با توجه به لزوم بهینه سازی مصرف گاز در گلخانهها، تغییر قیمت آن بعد از ۱۴ سال مطرح است که اثرات آن بر محصولات گلخانهای باید مورد بررسی بیشتر قرار گیرد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، هیئت وزیران در تاریخ بیستم آبان ماه مصوبهای داشت که بر اساس آن، نرخ گاز مصرفی برای گلخانهها افزایش پیدا میکند، در واقع فرمول به این صورت است که قیمت جدید عبارت است از میانگین پنج درصد میانگین بالاترین تعرفه در مصارف داخلی. چند نکته این مصوبه دارد؛ اول این که برای گلخانهدارها این فرمول خیلی شفاف نبود که آن را به بحث خواهیم گذاشت و شفاف خواهیم کرد که متوجه باشند چه مقدار افزایش قیمت تعرفه در گازشان خواهند داشت. دوم این که شاید این محاسبه جدید حدود هفت برابر کند هزینه گاز را برای گلخانهدارها و این با توجه به این که محصول گلخانهای عمدتاً صیفیجات است و در سبد مصرف خانوار جایگاه خود را دارد میخواهیم ببینیم اثر این افزایش قیمت گاز بر محصول نهایی و مصرف چقدر است و چه تأثیری در تولید خواهد گذاشت. نکته پایانی این است که آیا نمیشد با یک شیب ملایمتری این افزایش اگر ضرورت داشت که در برنامه راجع به آن بحث میکنیم اعمال شود و ما یک مرتبه مواجه با این افزایش هفت برابری نباشیم.
سؤال: آقای نورانی به صورت خیلی شفاف بفرمایید که با فرمول جدید شما هر مترمکعب گاز را برای گلخانهها چه رقمی محاسبه خواهید کرد؟
بهرام نورانی؛ رئیس امور تعرفهها و قراردادهای مدیریت گازرسانی: مصوبه ۲۰ آبان هیئت وزیران، وزارت نفت را مکلف کرده که تعرفه گلخانهها را هر شش ماه یک بار بر اساس پنج درصد بالاترین نرخ فروش داخلی محاسبه و دریافت کند. با توجه به این که بالاترین نرخ فروش داخلی ما؛ مشترکین رمزارز هستند و بنابراین با توجه به محاسباتی که انجام شده؛ میانگین شش ماه گذشته این صنعت حدوداً ۱۱۴۰۰ شده و پنج درصدی که مکلف شدیم که از دوستان دریافت کنیم؛ حدوداً ۵۷۰ تومان خواهد شد که در صورت حساب آنها درج خواهد شد.
سؤال: الان چقدر است؟
نورانی: از زمان هدفمندی یارانهها، تعرفههای مشترکین گلخانهای حدوداً ۶۰ تومان بوده و چند سال بعد حدود سال ۹۴ شد ۶۹ تومان در دوره سرد را عرض میکنم و از سال ۸۹ تا کنون افزایشی برای این دسته از مشترکین نداشتیم.
سؤال: یعنی الان ۶۹ تومان است و به ۱۷۰ تومان افزایش پیدا میکند؛ حدود هشت برابر؟
نورانی: بله.
سؤال: آقای هاشمی سهم گاز در هزینه تمام شده محصولات گلخانهای چقدر است؟
سیدمرتضی هاشمی؛ مدیرعامل انجمن گلخانهداران: خیلی میتوانم بگویم اول تعجب میکنم؛ قبل از پاسخ به سؤال شما که بخش تولید را آن هم حوزه کشاورزی را مقایسه میکنیم با تولید رمزارز، البته تصویبنامه هیئت وزیران است و آقای نورانی شاید عذری بابت آن نداشته باشند، ولی در سال جهش تولید با مشارکت مردم، مقایسه تولیدکننده رمزارز و کشاورز و گلخانهدار واقعاً قیاس عجیبی است که فکر میکنم در بدو شروع باید یک تجدید نظر اساسی روی آن شود. ولی این که چه سهمی از هزینههای ما را انرژی تشکیل میدهد، روی بحث گاز، چون سوخت غالب گلخانههای کشور؛ گاز است، حداقل چیزی که الان هست بین هفت تا ۱۰ درصد ما هزینه گاز داریم. حالا اگر قرار باشد این تغییر را ما داشته باشیم خودتان میتوانید با یک ضرب و تقسیم ساده ببینید هفت تا هشت درصد میشود چقدر؟ حدود پنج و خردهای درصد. رقم واقعاً عجیبی است.
سؤال: قبل از آن به شما اطلاع داده بودند؟
هاشمی: متأسفانه خیر.
سؤال: یعنی شما دفعه پیش متوجه شدید یک چنین...؟
هاشمی: از سال ۸۹ به بعد تا امروز هیچ هشدار یا اعلام قبلی صورت نگرفته و به یک باره از طریق فضای مجازی، همان نامهای که در اختیار رسانهها قرار گرفته، گلخانهداران هم مطلع شدند.
سؤال: آقای نورانی نکتهای راجع به این دارید؟
نورانی: شرکت ملی گاز وظایف حاکمیتی خود را بر اساس ابلاغیههای قانونی که دریافت میکند انجام میدهد و در انجام وظایفش هیچ انتفاع خاصی برای خود قائل نیست؛ بنابراین شرکت گاز صرفاً دارد مصوبات قانونی را به اجرا درمیآورد.
سؤال: چه دلایلی پشت این افزایش بوده؟ حتماً یک دلیلی وجود دارد؟
نورانی: افزایش تعرفه چیزی است که دائماً در همه جای دنیا این اتفاق میافتد و واقعیت این است که گلخانهها بالای ۱۵ سال است که هیچ تغییر در تعرفه آنها داده نشده است. دوستان فرمودند که حدود هشت تا ۱۰ درصد هزینه گاز گلخانهداران است.
هاشمی: البته اصلاح کنم؛ در فصل سرما.
نورانی: بله فصل سرما، حالا شما این را برگردید ۱۵ سال پیش؛ ۱۵ سال پیش چند درصد تولیدات اینها هزینه گاز بوده، مطمئناً خیلی بیشتر از این بوده، یعنی شما اگر قیمت صیفیجات الان را با ۱۵ سال پیش مقایسه بفرمایید و ۶۹ تومان الان را با ۶۹ تومانی که ۱۵ سال پیش از آنها دریافت میکردیم مقایسه بفرمایید، کاملاً مشخص است که گلخانهدارها در واقع هزینهای بابت گاز پرداخت نمیکنند و این که دوستان فرمودند ما را با رمزارز مقایسه میکنید؟ خیر، اگر با رمزارز مقایسه میکردیم که همان ۱۱۴۰۰ باید از شما میگرفتیم، ما الان پنج درصد این مبلغ را میگیریم و باز هم قیمت واقعی از ایشان نمیگیریم، ضمن این که همه میدانیم گلخانهدارها بسیاری از تولیداتشان صادراتی است و بارها دیدیم بنابراین انرژی ما دارد با این قیمت صادر میشود به نوعی، در حالی که شاید آن انتفاعی که باید نصیب کشور شود، متأسفانه نمیشود.
