وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گفت: برای اداره کشور، نیازمند وفاق ملی برای پاسخگویی به مطالبات مردم هستیم، هیچ جریان سیاسی نمی‌تواند به تنهایی کشور را اداره کند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، برنامه گفتگوی ویژه خبری با حضور آقای سیدرضا صالحی امیری، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، کارنامه ۱۰۰ روزه دولت چهاردهم را بررسی کرد.
سؤال: در این صد روزی که از عمر دولت چهاردهم گذشته است، مهمترین اولویت دولت چه بوده است و چه میزان از آن اولویت الان محقق شده است؟
صالحی امیری: اول مقدمه را عرض کنم، اینکه در هر صورت هر بخشی در کشور یک مسئول و متولی دارد. وزارت نفت، وزارت صنعت و معدن و تجارت و سایر دستگاه‌ها مسئولیت تخصصی دارند. وزارت میراث فرهنگی متولی دفاع از تمدن فرهنگ ایرانی دارد. درحقیقت نقطه کانونی و تمرکز ما این است که ما یک تاریخ و تبار طولانی هستیم که باید صیانت و حفاظت و مرمت شود و بعنوان امانت به نسل‌های بعدی منتقل شود. چگونه در طی چند هزار سال گذشته از هگمتانه تا شهر سوخته، از جیرفت تا تخت جمشید، از تخت جمشید تا تبریز و اقصی نقاط ایران، این فرهنگ و این تمدن نسل به نسل به ما منتقل شد. ما میراث داری هستیم که باید این امانت را به نسل‌های بعدی بسپاریم. یک نکته کلیدی اینجا در مقدمه است و آن اینکه ما متأسفانه همیشه سرمایه‌هایی که می‌بینیم، سرمایه‌های مادی است، جسم است و به دلیل اینکه وضعیت سفره و معیشت و مشکلات مردم، چارچوب‌های دائمی ذهنی در این حوزه است. ما سرمایه‌های بزرگی داریم که این سرمایه ها، سرمایه‌های معنوی کشور هستند. سرمایه‌های مادی همیشه است و بعد در مرور زمان فراموش می‌شوند. اما سرمایه‌های معنوی مانایی تاریخی دارند و برای همیشه ماندگار هستند. یک روزی تمدنی زایش می‌کند، به نام هخامنشی، به نام ساسانی و صفوی و...، اما برای همیشه تاریخ ماندگار می‌ماند، یک جامعه به داشته‌های تمدنی اش احساس غرور می‌کند. این عناصر فقط ساختمان، آجر، مصالح و اشکال هندسی نیستند، اینها برای جامعه هویت ساز هستند. چرا همسایه‌های ما برای خودشان آثار خلق می‌کنند، چون به دنبال هویت سازی هستند، اما ایران بزرگ، سرمایه بسیار بزرگی دارد که ما مجموعه متخصصین در طول این چهار دهه، قریب به یک میلیون اثر و شی را شناسایی کرده اند که ما فقط توانسته ایم ۴۰ هزار تا از آن را ثبت کنیم. یعنی این سرزمین رمز و رازی دارد که همه کشور، همه شهر‌ها و همه استان ها، یک سرمایه معنوی با خود همراه دارد که می‌تواند هم عمل غرور، نشاط و هویت ساز باشد و در عین حال عامل اقتصادی و اشتغال هم می‌تواند باشد. هفته قبل به فارس به فیروزآباد رفته بودم، باور کنید که اینجا نقطه آغاز تمدن ساسانی است، کاخ انوشیروان، شهر گور و آثار بسیار تمدنی دارد. ۱۱۹ اثر ملی و جهانی ثبت شده است فقط در یک شهرستان فیروزآباد، این آثار در همه جغرافیای ایران پهن است. الان بخواهم شروع کنم، استان به استان و شهر به شهر، زمان از اختیار من خارج خواهد شد. از فیروزآباد می‌آیید هر نقطه از استان فارس را قدم بگذارید، آثار تمدنی است. وقتی وارد شیراز می‌شوید، ما از مرودشت که تمدن هخامنشی است، می‌آییم وارد شیراز می‌شویم، آنجا می‌آییم به دوره زندیه، ارگ کریمخانی داریم و این ارگ کریمخانی الان درحال بازسازی است، به بازگشت به دوره زندیه است. این طرف ارگ کریمخانی، روبروی آن بازار وکیل، این طرف عمارت زندیه داریم، آن طرف هم مقبره خود کریمخان است، این وسط یک میدانی است مثل نقش جهان اصفهان که با همت استانداری، شهرداری و میراث فرهنگی، درحال بازگشت به گذشته تاریخی خودش است. مجموعه‌ای را سرمایه‌های بزرگی در روی این جغرافیا قرار دارد که هر کدام یک نشانه است برای هویت یک ملت. ما به دلیل انبوه این سرمایه دچار این چالش شده ایم که چگونه بتوانیم از اینها بهره برداری کنیم، اینها قدرت نرم ایران هستند. با صراحت عرض می‌کنم، براساس مطالعات در داخل و مطالعات جهانی که کاوشگران جهانی به ایران آمده اند و مطالعه کرده اند، ما قطعاً جزء سه تمدن برتر جهان هستیم و این نکته بسیار باارزشی است که کمتر در مجموعه فضای نخبگی، فضای اجتماعی، فضای گفتگو، چه آموزش و پرورش ما اگر این ظرفیت بزرگ را در کتاب‌ها به تصویر بکشد، دانشگاه ما اگر در واحد‌های درسی، رسانه ملی ما بیشتر از این به اینها بپردازد، جامعه احساس یک شکوفایی، غرور و نشاط می‌شود. من فکر می‌کنم ما مثل آن هستیم که آنچه که خود داشت، زبیگانه تمنا می‌کرد.
