بگفته سردار سرتیپ دوم پاسدار،داود شیخیان، آزمایش این سامانه دفاعی قطعاً معادلات بسیار زیادی را در حوزه نظامی و اذهان کشورهایی که با جمهوری اسلامی تخاصم دارند به وجود خواهد آورد .
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، سردار سرتیپ دوم پاسدار،داود شیخیان، فرمانده پدافند هوایی نیروی هوا و فضای نیروی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مهمان برنامه صف اول بود و برخی دستاوردهای رزمایش مرحله نخست رزمایش مشترک اقتدار در حلقه پدافند هوایی مرکز هسته‌ای نطنز را تشریح کرد.
سؤال: در مقدمه و در ابتدا برویم به این موضوع بپردازیم که نحوه شکل گیری و تدوین آئین نامه این رزمایش‌ها چگونه است و چطور برنامه ریزی می‌شود؟
سردار شیخیان: اصولاً رزمایش ها، برنامه‌های جاری و سالیانه در نیروهای مسلح هستند به منظور تمرین رزم ماقبل از مرحله جنگ در نیروهای مسلح. با این نگاهی که بنده عرض کردم، این برنامه ریزی‌ها انجام می‌شود در سطح ستاد کل نیروهای مسلح و قرارگاه مرکزی حضرت خاتم. این برنامه‌ها برابر سیاست‌ها و سناریو‌های تهدید که از قبل مورد بررسی قرار گرفته است تدوین می‌شود و به نیروهای مسلح ابلاغ می‌شود. رزمایش‌های حوزه پدافند هوایی هم در قالب رزمایش مشترک مدافعان حریم ولایت، سالانه در قالب همین برنامه تدوین می‌شود و به صورت مشترک بین یگان‌های سپاه و ارتش و غالباً همزمان و یا در یک برنامه پیوسته به مرحله اجرا گذاشته می‌شود. این رزمایش هم دقیقاً در قالب همین فرآیند انجام شد، سناریو‌ها مشخص شد، از طریق قرارگاه مشترک پدافند هوایی، بعنوان متولی این موضوع، ابلاغ شد. یگان‌های توسعه یافته از سپاه و ارتش در قالب یک فرآیند مشترک و تحت کنترل عملیاتی قرارگاه پدافند هوایی، نسبت به انجام سناریو‌ها و مأموریت‌ها اقدام می‌کند. اصولاً در دو بخش رزمایش تقسیم بندی می‌شود. در قالب یک قرارگاه آبی بعنوان نیروهای مدافع و قرارگاه نارنجی بعنوان نیرو‌هایی که نقش دشمن و عملیات تخاصم را برعهده دارند. رزمایش امسال با درنظر گرفتن شرایط موجود، سناریو‌های تهدید، برنامه ریزی شد و بخشی از آن در مجموعه نطنز انجام شده است و در ادامه نیز در سایر نقاط انجام خواهد شد.
سؤال: اشاره کردید به مرکز هسته‌ای نطنز با توجه به اهمیتی که این سایت هسته‌ای دارد و باید همین جا هم یاد کنیم از همه شهدای هسته‌ای، به ویژه شهید احمدی روشن که این سایت به نام ایشان است. راجع به جزئیات همین رزمایشی که در سایت نطنز برگزار شد بفرمایید چه اقداماتی صورت گرفت؟
سردار شیخیان: رزمایش امسال ویژگی‌های خاص خودش را داشت. بارزترین ویژگی آن این بود که به جهت واقعی سازی میدان رزم، تصمیم بر این شد که مسئولیت دشمن را به سازمان رو‌به‌رو واگذار کنیم. یعنی در رزمایش پدافند هوایی که سپاه مسئولیت آن را برعهده دارد، ارتش بعنوان نیروی عمل کننده و شبیه سازی دشمن اقدامات خودش را انجام بدهد و یگان‌های پدافندی سپاه نسبت به دفاع و پدافند هوایی اقدام کنند و در مرحله‌ای که همرزمان و برادران ما در نیروی پدافند ارتش بعنوان نیروآبی اقدام خواهند کرد، یگان‌هایی از سپاه در نقش دشمن نسبت به شبیه سازی سناریو اقدام خواهند کرد. حسن این اینکه صحنه نبرد را واقعی می‌کند و، چون کسی که می‌خواهد کار پدافند را انجام بدهد، عملاً از سناریو‌هایی که بر علیه او انجام خواهد شد، اطلاعی ندارد، در شرایط واقعی رزم قرار می‌گیرد و حتماً یک تجربه و آورده بسیار بسیار مفیدی خواهد بود برای تجربه نیرو‌هایی که در این رزمایش شرکت کردند که بتوانند در صحنه واقعی نبرد نیز این تجربیات خودشان را به مرحله اجرا و مورد بهره برداری قرار بدهند.