سؤال: آقای هاشمی نکات را شنیدید، در واقع نقد کردند شما را، اگر باز پاسخی دارید؟
هاشمی: اولاً که آقای نورانی میفرمایند که کل محصولات گلخانهای صادرات محور است؛ نه، چنین چیزی نیست. حداقل ۷۰ درصد آن صادرات محور است و ۳۰ درصد حداقل بنا به فصول مختلف سال، این متفاوت است، چرا؟ مثلاً شما گوجه فرهنگی را از برج هشت تا سال آینده که فصل کشت بهار شروع میشود به صورت گلخانهای تولید میکنید، بنابراین این هم پاسخگوی نیاز داخل است و هم نیاز صادراتمان. بحث خیار؛ ما الان بحثمان گلخانهای صیفی و سبزی است، چون من امروز به نمایندگی از انجمن گلخانهداران تولیدکننده سبزی و صیفی خدمت شما هستم، بحث کالاهای لوکسی مثل گل را اشراف ندارم و اظهار نظر نمیکنم. بحث خیار هم همین طور، الان خیاری که در بازار کشور است، خیاری است که اصلاح شده خیارهای بومی است که باز در فصول سرد سال ما داریم، میفرمایند قیمت محصولات کشاورزی؟
سؤال: این نکته من هم هست، شما گاز را الان حدوداً از سال ۸۹ به این سمت حالا ۹۴ آخرین اصلاحش؛ ۹ تومان رفته روی آن، از ۶۰ شده ۶۹، از ۹۴ با همین قیمت ثابت ۶۹ تومان دریافت میکنید، اما محصولتان خیلی گرانتر شده از ۹۴ تا الان.
هاشمی: حالا میآییم سراغ به جواب این سؤال، درست میفرمایند قیمت محصول تمام شده ما در بازار گرانتر شده، ما میپذیریم، اما آیا قیمت نهاده، کود و سم و ما گران نشده؟ ما یک عدد بذر فلفل دلمهای را امسال باید ۲۷ هزار تومان بخریم.
نورانی: چرا برای این اعتراض نمیکنید؟
هاشمی: آن هم اعتراض داریم.
نورانی: باید همه چیز را واقعی دید.
هاشمی: ما داریم از یک انجمن و یک ساختاری دفاع میکنیم که زحمتکشترین قشر جامعه پشت آن هستند، اگر شما به عنوان شرکت ملی گاز ایران حامی ما هستید، ما این را میپذیریم و نمیگوییم که شما در روبروی ما قرار گرفتید، امروز هم مصوبهای قرار است اجرا کنید که مراتب بالادستی به شما ابلاغ کردند. خدای ناکرده ما گاردی خدمت آقای نورانی یا شرکت ملی گاز نداریم، ولی واقعاً کفاف هزینهها را میدهد آن مباحث تولیدات گلخانهای؟
سؤال: الان فرمودید با آن تغییر قیمت گاز، محصول نهایی شما هر کیلو چقدر افزایش ممکن است پیدا کند؟
هاشمی: حداقل هفت برابر شما به طور مستقیم بخواهید حساب کنید، آن هفت تا هشت درصد بخواهید در فرمول ببرید، حداقل ۳۰ درصد هزینه ما را شامل میشود در فصول سرد.
سؤال: یعنی در قیمت تمام شده شما ۳۰ درصد میتواند تأثیر داشته باشد؟
هاشمی: بله، صد درصد.
سؤال: آقای خادم دو موضع مختلف را شما شاهد بودید، نظر شما به عنوان کارشناس چیست؟
محمدعلی خادم؛ کارشناس اقتصادی: من خیلی مختصر توضیحی عرض کنم؛ این بحثی که نماینده شرکت گاز فرمودند طی ۱۵ سال اخیر این نرخ تغییر نکرده، من کامل از نگاه کارشناسی به این موضوع نگاه میکنم؛ این یک سیگنال بسیار غلطی به سرمایهگذار این حوزه میدهد، حالا توضیح میدهم که این سیگنال غلط چیست. وقتی این قدر قیمت این نهاده پایین است، مشخصاً سرمایهگذارهای مختلف میآیند سرمایهگذاری کنند که ما بیاییم از این گاز ارزان هفتاد تومانی که میشود یک دهم سنت استفاده کنیم و فلان کار را تولید کنیم، چرا؟ چون یک سری بازار خارجی هستند که تعجب میکنند از این قیمت صیفیجات ما و ما صادر کنیم به آنها. این سیگنال غلط به معنای این است که لزوماً آنها در بحث بهینهسازی انگیزهای ندارند، حالا شما هزاری هم بحث خدا و پیغمبری کنید که باید بروی بهینهسازی کنی، کمتر مصرف کنی، فلان محصولی که به صرفه اقتصادی نیست را تولید نکنی، الی ماشاءالله. موضوع بعدی سیگنال غلطی است که به کل اقتصاد میدهد. ما الان در جاهای دیگری است که حاشیه سودهای بسیار عجیبتری نسبت به بحث گلخانه دارد، ولی ما متأسفانه گاز را اینجا استفاده میکنیم، حالا کارشناس مربوطه میتوانند توضیح دهند که چقدر حاشیه سود آن است، ولی من یک نمونه عرض کنم؛ الان ما مازوتی که در نیروگاهها میسوزانیم و دیگر الان علنی هم شده، با ارزش چهار برابر واقعی خود مازوت و گازوئیل را میسوزانیم، چرا؟ چون گاز نداریم به نیروگاههایمان بدهیم، چون نمیخواهیم برگ نیروگاهها را هم قطع کنیم، مازوت و گازوئیل میدهیم، یعنی ما الان تقریباً بازدهی ۴۰۰ درصدی داریم، اگر این گاز را منتقل کنیم به نیروگاه و ما به ازای آن، آن گازوئیل و مازوت را صادر کنیم که دارد صادر میشود. این سیگنال غلط متأسفانه حتی ما دقت هم کردیم به بحثهای سیاسی کشیده شده که یکی از نمایندهها فرموده بودند که چرا ما صیفیجات صادر نمیکنیم به روسیه؟ چرا؟ چون یک سیگنال غلط داده شده که الان قیمتش خوب است ما برویم ۱۱ میلیارد دلار صادر کنیم به روسیه، ما الان باید هاب الانجی منطقه باشیم. قطر سال گذشته نزدیک صد میلیارد دلار صادرات به اروپا داشته، ما الان به جای این که روی این بحث کنیم که قیمت این را از یک دهم سنت مثلاً کنیم یک سنت؛ حالا ۱۰ برابر میشود ولی باز هم یک سنت است، الان باید دغدغهمان این باشد که ما الان چرا مثلاً هاب الانجی نشدیم، چرا صادرات گاز نداریم، چرا درآمد صد میلیارد دلاری فقط از این گازمان نداریم؟ چرا کشوری که معدن و مخازن بزرگ گاز و نفت دارد، الان باید این قدر ناترازی در آن به وجود آمده باشد؟
سؤال: آقای خادم البته که فرصتهای معادل این گازی که به گلخانه داده میشود قابل تعریف است و شاید اقتصادیتر هم باشد، اما فعلاً این را بگذاریم کنار، فرمایش درستی است ولی بحث فرصت از دست رفته نداریم، آقای نورانی الان نکاتی که گفتند قبول دارید؟ یعنی شما سرمایهگذاران این صنعت را به اشتباه انداختید؟
نورانی: دوستمان بسیاری از صحبتهایش درست است؛ پایین بودن قیمت باعث شده سرمایهگذارانی وارد کشور شوند و شاید بعضاً هم ایرانی نباشند در این قضیه، یعنی بومی نباشند و با سرمایهگذاری که میتوانند کنند، با ارزانترین قیمت انرژی که در هیچ جای دنیا نمیتوانند با این قیمت پیدا کنند، محصولات ما را وارد کشور خود میکنند، همان کنار خودمان ترکیه یکی از مثالهایی است که وجود دارد و این اتفاق هم افتاده، مسألهای که این اتفاق میافتد و تا قیمت گاز به قیمت واقعی خود نزدیک نشود، متأسفانه نمیتوانیم جلوی آن را بگیریم. حداقل شرکت گاز در اجرای وظایف حاکمیتی خود نمیتواند جلوی این قضیه را بگیرد؛ بنابراین بهتر است که قیمت گاز در این قضیه واقعی شود.