سؤال: ارزیابی شما از عملکرد صد روزه دولت، مشخصاً مهمترین اولویت دولت در این صد روز فارغ از حوزه تخصصی و مأموریتی جنابعالی، بفرمایید؟
صالحی امیری: دولت به نظر من سه مأموریت اساسی را دنبال کرد. اول اینکه استقرار دولت بود، این خودش یک پروژه بزرگی است، وقتی که انتخابات در ایران برگزار می‌شود، انتخابات یک پروژه است، استقرار دولت یک پروژه مهمتر از خود انتخابات است. دولت در این سه ماه اولین و مهمترین کارش این بود که استقرار دولت بسامان شد. نکته دوم، دولت با تشکیل نشست‌های تخصصی و کمیسیون‌های تخصصی، اولویت‌های همه دستگاه‌ها را احصاء کرده است. همین امروز، معرفی دو استاندار در جلسه دولت بود. معاون اول دکتر عارف، به همه استاندار‌ها ابلاغ می‌کنند که باید اولویت‌های خودتان را استخراج کنید و براساس آن برنامه بنویسید. نکته بعدی که دولت انجام داد، تداوم ارتباط با مردم بود، این خیلی نکته مهمی است، مردم فراتر از شعار، مردم تنها و تنها عنصر حیات بخش دولت هستند. مردم یعنی موتور محرکه دولت، دولت بدون مردم یعنی دولت بدون سرمایه اجتماعی. به همین خاطر در فرمایش مقام معظم رهبری هم در دیدار با وزراء تأکید شد که همیشه در مردم باشید. یک حرکت جدی که هر جلسه رئیس جمهور تذکر می‌دهد به وزراء که آنچه را که انجام می‌دهید باید رضایت مردم در آن دیده شود، هر اقدامی که انجام می‌دهید. نکته بعدی، مدیریت چالش‌های موجود در کشور است در شرایطی که نیازمند مدیریت بحران است. بدون شک ملت می‌دانند ما در چه شرایطی قرار داریم و می‌دانیم رژیم کودک کش در منطقه خاورمیانه چه جنایاتی مرتکب شده است و ملت می‌دانند که در چه وضعیتی هستیم. دولت در یکی از اقدامات سه ماهه اش مدیریت بحران بود. مسئله خوراک، گندم و مواد غذایی، پوشاک، مسکن، حمل و نقل، آموزش، بهداشت، اینها اولویت‌هایی بود که دولت در مجموعه این سه ماه توانسته است در دسرلوحه کار خودش قرار بدهد، اما از همه اینها مهمتر که نکته اصلی و کانونی است اینکه دولت در این سه ماهه توانست مفهوم وفاق را از سطح نخبگی به سطح جامعه منتقل کند. من اینجا یک گریز خیلی خلاصه‌ای بزنم به این سؤال شما می‌خواهم پاسخ بدهم. وقتی از وفاق صحبت می‌کنیم، واقعاً یک شعار نیست، باور رئیس جمهور و دولت است. مفهوم وفاق مفهوم گسترده‌ای است، وفاق یعنی تمرکز همه ظرفیت‌های ملی در مسیر پاسخ به مطالبات مردم، وفاق یعنی حرکت از تا حاشیه به متن، وفاق یعنی انسجام درونی، سیاستی متکثر در یک مسیر برای پاسخگویی به مطالبات مردم. وفاق یعنی همدلی و همگرایی و وفاق یعنی باور کنیم که به تنهایی هیچ جریان سیاسی نمی‌تواند کشور را اداره کند، باید مجموعه ظرفیت‌ها درکنار هم قرار بگیرند برای اداره کشور، خصوصاً در شرایطی که امروز در آن قرار گرفته ایم، دنیای استکباری در منطقه خاورمیانه در رأس رژیم کودک کش در مقابل جهان اسلام و ایران قرار گرفته است. این نیازمند یک وفاق ملی است برای پاسخ به دشمنانی که در مقابل ملت ایستاده اند.
