معاون هماهنگی توزیع توانیر گفت: تعدادی از مشترکان خانگی مصارف بالای ٢ تا ٣ برابر الگو دارند، در صورتی که با کمبود تولید برق جدی مواجه شویم این مشترکان در اولویت قطع برق خواهند بود.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، امروز آقایان محسن ذبیحی معاون هماهنگی توزیع شرکت توانیر و امیر دودابی نژاد معاون برنامهریزی و توسعه مدیریت شرکت تولید برق حرارتی در برنامه میز اقتصاد با موضوع افزایش تقاضای مصرف برق و برنامههای جدید وزارت نیرو به سوالاتی پاسخ دادند.
ظرفیت نیروگاههای حرارتی به ۷۶ هزار مگاوات رسید
سؤال: آقای دودابی نژاد، اساساً الان وضعیت تولید ما چقدر است، چقدر از نیروگاههای کشور در مدار تولید هستند و با چه ظرفیتی تولیدشان را انجام میدهند؟
دودابی نژاد: همانطور که استحضار دارید، بخش قابل توجهی از ظرفیت تولید نیروگاهی کشور مربوط است به نیروگاههای حرارتی . مجموع ظرفیت نیروگاههای کشور به بیش از ۷۶ هزار مگاوات رسیده است. این درحالی است که با توجه به اینکه حدود ۹۳ هزار مگاوات مجموع ظرفیت تولید ما است، ۸۱ درصد از ظرفیت مربوط به نیروگاههای حرارتی میشود، در عین حال با توجه به اینکه انرژی اولیهای که مورد استفاده قرار میگیرد در سایر انواع تولید محدودیتهایی دارد، بیش از ۹۵ درصد از انرژی تولیدی مربوط به نیروگاههای حرارتی میشود. این نیروگاههای حرارتی که عرض میکنم در سه دسته کلی طبقه بندی میشود، نیروگاههای سیکل ترکیبی، نیروگاههای گازی و همینطور واحدهای نیروگاهی بخاری. مجموعاً ۴۷ درصد از ظرفیت تولید کشور از طریق نیروگاههای سیکل ترکیبی تولید میشود، ۳۲ درصد از نیروگاههای گازی و ۲۱ درصد نیروگاههای بخاری. این میشود مجموع ۶۴ هزار مگاواتی که عرض شد.
سال جدید تولید برق نیروگاههای حرارتی ۴ درصد افزایش یافت
مجموعاً از ابتدای امسال تا پایان تیرماه، ۱۲۸ میلیارد کیلووات ساعت انرژی الکتریکی در نیروگاههای حرارتی تولید شده است. سال گذشته این عدد در مدت مشابه ۱۲۳ میلیارد کیلووات ساعت بوده است، به عبارت دیگر ۴ درصد افزایش تولید نیروگاههای حرارتی، در سال جاری نسبت به سال قبل محقق شده است. این کار با چه ترتیباتی و با چه آمادگیها و با چه شاخصهایی اتفاق میافتد، یکی از موارد مهمی که ما سالانه علاوه بر توسعه ظرفیتهای جدید دنبال میکنیم، انجام به موقع برنامه تعمیرات و نگهداری از نیروگاهها است. در فصل تعمیراتی گذشته، مجموعاً ۱۰۴ هزار مگاوات برنامه تعمیراتی در زمان خودش انجام شده است تا به این ترتیب بتوانیم شاهد شاخص آمادگی بیش از ۹۸ درصدی نیروگاههای حرارتی باشیم. یعنی بیش از ۹۸ درصد از زمان، مجموعه نیروگاههای حرارتی ما آماده تولید بودند و ظرفیت قابل تولید خودشان را میتوانستند به شبکه تحویل بدهند و تزریق کنند. میانگین شاخص جهانی آمادگی حدود ۹۵ درصد است، تقریباً یک عدد بیش از ۳ درصدی در کشور را شاهد هستیم.