سؤال: این شامل همه صنایع میشود یا فقط شما زورتان به گلخانهها رسیده؟ آیا فولادیهای ما و پتروشیمیهای ما به قیمت واقعی الان...؟
نورانی: قیمت آنها بسیار متفاوت است با این قیمتی که برای دوستانمان در بحث گلخانهها و کشاورزی میبینیم. قیمت آنها بر اساس قیمت خوراک پتروشیمی که قیمت بالایی است محاسبه میشود و متفاوت است و فکر میکنم در بحث امروز نمیشود روی آن بحث کرد، چون مسائل زیادی در این قضیه داریم. ما در بحث گلخانهها با توجه به این که انرژی بسیار ارزان است، هیچ رعایت استانداردی وجود ندارد. شما الان از شاید بگویم ۲۵ هزار گلخانهای که در کشور وجود دارد، بازدیدی به عمل آورید، متوجه میشوید که چه درصد پایینی از اینها استانداردهای گلخانهها را رعایت میکنند.
سؤال: آقای هاشمی برای شما وزارت جهاد؛ استانداردی تعریف کرده؟
هاشمی: من اصلاً تعجب میکنم آقای نورانی؛ میگویید گلخانههای ما استاندارد نیستند، مگر واحد گلخانهای میتواند مجوز بگیرد بدون سازمان نظام مهندسی کشاورزی؟
نورانی: متأسفانه میگیرد و مثالهایی داریم. اصلاً، واقعیت چیز دیگری است.
هاشمی: حالا ممکن است مشاوره املاکی بدون پروانه کسب باشد، ولی شما نمیتوانید تعمیم دهید به کل واحدهای گلخانهای.
نورانی: شما بهتر از من میدانید؛ شما یک چارچوبی درست میکنید، یک پلاستیک میکشید روی آن، اسمش را میگذارید گلخانه و میآیید گاز هم میگیرید با قیمتهای بسیار ناچیز و این انرژی از این جا به انحاء مختلف هدر میرود.
هاشمی: شما خلاف واقع را میگویید؛ میگویید یک پلاستیک روی چارچوب میکشید، اصلاً ساختار یک شغل را میبرید زیر سؤال، مگر میشود چنین چیزی؟
نورانی: عین واقعیت را میگویم. من همه را نگفتم چنین چیزی، گفتم بسیاری از آنها این طور است.
هاشمی: تعریف شما چیست از فضای گلخانهای چیست؟ وقتی میآیید در گفتگوی ویژه خبری و میخواهید در میز اقتصاد برای مردم کشور صحبت کنید.
نورانی: دفاعیاتتان را انجام دهید، همدیگر را محکوم نکنیم. واقعیتهایی که موجود است میگویم.
هاشمی: میگویید یک چارچوب میزنید یک پلاستیک میکشید.
سؤال: اگر برای گلخانهها استاندارد و ضوابطی چه شرکت ملی گاز وضع کرده باشد برای مصرف بهینه گاز، چه وزارت جهاد، آن وقت میتوانید مطالبه کنید آقای نورانی.
نورانی: استاندارد را ما ارائه نمیدهیم، سازمان استاندارد متولی آن است.
سؤال: وزارت جهاد هم به آنها الگویی نداده؟
نورانی: نه دارند، حتماً دارند.
هاشمی: نظام مهندسی کشاورزی متولی این کار است، ما نمیتوانیم بگوییم، چون اداره شرکت گاز یک استانداردی دارد....
نورانی: نه اداره ندارد، این را سازمان استاندارد داده است.
هاشمی: به چه کسی داده؟
نورانی: به خود صنایع و گلخانهها داده است.
هاشمی: سازمان استاندارد متولی نیست که بخواهد به ما بگوید چگونه گلخانه بسازیم.
نورانی: اگر استانداردی موجود باشد، اینها رعایت نمیکنند، چون اطلاعی از آن ندارند.
سؤال: دارد، مطمئنید؟
نورانی: حتماً دارد، صد درصد دارد.
خادم: الان در حوزه خودرو یک نمونه که همه متوجه میشوند استاندارد هم تا حالا هزار بار گفته اینها مصرفشان دو تا سه برابر قیمت جهانی است، هزاری هم بروید نظارت کنید، وقتی سیگنال غلط داده میشود، وقتی زمین بازی غلط تعریف شده، آب سرازیری میرود، وقتی شما قیمت گاز را پایین گذاشتید، هزاری هم برو نظارت کن، کارشناس مربوطه میتوانند توضیح دهند، الان گلخانهها مثلاً متراژ را وقتی کم میکنند، پرتی آنها زیاد میشود، نایلونی که قرار است یک کم پول بیشتر دهند، گرانتر باشد ولی اتلاف انرژی کم باشد، کمتر پول میدهند. همین چیزهای کوچکی که به این راحتی هم قابل نظارت نیست، منجر به این میشود که یک اتلاف عظیمی صورت بگیرد. الان بحث اتلاف است، نه فقط در همین صنعت، بقیه جاها هم همین طور است. عرض کردم ما الان در نیروگاههایی که مازوت میسوزاند یا جاهای دیگر؛ در پتروشیمیها، ما الان متانول تولید میکنیم، حاشیه سود آن واقعاً پایین است، به ضررمان است، چرا؟ چون ما سیگنال غلط؛ حالا این ۱۵ سال است، آن ۲۰ تا ۳۰ سال سیگنال غلط دادیم، اینها هم رفتند آن را تولید کردند. من به هیچ عنوان با این جهش قیمتی موافق نیستم. باید این قیمت؛ همین قیمت ۷۰۰ تومان هم مطمئن باشید دوباره ۵۰۰ تومان هم چهار سال دیگر ما مینشینیم دوباره صحبت میکنیم که چرا ۷۰۰ تومان نه، هفت هزار تومان مثلاً. این قیمت باید متناسب با بقیه کالاها افزایش پیدا کند که سیگنال غلط ندهد و سرمایهگذاری برود آن جایی که بالاترین بازدهی را برای این کشور و مردم دارد. شما در کدام کشور تا حالا دیدید که مثلاً چالش گوجه و پیاز داشته باشند، واقعاً مسخره است که ما میخواهیم این موضوع را مطرح کنیم که چالش گوجه و خیار نداشته باشیم. گاز ارزان میدهیم که گلخانهها تولید کنند.