سؤال: ما هر زمان راجع به وزارت میراث صحبت می‌کردیم، به ویژه کسانی که فعال در حوزه صنایع دستی هستند، می‌گفتند صنایع دستی انتها آمده است، از اول مظلوم بوده است، در گفتگو‌ها هم آخر به آن پرداخته می‌شده است. اول از صنایع دستی آغاز کنیم. در صنایع دستی آنچه که در برنامه هفتم تکلیف شده است، چه به لحاظ اشتغال، چه به لحاظ صادرات، در پایان برنامه هفتم تقریباً اعداد و ارقام باید دو برابر شود. یعنی الان ما در صنایع دستی حدود ۲۲۶ میلیون یورو ارزش صادرات ما است و باید به ۴۹۰ تا برسد. یا شاغلین هم مثلاً به همین ترتیب اضافه شود؟
صالحی امیری: به جامعه بزرگ صنایع دستی در سراسر ایران دارم که هزار و ۲۰۰ تشکل صنایع دستی، همه زنان باغیرت و باشرافتی که در منازل شان درحال تولید هستند. ۵۰۰ هزار نفر امروز در سطح کشور با شناسنامه درحال فعالیت هستند. در منازل حدود یک میلیون نفر که عمدتاً بیش از ۷۰ درصد شاغلین، خانم‌ها هستند و این حوزه دراختیار زنان است. دو پیام روشن دارد، یکی اینکه صنایع دستی در ایران تاریخ و تبار دارد و تقلیدی نیست. همه آن محصول دستی است که در تصور و تحول تاریخی به این نسل رسیده است. چیزی که وجود دارد این است که ما برای این ظرفیت، نیازمند سازماندهی هستیم که تولیدات بتوانند در یک بستر روشن، منطبق با ذائقه و ذائقه جهانی تولید شود و بعد بتواند مسیر بازاریابی پیدا کنیم. صنایع دستی ما چند نیاز عاجل دارد، اولین کار نیاز به قانون سند جامعه داشت، خوشبختانه با همت شورای عالی انقلاب فرهنگی، سند جامعه صنایع دستی تصویب شد، البته نواقصی دارد که در زمان رفع می‌شود و ما طی هفته آتی از آن رونمایی خواهیم کرد. مفهوم این سند این است که مسیر راه آینده صنایع دستی ایران، در این صنعت به تصویر کشیده شد. نکته دوم صنایع دستی ایران که شعار این نمایشگاه ما هم در روز چهارشنبه، پنج شنبه و جمعه بود این بود که از من به ما و از ما به تشکل باید منتقل شویم. ما باید این افراد را درکنار هم قرار بدهیم در غالب کارگاه‌های سازمان یافته که کالا تولید کند و بعد سطح دوم باید یک ساختار بازاریابی شکل بگیرد در داخل و سطح سوم برای صادرات آنها. همین امروز من در دولت یک گزارشی از نمایشگاه صنایع دستی ایران می‌دادم، این نمایشگاه که سی و هفتمین نمایشگاه بود، بنا به اذعان همه کارشناسان یکی از بهترین نمایشگاه‌ها بود به دلیل حضور مردم. نقش ما بعنوان دولت در این نمایشگاه فقط حمایت بود و نقش اصلی را خود مردم داشتند که محور تولید صنایع دستی هستند. صنایع دستی در ایران چند نیاز دارد، اول امنیت شغلی است، این جمعیت باید بیمه شوند و احساس امنیت داشته باشند. الان ۱۰ هزار نفر از این جامعه ۵۰۰ هزار نفری، بیمه شده اند، این نیاز به منابع مالی دارد و باید اتفاق بیفتد. نکته بعدی اینکه فضا‌های موانع آنها برای صادرات باید برداشته شود. خوشبختانه این جهت گیری در دولت وجود دارد که در صنایع دستی قدم‌های مؤثری برداشته شود. همین امروز در دولت توافق شد که رئیس محترم بانک مرکزی، وزیر