مجری طرح سامانه‌های نوین آبیاری جهاد کشاورزی، گفت: بیشترین سطح آبیاری زیرسطحی در باغات پسته استان کرمان و استان‌های خراسان رضوی، قزوین، فارس و یزد در رتبه‌های بعدی توسعه آبیاری زیرسطحی قرار دارند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، فریبرز عباسی، مجری طرح سامانه‌های نوین آبیاری وزارت جهاد کشاورزی در نشستی درباره آبیاری زیر سطحی، گفت: آبیاری زیرسطحی یکی از روش‌های آبیاری تحت فشار است که در جهان وجود دارد و ما هم در کشور اجرا کردیم، می‌توان گفت بیشترین راندمان و بهره وری را دارد به خاطر اینکه تبخیر و تلف شدن آب به حداقل می‌رسد و اهمیت ویژه‌ای دارد، در کشور ما از سال ۱۳۸۵ این روش بعد از تایید مراکز علمی مورد استفاده قرار گرفته و تاکنون در حدود ۱۵ هزار هکتار از باغات به آبیاری زیرسطحی تجهیز شدند.
وی درباره ۳ روش آبیاری زیرسطحی که در کشور استفاده می‌شود، افزود: یک روش بومی خود کشاورزان و بهره برداران بوده که عمدتا درباغات مورد استفاده قرار می‌گیرد روش بومی کم فشار که مزایای زیادی دارد و هزینه آن پایین است، روش دوم آبیاری زیرسطحی کلاسیک هست که نیازمند ایستگاه فشار و استخر است، روش سوم که از این دو روش جدیدتر است آبیاری زیرسطحی هوشمند هست در این روش ابزار و تجهیزاتی همراه با سیستم آبیاری در مزارع نصب می‌شود که دستور می‌دهد، چه وقت آب بدهیم؟ چقدر آب بدهیم؟ چه مدت آب بدهیم که این سیستم در افزایش عملکرد موثر است و از حدود ۱۵ هزار هکتار باغات که به این روش‌های آبیاری تجهیز شدند حدود ۱۰ تا ۱۲ هزار هکتار به روش دوم، حدود ۴ هزار هکتار به روش اول و حدود ۱ تا ۲ هزار هکتار به روش سوم تجهیز شدند.
عباسی اضافه کرد: آبیاری زیرسطحی یک موضوع جدید در دنیاست و روند آن افزایشی هست، با توجه به کمبود آب که با آن رو به رو هستیم در ایران برنامه ریزی شده و در برنامه هفتم هدف گذاری شده که سالانه ۱۵۰ هزار هکتار آبیاری زیرسطحی و ۲۰۰ هزار هکتار سایر روش‌های آبیاری تحت فشار را داشته باشیم در مجموع ۳۵۰ هزار هکتار توسعه روش‌های آبیاری تحت فشار زیر سطحی و سایر روش‌ها هدفگذاری شده که اگر الزامات آن تامین بشود شرایط برای توسعه آبیاری زیر سطحی و روش‌های آبیاری تحت فشار فراهم هست در مجموع ظرفیت توسعه سامانه‌ها در سطح ۴۰۰ هزار هکتار در کشور را الان داریم اگر منابع مالی مورد نیاز تامین بشود برای توسعه روش‌های مختلف ابیاری مشکلی نداریم.
وی ادامه داد: ۳۰۰ تا ۳۵۰ تولیدکننده لوزام و تجهیزات آبیاری تحت فشار را داریم اگر زمانی واردکننده لوازم و تجهیزات آبیاری تحت فشار بودیم الان صادرکننده هستیم و به کشور‌های اروپایی که مهد این روش‌ها بودند و به کشور‌های همسایه صاردات داریم در سال ۱۴۰۲ صادرات لوازم و تجهیزات ابیاری به خارج کشور تقریبا ۲ برابر سال قبل بوده و امسال هم برنامه توسعه صادرات فراهم شده است.
مجری طرح سامانه‌های نوین آبیاری وزارت جهاد کشاورزی تصریح کرد: ۸۰۰ تا ۹۰۰ پیمانکار ذیصلاح که مجوز دارند برای خدمات مشاروه‌ای و طراحی این روش‌ها را داریم که برخی از آن‌ها ظرفیت صدور خدمات فنی و مهندسی را به سایر کشور‌ها دارند و خدمات به کشور‌های همسایه ارائه می‌دهند حدود ۳۰۰ تا ۳۵۰ مشاور ذیصلاح برای طراحی و مطالعه این روش‌ها در کشور داریم.
عباسی درباره میزان راندمان ابیاری در کشور، گفت: الان آخرین وضعیت راندمان ابیاری حدود ۵۰ درصد و بیشتر است که این روند افزایشی راندمان ابیاری در کشور نتیجه برنامه ریزی‌ها و سیاست‌هایی بوده که دنبال شده مثل توسعه سامانه‌های نوین آبیاری، توسعه شبکه‌های آبیاری، پوشش دار کردن کانال‌های آبیاری، بازسازی و مرمت قنوات و سایر کار‌هایی که در حوزه اب و خاک شده و برنامه‌های آموزشی و ترویجی که در گذشته داشتیم برایندش این بوده که راندمان آبیاری در کشور افزایشی بوده و در این راستا بهره وری آب که یکی از شاخص‌ها بوده در برنامه‌های بالادستی در برنامه هفتم افزایش سالانه ۵ درصد هدفگذاری شده در این شاخص هم یک روند افزایشی داشتیم.
وی اظهار داشت: توسعه آبیاری زیرسطحی محدود به یک استان یا یک محصول نیست، برای کل کشور امکان توسعه ابیاری زیر سطحی و سایر روش‌های ابیاری وجود دارد تا الان بیش از ۳ میلیون و ۱۰۰ هزار هکتار انواع روش‌های آبیاری تحت فشار توسعه داده شده و اراضی آبی تجهیز شدند، این توسعه برای همه استان‌های کشور بوده و تقریبا همه محصولات را پوشش داده است.
عباسی تاکید کرد: برای آبیاری زیر سطحی به دلیل هزینه‌های اولیه زیاد ان، توصیه و پیشنهادمان این است که اول در باغات این روش را توسعه بدهیم، چون نسبت به زراعت و محصولات آب بر، هزینه اش تقریبا کمتر از نصف هست توصیه این هست که اولویت با باغات و نخیلات باشد مثلا باغات پسته که نیاز آبی دارند و سطح شان در کشور زیاد است چنانکه بیشترین سطح توسعه آبیاری زیر سطحی را در باغات پسته در استان کرمان داریم و استان‌های بعدی در آبیاری زیرسحطی خراسان رضوی، قزوین، فارس و یزد هستند که در رتبه‌های بعدی در توسعه ابیاری زیرسطحی مشارکت داشتند.