سؤال: آقای نورانی این ۲۵ هزار واحد گلخانهای چقدر مصرف گازشان است روزانه؟
نورانی: حدود دو میلیارد مترمکعب، یک و ۹ دهم میلیارد مترمکعب مصرف میکنند و مسائلی که متأسفانه رعایت نشده تا کنون؛ یکی آمایش سرزمینی است. گلخانهها را برای این که صادرات راحتتری وجود داشته باشد و به مناطقی بفرستند که سود بالاتری داشته باشد، بیشتر در شاید بگویم به لحاظ تعداد نمیگویم به لحاظ وسعت میگویم، در مناطق شمالی کشور احداث شده، در حالی که اگر این گلخانهها در مناطق جنوبی بود، این قدر انرژی نیاز نداشت. الان گازی که به بخش گلخانهها میدهیم، در دوره گرم ۱۵ درصد این دو میلیارد است، مابقی آن در دوره سرد این اتفاق میافتد. چرا؟ چون به خاطر این که همه اینها جمع شدند در مناطقی که سردسیر هستند و این باعث شده که انرژی آنها بالا برود.
سؤال: آقای عسکری موضع شما نسبت به این افزایش حدود هشت برابری نرخ تعرفه گاز گلخانهها را میخواستم جویا شوم؟
محمدجواد عسکری؛ رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس: کشاورزی محور توسعه است، یکی از مباحث جوامع بشری امروز؛ بحث امنیت غذایی است. از طرفی این بخش بیشترین اشتغال را دارد، سه برابر صنعت بازدهی دارد، چهار و نیم میلیون بهرهبردار دارد. در حوزه بحث بحران آب، یکی از حوزههایی که ما میتوانیم خوب مدیریت کنیم؛ همین بحث گلخانههاست. ما با دو بحران جدی در آینده مواجه هستیم؛ یکی بحث خاک و دیگری آب است. راه نجات این، رفتن به سمت و سوی کشتهای گلخانهای است که ما در مجلس شورای اسلامی در برنامه هفتم توسعه مصوب کردیم و مأموریت دادیم به وزارت جهاد کشاورزی و دستگاههای متولی که برای استفاده بهینه و مطلوب از آب، بحث مدیریت خاک، اشتغال بیشتر، بحث صادرات و صنایع تبدیلی برویم به سمت کشتهای گلخانهای. خوشبختانه یک اتفاق خوبی در دو سه سال گذشته در کشور افتاده به واسطه این که خیلی از سرمایهگذاران میل و رغبت پیدا کردند برای سرمایهگذاری. امروز که بررسی میکنیم، میبینیم متأسفانه دولت بدون هیچ نگاه کارشناسی میآید یک برنامهای را تدوین میکند در قالب بالا بردن تعرفه گاز گلخانهای یا گلخانهها، ما معتقدیم به این که دولت به جای این کارها باید اولویت اولش؛ بخش کشاورزی باشد. باید نگاهش به بحث صادرات محصولات کشاورزی باشد. ما ۵۰۰ میلیون نفر جمعیت پیرامونی ما علاقهمند هستند به محصولات کشاورزی به طور خاص کشتهای گلخانهای، این فرصت و موقعیت را بنا نیست ما از دست بدهیم. قرار نیست عدهای بنشینند تصمیمات خلقالساعه بگیرند، یک باره یک ظرفیت و قابلیت ارزشمندی که ایجاد شده از دست بدهند. همین امروز هم که در جریان قرار گرفتم، از طرف کمیسیون نامه زدم به آقای رئیس جمهور که ما موافق این طرح نیستیم و قطع به یقین لازم شد در صحن علنی مجلس نطق خواهیم کرد. نگاه و رویکردمان این است؛ هر آن چه بتوانیم سطح زیر کشت گلخانهای را بیشتر کنیم، از جهات مختلف سود خواهیم کرد. فارغالتحصیلان بخش کشاورزی که چیزی حدود ۲۵۰ هزار نفر هستند، خیلی از آنها الان علاقه پیدا کردند بروند به سمت کشتهای گلخانهای و در حال انجام این کار هستند و پذیرفته نیست، ما قطع به یقین نسبت به این موضوع واکنش نشان خواهیم داد و پیگیری در نگاه نظارتی را انشاءالله دنبال خواهیم کرد.
سؤال: آقای نورانی مجلس هم مخالف بوده، من شنیدم ظاهراً در آن جلسهای که ظاهراً میخواستند تصمیم بگیرند، وزیر جهاد هم نبوده، ما امروز از وزارت جهاد کشاورزی هم دعوت کرده بودیم در برنامه حضور داشته باشند که نپذیرفتند و خودشان هم نبودند در فرایند تصمیمگیری، به نظرم مجلس هم که مخالف است، الان یک مقدار بار مخالفتها احتمالاً بیشتر هم خواهد شد. سؤالم این است که شما چقدر فکر میکنید باعث صرفهجویی شود؟ یا اصلاً بعد صرفهجویی در این تصمیم مد نظر نبوده، فقط بعد درآمدی مد نظر بوده؟
نورانی: صرفاً بحث صرفهجویی نیست، چون دو میلیارد مترمکعب صرفهجویی آن، هرچند بسیار ارزشمند است، ولی شاید تأثیر چندانی نداشته باشد در ناترازی آن. موضوع این است که قیمت؛ قیمت درستی نیست و این باعث شده که ما انرژیمان را با ثمن بحث صادر میکنیم به کشورهایی که اطرافمان هستند. همان طور که نماینده مجلس هم عنوان کردند؛ خریدار هستند و سرمایهگذاری میکنند. علت اصلی آن هم همین ارزان بودن انرژی است، مطمئن باشید علت دیگری ندارد این که بگوییم واقعاً ما تولیداتمان با جاهای دیگر فرق میکند، نه. این انرژی ارزان است که در واقع ما با قیمت بسیار پایین صادر میکنیم و اگر ما این انرژی را به قیمت متعادلی نرسانیم، متأسفانه این هدررفت انرژی بسیار بیشتر از این خواهد شد؛ بنابراین باید این کار را کنیم به گونهای که دوستان ما در بحث گلخانهها رغبت پیدا کنند که سرمایهگذاری خود را با توجه به آمایش سرزمینی انجام دهند و جنوب کشور بروند این کارها را انجام دهند که انرژی کمتری هم مورد نیازشان است. دولت من مطمئنم که مخالف گسترش این صنعت نیست.
آقای بهرام نورانی رئیس امور تعرفهها و قراردادهای مدیریت گازرسانی: و بسیار هم موافقیم ولی باید قیمت هایش حتما متعادل بشود و بر اساس قیمتهای متعادل هم ما بتوانیم در واقع گازمان را بفروشیم.