رشد ٧.۵ درصدی تقاضای مصرف برق کشور
سؤال: آقای ذبیحی، وضعیت تولید را صحبت کردیم، ۴ درصد نسبت به سال گذشته در مدت مشابه رشد داشته است، اما در گزارش هم با آمار وزیر نیرو نشان میدهد که مصرف ۷ و نیم درصد تقریباً گپ ۳ درصدی اینجا شاهد هستیم، ۳، ۳ و نیم درصدی، نسبت به تولید وضعیت مصرف مان، امروز که صحبت میکنیم، نسبت به مدت مشابه گذشته ۷ و نیم درصد افزایش پیدا کرده است. جزئیات آن را میفرمایید؟
ذبیحی: همانطور که اشاره کردید، ما امسال شاهد رشد ۷ و نیم درصدی از تقاضای مصرف برق نسبت به مدت مشابه سال قبل هستیم. همانطور که اشاره کردید، ما دو هفته خیلی گرم را پیش رو داریم که از ابتدای این هفته شروع شده است و انتظار میرود که تا پایان هفته آینده ادامه داشته باشد.
۶۰ درصد انرژی توزیعی در حوزه خانگی و تجاری مصرف میشود
سؤال: این دو هفته خیلی گرمی که وزارت نیرو اعلام میکند، منبع آن سازمان هواشناسی است؟
ذبیحی: بله، براساس دادههایی که از سایتهای مختلف هواشناسی دریافت میشود و تجربه دمایی که خود ما در شهرهای مختلف کشور داریم، انتظار میرود که از چهارشنبه پیش رو تا دوشنبه ما سختترین روزها طی این دو هفته درپیش داشته باشیم که از همین جا از همه بینندگان و شنوندگان محترم تقاضا میکنم که حداکثر مدیریت بار و همکاری در این حوزه داشته باشند. ما از مجموع برقی که انرژی که توزیع میشود، اگر بخواهم سهم بخشهای مختلف را در پیک بار بگویم، حدوداً ۵۰ درصد از انرژی تحویلی ما در حوزه خانگی مصرف میشود و حدود ۸ درصد هم در حوزه تجاری و عمومی. یعنی مجموعاً اگر بخواهیم به صورت کلی اشاره کنیم، حدود ۶۰ درصد از انرژی توزیع ما در حوزه خانگی و تجاری و عمومی دارد به مصرف میرسد.
سؤال: عمومی که اشاره میکنید شامل بانکها و اینطور جاها میشود؟
ذبیحی: بله شامل ادارات، بانک ها، مؤسسات عمومی و مصارف عمومی که در مجتمعهای مسکونی، آپارتمانها وجود دارد، مثل مصرف آسانسور، روشنایی، پمپاژ و تأسیسات، اینها در غالب مصارف عمومی هستند. اگر بخواهیم یک مقداری جزئیتر صحبت کنیم، ما در حوزه خانگی از صد در صد مشترکینی که داریم، حدوداً ۷۵ درصد مشترکین ما الگوی مصرف را دارند رعایت میکنند. یعنی مصرف ماهانه شان تا ۳۰۰ کیلووات ساعت در ماه است که من اینجا از این دسته از مشترکین تشکر میکنیم.
سؤال: ۷۵ درصد از مشترکین دقیقاً چه تعداد خانواده میشوند؟
ذبیحی: ما حدود ۳۲ میلیون مشترک خانگی داریم که ۷۵ درصد از آنها یعنی غالب مشترکین ما دارند الگو را رعایت میکنند که تشکر میکنیم. ۲۵ درصد از باقی مانده، ۱۵ درصد از مشترکین مصرفشان تا ۱ و نیم برابر الگو است، ۸ درصد ۱ و نیم تا ۲ و نیم برابر الگو و ۲ درصد از مشترکین ما بیش از ۲ و نیم برابر الگو دارند مصرف میکنند که این ۲ درصد از مشترکین خانگی ۸ درصد کل مصرف را دارند به خودشان اختصاص میدهند.