اقتصاد و وزیر میراث و سایر دستگاه ها، موانع مسیر صادرات صنایع دستی را رفع کنند و بردارند. نکته مهمتر اینکه ما بتوانیم در بیرون از مرز‌ها بازار صنایع دستی را شناسایی کنیم. فراموش نکنید بیش از ۷۷۰ میلیارد دلار امروز گردش مالی صنایع دستی در دنیا است. سهم ما ۲۲۴ میلیون دلار است، این سهم باید در ۵ سال به ۵۰۰ میلیون دلار برسد و اگر ما بتوانیم صادرات را فعال کنیم، به مرز یک میلیارد دلار برسیم. اشتغال هم که ما تأکید داریم باید سازماندهی شوند، ۵۰۰ هزار نفر، سالی ۱۰۰ هزار اشتغال باید ایجاد شود که در پایان برنامه هفتم باید به یک میلیون برسد، اینها باز کفایت نمی‌کند. چه چیزی نیاز است، مهمترین نیاز صنایع دستی این است که ذائقه مردم را باید تغییر داد، در سبد خانوار صنایع دستی دیده شود، بعنوان یک امر زائد به آن نگاه نشود. نکته بعدی باید آموزش را فعال کرد. یک نکته خیلی جالب اینکه‌ای کاش نمایشگاه بزرگ صنایع دستی را بازدید می‌کردید، من دو روز یعنی چهارشنبه و جمعه به همراه رئیس جمهور حضور داشتیم. تقریباً اکثریت کالایی که آورده بودند، خوشبختانه برای آنها بازاریابی شد و مشتری پیدا شد. آثار جدیدی خلق شد که خلق هنر است. این اشتباه است که ما فکر می‌کنیم این را با صنعت کنار هم قرار بدهیم، این صنایع دستی، سه ویژگی دارد، یک، هویت ساز است، شما وقتی یک اثر را به خانه می‌برید، یک جام را، یک اثر را، یک فرش، یک قالیچه یا گلیم را، این خلق یک هنر توسط یک هنرمند است از این جهت هویت ساز است، نکته بعدی اشتغال زا است و بعد اقتصاد و معیشت خانواده را تامین می‌کند. صنایع دستی یک زنجیره است که زنجیره ارزش را باید برایش تعریف کنیم از مواد اولیه، تولید، بازاریابی و صادرات
سوال: الان چالش ما بیشتر در این زنجیره در کدام حوزه است؟
صالحی امیری: دو نکته کلیدی داریم، یکی سازماندهی جامعه بزرگ صنایع هست که اینها متشکل شوند و هدفمند و بر اساس آموزش‌هایی که سند جامع دیده شده است بله به طور کامل در سند جامع همه محور‌ها دیده شده است، نکته دوم برای این حوزه که بسیار بسیار مهم است این است که ذائقه جامعه باید نیل کند به سمت صنایع دستی که خریداری انجام شود و از همه مهمتر صادرات است اگر ما موانع صادرات را برداریم و این کالا به بیرون صادر شود در بیرون امروز اثری که دست خلاق یک هنرمند ماست اگر ارزشش امروز داخل یک میلیون باشد حتماً در بیرون ۵ میلیون است.
سوال: مهمترین مانع چیست؟
صالحی امیری: بحث پیمان سپاری ارزی بود که خوشبختانه بانک مرکزی همراهی کرد و این منع که یک بحث جدی بود برداشته شد سطح بعدی گمرک است، سطح بعدی این است که وقتی ما این را صادر می‌کنیم باید گردش مالی شکل بگیرد، تحریم‌ها یکی از موانع گردش مالی در این حوزه است و به همین خاطر ما باید ساز و کار‌هایی پیدا کنیم که بتوانیم این کالا را برسانیم به شرکت‌هایی که بیرون از مرز هستند در کشور‌های همسایه در جای دیگر دپو کنیم و از طریق شرکت‌های غیر ایرانی بتوانیم این صنایع را به دنیا ارسال کنیم.
