن در منطقه و توجه به دشمنان مشترک منطقه را داشته باشد، من باید این جا این نکته را اشاره کنم که ممکن است بعضی از دشمنان منطقه سعی و تلاش برای نزدیک شدن به بعضی از کشور‌های منطقه قفقاز جنوبی داشته باشند که این هم از نکات مهم و اساسی است که قطعا در سفر‌های مقامات ارشد به ویژه در حوزه شورای عالی امنیت ملی به آن پرداخته شده است.
سوال: آقای مدبر راه حل قطعی برای جلوگیری از حضور نیرو‌های بیگانه در منطقه قفقاز بفرمایید چیست؟ در صحبت‌های شما بود در صحبت‌های آقای صدرالحسینی هم بود که مهمترین مشکلی که ما در منطقه خودمان هم داریم به معنای گسترده منطقه آسیا و به صورت ویژه جنوب غرب آسیا، همین حضور نیرو‌های بیگانه است بفرمایید که راه حل قطعی برای کم کردن و حذف این موضوع چیست و این که ایران و روسیه چه نقشی می‌توانند در این زمینه ایفا کنند؟
مدبر: من به دو نکته فوق العاده مهم اشاره کنم انشاالله جمعه آینده ما در کرملین شاهد امضای توافق راهبردی جامع بیست ساله بین ایران و روسیه هستیم، که یکی از دستاورد‌های بسیار مهم و تحول ساز در روابط ایران و روسیه خواهد بود و همانطور که در مقدمه این توافقنامه اشاره شده، بعد از این امضا روابط ایران و روسیه وارد فاز راهبردی خواهد شد. در ابعاد مختلف هم دو کشور با هم همکاری خواهند کرد هفته گذشته آقای لاوروف این توافق را یک توافق چهار فصل نام برد یعنی توافقی که چند بعدی همه ابعاد را شامل می‌شود یکی از محور‌های توافق ایران و روسیه کمک به رفع مسائل منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای مبارزه با تروریسم، حل مسائل امنیتی، مقابله با تهدیدات مشترک است همانطور که در این توافق اشاره شده در مسائل منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای تهران – مسکو با هم همگرایی می‌کنند کمک می‌کنند به رفع بحران‌ها، در بحث قفقاز جنوبی همان فرمت‌هایی که تهران پیشنهاد داده همکاری کرده با روسیه با آذربایجان و ارمنستان مطرح کرده این فرمت را می‌آورد که ما به صورت داخلی هم اختلاف را حل کنیم همانطور که آقای صدرالحسینی اشاره کردند یکی از محور‌های سفر سردار احمدیان بحث میانجی گری بود، میانجی گری که امروز ایران در منطقه انجام می‌دهد صرفا بین آذربایجان و ارمنستان نبوده ما در آسیای مرکزی داشتیم که حضور ما حتی در تاجیکستان، قرقیزستان، بقیه کشور‌های آسیای مرکزی بعنوان یک نقش میانجی گری که در کمربند تمدنی منطقه با اقتدار حضور دارد یکی از دلایل حضور ما در شانگهای هم همین است که ما توانستیم ثابت بکنیم که یک نقش میانجی گر نگاه کننده به منافع برد – برد داریم لذا همکاری گسترده تهران – مسکو بعد از توافق راهبردی هم میتواند کمک کند به محدود کردن طرح خطرناکی که طرف بیگانه دارد، می‌دانید فرانسه بسیار ویژه دارد کار می‌کند در آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی، با یک مدل انگلیسی یعنی انگلیسی‌ها هم دارند کار می‌کنند چند ماه گذشته وزیر خارجه انگلیس به آسیای مرکزی آمد وعده داد به تغییراتی که این تغییرات بر مبنای بر هم زدن ثبات است فرانسه امروز همزمان برنامه دارد برای این که گرجستان را بهم بریزد آذربایجان را بهم بریزد ارمنستان را بهم بریزد لذا این همگرایی و همکاری که بین تهران – مسکو است میتواند کمک کند من این جا یک توصیه برادرانه و دوستانه به همه عزیزانی که دست در رسانه دارند مطرح می‌کنم، عرصه سیاست خارجی یک عرصه پیچیده چند بعدی است و باید خارج بشود از هر نوع هیجانی که برخی از افراد قصد دارند موج سواری کنند روی هیجانات پاکی که همه افراد دارند افراد قطعا بر مبنای کشورشان هیجانات پاکی دارند، اما باید دید که صدایی اختلاف سازی ایجاد می‌کند از کجا خارج می‌شود؟ کدام جریان نفع می‌برد که یک عده‌ای علیه آذربایجان حرف بزنند یک عده‌ای علیه ارمنستان حرف بزنند یک عده‌ای علیه روسیه حرف بزنند باید دید خروجی این جریان منفعتش چیست؟ ما باید به این توجه کنیم که در این کمربند تاریخی در قلب همه کشور‌های منطقه ما قرار داریم همه ما را دوست دارند همه با علاقه با طرف ایرانی صحبت می‌کنند، اما یک عده‌ای هستند در رسانه‌های طرف‌های مختلف می‌خواهند این فتنه اختلاف سازی را ایجاد کنند هر موضوعی که اختلاف بوجود می‌آید باید از مبادی تخصصی با رویکرد حرفه‌ای پیش برود که این گسترده نشود، طرف غربی و آمریکایی بیشترین هدفش این است که این خانواده‌ای که در این منطقه است، این یک واقعیتی است ریشه افراد این منطقه از یک خانواده است اسامی افراد به هم شباهت دارد این خانواده نباید وارد درگیری بشود، اما در کنار آن اقتداری که جمهوری اسلامی ایران منافع ملی اش را طراحی کرده و دارد پیش می‌برد، لذا باید همه دوستان اعتماد داشته باشند به مسئولین خودشان و بدانند که مسئولین شما افرادی که حضور پیدا می‌کنند دراین جلسات اگر از شما بیشتر منافع ملی را مدنظر نداشته باشند کمتر ندارند و قطعا در راستای منافع ملی و همان فرمان رهبری شکستن اقتدار دشمن حرکت می‌کنند، اما با یک هوشمندی حساب شده‌ای که پیش برود در مسیر انشاالله.
سوال: آقای صدرالحسینی شما در صحبت هایتان به بحث راهگذار شمال - جنوب هم اشاره کردید، بفرمایید که این راهگذار چه نقشی میتواند در تقویت همکاری‌های اقتصادی در منطقه داشته باشد؟
صدرالحسینی: امروز در دنیا همانطور که می‌شنویم جنگ آب وجود دارد جنگ انرژی وجود دارد جنگ گذرگاه‌ها هم هست این گذرگاه‌ها میتواند هویت یک کشور را زیر و رو کند میتواند یک کشور بی آب و علف را به قول معروف به یک کشور کاملا اقتصادی، صنعتی تبدیل بکند جمهوری اسلامی با توجه به وسعتی که دارد البته بی نیاز از این مواردی است که من مثال زدم، اما قطعا و یقینا امروز مسئله‌ای به نام شمال و جنوب و شرق و غرب اینها گذرگاه‌های اصلی هستند که میتواند منطقه را کاملا به یک منطقه آباد، به یک منطقه پرامنیت، به یک منطقه کم تروریسم، چون جا‌هایی تروریست میتواند رشد بکند که مشکلات اقتصادی وجود دارد و تمنیات سیاسی و نظامی از جانب کشور‌های فرامنطقه‌ای میتواند این گذرگاه‌ها جلوگیری کند از تمام اشکالات و مشکلاتی که امروزه و در قرن‌های آینده منطقه با آن روبروست، قطعاً و یقیناً یکی از موضوعات اساسی در شرایط کنونی همین مسئله است و حتماً آن اشاره‌ای که آقای دکتر مدبر فرمودند مسئله امضای توافقنامه و توافق راهبردی ایران و روسیه، قطعاً و یقیناً در این راستا میتواند گام‌های بلندی را بردارد، چرا وقتی که صحبت از توافق راهبردی صورت می‌گیرد همه زوایای مسئله در آن دیده می‌شود و به ویژه در این توافقنامه که بعد از فراز و فرود‌های قابل توجه انجام شده و الان مقامات دو کشور آماده هستند و اشاره فرمودند وزیر خارجه سوریه نسبت به این مسئله وقتی که می‌گوید این یک توافق چهار فصل است یعنی اینکه همه اصول و موضوعات و منافع ملی دو کشور دو ملت و منطقه درش دیده شده، یکی از بخش‌های اساسی این توافقنامه سرعت بخشی به این راه‌های در حقیقت گذرگاه‌های بین‌المللی است که باید صورت بگیرد البته باید توجه داشته باشیم که وقتی که صحبت از توافق راهبردی به وجود آمده فقط بین دو کشور ممکن است امضا شود، اما این چنین نیست که دیگر کشور‌ها ازش نتوانند بهره ببرند.
