فعالیت سومین مدرسه تابستانی سیاست گذاری اقتصاداز امروز با هدف ورود دانشجویان تحصیلات تکمیلی به مسائل اقتصادی آغاز می‌شود.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما آقای محمد نعمتی، مشاور وزیر اقتصاد در گفتگو با برنامه سلام خبرنگار امروز سیزدهم مرداد شبکه خبر به وضوع افتتاح مدرسه تابستانه سیاست گذاری وزارت اقتصاد پرداخت.متن این گفتگو به شرح ذیل است.
مقدمه: افتتاح مدرسه تابستانه سیاست‌گذاری وزارت اقتصاد که پیش از این از تابستان سال ۱۴۰۱ با عنوان مدرسه تابستانی اقتصاد کار خود را آغاز کرد، تغییر نام داده و قدری هم روند این مدرسه، پخته‌تر شده امروز قرار است مراسم افتتاحیه آن برگزار شود.
محمد نعمتی؛ مشاور وزیر اقتصاد: مدرسه سیاست‌گذاری وزارت اقتصاد از تابستان ۱۴۰۱ بعد از استقرار دوستان در وزارت اقتصاد در دوره جدید؛ در دوره سیزدهم، نخستین فرصتی که می‌شد یک ارتباط تنگاتنگی با دانشجویان تحصیلات تکمیلی، دانشکده‌های علوم اجتماعی، اقتصاد و مدیریت بگیرد، تابستان ۱۴۰۱ برنامه‌ریزی شد برای این موضوع و هدف که بشود از ظرفیت نخبگان دانشگاه‌ها برای حل مسائل کشور بیشتر استفاده شود. الحمدلله طی سال‌های گذشته همیشه مسئولان بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و وزرای ما از اساتید دانشگاه‌های برتر کشور بودند، یعنی خودشان یک ارتباطی را با دانشگاه داشتند، در این دوره هم آقای خاندوزی که خودشان از اساتید اقتصاد دانشگاه علامه بودند، باز روی این ارتباط تأکیدی داشتند، هدف از این برنامه این بود که دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته‌های اقتصاد مثل دانشجو‌های پزشکی؛ از این استعاره استفاده کردیم. مثل دانشجو‌های دوره‌های پزشکی که در بیمارستان دوره‌های آموزشی خود را می‌گذرانند، همیشه در فضای کارآموزی هستند از ترم سوم و چهارم....
سؤال : از واحد‌های تئوری به واحد‌های عملی استفاده شود؟
محمد نعمتی؛ مشاور وزیر اقتصاد: استفاده شود و پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دانشجویان مخصوصاً رشته‌های اقتصاد در مورد مسائل وزارت اقتصاد باشد. می‌دانید وزارت اقتصاد؛ وزارت خیلی بزرگی در دولت است، مجموعه بانک‌های دولتی، بخش‌های مالیاتی، بحث بورس، سرمایه‌گذاری خارجی، بحث‌های فضای کسب و کار، بخش‌های مختلف را وزارت اقتصاد، درگیر است و از این طرف ظرفیت خیلی خوبی در دانشکده‌های اقتصاد ما داریم. اما کمتر از اینها استفاده می‌شود، یعنی دانشجو‌های ما پایان‌نامه‌های خود را معمولاً در فضای وزارتخانه، در فضای حل مسائل کشور انجام نمی‌دهند.
سؤال: الان با توجه به این که از ۱۴۰۱ آغاز شده و ما الان ۱۴۰۳ هستیم، تقریباً می‌شود گفت دو تابستان را ما گذراندیم؛ استقبال از این مدرسه چقدر بوده است؟
محمد نعمتی؛ مشاور وزیر اقتصاد: : خیلی خوب بود، خودمان فکر نمی‌کردیم این استقبال و ظرفیت دانشجویان علاقه‌مند باشد، از حدود ۹۰۰ تا هزار دانشجویی که در هر دوره با کمک خود دوستان صدا و سیما این تبلیغات انجام می‌شد و موضوعات در سایت فراخوان داده می‌شد، از حدود این ۹۰۰ تا هزار دانشجویی که هر دوره ثبت نام می‌کردند، به صد دانشجویی که حضوری در یک دوره حضوری با مسائل آشنا می‌شدند می‌رسیدیم.
سؤال: این صد تا پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دکتری‌شان هم در همین مدرسه می‌آوردند؟
محمد نعمتی؛ مشاور وزیر اقتصاد: از این هزار تا، صد نفر در دوره‌هایی که یک ماه شبانه‌روزی؛ این نوآوری این دوره بود. حدود یک ماه دوره دوم؛ ۱۰ روز با توجه به دوره اول، شبانه‌روزی با مسئولان وزارت اقتصاد، اساتید اقتصاد، اساتید خط‌مشی‌گذاری و سیاست‌گذاری در یک فضای اردوگاهی باهم صحبت می‌کردند.