آقای سید مرتضی هاشمی مدیرعامل انجمن گلخانه داران: آقای نورانی تعریف فضای گلخانهای این هست که یک فضایی را ما تعبیه بکنیم که با کنترل عوامل اقلیمی بتوانیم محصولی را تولید بکنیم که در حالت عادی نمیشود تولید کرد و این اساس و بنیان شکل گیری یک واحد گلخانهای است در کنار این ما در کشور یک مزیت رقابتی داشتیم اصل ساده اقتصادی است که فکر کنم دیگر همه بدانند مزیت رقابتی در برهههای مختلف زمانی شاید سوخت ارزان بوده شما آمدید واحد یک گلخانه دار را یک سرمایه گذار را تشویق کردید به سمت یک حوزه، ایشان تمام زندگی، سرمایه و همه هستی و نیستی خودش را گذاشته ورود کرده در حوزه و الان بدون اینکه در طول ۱۵ سال به فرمایش خودتان هیچ اخطاری به آنان بدهید یک شب آمدید گفتید تعرفه شما را من ۷۰۰ درصد گران میکنم من فکر نمیکنم مصداقی چیزی غیر از ظلم باشد ببخشید این را میگویم ما میخواهیم بنزین را گران بکنیم در کشور، زورمان نمیرسد آقای قالیباف، ولی میگوییم گلخانه دار تو سری خور است کشاورز است دیگر، بزنیم یک جایی بزنیم نهایتا صدایش درنمی آید که.
نورانی: گلخانه دار تا حالا چقدر پول داده که تو سری خور باشد؟ من خدمتتان عرض میکنم، شما ۱۵ سال است ۶۹ تومان دارید میدهید صدا درنیامده الان که میخواهید واقعی سازی بشود شما تازه باز هم واقعی نیست باز.
هاشمی: بله ببینید نه نه ۱۵ سال خواب بودید؟
نورانی: نه خواب نبودیم.
هاشمی: ۱۵ سال کجا بودید؟ خواب بودید دیگر.
نورانی: ببینید از اختیارات دولت است که تعرفه را تعیین کردن حتما وزیر کشاورزی هم در هیئت دولت تشریف داشته که این مصوبه مصوب شده، در هر صورت از اختیارات دولت است.
هاشمی: نه ببینید یا شما یا اداره گاز یا شرکت گاز پشت این مصوبه بودید یا شما یا شرکت گاز پشت این مصوبه بودید یا این هست که دولت بوده اگر دولت بوده ما باید دولت را قانع کنیم با منطق.
سؤال: آقای نورانی نرخ واقعی به نظر شما برای گلخانه چقدر است؟
نورانی: به نظر من همین نرخ، نرخ واقعی است و شاید هم پایینتر از نرخ واقی باشد.
سؤال: شما الان مشکلی دارید با این نرخ؟
هاشمی: ببینید جناب قالیباف آقای خادم فرمودند ما باید هاب منطقه باشیم، بله باید باشیم، ما باید خیلی چیزها باشیم مگر هستیم باید تلاش بکنیم بشویم ولی نیستیم الان، نمیتوانیم بگوییم، چون میخواهیم هاب منطقه باشیم و صادرات گاز داشته باشیم ما محدودیت داریم در ارزآوری کشور به طور مستقیم واحدهای گلخانهای کشور ۲۵ هزار واحد گلخانهای میتوانند حداقل ۲ میلیارد دلار یا ۳ میلیارد دلار ارزآوری کنند در طول یک سال، بنابراین جناب خادم من خواهش میکنم.
نورانی: ببین صحبت این جوری کردن شاید فایده نداشته باشد من اگر قرار باشد این جور صحبت کنم من میگویم اگر گاز را صادر کنم با نرخ صادراتی خیلی بیشتر از ارزآوری شما برای کشور ارز خواهد داشت بنابراین نه ببینید موضوع این نیست موضوع این است که شما نمیخواهید قیمت واقعی را پرداخت کنید ولی قیمت واقعی از مردم میگیرید.
هاشمی: پس شما بنزین هم به مردمتان ندهید بگویید اگر بنزین صادر بکنم لیتری ۳۰ هزار تومان میفروشم پس میتوانید این را بگویید شما میگویید اگر، الان در صدا و سیما داریم پخش میشویم دیگر، صبح اعلام بکنید ما به ماشینهای مردم بنزین نمیدهیم لیتری ۳۰ هزار تومان بخواهیم بدهیم.
نورانی: ارتباطی به ما ندارد بنزین، ما الان راجع به گاز داریم صحبت میکنیم ببینید شما ۱۵ سال است آقای مهندس شما ۱۵ سال است قیمت را پرداخت نکردید امروز که میخواهیم قیمت را از شما بگیریم تازه باز هم به قیمت واقعی نیست باز هم بسیار پایینتر از قیمت واقعی است.
هاشمی: ما الان گاز به ما ارتباط دارد به من تولید کننده ارتباط دارد شما میگویید استاندارد رعایت نشده کدام استاندارد را میخواهید که ما رعایت نکردیم؟
هاشمی: آقای یک شبه نمیتوانید بگیرید شما یک مصوبه، بخشنامه، دستورالعملی که در این ۱۵ سال گفتید آقای گلخانه دار شما غیراستاندارد بودید بیایید استاندارد کنید.
سؤال: این حالت حالا شوک مانندی برای آنها به هر حال بوده آقای خادم در خدمت شما هستم.
آقای محمدعلی خادم کارشناس اقتصادی در ارتباط تصویری با این برنامه گفت: ببینید من حالا دوست ندارم موضوع را شخصی بکنم من خودم در واقع مجوز گلخانه گرفتم و در این حوزه فعالیت داشتم، ببینید واقعا این بحث نظارت و اینها شما تا وقتی که زمین بازی، زمین بازی غلطی است اصلا واقعا شوخی است من عرض کردم حالا شما نگاه کنید من جسارت نباشد ولی چرا الان مهندسی که مدیرعامل شرکت ایران ال. ان. جی باشد الان در جلسه نباید نشسته باشد؟ برای ما توضیح بدهد که آقا ما الان گاز ما را که قطع کردید ۱۰۰ میلیارد دلار صادرات ال. ان. جی ایران مثلا به اروپا و نمیدانم کشورهای مختلف آسیایی قطع شده، الان چرا رئیس انجمن حالا یا در واقع فرستاده انجمن گلخانه داران جلوی ماست؟ چون آن زمین بازی را شما اشتباه و غلط تعریف کردید همه جای دنیا هم همین است یعنی اصلا مختص ایران نیست زمین بازی را غلط تعریف کردید یک سری افرادی که حالا رفتند سرمایه گذاری کردند حرفشان هم به حق است یعنی اینکه نهایتا این قیمت داشته سیگنال غلط به آنها میداده باعث شده که این افراد سرمایه گذاری بکنند، اما عرض بنده این است میگویم شما آن حالتی که در واقع الان اتفاق نیفتاده را ببینید که اگر این گاز صادر میشد این گاز ال. ان. جی میشد در واقع با ارزش افزوده بسیار بالاتری با حاشیه سود بسیار بالاتری استفاده میشد ما حالا پتروشیمیها را داریم قطع میکنیم ما الان سه ماه چهار ماه در سال پتروشیمیها هم قطع هستند من یک نکتهای را اضافه بکنم.