سؤال: این ۷۵ درصدی که دارند در الگو مصرف میکنند، چقدر از برق کل کشور را دارند مصرف میکنند؟
ذبیحی: از برق بخش خانگی این ۷۵ درصد، حدوداً ۵۵ درصد مصرف میکنند.
قبض برق ۸ درصد مشترکان خانگی بالاتر ار ۳ میلیون تومان است
سؤال: یعنی ۲۵ درصد، ۴۵ درصد مصرف میکنند؟
ذبیحی: و ۲۵ درصد، ۴۵ درصد مصرف میکنند، ۷۵ درصد ۵۵ درصد دارند مصرف میکنند که باز آنها هم دسته بندی شده اند. آخرین پله مصرف ما که مشترکینی هستند که بیش از ۲ و نیم برابر الگو مصرف میکنند، ۸ درصد از کل مصرف حوزه خانگی را به خودشان اختصاص داده اند که اینها خانگی هستند. همانطور که در گزارشتان آمده بود، این دسته از مشترکین در صورتی که ما با کمبود جدی مواجه شویم، در اولویت برنامههای مدیریت ما قرار دارند. یک توضیح بدهم که ما امسال تا الان حدود ۱۲ میلیون پیامک برای مشترکین پرمصرف مان عمدتاً در نواحی شمالی و جنوبی کشور ارسال کرده ایم، این به این معنا نیست برای ۱۲ میلیون نفر، چون در پارتهای متعدد، پیامکها ارسال شده است، تعداد کمتر است، ۱۷ میلیون هم پیامک برای سایر مشترکین که مصرف آنها بالا بوده است، فرستاده ایم. در این ایامی که مصرف برق بالا است، قطعاً این مشترکینی که بیش از ۲ و نیم برابر الگو مصرف دارند، از طریق پیامک ها، از طریق اخطارها از آنها خواهش میشود که مصرف برق خودشان را کاهش بدهند و اگر به هر شکل شبکه بخواهد دچار مشکل شوند، این دسته از مشترکین در اولویت مدیریت و قطع برق قرار دارند.
سؤال: این ۲ درصدی که اشاره کردید چه قبضهایی برای آنها میآید و حدوداً چقدر است؟
ذبیحی: ارقام آن مختلف است، از ۳ میلیون داریم به بالا، رقمهای قبضها بسته به حد و اندازه آنها است.
سؤال: به تفکیک میتوانید بگویید که کدام استانها بیشترین مصرف را دارند؟
ذبیحی: یکسری از استانهای ما به تبع ذات و شرایط اقلیمی که دارند، مصرف بالایی دارند. بیشترین مصرف را ما در استان خوزستان داریم، در خوزستان دماهای بالای ۴۷ درجه، ۴۸ درجه تا ۵۰ درجه را آنجا تجربه میکنند. غیر از آن بحث رطوبت نسبی دما را داریم. البته تعرفههای آنجا گرمسیری است، یعنی الگوی مصرف خوزستان ۲ هزار و ۵۰۰ کیلووات ساعت در ماه است. ولی ما بیشترین مصرف را در خوزستان داریم بعد از آن در شهر تهران و استان تهران داریم و بعد هم استانهای بزرگی مثل اصفهان، خراسان، فارس، کرمان، هرمزگان و استانهای شمالی کشور.
سؤال: آقای ذبیحی، کم مصرفترینها کدام استانها هستند؟
ذبیحی: در استانهایی مثل خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان و بخشهایی که کمتر دما را تجربه میکنند. استانهای غربی کشور، ایلام، کهگیلویه اینها استانهایی هستند که مصرفشان کمتر است.