سوال: راجع به بیمه که اشاره فرمودید معمولا مضیقه‌های مالی دولت مانع می‌شد در دولت‌های مختلف این بیمه اتفاق بیفتد، الان برای بیمه هنرمندان صنایع دستی چه اتفاقی افتاده است؟
صالحی امیری: یکی از اصرار‌هایی که ما داریم برای سازمان یابی و تشکل آنها که الان ۱۲۰۰ کارگاه فعال در ایران داریم که بعضی از اینها که نمی‌خواهم نام ببرم، چون تبلیغ می‌شود، کار‌های بسیار فاخر و خارق‌العاده‌ای انجام می‌دهند. من یک مثال بزنم یک هنرمند اصفهانی در همین نمایشگاه اثری را خلق کرده بود که یک و نیم میلیارد قیمت گذاشته بود از ایشان سوال کردم چه مدت روی این کار کردی، گفت ۹ ماه، نه ماه روی اثر کار کرد و یک و نیم میلیارد ارزش این اثر هنری است که خلق دست هنرمند است، اما آن تشکل‌های ۱۲۰۰گانه که عرض کردم موظف هستند این عزیزان هنرمند صنایع دستی را که به کار می‌گیرند بیمه کنند این یک سطح است، سطح دوم ما موظف هستیم که حمایت کنیم که این تشکلها بتوانند روی پای خودشان بایستند یعنی بحث بازاریابی و تسهیلات بانک‌ها، خوشبختانه ما گفتگو‌های خوبی با بانک مرکزی و بانک‌ها داشتیم توافقاتی انجام شد که ما بتوانیم تسهیلات را هم به صاحبان سرمایه در حوزه گردشگری و هم به صنایع دستی برسانیم. یک کار دیگر هم انجام دادیم یک شورای راهبردی در وزارتخانه ایجاد کردیم که این شورای راهبردی، تخصصی صنایع دستی است نخبگان و مدیران ارشد صنایع دستی در چهار دهه گذشته را در اتاقی به نام شورای راهبردی جمع کردیم که سیاست‌های حوزه صنایع دستی را دائم تولید و باز تولید کنند با نگاهی به سند جامع صنایع دستی.
سوال: در حوزه گردشگری هم که حوزه پرچالشی برای کشور است و طبیعتاً به اندازه ظرفیت‌هایی که داریم از ظرفیت‌های گردشگری کشورمان بهره‌مند نیستیم هم به دلیل فقدان زیرساخت‌های لازم و هم به دلیل وجهه‌ای که از ایران در دنیا ساخته شده و تحت عنوان ایران هراسی از آن یاد می‌شود و دلایل متعدد دیگر، تکلیف برنامه هفتم تقریباً ۳ برابر کردن آن چیزی که الان داریم است یعنی ۶ میلیون برسد تقریبا به ۱۵ میلیون که جنابعالی هم در مجلس به آن اشاره کردید، سال اول که تقریباً دارد از برنامه هفتم تمام می‌شود ۴ سال فرصت داریم آیا به این می‌رسیم؟
امیری صالحی: سوال خیلی خوبی است، ما سه موضوع را باید در گردشگری مجزا از هم تعریف کنیم اول تعریف کنید و بعد نسبت اینها را تعریف کنیم، اولین آن این است که هرکس بخواهد جایی سفر کند جذابیت‌هایش را مطالعه می‌کند بر اساس مطالعات سازمان‌های بین‌المللی گردشگری رسماً که اعلام شد ایران در جذابیت رتبه هفتم را دارد ولی مطالعات ما می‌گوید ایران جزو سه کشور اول جذابیت است. ما جزو معدود کشور‌هایی در جغرافیای جهان هستیم که هم گردشگری میراثی تاریخی ما بسیار بی‌نظیر است عرض کردم یک میلیون اثر با ۴۰ هزار ثبت اثر، دوم طبیعت ما جنگل‌های هیرکانی گرفته تا اقصی نقاط کشور که گیلان و مازندران و گلستان و همه حوزه‌های غرب کشور این طبیعت ما و بعد گردشگری دریای ما از خرمشهر و آبادان تا چابهار این جغرافیایی است که از آن تا به حال در گردشگری دریا بهره نبردیم، از آشورا ده تا انزلی از آن بهره‌مند نشدیم جزو اولویت‌های گردشگری قرار دادیم که مسائل گردشگری دریا محور را دنبال کنیم و بعد از جذابیت که ایران در جذابیت هیچکس