هاشمی: آقای خادم من اگر بال داشتم پرواز میکردم آن اگرها باید منطقی باشد ببینید برادر، شما میفرمایید استاندارد نیست خب، اگر استاندارد نیست و میفرمایید مجوز گلخانه داشتید من نمیدانم اگر استاندارد نیست در این ۱۵ سال شرکت ملی گاز ابلاغیهای داشته به وزارت جهاد داشته به انجمن داشته به بخش خصوصی داشته چی داشته؟
خادم: جناب آقای هاشمی من نمونه خدمتتان عرض کردم مردم هم میدانند الان خودروسازی ما همه میدانید استاندارد نیست چی شده؟
هاشمی: ببخشید میفرمایید کشاورز باید رعایت میکرده مگر کشاورز تراکتور تولید میکند؟ کشاورز تراکتور را در اختیارش میگذارند استفاده میکند شما بیایید بگویید آقا این وسیله گرمایشی که شما استفاده میکنید استاندارد نیست.
سؤال: فکر کنم منظورشان چیز دیگری بود آقای خادم.
خادم: بله نه ببینید عرض بنده این است که زمین بازی که اشتباه تعریف بشود الان شما به جای اینکه اینجا بنشینید بگویید که چرا تراکتور شما پرمصرف است؟ نشستید جلوی شرکت گاز که چرا گاز را گران کردی؟ زمین بازی اشتباه تعریف میشود.
هاشمی: جناب خادم من اگر بخواهم در مورد مشکلات حوزه گلخانه با شما صحبت بکنم ۵۰ تا برنامه گفتوگو و میز اقتصاد هم بگذارید باز هم کم است ولی الان موضوع برنامهای ما گاز است یکی از مشکلات ما گاز است ما اگر در مشکل گاز کنار بنشینیم قطعا در حوزههای بعدی هم شما فردا میگویید که اینها تو سری خور هستند بزنید.
خادم: من یک نکتهای را عرض بکنم ببینید حالا شاخص قیمتی را که شما از ۸۹ به این طرف نگاه میکنید من اصلا حالا بحث گاز را کاری ندارم حداقل حقوق تقریبا ۲۴ برابر شده است سبد کالای مصرفی مردم هم همین حدود ۲۴ برابر شده حالا خودرو و اینها از همین رنج بوده ببینید این قیمت نسبی گاز که پایین مانده عقب مانده ۱۵ سال این باعث میشود که شما انگیزه نمیگویم به قول معروف اخلاقی عمل نکردیدا کاملا درست عمل کردید رفتید بیشتر انرژی مصرف کردید کاملا هم درست است در آن بازه فصل سرد هم اتفاقا تولیدات بهتر است.
هاشمی: آقا به خدا بیشتر انرژی مصرف نکردیم ببینید محصول زنده را نمیتوانید بگویید لباست را بپوش، من اگر در خانه سردم باشد آقای رئیس جمهور فرمودند گفت من به اعضای هیئت دولت گفتم لباس بیشتر بپوشید حتی در هیئت دولت هم صرفه جویی بکنید من نمیتوانم به محصول زندهام بگویم لباست را بپوش، محصول زنده اگر در قاعده در فصل سرد سال زیر ۱۴ درجه بیاید عملکردش میآید پایین.
نورانی: ولی میشود استانداردها را رعایت کرد هدر انرژی را پایین آورد ولی نمیکنید این کار را.
هاشمی: آقا بسم الله، ما استقبال میکنیم ما دست شما را میفشاریم.
نورانی: دست ما را نمیخواهید بفشارید سازمان استاندارد را بفشارید، وزارت صنایع را ببینید، شما.
هاشمی: کی را بفشاریم؟ آقا سازمان استاندارد که متولی نیست.
نورانی: چرا، استاندارد زیر نظر سازمان استاندارد است چرا متولی نیست؟
هاشمی: الان شما آقای نورانی وظایف نظارتی تان را روی من گلخانه دار ببرید بالا.
نورانی: ما وظایف نظارتی نداریم برادر، ما یک شرکت خدماتی هستیم.
هاشمی: چرا ندارید، چطوری شرکت توزیع برق وقتی که من میروم رمزارز تولید میکنم بیت کوین تولید میکنم متوجه میشود.
نورانی: شما خلاف میکنید آن فرق میکند.
هاشمی: من را نمیگویم من نوعی، وقتی من نوعی تولید میکنم چگونه متوجه میشود؟ سرانه برق من را میبیند، شما هم ببینید.
نورانی: ما هم اگر این حرکتها را ببینیم مطمئن باشید ما هم جلویتان را میگیریم.
هاشمی: ما استقبال میکنیم ما موافق تولیدکننده هستیم نه رانت پشتیبانی.
نورانی: ما هم موافق تولید کننده هستیم منتهی باید هم انرژی را در واقع بهینه مصرف کنیم هم قیمتش را بهینه پرداخت کنیم شما الان ... من ابتدای صحبت هایم و عرایضم عرض کردم خدمتتان شما ۱۵ سال پیش با این قیمت داشتید در واقع گاز را مصرف میکردید با چه قیمتی داشتید محصولتان را میفروختید؟
هاشمی: داده هایتان غلط است ببینید میگویید عمده کارخانه دارهای کشور.
سؤال: فقط من یک نکتهای بگویم ببینید آیا حالا برویم سراغ آن مدل حکمرانی درست ترش آیا بهتر نبود که اولا در قبل از ابلاغ اینها را در جریان قرار میدادید که اینها فرصت داشته باشند بتوانند تغییری بدهند در راندمان مصرف انرژی شان دوم اینکه اینجا به جای اینکه ۸ برابر بکنید در سه پله در دو تا پله این رقم را در واقع از آنها میگرفتید با یک فورجه ۶ ماهه که باز بتوانند فرصت پیدا بکنند برای اینکه این اقدامات را انجام بدهند مصرف گاز را پایین بیاورند آنچه که من دارم میبینم این فقط جنبه درآمدی دارد یعنی اساسا نمیتوانند این ۲ میلیارد مترمکعب را در این مقطع کوتاه بتوانند اینها کاهش بدهند کاهش مصرف در این مصوبه من نمیبینم، چون برای شان مقدور نیست به نظر شما آن مدل که تدریجی باشد بهتر نبود؟
نورانی: جناب قالیباف اینکه کاهش مصرف نمیخواهند بدهند به خاطر اینکه میبینند قیمت گاز ارزانتر از هزینهای که برای بهینه سازی وجود دارد در اختیارشان قرار گرفته، میتوانند بدهند قشنگ هم میتوانند بدهند.
هاشمی: با این صحبتتان دارید توهین میکنید من بیمار نیستم که این لیوان آب را بریزم من اگر این لیوان آب را ریختم شما باید به عقل من باید شک کنید.