سؤال: بپردازیم به جزئیات بیشتر، ظاهراً سامانه‌های مختلفی در این رزمایش امتحان شد. بفرمایید کدامیک از این سامانه‌ها از قبل تهیه و تدارک دیده شد و آزمون خودش را پس داده بود و چه سامانه‌های جدیدی را رونمایی کرده‌اید؟
سردار شیخیان: سناریو‌های مختلفی در این رزمایش اجرا شد. یکی از این سناریو‌ها پهپاد‌های پرسه زن هستند که یکی از تهدید‌های نوظهور در حوزه پدافند هوایی هستند. یک برگشت کوتاهی به شرایط سال‌های گذشته داشته باشم اینکه پیشتر حوزه پدافند هوایی شاید مثلاً در حدود ۲۰ سال پیش، برای مقابله با هواپیما‌های جنگنده دشمن و تهدید اصلی جنگنده‌های دشمن به شمار می‌آیند. بعد از آن با تهدید موشک‌های کروز مواجه شدیم، در ادامه در چند سال گذشته، با تهدید پهپاد‌ها مواجه شدیم و با یک رشد شتابانی تهدیدها شروع کردند به تغییر ماهیت و جولان در صحنه‌های رزم در دنیا. با توجه به این موضوع، متناسب با همین تهدیدها، ما سامانه‌هایی را پیش بینی کردیم، سامانه‌هایی را طراحی کردیم که به یک نوعی تمام این سامانه‌ها بومی و ساخت متخصصین جوان این کشور و دانشمندان ما در مجموعه نیروی هواوفضا و وزارت دفاع هستند که بکارگیری شده‌اند. بپردازم به خود رزمایش، درخصوص پهپاد پرسه زن، ویژگی‌های خاص این تهدید، شرایط خاصی را ایجاد می‌کند. یکی اینکه این تهدیدها می‌تواند پرحجم باشد و با توجه به ارزان قیمت بودن آن، می‌تواند به یک نوعی توسط هر دشمنی برعلیه ما بکارگیری شود. خیلی از سامانه‌ها توانایی درگیری با این پهپاد‌های پرسه زن را دارند ولی قاعدتاً سامانه‌های موشکی سامانه‌هایی هستند که مهمات گران قیمتی دارند و بعضی از وقت‌ها اختلاف بین قیمت مهماتی که می‌خواست درگیر شود، موشک‌هایی که باید با این پهپاد‌ها درگیر شود، شاید بیش از ۱۰ برابر باشد که اصلاً به لحاظ اقتصادی چالش بزرگی را برای نیروهای مسلح استفاده می‌کرد. در این سال‌ها با ابداعاتی که در نیروی هواوفضا صورت گرفت ما نسلی از سامانه‌های پدافندی را توسعه داده‌ایم که متناسب با اهداف کم سرعت و پرسه زن و سامانه‌های بسیار ارزان قیمتی هستند که از خود این پهپاد‌ها ارزان قیمت‌تر هستند که این امکان را به ما میدهد که ما بتوانیم به صورت پرحجم و پر تعداد، به صورت مؤثر برعلیه این اهداف استفاده کنیم. یک نکته تخصصی و فنی هم این موضوع دارد که اصولاً درگیری با اهداف کم سرعت یکی از چالش‌های حوزه پدافند هوایی است. یعنی رادار‌ها یکی از موضوعاتی که دچار میشوند با آنها، اهدافی هستند که سرعت آنها از یک حدی پایین‌تر است. ولی این سامانه‌ها کمک کرد که ما بتوانیم با توسعه رادار‌ها و حساسه‌های کشف مخصوص این سامانه‌ها بتوانیم این پرنده‌ها را کشف کنیم و با یک صرفه اقتصادی نسبت به انهدام آنها اقدام کنیم و الان در طیف‌های مختلف، شاید این اسم را دوستان در فضای مجازی زیاد شنیده باشند، ملت عزیز ایران، سامانه ۳۵۸ که این یکی از چند طیف سامانه‌های مقابله با پهپاد‌های پرسه زن است که متناسب با ارتفاع، سرعت و فاصله و برد آن هدف از سامانه خاص خودش استفاده می‌شود و با آن درگیر می‌شود که در این رزمایش ما این تجهیزات را بکارگیری کرده‌ایم و توانستیم اهداف پرتعداد و متخاصم را به طور ۱۰۰ درصد مورد اصابت و انهدام قرار بدهیم.