سؤال: آقای دودابی نژاد، به لحاظ تأمین سوخت نیروگاهی مشکل و چالشی تا الان نداشتید؟
دودابی نژاد: همکاران ما در مجموعه وزارت نفت شامل شرکت ملی گاز، شرکت ملی پالایش و پخش، حداکثر تلاش شان را میکنند که سوخت مورد نیاز نیروگاهی را تأمین کنند و به موقع دراختیار نیروگاهها بگذارند. طبیعتاً اولویت اول ما به لحاظ نوع سوخت مصرفی، سوخت گاز طبیعی است هم به لحاظ مسائل زیست محیطی و هم به لحاظ مسائل اقتصادی و هم مسائل اقتصادی بنگاه و بهره وری تولید در نیروگاهها و کاهش استهلاکها و هزینه ها، ترجیح ما این است که سوخت گاز مصرف شود. عزیزان تلاش کرده اند که حداکثر گاز ممکن را دراختیار ما قرار بدهند، هر جایی هم که کاستی در تأمین گاز به لحاظ برنامههای تعمیراتی و ... و ذالک ممکن است وجود داشته باشد، طبیعتاً تلاش شده است که با سوخت مایع جایگزینی انجام شود.
سؤال: نمونههایی بوده است که بتوانید برای ما مثال بزنید؟
دودابی نژاد: وقتهایی بوده است که در تأمین سوخت گاز محدودیت پیش آمده است ولی بد نیست به این اشاره کنم، در سال گذشته از ابتدای سال تا پایان تیرماه، مجموعاً ۹۵ درصد از سوخت نیروگاهی از طریق گاز طبیعی تأمین شد، امسال این هدف ۸۸ درصد بوده است. متوسط سال گذشته یعنی سال ۱۴۰۲ هم ۸۲ درصد بوده است. عرض میکنم این سبد سوختی باید تأمین شود، اولویت گاز طبیعی است و حداکثر تلاش هم میشود که این اتفاق بیفتد.
سؤال: این کاهش ۷ درصدی نسبت به مدت مشابه در سال گذشته، علت آن چه بوده است؟
دودابی نژاد: آنطور که عزیزان فرمودند بحث برنامههای تعمیراتی یا حوادثی که پیش آمده است به صورت مقطعی و موقتی در زمینه تأمین سوخت محدودیتی داشتند و از طریق سوخت مایع جبران شده است.
سؤال: الان چه تعداد نیروگاه داریم که از مدار خارج هستند و چه مقدار نیروگاه داریم که دارند تولیدشان را انجام میدهند؟
دودابی نژاد: به طور طبیعی بعضی از نیروگاهها به واسطه حوادثی که اتفاق میافتد ممکن است از مدار تولید برای ساعاتی یا ۲۴ ساعت خارج شوند. عرض کردم الان میانگین حضور نیروگاهها و آمادگی تولید ما ۹۸ درصد است.
سؤال: آقای دودابی نژاد، در اهواز چند نیروگاه نام بردند، در تهران هم همینطور، یک ویدئویی را هم چند وقت پیش دیدیم که همکاران شما داشتند تلاش میکردند خیلی هم زحمت کشیدند و توانستند نیروگاه را به مدار برگردانند. این اتفاقی که افتاد در هفته گذشته فکر میکنم هم در تهران و هم در اهواز یکسری قطعیهای پراکندهای را در منازل مسکونی داشتیم. از این جهت میپرسم که بدانیم این نیروگاههایی که اشاره شده است، الان به مدار برگشته اند یا خیر کماکان تعمیرات دارند؟
دودابی نژاد: نیروگاههایی که هفته قبل از مدار خارج شده بودند، ظرف چند ساعت یا حداکثر یک روز به مدار برگشتند. این اتفاقی است که به صورت مستمر میافتد، به واسطه حادثهای که اتفاق میافتد، یک نیروگاه از مدار خارج میشود، همکاران ما با مشقت زیاد در بعضی از موارد بخصوص موردی که اشاره کردید در نیروگاه رامین اتفاق افتاد، جا دارد از همین جا خدا قوت بگویم به همه همکارانم در همه نیروگاههای کشور ازجمله نیروگاه رامین و نیروگاههای مشابه که شرایط نگهداری سخت تری دارند، تلاش میکنند