سوال: یعنی آثارش روی منطقه بیشتر از آن چیزی است که بیان می‌شود؟
صدرالحسینی: کاملا در منطقه آثارش دیده می‌شود به ویژه که این گذرگاه‌ها باید گذرگاه‌های بسیار طولانی باشد وقتی که می‌گوییم شرق و غرب و یا شمال یا جنوب منظور شمال و جنوب زمین و غرب و شرق کره زمین را منظورمان است و قطعاً و یقیناً در این رابطه میتواند تحولات قابل توجهی را داشته باشد و حتماً دو کشوری که اخیراً دبیر محترم شورای عالی امنیت ملی به آن سفر کردن میتواند از این گذرگاه‌ها استفاده کامل را ببرند در جهت توسعه و بهره‌مندی از او هم برای صادراتشان و هم برای وارداتشان و هم برای افزایش فناوری‌هایی که امروز در دنیا به سرعت در حال تغییر است و یکی از کشور‌هایی که در این رابطه موفق بوده چین بوده که در این گذرگاه‌ها به آن یک نگاه مثبت شده هم روسیه نگاه مثبت دارد و هم جمهوری اسلامی.
سوال: خیلی ممنونم به توافقنامه راهبردی و راهگذر شمال و جنوب برای تقویت مناسبات اشاره شد. راهکار‌های دیگری هم برای تقویت مناسبات سیاسی امنیتی و اقتصادی بین ایران ایروان و باکو وجود دارد بفرمایید؟
مدبر: من همانطور که اشاره کردم شورای عالی امنیت ملی این دو سال خیلی پویا و فعال، اما بدون سر و صدا کار‌های بسیار مهم و بزرگ انجام داده که یکی از محورهایش هم همین بود که شورا پیگیر تحقق توافق جامع راهبردی بوده و دبیر شورای عالی امنیت ملی در سفر‌هایی هم که به فدراسیون روسیه داشت و حتی ملاقاتی که با آقای پوتین داشت هم در بحث محور‌های مواصلاتی و هم در بحث خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران در قفقاز گفتگوی بسیار مهمی که بین آقای دکتر احمدیان و آقای پوتین و آقای شویکو سه جانبه برگزار شد طرف روسی کاملاً با تهران هماهنگ شد مبنی بر اینکه خطوط قرمز تهران و محور مواصلاتی بین آذربایجان و ارمنستان چیست این دستاورد بسیار مهمی بود که شورای عالی امنیت ملی در سفر چند ماه گذشته دکتر احمدیان صورت گرفت در سفر سن پترزبورگ بحث امنیت اطلاعات مطرح شد، امروز موضوع بسیار مهمی که ما در همین حوزه امنیتی داریم بحث امنیت اطلاعاتی است امنیت اطلاعات هم چند بعدی است یکی از مواردی که در امنیت اطلاعات مطرح است بحث مبارزه با جریان تروریست است که از ظرفیت اطلاعات در ابعاد مختلف استفاده می‌کند یک ظرفیتش یارگیری اطلاعاتی است دوم هیجان‌سازی سوم ناامید کردن است تروریست صرفاً در عملیات مستقیم تروریستی عمل نمی‌کند جریانی که شما را ناامید می‌کند از آینده ناامید می‌کند تروریست است جریان تروریستی هدفش این است که شما را از آینده خودتان ناامید کند و این بسیار مهم است و در قالب‌های مختلف کار می‌کند اون موقع یک مدل ۵ محوری شورای عالی امنیت ملی پیشنهاد داد به دبیران شورای عالی امنیت ملی کشور‌های بریکس و شرکت کننده‌ها، که در این بسته بسیاری از تهدید‌ها خصوصاً در حوزه هویتی مطرح بود که مورد استقبال