کهن سال ترین درخت اُرس (پیر ساور یا پیرآغاجی ) با ۱۶۰۰ سال قدمت همچنان استوار و شاداب در ارتفاعات روستای زینهار تکاب به زندگی ادامه می دهد.
به گزارش خبرگزاری صداوسیمای استان آذربایجان غربی، این درخت کهنسال در زندگی طولانی خود (بیش از ۱۶۰۰ سال) شاهد تحولات طبیعی و تنش های محیطی متعددی بوده و به عنوان یک اثر تاریخی زنده قابل مطالعه و بررسی است.
مدیر منابع طبیعی و آبخیز داری تکاب گفت : مساحت گونه های اُرس زینهار تکاب ۱۵۰ هکتار است که ۳۰ هکتار آن به نسبت تراکم گونه ها بمنظور حراست از آن و زاد آوری مورد حفاظت قرار دارد.
جواد نصیری افزود: سن گونه های اُرس در بعضی مناطق تا ۲۰۰۰ سال برآورد شده و گونه موجود در ارتفاعات زینهار تکاب ۱۶۰۰ سال قدمت دارند.
وی گفت :خاک مورد پسند اُرس خاک آهکی و ارتفاع گونه های موجود در تکاب از سطح دریا ۲۵۰۰ متر می باشد.
نصیری گفت : روش برآورد سن درخت اُرس بر اساس میزان آزاد سازی عنصر کربن و بصورت نیمه عمر و یا بر اساس میزان رشد سالیانه محاسبه می شود.
کارشناس مسؤل جنگل و مرتع اداره منابع طبیعی و آبخیز داری تکاب گفت : گونه اُرس موجود در ارتفاعات زینهار تکاب از رده ناژویان و از تیره سرویان است .
کتابی افزود : تا کنون ۵۰ گونه درختی اُرس در جهان شناخته شده است که دو گونه آن به نامهای جونی پروس کمونیس و جونی پروس اگزتا در ارتفاعات تکاب در حال حیات است.
رئیس اداره حفاظت از محیط زیست شهرستان تکاب نیزدراین خصوص گفت : مکان استقرار گونه های درخت اُرس در تکاب بعنوان یک منطقه گردشگری و توریست پذیر قابلیت ثبت ملی و جهانی دارد و انتظار می رود مسؤلین نسبت به این مهم اهتمام نمایند.
محمد رضا صادقیان گفت : طبق اندازه گیری صورت گرفته در محل قطر این درخت کهنسال ۱۶۰۰ ساله ۹ متر بود.
در حال حاضر گونه هایی از درخت ارس یا سرو کوهی در محدوده مورد نظر و در دامنه کوه از دل سنگلاخ ها روییده و محدوده ی جنگلی به وسعت ۱۵۰ هکتاری را بوجود آورده است که ۳۰ هکتار از این محدوده بدلیل تراکم وجود گونه درختی اُرس تحت پایش و قرق اداره منابع طبیعی است.
متأسفانه افراد سودجو با تعرض به زمینهای منابع طبیعی پیرامون این درخت به دنبال گنج بودند و حفاریهایی را انجام داده اند و تعدادی نیز با شخم زدن زمینهای پیرامون آن منابع طبیعی اطراف را به محل کشت گندم تبدیل نموده اند که این امر خطر نابودی این گونه تاریخی را گوشزد می کند و می طلبد تا مسؤلین امر با ثبت این درخت بعنوان اثری طبیعی و ملی نسبت به حراست و پایش منطقه اهتمام بیشتری داشته باشند.
این درخت کهنسال در اصطلاح محلی به پیر ساور یا پیر آغاجی مشهور است و بدلیل قدمت زیاد و استواری فعلی آن مورد احترام اهالی منطقه است.