در دنیا ابهامی ندارد و بعد از آن زیرساخت است، زیر ساخت بسیار حیاتی است زیر ساخت یعنی فرودگاه، هواپیما، ریل، اتوبوس یعنی آژانس، یعنی مترجم، یعنی هتل خیلی مهم است ما الان جهشی را باید برای هتل سازی ایجاد کنیم الان که با شما صحبت می‌کنم ۲۷۰۰ پروژه هتل و گردشگری در حال ساخت است توسط سرمایه‌گذاران، دولت مداخله‌ای ندارد ۵۷۰ هزار میلیارد تومان الان بخش خصوصی در گردشگری هزینه کرده و از این ۲۷۰۰ پروژه، تقریباً بیش از ۵۰۰ پروژه هتل‌های ۳ و ۴ و ۵ است. ما طبق برنامه هفتم الزام داریم سالی ۱۰۰ هتل به هتل‌هایمان اضافه کنیم الان ۱۴۳۰ هتل در سراسر کشور داریم که خیلی از اینها شرایط لازم یک هتل به معنی جذب توریست را ندارند ما مواظب هستیم سالی ۱۰۰ هتل در سال افتتاح کنیم آیا شدنیست؟ بله چگونه ممکن است؟ باید یک اتفاقی شکل بگیرد اول اینکه سرمایه‌گذار باید بیاید و انگیزه داشته باشد این اتفاق برایش یک مزیت جدید تعریف کرده باشد اول سرمایه‌گذار داخلی و بعد خارجی حتما، ما در بحث سرمایه گذاری هیچ محدودیتی بین داخل و خارج قائل نیستیم هر میزان ظرفیتی که بتوانیم سرمایه جذب کنیم بدون استثنا برای سرمایه گذار فرش قرمز پهن می‌کنیم، باید باور کنیم که دولت به تنهایی توانایی پاسخ به نیاز‌های ۱۵ میلیون گردشگر را نداشته و نخواهد داشت، باید باور کنیم که سرمایه گذار انگیزه اش از دولت بیشتر است، باید باور کنیم که باید سرمایه گذار احساس امنیت کند.
سوال: برای سرمایه گذار چطور جذابیت ایجاد می‌کنید و به او قول می‌دهید که من ۱۵ میلیون گردشگر را می‌آورم که این زیرساخت به کار بیاید؟
صالحی امیری: عرض می‌کنم، ببینید نکته بعد هتل است باید سالی ۱۰۰ هتل ساخته شود این هتل باید یک سرمایه گذار، دو بانک‌ها تسهیلات دهند، سوم، صندوق توسعه، چهارم سرمایه گذاری خارجی، پنجم، حمایت دولت باید واقعیتی به نام کاهش تصدی گری دولت یا حتی حذف تصدی گری دولت و تولی گری دولت، تولی گری یعنی دولت سیاست گذاری باید کند، حمایت کند از سرمایه گذار و بعد نظارت کند که از مسیر این سیاست‌ها خارج نشود بقیه آن که امر احداث و بهره برداری و عرضه است به بازار، این کار سرمایه گذاری است کاری است که امروز دنیا تجربه کرده قرار نیست که ما ریل را جدید اختراع کنیم، تجربه جهانی می‌گوید مردم و صاحبان صنایع انگیزه بیشتری از دولت برای ایجاد یک جنبش در فضای عمومی و عمرانی جامعه دارند، اما اتفاقی در برنامه هفتم افتاد که الان کتابش پیش من است در ماده ۸۲ و ۸۳ اتفاقی افتاد که این اتفاق مهم است و همین جا پیام من به سرمایه گذاران محترمی است که در سراسر کشور صدای من را می‌شنوند، مجلس برای اولین بار تصویب کرد، من از نمایندگان محترم مجلس صمیمانه تشکر می‌کنم در برنامه هفتم قدم‌های خوبی برای میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برداشتند. تصویب کردند ایجاد مجتمع‌های ترکیبی را یعنی شما می‌توانید هتلی بسازید طبقات پایین را تجاری، بعد مسکونی و بعد هتل یعنی این مجتمع‌های ترکیبی در دنیا مرسوم است که وقتی شمای سرمایه گذار می‌توانید دو طبقه، سه طبقه تجاری بسازید یعنی از یک مزیت جدیدی برخوردار می‌شوید به نام تجاری، بعد می‌توانید چند طبقه مسکونی یا اداری بسازید از یک مزیتی برخوردار می‌شوید به نام مسکونی اداری و بعد بالا هتل.