که در کوتاهترین زمان ممکن نیروگاه را به مدار تولید برگردانند. اتفاقی هم که در رسانهها بازتاب داشت و منجر به قدردانی از این عزیزان شد، از همین نمونهها است، در حالتی که باید زمان بیشتری طی میشد تا نیروگاه به شرایط خنک تری برسد و امکان تعمیر مهیا شود، همکاران ما برای اینکه در برق رسانی مستمر و پایدار به هموطنان خللی ایجاد نشود، در همان شرایط تلاش کردند که نیروگاه را به مدار برگردانند. این اتفاقی است که به صورت روزانه در نیروگاههای کشور درحال اتفاق افتادن است. واقعیتی که وجود دارد این است که ناوگان تولید نیروگاهی ما به لحاظ عمر، عمر زیادی دارد، روزبه روز ممکن است این واحدها به لحاظ آن ضریب شرایط پیچیده تری پیدا کنند، بهره وری از آنها دشوارتر شود، اما عزیزان ما تلاش میکنند که با حداکثر آمادگی نیروگاه را در مدار تولید نگه دارند.
سؤال: آقای دودابی نژاد، اشاره کردید ۹۸ درصد از نیروگاهها دارند تولید میکنند، آن ۲ درصدی که ماندند چند نیروگاه میشوند و چند نیروگاه در کدام شهرها و استانها هستند که الان از مدار خارج هستند و درحال تعمیرات هستند یا حادثهای دارند که به زودی به مدار برمی گردند؟
دودابی نژاد: با توجه به اینکه این روزانه و ساعتی عوض میشود، یعنی مثلاً در یک روز در یک ساعت میتواند پنج واحد، شش واحد خارج شود، در همان روز و همان ساعتها پنج شش واحد دیگر برمی گردد. معمولاً عدد و ارقام در این اردورها است، پنج واحد، شش واحد، هفت واحد، ممکن است حادثه ببینند خارج شوند، در ساعات بسیار کوتاهی کمتر از یک روز معمولاً به مدار تولید برمی گردند. نیروگاهی نداریم که به صورت پایدار از مدار خارج شده باشند.
سؤال: آقای ذبیحی، اشاره کردید به وضعیت مصرف برق، اگر قرار باشد برق قطع شود، اینها اولویت دار هستند. این برنامه ریزی شده به آنها اعلام میکنید که قرار است برقها قطع شود یا مشترکینی خانگی مطلع خواهند شد از اینکه در این منطقه، در این محدوده قرار است قطعی برقی رخ بدهد. مثل آن تفاهمی که با واحدهای صنایعی داشتید و با آنها هماهنگ کردید و برق آنها در یک روز و ساعتهای خاصی قطع بود؟
ذبیحی: ما از ابتدای دوره گرمای سال جاری، پیامکهای زیادی برای مشترکین محترم ارسال شده است. بخشی از این پیامک ها، پیامکهای درخواست صرفه جویی و مشارکت در مدیریت مصرف بوده است که برای تعداد زیادی از هموطنان عزیز ما ارسال شده است. بخشی از این پیامک ها، پیامکهای هدفدار بوده است، یعنی مشترکین پرمصرف شناسایی شده اند و به صورت خاص به نام برای آن مشترکین ارسال شده است. یعنی الان مشترکین محترم خودشان میدانند که وضعیت مصرفشان به چه شکل است و در چه رده مصرفی قرار دارند. من همین جا یک پرانتز باز کنم، امسال کار خوبی انجام شد، یک پویشی شکل گرفت، راه افتاد، پویش با انرژی که درخواست کردیم از هموطنان محترم با مشارکت در این پویش، ضمن اینکه با کاهش مصرف ما را یاری میکنند در تأمین برق پایه دار و تأمین برق بخشهای مولد جامعه ازجمله حوزه صنعت و حوزه کشاورزی، با کاهش مصرف میتوانند امتیاز جمع کنند و با آنها امتیازات شان در قرعه کشی جوایز بزرگی که برگزار میشود شرکت کنند و از آن جوایز هم برخوردار میشوند. ما ۳۰۰ دستگاه خودرو را بعنوان جایزه درنظر گرفته ایم که قرعه کشی اول آن انجام شد، قرعه کشی دوم آن هم در این ماه انجام میشود. علاوه بر آن هزار و ۵۰۰ جایزه ۱۰۰ میلیون تومانی داریم، ۱۵ هزار جایزه ۱۰ میلیون تومانی و جوایز متعدد دیگر داریم. این دسته از مشترکین میدانند که جزء دسته مشترکین پرمصرف هستند ولی به هر دلیلی اگر ما دچار مشکل شویم و بنا باشد که مدیریت مصرف و مدیریت باری انجام بدهیم، حتماً قبل از آن برای این دوستان پیامک ارسال میشود، قبل از آن ما خواهش میکنیم که مصرف را پایین بیاورند. امیدواریم که با مشارکت جمعی همه هموطنان خصوصاً حوزههایی که مصرف برق بیشتری دارند، ما بتوانیم به آن نقطهای که ناچار باشیم از مدیریت بار، نرسیم و با مشارکت همه مردم تأمین برق پایدار داشته باشیم و از این شرایط عبور کنیم.
سؤال: با توجه به فرمایش شما که فرمودید چهارشنبه تا دوشنبه، انتظار افزایش دما و انتظار افزایش مصرف دارید، مشترکین خانگی در اولویت قطعی برق هستند که به آنها پیامک داده شده است و میدانند که الان مصرف شان زیاد است، اگر مصرف شان را کم نکنند، قرار باشد که برق خانگی را قطع کنید، اول اینها را قطع میکنید؟
ذبیحی: بله عرض کردم ما حتماً قبل از آن پیامک میزنیم و اطلاع میدهیم، خواهش میکنیم که مصرف کم شود. بنده و همکاران من خیلی خوش بین هستیم به اینکه مردم عزیز مشارکت و همراهی کنند و به آن نقطه نرسیم. ولی اگر بنا باشد مدیریتی انجام شود، قطعاً در ارتباط با مشترکینی است که بیش از ۲ و نیم برابر الگوی مصرف، مصرف دارند، این عزیزان در اولویت مدیریت قرار دارند.
سؤال: راجع به برق ادارات هم صحبت کردید. الان بفرمایید وضعیت مصرفشان نسبت به مدت مشابه در دوره گذشته چقدر کاهش یا افزایش داشته است. با توجه به برنامههایی که وزارت نیرو مشترکاً در آغاز طرح خودش با ادارات، شروع کرد، برای اینکه کاهش مصرف برق داشته باشند، بفرمایید چقدر تأثیرگذار بود و چقدر توانست مصرف را کاهش بدهد؟
ذبیحی: امسال هم مشابه سال گذشته یک مصوبهای را هیئت دولت و عزیزان داشتند مبنی بر اینکه دستگاههای دولتی و ادارات و مراکز خدمات رسان، میزان برق شان را در ساعات اداری و خارج از ساعات اداری به نسبت مصرف سال ۱۴۰۰، باید کاهش بدهند. جهت استحضار عرض کنم که ما حدوداً ۵۲ هزار مشترک اداری را در سطح کشور کنترهای اینها را هوشمند و کنترل پذیر کرده ایم. کنترل پذیر به این معنا که اینها قابل برنامه ریزی است. برای تمام این مشترکین محدودکنندههای کنتورها را فعال کرده ایم، براساس مصوبهای که هیئت دولت داده است، این محدودکننده کنتورها فعال شده است و این دسته از مشترکین اگر از آن حد مجاز مصرف، بیشتر مصرف کنند، کنتور فرمان قطع میدهد و مدار فرمان نصب شده برق مشترک را قطع میکند. ما مشترکین اداری را امسال از طریق کنتورهای هوشمند و فعال سازی محدودکننده اینها، به طور کامل تحت پایش داریم و مدیریت میکنیم. ضمن اینکه این اتفاق افتاده است، تعدادی از سازمانها و ادارات پرمصرف هم که به هر شکلی رعایت این مصوبه را نمیکنند، روزانه دارند قطع برق میشوند و احتمالاً اسامی آنها هم طی روزهای آینده ممکن است به اطلاع مردم عزیز برسد.