همه کشور‌ها هم قرار گرفت لذا ما تهدیدی که امروز می‌بینیم در حوزه تروریسم وجود دارد چند بعدی، متنوع است که میتواند سرریز گروه‌های تروریستی باشد که در سوریه متمرکز شده‌اند که خدای نکرده اگر اینها بخواهند در خلال تحرکات وارد منطقه آسیای مرکزی و قفقاز شوند ما پیش طرح خودمان را داریم هماهنگ و همراه می‌کنیم و نزدیک می‌کنیم با کشور‌های منطقه که این هشدار‌های لازم دیده شود ما به شدت روی آسیای مرکزی تمرکز داریم رصد داریم و به صورت ویژه داریم کار می‌کنیم، اما این چند بعدی است چند جانبه است یک جانبش با همین طرف روسی داریم همکاری می‌کنیم در کنار اینکه طرف آذربایجانی و ارمنستانی هم می‌داند که نفوذ تروریست یک بازی است که بازی همه را به هم می‌زند لذا همه تلاش می‌کنند که این جریان را متوقف کنند در بحث اقتصادی اشاره امشب شد به بحث توافق جامع راهبردی یکی از نکاتی که همگرایی طرف ایرانی و روسی را افزایش دارد می‌دهد در این محور اقتصادی چند بعدی خارج از شبکه تحریمی که طرف‌های غربی تحمیل کرده به کشور‌های مستقل در دو بعد یک آب گازی آب انرژی قرار است که با این همگرایی ایران و روسیه در بحث هاب انرژی به یک توافق عملیاتی برسند سرریز گازی روسیه وارد ایران می‌شود بخشی از شبکه داخلی که کم بود آن را دریافت می‌کند مازادش به خارج صادر می‌شود و ایران به عنوان یک کوریدور و منبع تامین گاز در منطقه و فرامنطقه و تعیین کننده قیمت گاز تبدیل می‌شود و فواید خیلی اقتصادی را ایجاد می‌کند در اقتصاد عرض کردم دیپلماسی امنیتی چند بعدی است اقتصاد دیپلماسی، زیر مجموعه دیپلماسی امنیتی است این امنیت همان امنیت کلان است که همه چیز را در داخل خودش قرار می‌دهد در محور کوریدور‌ها راهگزار شمال و جنوب یک پدافند غیرعامل است برای ما در ابعاد مختلف کمک کننده است و به همه راه دادیم به آذربایجان ارمنستان گرجستان ترکیه ترکمنستان کشور‌های مختلف بهترین محور هم از داخل کشور ما می‌گذرد یک سری موانع جزئی است که انشاالله به زودی در حل شود و اقتصاد یکی از مجموعه‌هایی است که در کلان دیپلماسی امنیتی میتواند همگرایی انجام بدهد باز تاکید می‌کنم ما باید به سمت مدل همگرایی چند بعدی خودمان حرکت کنیم ائتلافمان را تقویت کنیم فاصله‌هایمان را با هم نزدیک کنیم به نقاط اشتراک خودمان فکر کنیم وقتی به نقاط اشتراک خودمان فکر کنیم پیمانمان را تامین کنیم می‌توانیم به آن منافع چند بعدی که طراحی کردیم برسیم و دست طرف خارجی را در منطقه محدود کنیم.
سوال: خیلی ممنونم از شما آقای دکتر صدرالحسینی، با توجه به توضیحاتی که داده شد چشم انداز روابط ایران با جمهوری آذربایجان و ارمنستان را چطور می‌بینید و بفرمایید که مهمترین چالشی هم که جمهوری اسلامی ایران میتواند با این کشور‌ها داشته باشد چیست؟
صدرالحسینی: من تصورم این است که با هیچ کدام از کشور‌های همسایه خودمان دارای چالش‌های بزرگ نیستیم.