سؤال: اشاره کردید به سامانه موشکی و پدافندی پرسه زن معروف که تحت عنوان ۳۵۸ که خیلی هم در این ایام برجسته شد. دقیقاً کار این سامانه ۳۵۸ چه است، علت این نامگذاری به چه دلیل است؟
سردار شیخیان: نامگذاری آن یک فرآیند فنی است، یعنی با توجه به تجهیزاتی که در این سامانه‌ها بکار می‌رود و مشخصات برد و همینطور که عرض کردم قابلیت‌های آن طیف‌های مختلفی است که از این سامانه تولید شده است و مورد بهره برداری قرار می‌گیرد. خانواده خانواده شاهد است، یعنی شاهد ۳۵۸ است که شاهد پهپاد‌های تولیدی در کارخانجات نیروی هواوفضا است و آن عدد بیانگر قابلیت‌هایی است که به لحاظ فنی برای ما شناخته شده است. این سامانه‌ها می‌توانند با استفاده از طیف مختلفی از حساسه ها، اطلاعات اهداف دشمن را دریافت کنند و به واسطه استفاده از ظرفیت‌های هوش مصنوعی، همچنین سامانه‌های الکترونیکی، اهداف را کشف کنند، به سمت آن هدایت شوند و در شرایط مناسب نسبت به انهدام آنها اقدام کنند.
سؤال: یکی دیگر از این سامانه‌ها که در این رزمایش استفاده شد و باز هم روزنه‌هایی از امید را در دل هموطنان ما ایجاد کرد که این قدرت پدافندی نیروی عزیز هواوفضای ما دارد، سامانه نهم دی بود. کارکرد سامانه نهم دی چه است و در چه حوزه‌ای چه کارکردی دارد؟
سردار شیخیان: سامانه نهم دی سامانه برد کوتاه ارتفاع پست است که طیفی از مأموریت‌ها برای آن لحاظ شده است. سابقاً ما سامانه‌هایی را در این کلاس مورد بهره برداری می‌کردیم که غیربومی بودند، همین الان هم بخشی از آن درحال بهره برداری است که آن سامانه بعنوان مثال ترونوان روسی است که مخصوص درگیری با اهداف ارتفاع پست و موشک‌های کروز است. یکی از برنامه‌هایی که در نیروی هوا و فضا پیگیری شد و توسط دانشمندان به سرانجام رسید، تولید سامانه در حوزه ارتفاع گست و مقابله با کروز بود که ثمره آن تبدیل شد به محصولی به نام موشک نهم دی که این سامانه می‌تواند با اهداف در برد معینی برعلیه بمب‌های بالدار، بمب‌های هوشمند، بمب‌های سنگرشکن و یا موشک‌های کروز درگیر شود. به یک نوعی ما با این رزمایش این سامانه‌ها را به تعداد زیادی به مجموعه ریگ پدافندی کشور الحاق کرده‌ایم و کاربران ما با تمرین‌هایی که از قبل داشته‌اند، در میدان رزم واقعی، با استفاده از مهماتی که برای آنها پیش بینی شده بود، چه مهمات بمب‌های بالدار و هوشمند و سنگرشکن و همچنین موشک‌های کروزی که بعنوان نیروی نارنجی به آن منطقه دفاع شونده، حمله ور شدند، این سامانه درگیر شد و الحمدالله تمام اهداف خودش را با موفقیت مورد اصابت و انهدام قرار داد.