نورانی: نه شما نمیروید آقا از عایقهای درست استفاده کنید اینها الان حرف نیست که من میزنم اینها اثبات شده است.
هاشمی: ببخشید البته این را میگویم جسارت است قبل از شرکت در این بحث مخاطبتان را میشناختید و میگفتید مناطق شمالی گلخانه، آقای اصلا چنین چیزی نیست عمده گلخانههای کشور الان در استان اصفهان، استانهای هرمزگان، تهران.
نورانی: من تعداد نگفتم من وسعت گفتم، جهت استحضارتان همین الان در ارس نزدیک ۲ هزار هکتار دنبال گلخانه زدن هستند در حالی که ما آنجا اصلا نمیتوانیم گاز ببریم برای چی اینجا آنجا میخواهند بزنند برای اینکه گاز ارزان ما از جنوب میخواهیم بکشیم آنجا آقایان تولید کنند صادر کنند، نزدیک بازار است دقیقا همین است.
سؤال: مزیت حمل و نقل هم دارد نه فقط گاز، اما من نکتهام این است به وزارت جهاد آیا شما به عنوان سیاستگذار نباید گلخانهها را در یک جا یعنی در محلهای خاصی شهرکهای گلخانهای تجمیع کنید که هم مقیاس تولید رعایت بشود هم به صورت شاید مرکزی بحث انرژی شان تأمین بشود و کلا از صرفه جویی ناشی از مقیاس بتوانند هزینهها را کاهش بدهند این به نظرم این پراکنده و حالت قارچ گونهای که ما در شبکه گلخانهای داریم یک نقص سیاستگذاری هست که باید به آن بحث قبلی هم اضافه بشود جناب خادم اگر نکتهای هست سریع بفرمایید.
خادم: متأسفانه یکی از تصمیمهای بسیار غلطی که در مملکت گرفته شده سال ۸۳ مجلس به عنوان عیدی به مردم به عنوان یک تصمیم بسیار سیاسی میآید یک قاعدهای که بر اساس آن قاعده قبل سالانه قیمتهای انرژی در واقع منطبق میشده با تورم و این فاصله قیمتی که الان بعد از ۱۵ سال هم در واقع تولید کننده ناراضی باشد هم دولت ناراضی باشد این یک اختلاف به وجود نیامده هر سال در واقع این خودش را تطبیق میکند.
سؤال: من سؤالم از آقای نورانی همین بود جواب نگرفتما اگر بهتر نبود این کار را نمیکرد یک لحظه آقای خادم.
خادم: عرض بنده هم همین است بله حالا گذشته که گذشته من میگویم رو به آینده این اتفاق دوباره نیفتد این ۷۰۰ تومان الان بشود یک بیستم قیمت ۵ سال دیگر، ۴ سال دیگر.
سؤال: نه نه در مصوبه آمده در هر ۶ ماه یکبار اجازه.
خادم: مطمئن باشید مجلس جلوی این را خواهد گرفت یعنی به عنوان همان عیدی که سال ۸۳ داده شده به مردم به صورت عیدی حداقل این بند شده حذف خواهند کرد به نظر من این نکاتی است که بسیار مهم است که اگر میخواهید دوباره به این چالش نخوریم به این سیگنال غلط نخوریم که به گلخانه دار داده بشود و بنده خدا برود سرمایه گذاری بکند وام بگیرند الان حالا توضیح ندادند آقای هاشمی من حالا، چون میدانم وام میگیرند نمیدانم اقساط باید پرداخت بکنند وقتی که پیش بینی پذیر نمیشود این چالشها هم به وجود میآید چالشهای بسیار بدی هم هست.
سؤال: پاسخ من را بدهید بهتر نبود مدل تدریجی را اتخاذ میکرد؟
نورانی: الان من در واقع قطعا نمیتوانم این را خدمتتان عرض کنم که آیا قبلا درخواست شده که تعرفه این بخش بالا برود و طبق گفته نماینده محترم که شنیدیم آنجا جلویش را نگرفته باشند مطمئنا درخواست شده و جلویش را گرفتند به عنوان اینکه اینها تأمین کننده مواد غذاییاند امنیت غذایی از این صحبتها همیشه بوده و الان هم هست متأسفانه، حالا.
سؤال: متأسفانه ندارد واقعا هستند.
نورانی: این تأسف به خاطر اینکه ۱۵ سال جلوی این قضیه را گرفتند بنابراین این تأسف دارد اگر قرار بود در این ۱۵ سال روند درستی را بحث رشدش درست بوده باشد این اتفاق نمیافتد.
سؤال: ما این بحث گلخانه و نرخ گاز را آوردیم اینجا برای اینکه از آن یک مدل فراگیری استخراج بکنیم بحث ما بحث حکمرانی است اساسا ما عادت داریم این فنر را فشار بدهیم و بعد یک مرتبه این باز بشود در نرخهای مختلف کلیدیتر از بحث نرخ گاز ما این کار را میکنیم و من میخواهم بگویم این باید تدریجا بیاید بالا نه اینکه در مورد حالا این اتفاقی که هم که افتاده شما فرمودید که نرخ واقعی همین است یعنی شما یک مرتبه نرخ ۶۹ تومان را به نرخ واقعی.
نورانی: نرخ واقعی نیست این نرخ بهینهای که میشود در اختیارشان گذاشت واقعی بسیار بالاتر از این است.
سؤال: حالا نکته پایانی جمع بندی اگر هست در مجموع آیا گلخانه دارها با این نرخ ببینید ما بر اساس برنامه هفتم توسعه از ۳ میلیون تنی که الان داریم در واقع محصولات گلخانهای تولید میکنیم باید برسیم به ۱۰ میلیون تن این تکلیف قانون است آیا با این وضعیت نرخ گاز شما میتوانید توسعه پیدا بکنید؟
هاشمی: بعد از این گفتوگو به شما قول میدهم نتیجهای که اگر در چند روز آینده مشخص بشود بابت این تصویب نامه هیئت وزیران راهگشای مسیر خواهد بود یا بن بست کننده مسیر و به جرأت میگویم آقای قالیباف این را خدمتتان اگر این افزایش یک باره اتفاق بیفتد این هزینه از دو تا جیب نهایتا بیشتر نیست خارج نمیشود یا جیب تولید کننده است یا مصرف کننده نهایی، اگر از جیب مصرف کننده نهایی تمام بشود یعنی خارج بشود میشود افزایش هزینه سفره خانوار، اگر از جیب تولید کننده خارج شد به شما قول میدهم منجر به ورشکستگی واحدهای تولیدی میشود این را شک نکنید و چه خوب است جناب آقای نورانی انتقاد را بپذیرید من نمیدانم در این تصویب نامه شما در درخواست آن نقش داشته شرکت ملی گاز یا اینکه مصوبه خود هیئت وزیران بوده اگر واقعا شما تأثیرگذار بودید به عنوان کسی که درخواست دادید چقدر عاقلانه و بهتر بود که این را پلکانی انجام میدادید نه اینکه یک شب و با مشورت، اصلا بخش خصوصی را صدا بکنید همراه بکنید با خودتان.