سوال: در خصوص گسترش روابطمان چه چالش‌هایی داریم؟
صدرالحسینی: عرض می‌کنم خدمتتان، اول این را روشن کنیم چالش خارج از مرز‌های این منطقه می‌خواهد به ما تحمیل شود ما در حقیقت شرایطی را داریم که به راحتی می‌توانیم با ۱۵ کشور همسایه خودمان به راحتی ارتباط برقرار کنیم همچنان که در همین ۴۸ ساعت گذشته نخست وزیر محترم عراق به ایران آمدند و در ارتباط با موضوعات اساسی که ما با عراق داریم و نگاه منطقه‌ای و بین‌المللی به او داریم بسیار مشکلات حل شد و تسهیل شد در حل مشکلات می‌خواهم این را به عنوان نمونه عرض کنم سفر دبیر محترم شورای عالی امنیت ملی هم به دو کشور همسایه مهم ما در همین گونه است یعنی برای تسهیل روابط است هیچ موردی به نظرم نمی‌آید که وجود داشته باشد و ما نتوانیم با این دو کشور همسایه آذربایجان به ارمنستان مشکلاتمان را حل کنیم و از حل مشکلات عبور کنیم به یک توافق به نقاط مشترک برسیم یعنی هر موردی را که شما نام ببرید ما می‌توانیم به راحتی و با کمترین زمان ممکن چه در حوزه اطلاعات و چه در حوزه امنیت و چه در حوزه اقتصاد و چه در حوزه سیاست و چه در حوزه فرهنگ و چه در حوزه رسانه. از جهت فرهنگی از جهت اقتصادی از جهت زبان و بسیاری نقاط مشترک با ارمنستان و آذربایجانم داریم. ممکن است از جهت دینی با هم یک تفاوت‌هایی داشته باشیم ولی از جهت تمدنی ما تفاوتی نداریم امروز در ارمنستان احترامی که به جمهوری اسلامی گذاشته می‌شود بسیار زیاد است علاقمندی که ارمنستان به جمهوری اسلامی دارد بسیار زیاد است همچنان که در مردم آذربایجان هم ما این را کاملاً مشاهده می‌کنیم بنابراین هیچ نکته تاریک یا خاکستری بین ما و ارمنستان و آذربایجان برای گسترش روابط در تمام موضوعات مورد تصور وجود ندارد بنابراین در این رابطه بعد از تسهیل این مسائل که در سطح کلان انجام می‌شود به نظرم امروز دیگر شما باید مقامات اجرایی کشور را اینجا دعوت کنید و که ببینید در رابطه با اقدامات کلانی که دبیر محترم شورای عالی امنیت ملی انجام داده در حوزه عملیاتی دیگر چه اتفاق افتاده است.
سوال: یعنی زیرسازی‌ها دیگر انجام شده و الان باید وارد عمل شویم؟
صدرالحسینی: بله باید وارد عمل شویم یعنی الان دو کشوری که سفر در آنها صورت گرفته دایره وسیع امنیتی که آقای دکتر مدبر توضیح دادند کاملاً آماده است که هر بخش بیاید و می‌گوید که در بخش اقتصاد باید این کار را انجام بدهیم بخش امنیت باید این کار را انجام بدهیم بخش دفاعی این کار را انجام بدهیم بخش سیاست این کار را انجام بدهیم بخش فرهنگی این کار را انجام بدهیم من الان سوالم این است با توجه به این ارتباطات دقیقی که دارد در سطوح کلان حاکمیتی انجام می‌شود قطعاً و یقیناً راه‌اندازی رسانه‌های مشترک راه‌اندازی اقدامات توریسم به طور مشترک و دائم در سه کشور. نمی‌توانم هیچ نقطه‌ای را بگویم خدمت شما که این نقطه یک نقطه خاکستری باشد در گسترش روابط و تعمیق روابط ما با این دو کشور در حوزه‌های مختلف.