سوال: ولی این نشان می‌دهد که گردشگری صرف خیلی برای سرمایه گذاری جذابیت ندارد، درست است؟
صالحی امیری: نه این که ندارد، اما این مشوق‌هایی است که در برنامه هفتم ایجاد شده تا سرمایه گذار‌ها بتوانند با اطمینان سرمایه گذاری کنند این نکته، اما چگونه گردشگر جذب کنیم، این سوال مهمی است، یک اشتباه ذهنی است که فکر می‌کنیم ما این جا بنشینیم و مکرر تبلیغ کنیم و تیزر پخش کنیم گردشگر می‌آید، در دنیا گردشگر را از بیرون شکار می‌کنند به داخل هدایت می‌کنند، چگونه؟ اول دیپلماسی، باید روابطمان را با کشور‌های هدف فعال کنیم امروز چین ۱۶۰ میلیون توریست به دنیا می‌فرستد، چون طبقه‌ای در چین آمدند به لحاظ مالی توانمند شدند سهم ما ۶۰ هزار است ولی واقعیت این است که ما با چینی‌ها هیچ مشکلی نداریم نه مشکل سیاسی داریم و نه مشکل خاص اجتماعی و فرهنگی لذا ما باید با دیپلماسی فعال و معرفی جذابیت‌های ایران ما از ۱۶۰ میلیون سهم ایران را برداریم، امروز هند نزدیک به یک و نیم میلیارد جمعیت دارد و میزان هندی‌ها در ایران زیر صد هزار نفر گردشگر داریم این دو ظرفیت که مجموعا قریب به سه میلیارد جمعیت جهان هستند می‌توانند مجموعه گردشگری ایران را متحول کنند، برویم در آسیای جنوب شرق، اندونزی و مالزی کشور‌هایی هستند که به ایران علاقمندند، برویم در آسیای میانه قفقاز، در گذشته تا دو و هفت دهم میلیون نفر آذری‌ها به ایران می‌آمدند الان به حدود ۱۱۲ تا ۱۱۳ هزار نفر رسیده است، الان طی روز‌های آتی عازم آذربایجان هستیم تا تلاش کنیم روابط ما با مجموعه گردشگری آذربایجان را فعال کنیم مردم آذربایجان عاشق اهل بیت و عاشق امام رضا هستند، علاقمند به آذربایجان و تبریز ما هستند باید آن فضا برایشان باز شود احساس امنیت کنند و تردد کنند. برگردیم به حوزه خلیج فارس تمام حوزه خلیج فارس علاقمند به ایران هستند از قبل انقلاب و بعد از انقلاب.
سوال: فکر می‌کنید چرا تا حالا اتفاق نیفتاده است؟
صالحی امیری: به دلیل اتفاقات غلطی که افتاده که جای بحثش الان بخواهم باز کنم فرصت نیست، ما یک و سه دهم میلیون از حوزه خلیج فارس هر سال گردشگر داشتیم که الان به یک دهم کاهش پیدا کرد، دو عامل دارد یک عامل رفتار‌های ما که باید آن را نقد کنیم ما نتوانستیم دیپلماسی فعال ایجاد کنیم و نکته دوم مجموع اتفاقات منطقه‌ای تاثیرگذار بر این مسئله بود یعنی دو پدیده ایران هراسی و برخی از رفتار‌های غلط در داخل و با صراحت عرض کنم وقتی که عده‌ای بدون درک و فهم لازم از منافع ملی از یک سفارت بالا می‌روند نباید انتظار داشته باشید که گردشگر شما اضافه شود باید مراقبت کرد، باید این درک را داشته باشیم که در جامعه‌ای انبوه گردشگر می‌آید که در آن جامعه احساس امنیت بکند، احساس جذابیت داشته باشد و زیرساخت هایش باشد ما برمی گردیم به حوزه عراق، الان هدف اصلی گردشگری ما تمرکز دادیم به عراق، سه میلیون عراقی می‌آیند ایران این ظرفیت در گفتگو‌هایی که من با وزیر گردشگری عراق داشتم در مقابل زائرینی که ما می‌فرستیم حدود هفت و نیم میلیون تناسب ندارد لذا من از وزیر گردشگری عراق خواستم که باید تناسبی بین ما و شما در این خصوص ایجاد شود و ما باید دو گام بعدی را داشته باشیم که در گام اول یک میلیون و گام دوم دو میلیون گردشگر را به سه میلیون عراق اضافه کنیم چرا که عدد گردشگر ما هفت و نیم است. ما برخلاف تبلیغات که می‌شود ما هیچ وقت گردشگر انبوهی از اروپا نداشتیم اروپایی‌ها ایران می‌آمدند آمارشان هم آمار مشخصی است بین یک و دویست تا یک و سیصد و سی هزار داشتیم، اما ما هدف