نورانی: بخش خصوصی گوجه اش را ببخشید یک شبه کرد ۵۰ تومان با مردم مشورت کرد راجع به این قضیه؟ آیا گفت چرا از ۱۵ تومان رسید به ۵۰ تومان؟
هاشمی: مغلطه نکنید.
نورانی: من میخواهم این را بگویم، نمیشود یک طرفه دید بله.
هاشمی: اینکه محدودیتهای اقلیم را شما میگذارید یک شبه.
نورانی: ببخشید شما قیمت گازتان فرقی کرده بود که نرخ فرآورده هایتان چندین برابر شد؟ نه یک طرفه صحبت نکنید.
هاشمی: ببینید گوش بدهید آقای نورانی اگر بخواهیم مغلطه بکنیم اصلا بحث آن مسیر نمیرود، ۵۰ تومان که میفرمایید گوجه باز هم ناشی از سیاستهای غلطی است که به واحد تولیدی ابلاغ شده ببینید ما الان فقط منتقد شما نیستیم ما ببخشیدا من جا داشته امروز معاونت باغبانی اینجا باشد جای من، معاونت باغبانی وزارت جهاد باید روی صندلی من بنشیند.
سؤال: مدیرکل گلخانهای را دعوت کردیم.
هاشمی: خانم فتاحی فرد بله حضور داشته باشند بگویند آقا چی شده چه اتفاقی افتاده، ما الان مشکلمان فقط بحث گاز نیست ببینید ما در بحثهای سیاستگذاری یک سال و نیم یا دو سال شیوه نامه صادراتی محصولات کشاورزی را نداریم درخواست دادیم ۱۰ تا جلسه با معاونت داشتیم متأسفانه هنوز شیوه نامه دستورالعمل ۴ سال پیش را داریم ما انجام میدهیم ما صندوق ملی گلخانه داران کشور را باید احداث میشده هنوز نتوانستیم.
سؤال: آقای هاشمی این مترمکعبی ۶۹ تومان هم دیگر واقعا قابل دفاع نیست یعنی در این حالا ۹۴ حدود ۱۰ سال یا ۸۹ بگیریم خیلی بیشتر این تغییر نکرده شما فکر میکنید رقم واقعی هر متر مکعب برای گلخانهها چقدر باید باشد؟
هاشمی: ببینید در این فصل هیچی، میدانید چرا؟ چون که من در این فصل با این فوریت شما به واحد تولیدی ات اگر میگفتی قرار است در فصل بهار میگفتید هزینه کشتت این است هزینه سوختت این است شاید اصلا کشت نمیکرد فقط بسنده میکرد به کشت بهاره.
سؤال: اینکه از قبل باید مطلع میشدید را بگذارید کنار.
هاشمی: ولی الان واحد تولیدی که محصول زنده دارد چه کار میتواند یک شبه بکند؟
سؤال: قیمت گاز در واقع اقتصادی برای شما چقدر است؟
هاشمی: اصلا ما میگوییم یک سال دیگر دو سال دیگر یک ساعت دیگر خب، مطلوب شما چیست؟ بهینه تان ۵۰۰ بکنید ۵۷۰ ولی به شروطه ها، شروطش چیست؟ بیایید آقا بگویید آقای وزارت جهاد ما به شما این اخطار را دادیم واحدهای تولیدی پرمصرفند بروید واحدهای طرح و توسعه تان کار بکنند بیایند نوع گرمایش واحدهای گلخانهای تان را تغییر بدهید.
سؤال: حتی روی نوع بذر هم میشود کار کرد که اینها مثلا مقاومتتر باشند نسبت به شوک توانیر.
هاشمی: بله صد درصد، نوع پوششتان را تغییر بدهید شما میگویید حالا یک سازه هم نگفتید یک آهنی زدید نمیدانم زدید یک پلاستیکی کشیدید روی آن و رفتید تمام شده، خوب است اگر واقعا این طوری است به همان آدمی که زیر آن پلاستیک دارد رزق درمی آورد به او یک شبه نگویید ۷ برابر پول گاز بده بگو آقا کارِت غیر استاندارد است؟ این مدت زمان دارید شما بروید استاندارد کنید کارتان را ما میگوییم سمعا و طاعتا ما که در این کشور گردن کلفت نیستیم که ما تولید کنندهایم.
نورانی: گاز بیت المال است هدر رفتن آن صحیح نیست این را همه میدانیم گاز با زحمات خیلی زیاد از جنوب کشور شما حساب کن از زیر آب، از زیر خاک درمی آید پالایش میشود انتقال میشود چقدر روی آن نهایتا کار انجام میشود تا بیاید برسد دست مصرف کننده با ۶۹ تومان واقعا شما این را با یک بطری آب مقایسه بفرمایید که چقدر این هزینه بر هست و با چه قیمتی دارد میرسد به دست دوستان متأسفانه ببینید دوست من متأسفانه هنوز اطلاع ندارد که استاندارد گلخانه یعنی چی؟ در حالی که گلخانهها استاندارد دارند و این کار را نمیکنند ما مطلعتان خواهیم کرد اشکال ندارد بحث بعدی شرکت ملی گاز مجری مصوبات دولت است من در اول عرایضم خدمتتان عرض کردم دولت به هر تصمیم برسد ما مجری هستیم و هیچ اقدامی خارج از آن مصوبه انجام نخواهیم داشت و متأسفانه وزارت جهاد کشاورزی کاری که باید بکند در این زمینه و تا امروز مغفول مانده آن هم این است که مجوز گلخانه میدهد بر اساس آمایش سرزمینی بدهد چرا میرود مجوز گلخانه را در یک منطقه سردسیر میدهد که ما آنجا اولا که گاز را به زحمت میرسانیم افت گاز در این مناطق بالاتر است ولی در کمال تعجب میبینیم که با فضاهای بسیار زیاد میآید در این مناطق در واقع گلخانه مجوز صادر میکند و شرکت گاز هم مجبور میکنند که به آن گاز بدهد.
هاشمی: آقا، چون آنجا آب دارد.
نورانی: آب داشته باشد شما جنوب هم بروید میتوانید آب گیر بیاورید ببینید آب دارد گاز که ندارد که حداقل این را در نظر بگیریم من درخواستم این است که اگر مجوزی صادر میشود حتما این قضایا در واقع مدنظر قرار بگیرد استانداردها را بسیار جدی بگیرند متأسفانه اصلا این قضایا جدی گرفته نمیشود.
مجری: بسیار خوب البته کشت گلخانهای و تولیدات گلخانهای ۱۰ برابر مصرف آب را در واقع کاهش میدهد برای کشور که در تنش آبی است این مسئله خیلی مهم است عرض کردم در برنامه هفتم هم سیاست این است در الگوی کشت گلخانهها دیده شدند و باید اقتصادی باشد برای سرمایه گذاری در این رشته باید فضای اقتصادی فراهم بشود چیزی که میشود گفت این است که این افزایش جهش وار نرخ تعرفه گاز برای گلخانهها غافلگیر کرده گلخانه دارها را باید حالا تدبیری اندشیده بشود که امیدواریم این برنامه بهانهای برای این مسئله باشد.