سوال: خیلی ممنونم از توضیحات شما، آقای دکتر مدبر نقش جمهوری اسلامی ایران در ثبات منطقه قفقاز چیست؟
مدبر: یک نکته فوق العاده مهم تاریخی بگویم در رابطه با اینکه جمهوری اسلامی ایران همیشه ثابت کرد به همسایگانش در سر بزنگاه‌ها کمک‌هایی کرده که اون‌ها را حتی نجات داده نمونه بارزش را در ترکیه دیدیم که کودتایی که رخ داد در ترکیه حمایت جمهوری اسلامی ایران باعث ایجاد ثبات شد و طرف ترکیه‌ای می‌داند آقای اردوغان می‌داند همه اینها می‌دانند که جمهوری اسلامی ایران یک همسایه مقتدر دلسوزی است که تلاشی که می‌کند برای کمک به بقیه است، لذا در برخی از اتفاقاتی که می‌افتد خود آنها هم می‌دانند که اگر کار‌هایی صورت بگیرد که با تحریک طرف خارجی باشد قطعاً منافعی نخواهد داشت و می‌آیند به سمت ما، در‌های تهران سال‌هاست باز است و ما هیچ محدودیتی در همه ابعاد برای همکاری با ترکیه نداریم در صورتی که خطوط رعایت شود و طرف ترکیه‌ای خطوط را هم می‌داند و این مسیر را پیش می‌برد، اما در بحث قفقاز جنوبی و طرح مدل ثبات ایران هم پیشنهادات متعددی داده حتی عرض کردم در این میانجیگری که ما طراحی کردیم بین آذربایجان و ارمنستان در اوج تنش‌هایی که آذربایجان داشت اولین کشوری که کمک کرد به آذربایجان و پناه داد مردم آذربایجان را و حمایت کرد ایران بود و پدر آقای علی اف در خاطراتش می‌گفت در حالی که من در کاخ خودم سیستم گرمایشی نداشتم هیچ کدام از آوارگان ما که آمده بودند پیش برادرانشان در ایران از بهترین امکانات استفاده کردند. این رویکرد تاریخی است که ایران به همه همسایگانش دارد اتفاقاً در این سفر اخیر تهران اعلام کرده که هیچ عاملی نمی‌تواند اخلال در روابط ایران و ارمنستان ایجاد کند و همیشه ما در این حوزه تمدنی حمایتی کار خودمان را انجام دادیم، تهران پیشنهاداتی براساس منافع برد برد دارد و هیچگاه تهران منافعی بالاتر از آن مسیر نداشته، امروز اگر افراد خطا‌هایی بکنند و به سمت قدرت‌های خارجی بروند خودشان می‌دانند و می‌بینند که در خودشان دچار بحران می‌شوند، چون اصلاً این منطقه ما ظرفیت و توان حضور یک قدرت خارجی فرامنطقه‌ای را ندارد گرجستان را نگاه کنید دیروز نخست وزیر گرجستان به مکرون می‌گوید به ما نگاه نکن تو اون کاری که در اوکراین کردی لازم نیست در گرجستان انجام بدهی ما نمی‌خواهیم تو سمت ما بیایی امروز منطقه فهمیده غرب، ناتو حضورش اوکراین سازی منطقه است برای همین ملت گرجستان رای می‌دهند به یک گروهی که نگاهش این است که به سمت اتحادیه اروپا نرویم لذا مدل‌هایی که تهران پیش می‌برد امروز هم با توجه به اینکه ایران عضو دائم شانگهای شده و هم عضو بریکس شده، همین هفته گذشته ۹ عضو جدید به بریکس پیوست یک دستاورد فوق العاده‌ای است ما در اتحادیه اقتصادی اوراسیا یک بازار ۴۰۰ میلیارد دلاری برایمان باز شد که اتفاقاً حاصل تعمیق روابط تهران و مسکو است چرا یک جریان به شدت علیه روابط ایران و روسیه کمین کردند مطلب می‌نویسند و تلاش می‌کنند، چون اثرات آن را می‌بینند لذا مؤلفه‌های قدرت در منطقه و کشور‌های قدرتمند منطقه مثل ایران و روسیه با طراحی مدل‌هایی که بازی برد برد هست بقیه بلوک‌ها را در جمع یک بلوک ثبات دائمی دارند پیش می‌برند انشاالله که یکی از محور‌های آن هم اقتصادی است که تضمین شده است از همین مسیر‌هایی که بین کشور‌ها صورت می‌گیرد.