سؤال: شما اشاره کردید به روزرسانی تهدیدها که در چند دهه متفاوت شده است و شما هم همگام با این به روزرسانی‌ها دارید سامانه‌های پدافندی و تدافعی خودتان را به روزرسانی می‌کنید. در این رزمایشی که در سایت رزمایشی نطنز برگزار شد، در چه سطح و مرحله‌ای این سامانه‌ها را شما آزمایش کرده‌اید، آیا به آنچه که تهدید‌های گذشته بود هم پرداختید و یا اینکه نه فقط تهدید‌های جدید را آزمایش کرده‌اید؟
سردار شیخیان: تهدید‌های گذشته کماکان پابرجا هستند یعنی ما با جنگنده‌ها رو‌به‌رو هستیم. چه بسا جنگنده‌های پیشرفته، در جنگنده‌هایی که می‌توانند در فواصل دورتر نسبت به مواضعی که ما باید از روی آن پدافند کنیم، اقدام می‌کنند. با سلاح‌های دقیق‌تر و سلاح‌های پیشرفته تر. پس ما تهدید‌های قبل را داریم و تهدید‌های جدید هم به اضافه شده است. ما برای تمام این تهدیدها برنامه ریزی کرده‌ایم و تمرین‌هایی را پیش بینی کرده‌ایم و همچنین در سناریو‌های نیروی نارنجی اینها پیش بینی و اجرا شده است. یعنی ما برعلیه جنگنده‌های شبیه سازی شده اقدام کرده‌ایم، با سامانه قدرتمند و بومی سوم خرداد که در دنیا اسم و رسمی پیدا کرده است، شناخته شده است و سابقه درخشانی ازجمله ساقط کردن پهپاد‌ام کیو فور رژیم تروریستی ایالات متحده را در دهانه تنگه هرمز داشتیم که خوب کماکان هم هنوز راجع به صحبت می‌شود و بحث‌هایی مطرح می‌شود خوب این تهدید کماکان وجود دارد که ما با شبیه است سازی که انجام دهیم این سامانه در این رزمایش در مرحله شبانه شرکت کرد و اهدافش را با موفقیت مورد اصابت سرنگون کرد در ادامه تهدید‌های نو ظهوری است که خوب در چند دقیقه گذشته خدمت شما راجع به آن صحبت کردیم از جمله کروز پهپاد‌های پرسه زن و همچنین اهداف پنهان کار یعنی ما یکی از اهداف رزمایش مان این بود که بتوانیم مقابله کنیم با اهداف پنهان‌کار که با استفاده از پهپاد‌هایی که پنهان‌کار هستند شبیه سازی کردیم از پرنده‌های پنهان‌کاری و با آنان نیز به صورت مؤثر مقابله کردیم و الحمدالله تمام اهداف این رزمایش محقق شد.
