کاپیتولاسیون یادآور ضعف و بردگی دوران ستم شاهی در مقابل قدرتهای سلطه جُو در ایران است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای خراسان شمالی؛ کاپیتولاسیون قانونی که به ناحق به تصویب رسید و با ارجحیت بیگانگان به ایرانیان آنان را تابع قدرت و قوانین خود در خاک ایران دانستند.
کاپیتولاسیون یا قضاوتسپاری، سپردن حق رسیدگی قضایی جرایم اتباع و شهروندان بیگانه به نمایندهٔ حقوقی دولت بیگانه است.
از آنجا که قوانین ایران، اسلامی بود و روحانیون شیعه بر آن تسلط داشتند، دولت ایران در عهد قاجار این امتیاز را به شهروندان دولتهایی مثل روسیه، بریتانیا و سوئد اعطا کرده بود. بعداً که رضاشاه نظام قضایی مدرن و سکولاری در ایران بنیاد نهاد و روحانیون و قوانین اسلامی را از دستگاه قضایی حذف کرد، کاپیتولاسیون را نیز برانداخت و دولتهای خارجی هم اعتراض یا تلاشی برای حفظ آن نکردند.
این حق نابرابر اعتراضات زیادی به رهبری بنیانگذار کبیر انقلاب را بدنبال داشت که با تبعید امام خمینی رحمت الله علیه در ۱۳ آبان ۱۳۴۳ به اوج خود رسید.