در همه دنیا، گندم محصولی راهبردی محسوب می‌شود که خودکفایی در تولید آن و دستیابی به امنیت غذایی، همیشه یکی از اولویت‌های دولت‌ها بوده است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای خراسان شمالی؛ ایرانی‌ها که دهه‌های قبل یکبار زخم این سلاح راهبردی را چشیدند بیش از همه اهمیت آن را می‌دانند ایران در زمان پهلوی اول بخاطر اشغال متفقین و قحطی تحمیلی یک سوم از جمعیت خود را از دست داد یعنی جمیعتی بیش از ۲۰ برابر قربانیان بمب اتمی هیروشیما و ناکازاکی.
در زمان پهلوی دوم هم بخاطر اجرای طرح استعماری اصلاحات ارضی، زمین‌های کشاورزی ایران تکه تکه شد و تامین محصول استراتژیک گندم به وابسته بودن ایرانی گره خورد.
با پیروزی انقلاب اسلامی کشت گندم، راهبردی شد در اولین گام، مراکز تحقیقات کشاورزی با کمک محققان داخلی موفق شدند برای هر هفت اقلیم ایران، بذر گندم تولید کنند به گونه‌ای که با تولید ۴۰ نوع بذر گندم در همه مناطق ایران می‌توان گندم کاشت.
خود کفایی در تولید بذر
گام اول در استقلال کشور این بود که بتوان با تولید بذر‌های متناسب با اقلیم‌های مختلف کشور بهره وری تولید را افزایش داد.
در تماسی که با مجری طرح گندم وزارت جهاد کشاورزی داشتم مطالب امیدوار کننده‌ای بیان کرد و گفت: ایران سالانه به یک میلیون و ۲۰۰ هزار تُن بذر نیاز دارد و هم اکنون در تولید بذر گندم به خود کفایی رسیده است و بیش از ۴۰ نوع بذر گندم متناسب با اقلیم چهار گانه تولید می‌شود.
طرح ملی پایداری تولید گندم در حال اجراست
سهراب سهرابی با بیان اینکه طرح ملی پایداری تولید گندم نیز تدوین شده و در حال اجراست، افزود: طرح پایداری تولید گندم در سال زراعی ۱۴۰۱-۱۴۰۲، با موضوعاتی نظیر بذر، عملیات به زراعی، کشت قراردادی، مکانیزاسیون، تغذیه، پیش آگاهی، ارزیابی کیفیت، آموزش، کنترل ضایعات و بهره وری آب، تدوین شد و پیش‌بینی می‌شود امسال میزان تولید گندم کشور به حدود ۱۵میلیون تن برسد و خرید تضمینی از سوی دولت هم بین ۱۱.۵ تا ۱۲میلیون تن خواهد بود.
برداشت گندم در ایران از لحظه تدارک سفره هفت سین در چابهار جایی در جنوب شرق کشور شروع می‌شود و ۶ ماه از سال در این سرزمین ادامه دارد.
اجرای طرح خرید تضمینی گندم باعث شده، گندم تنها محصولی شود که کشاورز برای فروش آن نگرانی نداشته باشد، طرح پایداری کشت گندم و افزایش بهره وری در مزارع دیم باعث شد که ایران رتبه سیزدهم جهان را در تولید این محصول داشته باشند.
سطح زیر کشت گندم به ۶ میلیون و ۱۲۵ هزار هکتار هکتار رسید
مجری طرح گندم وزارت جهاد کشاورزی گفت: در سال زراعی (۱۴۰۲-۱۴۰۱) سطح زیر کشت گندم کشور پنج میلیون و ۸۰۰ هزار هکتار بود که سال زراعی امسال در مقایسه با گذشته شاهد رشد ۳۲۵ هزار هکتاری اراضی اختصاص یافته به کشت این محصول اساسی و راهبردی کشاورزی هستیم تا بتوانیم به خودکفایی در آن نائل شویم.
پیش بینی تولید ۱۵ میلیون تن گندم در کشور
به گفته سهرابی پیش بینی می‌شود امسال حدود ۱۵ میلیون تُن گندم در کشور تولید شود که در مقایسه با پارسال با رشد یک میلیون تنی روبه‌رو بوده و کشور در این زمینه به خود کفایی می‌رسد.