سوال: این برای بینندگان ما پیش بیاید که اهداف پنهان کار نقششان چیه و دقیقاً چی‌کار می‌کنند آیا همان ریز پرنده‌ها هستند یا نه آنها ماموریت دیگه‌ای دارند؟
سردار شیخیان: اهداف پنهان کار در دو دسته کلی ما می‌توانیم تقسیم بکنیم که پرنده‌هایی که نقش جاسوسی و شناسایی برای دشمن دارند که غالباً اینها از پهپاد استفاده میشوند یعنی پهپاد‌های پنهان کاری که با سطح مقطع راداری بسیار کم یعنی با شرایطی تولید شدند اینها که سختی توسط رادار‌ها کشف میشوند بخش دیگه‌ای ساب پرنده‌های در واقع رزمی دشمن هستند حتی سرنشین‌دار‌ها مثل هواپیمای اف سی و پنج جنگنده اف سی و پنج، جنگنده اف بیست و دو که اینها در طیف جنگنده‌های پنهان‌کار هستند که واقعاً کشف راداری اینها بسیار مشکل است که خوب ما با ظرفیت‌های بومی و در واقع تجهیزاتی که با این نگاه و این ظرفیت تولید شده الان این در حوزه پدافند هوایی توسعه پیدا کرده ما تمریناتی را در این حوزه برنامه‌ریزی کردیم و بر علیه این اهداف اقدامات خودمان را برنامه‌ریزی و به منصه اجرا قرار می‌دهیم.
سوال: شما به رادار گریز‌ها هم اشاره کوتاهی داشتید برای آنها چه برنامه‌ریزی دارید چه سامانه‌هایی را دارید این که می‌توانید از آن استفاده کنید؟
سردار شیخیان: ببینید اصولاً موضوع پنهان‌کاری موضوع نسبی هست، لذا ما نمی‌توانیم هیچ پرنده‌ای رامطلق پنهان‌کار فرض بکنیم ببینید پرنده‌ها با توجه به سوی حرکتشان جهت شان و نوع شان سطح مقطع راداری متفاوتی دارند الان خوب در دنیا خیلی دیگر این بحث به یک نوعی به عنوان یک قابلیت عمده و اساسی که می‌تواند صحنه نبرد را تغییر بدهد به آن توجه نمی‌شود یعنی خیلی الان تجهیزات در دنیا خیلی کشور‌ها تولید کرده‌اند از جمله در کشور خودمان که قابلیت کشف اینها وجود دارد و به تبع برنامه ریزی برای درگیری هم صورت می‌گیرد اجازه می‌خواهم یک صحبتی داشته باشم راجع به توانمندی بومی ببینید در عملیات وعده صادق دو، بعد از این عملیات رژیم مدعی شد که من توان پدافند هوایی کشور جمهوری اسلامی را نابود کردم خیلی هم در رسانه‌های بین المللی صدا کرد ولی خوب ما الان شاهد یک رزمایش بسیار، بسیار گسترده هم در بخش نیروهای عمل‌کننده سپاه و ارتش هستیم خوب اولا اینکه خوب ما آسیب‌های خیلی محدودی دیدیم یعنی این که رزمایش نشان میدهد که ما ظرفیتی را از دست ندادیم که اثر راهبردی و یا اثر خاصی در حوزه حق دفاع پدافند هوایی داشته باشد آنها هم اعلام کردند که ما به دقت این رزمایش‌ها را زیر نظر داریم و حتماً کارشناس هایشان در تجزیه و تحلیل هایشان متوجه خطای محاسباتی که حالا حضرت آقا هم چند بار تاکید کرد و واقعاً این خطای محاسباتی برای دشمن به وجود آمده حتماً به این خطای محاسباتی در این حوزه خواهند رسید و ظرفیت بومی ما باعث شده که علاوه بر اینکه ما این سامانه‌ها را که دچار آسیب شدند به سرعت به چرخه عملیاتی برگردانیم در کنار این موضوع توانستیم بخش زیادی از تجهیزات خط تولید را به سرعت آماده کنیم و تقویت ویژه‌ای را در حوزه پدافند هوایی داشته باشیم و با ظرفیتی به مراتب بیش از عملیات وعده صادق دو تجهیزات پدافندی را در مدار عملیاتی قرار بدهیم حتماً هم خوب در اگر واقعاً رویارویی جدیدی ما داشته باشیم حتماً در این رویارویی جدید ما شاهد ترکیبی از قدرت آفندی و دفاع سخت پدافندی ان‌شاءالله خواهیم بود که حتماً این خطای محاسباتی دشمن را کاملاً برای همه آشکار خواهد کرد شد می‌خواستم یک خبری هم اینجا به ملت شریف ایران بدهم که ان‌شاءالله در آینده نزدیک ما شاهد تست سامانه دفاع ضد بالستیک بومی جمهوری اسلامی خواهیم بود که قطعاً معادلات بسیار زیادی را در حوزه نظامی و اذهان کشورهایی که تخاصم دارند با جمهوری اسلامی به وجود خواهد آورد.