گردشگرمان باید روی چین، هند، آسیای جنوب شرق اندونزی، مالزی، حوزه خلیج فارس، عراق، آذربایجان، آسیای میانه و قفقاز متمرکز شود و از جمله پاکستان و بنگلادش ما باید روی اینها تمرکز کنیم و این ظرفیت بزرگی است. همین ظرفیتی که الان نام بردم اگر به درستی دیپلماسی فعال شود جذابیت‌های ایران در بیرون از مرز‌ها تبلیغ شود، صاحبنظران این حوزه به خوبی می‌دانند که من چه عرض می‌کنم شما باید تصویر واقعی ایران زیبا را به افکار عمومی جهان معرفی کنید چرا که دنیای امروز دنیای تحریف و تخریب است. بیشتر رسانه‌های بزرگ دنیا تصویر ناصحیحی از ایران می‌دهند، نظرسنجی انجام شده از افرادی که وارد کشور شدند سوال شد بیش از ۵۵ درصد گفتند ما با احساس ناامنی و ترس آمدیم، در بازگشت از آنها سوال شد بیش از ۸۵ درصد گفتند که ایران امن و زیبا است این نشان می‌دهد که هرگردشگری که آمده برمی گردد از اول سوال می‌شود از ایران تبلیغ می‌کند، پس یک پیام دارد ضعف ما در معرفی ایران زیبا به افکار عمومی جهان است، دوم رسانه‌های دنیا علیه ما تلاش می‌کنند ما باید در مقابل این، ظرفیت تبلیغات را نه فقط در رسانه‌های ملی، در شبکه‌های دنیا به کار بگیریم که این نیازمند دو چیز است، تولید محتوا و دوم هزینه.
سوال: در گزارش به بحث محوطه بنا‌های تاریخی و این که زمین معوضی را در اختیار قرار بدهند اگر این را بفرمائید ممنون می‌شوم.
صالحی امیری: این موضوع بسیار مهمی است، من همین جا به همه نخبگان، دانشمندان، باستان شناسان، کاوشگران و همه کسانی که در حوزه میراث صاحب نظر هستند این اطمینان را خواهم داد که ما یعنی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری، صنایع دستی ما یعنی دولت وظیفه داریم از میراث ایران صیانت کنیم، حفاظت کنیم و مرمت کنیم این یک رسالت قطعی است. دوم دفاع و صیانت و مرمت میراث که یک امر قطعی است که می‌شود سیاست‌های حاکمیتی، میراث جزو بخش‌هایی است که حاکمیتی است برخلاف گردشگری و صنایع دستی که کلا باید به بخش خصوصی واگذار شود در میراث ما بحث‌های حاکمیتی جدی داریم لذا در بحث حرائم باید همزمان دو استراتژی را دنبال کنیم یک منافع حاکمیتی و دو منافع مردم که از نظر ما این دو تضاد ندارد، منافع حاکمیت چگونه دفاع می‌شود؟ با رویکرد دقیق کارشناسی، ما یک شورای عالی فنی داریم وقتی بخواهد حریم تعیین شود سلسله مراتبی دارد که بسیار پیچیده است تشکیل پرونده می‌شود، مراحل مختلف کارشناسی طی می‌شود تا به شورای عالی فنی می‌رسد و می‌گویند در محوطه تخت جمشید این حریمش است و در این حریم نباید ساخت و ساز انجام شود و نباید مداخل شود هم به لحاظ کارشناسی و هم به لحاظ حساسیتی که نهاد‌های بین المللی خصوصا یونسکو دارند. نکته دوم حقوق مردم است، ما باید این درک همزمان را داشته باشیم که میراث باید به کام مردم شیرین باشد نه این که با ایجاد مضایق و مزاحمت‌های غیرکارشناسی و غیرفنی بخواهیم حقوق مردم را تضعیف کنیم بنابراین ما موظف هستیم از این دو حقوق همزمان دفاع کنیم.
سوال: بحث مرمت هم که شما اشاره کردید مثلا بازار وکیل در حال مرمت است می‌گفتند با ایزوگام سقفش دارد مرمت می‌شود یا مسجد امام در اصفهان گفته شد که گنبدش دو رنگ شده در این مرمت‌ها اینها هم موضوعات مهمی است.
صالحی امیری: ما یک ساختار کارشناسی بسیار توانمند داریم که از قبل و بعد از انقلاب به نان پژوهشگاه با ۵ پژوهشکده تمام بزرگان میراث، مرمت و کاوش همه در آن جا جمع هستند و همه تصمیمات باید از یک نظام کارشناسی عبور کند، نه وزیر و نه معاونین هیچ کس اعمال سلیقه نمی‌کند.