سؤال: این اساتیدی که می‌گویید وقت می‌گذاشتند برای این که شبانه‌روزی آن جا باشند؟
محمد نعمتی؛ مشاور وزیر اقتصاد: نه اساتید که مدعو بودند، یعنی ما در این چند دوره ۴۰۰ ساعت کلاس برای دانشجویان، مسائل دقیق فضای واقعی وزارتخانه، مسائل واقعی بانک‌ها و بورس‌ها را آشنا می‌شدند، اساتید در فضای اردوگاهی می‌آمدند، می‌رفتند، دانشجو‌ها بودند.
سؤال: در واقع شما به این جمع بندی رسیده بودید آن چه در دانشگاه تدریس می‌شود با آن چه که در فضای واقعی اقتصاد کشورمان اتفاق می‌افتد قدری متفاوت است که این مدرسه آمده بخواهد این ادبیات‌ها را به هم نزدیک کند.
محمد نعمتی؛ مشاور وزیر اقتصاد: نه این که ارتباطی ندارد، باید باهم دیگر نزدیک شود؛ یعنی در فضای دانشگاه، من به عنوان یک استاد دانشگاه معمولاً خیلی فضا‌های نظری و خیلی فضای اصطلاحاً تکس‌بوکی، کتاب آموزشی را به دانشجویان درس می‌دهیم به دانشجویان. خیلی کمتر است سر کلاس‌ها مسائل واقعی اقتصاد ایران بحث و بررسی شود یا پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها کمتر. اما در این مدرسه....
سؤال: مگر شما برای این مدارس از همان اساتید در دانشگاه‌ها استفاده نکردید ؟
محمد نعمتی؛ مشاور وزیر اقتصاد: اساتیدی که قبلاً خودشان سابقه سیاست‌گذاری داشتند، یعنی من که کمتر در فضای سیاست‌گذاری بودم، حرف‌های خود را قبلاً سر کلاس‌ها گفتم، این جا بچه‌ها می‌خواستند اساتید اقتصادی که درگیر مسائل هستند، یعنی ما در بدنه سیاست‌گذاری الحمدلله سطح تحصیلات دکتری مان قابل توجه است. تعداد زیادی هستند که دکترای اقتصاد دارند، در خزانه‌داری، سازمان مالیاتی و سازمان بورس در دانشگاه نیستند، یعنی رویکردشان دقیقاً مسأله است. دانشجو‌های ما کمتر با اینها درگیر هستند. وقتی که دانشجو می‌رود در فضای وزارتخانه، بانک‌ها، هیأت مدیره شرکت‌های بزرگ، کنار این اساتید با راهنمایی اساتید خودش که فضای نظری را تسلط دارند، با یک استادی که در فضای کاربردی و اصطلاحاً در میدان کار می‌کند، تلفیق این دو؛ پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها را بهره برداری می‌کند.
سؤال: چقدر از آن دانشجو‌هایی که در این فضای مدرسه‌ای با شما همکاری کردند، از این صد دانشجو که می‌فرمایید در هر دوره‌ای، چند خروجی دارد؟
محمد نعمتی؛ مشاور وزیر اقتصاد: صد تا در دوره‌ها می‌آمدند، از اینها در این چند دوره مدرسه؛ دو مدرسه تابستانه در تهران، دو مدرسه تابستانه در دانشگاه قم، یک مدرسه خاص برای سیاست‌گذاری در بیمه برگزار شد، یعنی در این حدود دو سال پنج مدرسه سیاست‌گذاری برگزار شد. حدود صد دانشجو مورد حمایت وزارت اقتصاد قرار گرفتند؛ در دوره‌ای که وارد تدوین پایان نامه‌های ارشد و رساله‌های دکتری می‌شدند، بچه‌های ارشد یک سال مورد حمایت قرار می‌گرفتند، بچه‌های دکتری دو سال؛ این حدود صد نفر یک ارتباط مستمر با وزارتخانه دارند، یعنی مشاورشان از بدنه وزارت اقتصاد است، اساتیدی که این استاندارد پذیرش دانشگاه‌ها را دارند که به عنوان مشاور باشند، راهنما هم که از خود دانشگاه؛ اساتید مشاور هست.