سوال: سردار شما در لابه لای فرمایشات تان چند باری اشاره فرمودید به تعامل و همکاری که با فرزندان عزیز در ارتش سرافراز جمهوری اسلامی ایران دارید این تعامل این همدلی چقدر به هم افزایی قدرت تدافعی کشور عزیز ما دارد کمک می‌کند؟
سردار شیخیان: ببینید حوزه پدافند هوایی یک دفاع چند نیرویی هستش یعنی ما در حوزه پدافند هوایی یگان‌هایی را در کل نیروهای مسلح توسعه دادیم در نیروی زمینی، نیروی دریایی چه در سپاه چه در ارتش و دو تا بخش تخصصی در نیروی هوافضای سپاه و همچنین نیروی پدافند ارتش که اینها توسعه پیدا کرده قاعدتا هم‌افزایی این نیرو‌ها که هم اکنون در قالب شبکه یکپارچه پدافند هوایی صورت گرفته این هم‌افزایی و این تعاملات باعث می‌شود که در یک رقابت سازنده و مثبت در یک تعامل سازنده و مثبت ما شاهد ارتقای روز افزون توان رزم پدافند هوایی باشیم.
سوال: سردار اشاره بفرمایید به اهداف و برنامه‌هایی که در آینده دارید آیا این سلسله رزمایش‌ها ادامه خواهد داشت در چه نقاط دیگری صورت خواهد گرفت؟
سردار شیخیان: بله طبیعتاً این رزمایش‌ها برابر برنامه‌های ابلاغی در سایر نیرو‌ها و سایر بخش‌های سپاه و ارتش انجام خواهد شد در حوزه پدافند هوایی هم ما برنامه‌های دیگری داریم که در قالب سناریو‌های ابلاغی ان‌شاءالله انجام خواهد شد که بعد از اینکه برنامه ریزی‌های لازم صورت گرفت ما اطلاع رسانی‌های لازم را به ملت شریف ایران خواهیم داشت و در جریان اقدامات و کار‌هایی که فرزندان آنها در نیروهای مسلح انجام می‌دهند حتماً این ملت شریف را در جریان خواهیم گذاشت.
سوال: خوب ما دوباره برگردیم به رزمایش یکی از ماموریت‌های رزمایش که کمتر شما به آن اشاره فرمودید ماموریت انهدام بمب‌های سنگر شکن هست این توسط کدام سامانه‌ها انجام می‌شود و نهم دی که اشاره فهمیدید اشاره کردید انجام می‌شه به سامانه‌های دیگری هم دارید که این ماموریت را انجام بدهند؟
سردار شیخیان: بله این ماموریت توسط سامانه‌های دزفول که سامانه بومی هست این قابلیت انجام را دارد و در این رزمایش هم این سامانه نسبت به انهدام بمب اقدام کرد و درواقع این توسعه چند وجهی تجهیزات برای مقابله با تهدیدات مختلف است یعنی ما فناوری که در سامانه نهم داریم تفاوت‌هایی با فناوری سامانه دزفول دارد وقتی که از دو تا فناوری استفاده می‌کنیم در صحنه جنگ الکترونیک در صحنه واقعی رزم آن اطمینان پذیری و قابلیت پدافند هوایی را به شدت افزایش میدهد.