افزایش ۱۵ درصدی خرید گندم
مجری طرح خودکفایی گندم وزارت جهاد کشاورزی در ادامه اعلام کرد: از ابتدای فصل برداشت تاکنون هشت میلیون و ۵۴۷ هزار تن گندم از کشاورزان به ارزش ۱۵۰.۵هزار میلیارد تومان خرید تضمینی شد که معادل ۱۵ درصد افزایش است.
سهرابی این را هم گفت: با توجه به افزایش تولید و خرید تضمینی گندم امسال همه نیاز گندم خبازی‌ها و صنف و صنعت کشور از محل تولید داخل تامین خواهد شد و نیاز به واردات گندم نخواهیم داشت.
براساس گزارش فائو ایران از انگلیس هم بیشتر گندم تولید می‌کند همان انگلیسی که روزی با ممانعت از ورود کشتی‌های گندم باعث قحطی تحمیلی بر ایران شد.
وزارت کشاورزی آمریکا هم در تازه‌ترین گزارشی از وضعیت تولید و تجارت غلات در دنیا پیش‌بینی کرد: تولید گندم ایران در سال زراعی جاری با رشد ۵۰۰ هزار تنی در مقایسه با سال قبل مواجه شود و به بیش از ۱۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تن برسد، این در حالی است که تولید گندم ایران در سال گذشته نیز ۸۰۰ هزار تن افزایش و به ۱۴ میلیون تن رسیده بود.
تولید گندم دنیا نیز در سال جاری ۱۱ میلیون تن افزایش خواهد یافت و به ۷۹۸ میلیون تن خواهد رسید.
ایران یازدهمین تولیدکننده بزرگ گندم دنیا
ایران با تولید ۱۴ میلیون و ۵۰۰ هزار تنی گندم در سال ۲۰۲۴ در جایگاه یازدهمین تولیدکننده بزرگ گندم دنیا در این سال قرار خواهد گرفت.
چین با تولید ۱۴۰ میلیون تنی بزرگ‌ترین تولیدکننده گندم خواهد بود و اتحادیه اروپا با ۱۳۲ میلیون تن و هند با ۱۱۴ میلیون تن در رتبه‌های دوم و سوم قرار خواهند داشت. روسیه، کانادا، پاکستان، استرالیا، اوکراین، ترکیه و آرژانتین نیز در رتبه‌های چهارم تا دهم قرار خواهند گرفت.
در خراسان شمالی هم که بیش از یک میلیون نفر جمعیت دارد، تأمین قوت غالب مردم مورد توجه مسئولان جهاد کشاورزی استان قرار گرفته است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی با تأکید بر اهمیت این موضوع گفت: در خراسان شمالی ۱۵۸ هزار هکتار اراضی دیم وجود دارد که با اجرای طرح جهش تولید هیچ زمینی بدون کشت نخواهد بود و همه اراضی با کشت‌های تناوبی زیر کشت قرار می‌گیرند.
افزایش بیش از ۶۳ درصدی تولید گندم درخراسان شمالی
به گفته حمید نامور سال زراعی (۱۴۰۳-۱۴۰۲) در خراسان شمالی بیش از ۱۴۲ هزار هکتار از اراضی زیر کشت گندم قرار گرفته که ۲۱ هزار هکتار درقالب کشت قرار دادی است.
وی عنوان کرد: تاکنون بیش از ۱۲۵ هزار تن گندم از کشاورزان خریداری شده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۶۳ درصد افزایش یافته است.
پیش بینی می‌شود امسال در خراسان شمالی ۱۵۰ هزار تن گندم از کشاورزان خریداری شود.
اهمیت تولید پایدار در محصولات راهبردی از جمله گندم به حدی است که شخصیت اول کشور حضرت آیت ا... خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب در دیدار تولید کنندگان، کار آفرینان و دانش بنیان‌ها در دهم بهمن ۱۴۰۱، بر امنیت غذایی تأکید کردند و فرمودند: قله‌ی ما اقتدار غذایی در جنوب غرب آسیاست و ما باید تولیدات غذایی را افزایش دهیم.
بی دلیل نیست که به رغم تحریم‌ها چندین سال است که حتی یک نفر از جمیعت ما بخاطر تحریم کم نشد.
نویسنده :سکینه خرمی