سؤال: کدامها دستگاهها مصوبات را رعایت نکرده اند و بیشتر مصرف میکنند؟
ذبیحی: ما گله مندیهایی داشتیم از ناحیه مردم که به هر شکل اطلاع میدادند که ما به بانک مراجعه داشتیم و فضای داخلی بانک خیلی خنک بوده است، هرچند غالب این عزیزان امسال با همکاری داشته اند و رعایت موارد را کرده اند. ولی موارد معدودی هستند که همچنان در چارچوب مورد نظر مصرف برق ندارند و اینها دارند در استانهای مختلف، ..
سؤال: کدام وزارتخانهها اینطوری هستند، چون آقای رجبی مشهدی مدیرعامل توانیر، در برنامه قبلی گفتند یکسری از وزارتخانههای دولت طبق چیزی که برنامه ریزی شده است، مصرف نمیکنند و بیش از حد مجاز دارند مصرف میکنند که شما مجبور شده اید که برق آنها را قطع کنید. کدام وزارتخانهها بودند که در یک هفته گذشته حداقل برق آنها را قطع کرده اید؟
ذبیحی: من الان درحقیقت اطلاع ندارم که بخواهم اسم بگویم ولی عرض کردم بیشتر ما در حوزه بانکها این مسئله را داریم، یک مقداری در حوزه دستگاههای خدمات رسان شهری این موضوع را داریم.
سؤال: یعنی شهرداری ها؟
ذبیحی: با توجه به تعطیلی دانشگاه ها، انتظار داریم که دانشگاهها همکاری بیشتری داشته باشند.
سؤال: همکاری بیشتری داشته باشند، یعنی همکاری شان با شما مطلوب نیست، بیش از چیزی که برنامه ریزی کرده اید، دارند مصرف میکنند؟
ذبیحی: در آن چارچوبی که عنوان شده است باید مصرف کنند، بله بیشتر از آن دارند مصرف میکنند و آن رعایت ۴۰ درصد کاهش در ساعات اداری، ۷۰ درصد در خارج از اداری را دوستان انجام نمیدهند.
سؤال: از بقیه وزارتخانهها چیزی حضور ذهن ندارید؟
ذبیحی: تقریباً میشود گفت که اکثر وزارتخانهها و دستگاههای دولتی دارند رعایت میکنند.
سؤال: آن اقلیتی که رعایت نمیکنند؟
ذبیحی: اقلیت را از طریق کنتورها داریم مدیریت میکنیم.
سؤال: نام نمیبرید؟
ذبیحی: الان حضور ذهن ندارم.
سؤال: آقای دودابی نژاد، بفرمایید که در سالی که در آن هستیم و در سال گذشته تا الان چیزی به ظرفیت نیروگاهی ما افزوده شده است، چون اشاره شد آمارها ۴ درصد رشد داشته است، اشاره کردید عمدتاً از بهبود وضعیت بوده است. ما نیروگاه جدیدی در مدار نداشتیم؟
دودابی نژاد: عرض کردم هم از مسیر وارد مدار کردن ظرفیتهای جدید نیروگاهی یا بعبارت دیگر توسعه ظرفیت نیروگاهی و هم از طریق افزایش توان قابل تولید نیروگاههای موجود، تلاش میکنیم که ظرفیت نیروگاهی و ظرفیت تولیدی را افزایش بدهیم.