سؤال: دو موضوع این جا پیش می‌آید؛ ۱- این که شما از آن دانشجو‌ها چه استفاده‌ای بعد از این دوره یک ساله که این همه برای آنها وقت گذاشتید تا با بدنه اقتصادی کشورمان آشنا شوند، و ۲- این که با آن رسانه و پایان‌نامه چه خواهید کرد و چه کردید؟
محمد نعمتی؛ مشاور وزیر اقتصاد: رساله‌ها و پایان‌نامه‌ها که موضوعاتی بود که مثلاً در سازمان مدیریتی مورد نیاز وزارتخانه، مسائلی بود کاربردی و قابل استفاده و کاربحث آن مشخص است، یعنی یک استاد اقتصادی هست که در مثلاً معاونت سیاست‌گذاری وزارت اقتصاد مسأله‌اش بوده، با یک دانشجوی یک سال کار کرده در سازمان سرمایه‌گذاری بوده، یک مسأله را با یک دانشجو پیش برده، بعضاً محصول به انجام یک طرح یا کمک به تدوین یک آیین‌نامه‌ای کمک کرده، دارد انجام می‌شود، خود دانشجویان ما، دانشجویان بعضی دانشجویان نخبه بودند، توسط بنیاد ملی نخبگان، این صلاحیت نخبگی را داشتند که به عنوان عضو بنیاد شدند، اینها می‌توانند در بدنه دولت جذب شوند. بعضی از آنها اگر مشکل سربازی است، به صورت سربازنخبه در وزارتخانه، بعضی از آنها هم بعد از دوره تحصیل در همکاری‌های علمی که بدنه وسیع وزارت اقتصاد دارد، می‌توانستند ادامه همکاری پژوهشی با وزارتخانه بدهند، از مدرسه منفک می‌شدند، ولی ارتباطی که با بدنه وزارت اقتصاد یا بانک‌ها می‌گرفتند، خودشان دیگر می‌توانستند این توانایی را داشته باشند جذب کار شوند.
سؤال: ورود به این مدرسه‌ها چطور است؟ یعنی هر دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد و دکتری می‌تواند وارد این مدارس شود یا این که نیازمند این است که بالأخره بند پ‌ای همراهش باشد یا یک نفر معرفی‌اش کند یا یک نفر پارتی‌اش باشد؟
محمد نعمتی؛ مشاور وزیر اقتصاد: خوشبختانه این عدالت آموزشی را خیلی تأکید داشتیم که همه دانشکده‌های اقتصاد، فقط دانشکده‌های اقتصاد چند دانشگاه تهران نیستند، در این چند دوره جالب است از همه استانها ما دانشجوی تحصیلات تکمیلی داشتیم و معمولاً چقدر علاقه‌مند و مخصوصاً اساتیدشان.
سؤال: شرط خاص و ویژه‌ای برای ورود به این مدرسه است؟
محمد نعمتی؛ مشاور وزیر اقتصاد: باید دانشجویانی که بودند رزومه آنها در دوره پژوهش دوره کارشناسی ارشد و دوره پژوهش دوره دکتری‌شان بودند، یعنی واحد پژوهشی نمی‌داشتند، واحد‌های آموزشی را گذرانده بودند، دوره تدوین پایان‌نامه، دوره تدوین رساله که بتوانند تمام وقت ارتباط داشته باشند؛ این شرط اصلی برای ما بود که بتوانند....
سؤال: این شرط اصلی در ازای این بود که باید حتماً به صورت تمام وقت، وقت بگذارند؟
محمد نعمتی؛ مشاور وزیر اقتصاد: بله.
سؤال:، چون این شرط‌ها را برای مقطع دکتری می‌گذاشتند که به صورت تمام وقت برای تحصیل باید وقت بگذاری، ولی خیلی از افراد مختلف بودند که همزمان با این که درس می‌خواندند، شغل‌شان را داشتند؟
محمد نعمتی؛ مشاور وزیر اقتصاد: خیلی تأکید داشتیم که دوره دکتری و دوره ارشد اگر بخواهد به ثمر برسد، حتماً دانشگاه، مورد حمایت قرار بگیرد. نمی‌شود ما بگوییم آقای دانشجوی دکتری که شما در سن حدود ۳۰ سال هستی، هیچ کاری نکن، ما هم هیچ حمایتی نمی‌کنیم ولی روی مسائل کشور هم کار کن. این تناقض است. یعنی از طرفی تشکیل خانواده داده، دانشجوی دکتری است، از این طرف می‌گویی دوره دکتری، هیچ‌کس هم نیست حمایت کند. ما، چون نمی‌توانستیم همه وزارت علوم، دوره تحصیلات تکمیلی را به این شکل سامان دهیم، گفتیم بخشی از ظرفیت دانشجویان دانشگاه‌های اقتصاد و مدیریت و حقوق را ما به صورت تمام وقت جذب کنیم، حمایت کنیم، اینها همان تعهدی که داشتند، تمام وقت روی آن مسأله کار کنند. فکر می‌کنم تجربه بسیار موفقی بود در برگزاری دوره دکتری برای فضا‌های دانشکده‌های اقتصاد، مدیریت و حقوق؛ خانواده امور اجتماعی.