سوال: به عنوان آخرین سوال این را هم پاسخ بدهید که هر از چند گاهی یک مباحثی مثل همان گذرگاه ادعای زنگ زور یک سری نگرانی بین روابط ایران و جمهوری آذربایجان و ارمنستان به وجود می‌آورد این سفر آقای دکتر احمدیان چقدر در راستای رفع این نگرانی‌ها توانسته کمک کننده باشد؟
صدرالحسینی: باید خدمتتان عرض کنم که این نگرانی مدتی است به حمدالله کاهش پیدا کرده، چون اصلاً واقعی نبوده این بر اساس شیطنت‌های رسانه‌ای بوده و همانطور که آقای دکتر مدبر هم ابتداً اشاره کردند بعضی‌ها از روی عرق ملی و بعضی‌ها هم برای ایجاد عدم آرامش روحی و روانی که رهبر معظم انقلاب هم در این رابطه دستورات و ابلاغیات روشن و شفافی برای برخورد با این جریان رسانه‌ای را دارند می‌آیند و شیطنت‌هایی را انجام می‌دهند من می‌توانم این نکته را خدمتتان عرض کنم که در این گفت‌و‌گو‌ها نسبت به این موضوع تاکید شد یعنی چیزی نبود که در آن سطح ضرورتی داشته باشد که دوباره ما برگردیم به عقب به آن چیزی که در رسانه‌ها گفته می‌شود خود کشور‌های منطقه از جمله ارمنستان و آذربایجان می‌دانند که تغییر ژئوپلوتیک در این منطقه امکان‌پذیر نیست و جمهوری اسلامی اجازه این کار را نمی‌دهد شأنیت ما هم دیگر اجازه نمی‌دهد که بخواهیم دائم آن را تکرار کنیم یعنی در حقیقت من می‌خواهم خدمتتان عرض کنم از این مسئله ما عبور کردیم.
سوال: یعنی باید رسانه را مدیریت کرد؟
صدرالحسینی: بله رسانه را باید مدیریت کرد ما از این مرحله کاملاً عبور کردیم کاملا آنها نظر ما را می‌دانند و در این رابطه نظرات روشن و شفاف خودشان را با مقامات ارشد کشور ما در میان گذاشته‌اند و حتی آنها هم می‌گویند می‌گویند که این یک بحثی است که ما هم خودمان نمی‌دانیم این از کجا سرچشمه می‌گیرد و بیشتر در رسانه‌ها است و این را من خدمتتان عرض کنم که با توجه به هجمه رسانه‌ای در قالب عملیات شناختی روانی و رسانه‌ای که برای ایران به وجود آمده این یک بخشی است که در آن جورچین باید آن را پیدا کنیم که بیشتر در فضای مجازی این اتفاق می‌افتد و در فضای واقع هیچ اتفاق خاصی برای تغییر ژئوپلوتیک وجود ندارد این را هم خدمتتان عرض کنم بعضی از افراد ممکن است در یک زمانی در یکی از این کشور‌هایی که حالا ما مورد نظرمان است ارمنستان یا آذربایجان امروز دیگر مسئولیت خاصی ندارند در یک کشور اروپایی و آمریکایی یک اظهار نظر‌هایی ممکن است در این رابطه بکنند.
آقای دکتر مدبر با شفافیت این را فرمودند من یک مقدار در لفافه گفتم که اعتماد به مسئولین در این رابطه ضرورت دارد توجه به این نکته داشته باشیم که تامین منافع ملی جز اصول خدشه ناپذیر مقاماتی است که امروز در راس مجموعه‌های مختلف هستند.
سوال: خیلی ممنونم از شما، آقای دکتر مدبر اگر نکته باقیمانده‌ای دارید بفرمایید؟
مدبر: نکته نهایی من این است که همه ما بدانیم جمهوری اسلامی ایران بازی اقتدار غرب و آمریکا را شکسته و فروپاشانده و این مسیر را با قدرت دارد پیش می‌برد و همین توانمندی بالای امنیتی چند بعدی است که ما داریم که کشور‌های مختلف به سمت ما حرکت می‌کنند و ما را در ائتلاف‌های بزرگ دعوت می‌کنند لذا با اعتماد به یک آینده روشن سرفصل ایران ایران مقتدر و پیروز خواهد بود و این نویدی است که ما به همه هموطنانمان خواهیم داد.