سوال: سردار ما در همین ایام‌ای که شما رزمایش را دارید شاهد رزمایش پیامبر اعظم (ص) در غرب کشور هم هستیم شما اشاره فرمودید که حوزه پدافند یک حوزه چند وجهی است آسمان و زمین و دریا و همه ارکان مختلف در تلاش هستند برای این حوزه در آتی روز‌هایی که رزمایش‌های دیگری خواهید داشت آیا برنامه‌ریزی دارید که با سایر ارکان چه ارتش و چه سپاه وارد رزمایش مشترک بشوید؟
سردار شیخیان: قطعاً ببینید بخشی از همه رزمایش‌های نیروهای مسلح پدافند هوایی هست یعنی اصلاً خود توسعه هر رزمایش منطقه رزمایش نیاز به پدافند دارد این پدافند هم واقعی هست هم بخشی از تمرین آن رزمایش محسوب می‌شود یعنی وقتی نیروی زمینی می‌خواهد عمل بکند و یا نیروی دریایی می‌خواهد در یک منطقه عمل بکند ضرورتاً آسیب‌پذیری‌هایی ممکن است دشمن شیطنت‌هایی بکند یا براساس خطای محاسباتی بخواهد اقداماتی بکند در حوزه ضربه زدن و یا تغییر نتایج این رزمایش خوب یکی از اقداماتی که انجام می‌شود پوشش پدافند هوایی در آن مناطق هست که رزمایش‌های سایر نیرو‌ها انجام می‌شود صورت می‌گیرد همچنین در کنار این موضوع خود آن رزمایش بخشی از تمرینات رزمایش‌ها و میدان رزم خواهد.
سوال: اگر نکاتی باقی مانده است که در سؤالات ما نبوده در پایان اشاره بفرمایید می‌شنویم؟
سردار شیخیان: من من یک نکته را می‌خواستم اشاره بکنم درخصوص رژیم و این را مرتبط بکنم با توسعه فناوری بومی و اثر و کارکرد این موضوع را اشاره بکنم ببینید که علیرغم اینکه فضا سازی‌های مسموم صورت گرفت در خصوص اینکه آقای ظرفیت‌های اساسی و مهمی از پدافند هوایی کشور ما آسیب دیده خوب ما دیدیم که نه اینطوری نیست علاوه بر جبران آن خسارت‌های جزئی ما تقویت‌ها بسیار زیادی را در این حوزه انجام دادیم که به سبب رصد‌هایی که دشمنان ما انجام می‌دهند واقفند و در این خصوص اطلاعاتی را دریافت می‌کنند و پیام‌های لازم را از این رزمایش‌ها را دریافت کند. همین رژیم صهیونیستی در عملیات وعده صادق دو متحمل لطمات و صدمات شدیدی در حوزه پدافند هوایی شد که مصداق این لطمات را هم در ما در کمک‌های ویژه و خاص به خصوص رژیم جنایتکار آمریکا شاهد بودیم که سامانه‌های موشکی پدافند موشکی را بلافاصله آوردند مستقر کردند، چون خود رژیم این سامانه‌ها را داشت به سبب این که در این عملیات وعده صادق اینها مورد آسیب‌های جدی قرار گرفتند مجبور شد که از ظرفیت‌های غیر بومی از متحدان خودش استفاده بکند و این سامانه‌ها را آورد مستقر کرد درصورتی‌که ما چی‌کار کردیم به واسطه توسعه ظرفیت‌های بومی هم در حوزه تحقیق و توسعه هم خط تولید بلافاصله با یک ظرفیت تقویتی چند برابری پدافند در وضعیت بسیار خوب و مطلوبی قرار گرفت من جا دارد تشکر بکنم از جناب عالی که این فرصت را در اختیار بنده قرار دادید و آرزوی بهروزی و سلامتی دارم برای ملت شریف ایران و جناب عالی تشکر می‌کنم.