طی ۳ سال گذشته ۹۳۶۴ مگاوات به ظرفیت برق کشور اضافه شد
سؤال: آقای دودابی نژاد، میشود به تفکیک بگویید؟
دودابی نژاد: بله در طول سه سال گذشته مجموعاً ۹ هزار و ۳۶۴ مگاوات به ظرفیت نیروگاهی کشور اضافه شده است. آخرین نیروگاهها یا واحدهای نیروگاههایی که ظرف یکی دو سال گذشته وارد مدار شده اند، واحد دوم گازی نیروگاه تربت حیدریه بود که در اردیبهشت ماه امسال به مدار تولید وارد شد، همینطور واحد اول گازی نیروگاه چادرملو، به ظرفیت ۱۸۳ مگاوات، آن هم در اواخر خرداد ماه امسال وارد مدار تولید شد. اینها آخرین واحدهایی هستند که ظرف یکی دو ماه گذشته به مدار تولید اضافه شدند. اگر بخواهم نام ببرم از سایر نیروگاههایی که در ایام اخیر به مدار تولید اضافه شدند، واحد گاز شماره یک بلوک دوم نیروگاه سوخت ترکیبی گلگهر را در استان کرمان داشتیم که به ظرفیت ۱۸۳ مگاوات در فروردین ماه وارد مدار تولید شد. همینطور واحد دوم گاز نیروگاه فولاد مبارکه به ظرفیت ۳۰۷ مگاوات که آن هم در فروردین ماه سالجاری در اوایل سال در ایام نوروز وارد مدار شد. اینها واحدهایی بودند که فقط در همین چند ماه گذشته سال ۱۴۰۳ وارد مدار تولید شدند.
علاوه بر اینها، یکی از کارهای خوبی که در دو سه سال اخیر با جدیت بیشتر پیگیری شد، ارتقای ظرفیت نیروگاههای موجود بودند. یکی از راهکارهایی که ما داریم این است که با ارتقای تکنولوژی در همین نیروگاههای موجود با یک هزینه بسیار اندکی نسبت به احداث واحد جدید و توسعه نیروگاهی، ظرفیت را بالا ببریم یا این که از طریق نصب سیستمهای خنک کن هوای ورودی به توربین گاز تحت عنوان مدیا یا فاک شناخته میشود، افزایش ظرفیت را رقم بزنیم. مجموعاً دوهزار مگاوات از ظرفیت احداث، ایجاد و اضافه شده، مربوط به این رویهها بوده است.
افزایش ۱۸۰۰ مگاوات مصرف برق به ازای یک درجه افزایش دما
من به این نکته اشاره کردم، اجازه دهید به موضوع دیگری هم اشاره کنم و توضیحی داشته باشم در ارتباط با گرم شدن هوا، که شاید کمتر بیان شده باشد. گرم شدن هوا دو اثر دارد؛ اثر اول آن، این است که مصرف افزایش پیدا میکند. حتماً همکاران در جلسات قبلی یا در رسانهها اعلام کردند؛ معمولاً به طور متوسط به ازای هر یک درجه افزایش دما، حدود ۱۸۰۰ مگاوات به تقاضای برق در کشور اضافه میشود، پس هر یک درجه به طور متوسط باعث ۱۸۰۰ مگاوات افزایش تقاضا میشود، به همین دلیل است که میبینیم مثلاً تولید روزانه در چنین روزهایی بیش از یک و دو دهم میلیارد کیلووات ساعت میشود، در حالی که در یک روز مشابه در فصل تابستان، این حدود ۷۰۰ میلیون کیلووات ساعت است، یعنی تقریباً ۸۰ درصد به خاطر گرمای هوا، مصرف برق اضافه میشود. این از سمت تقاضا برای مردم ملموس است. همه میدانیم کولرهای خود را روشن میکنیم، مصرف برق اضافه میشود و روشن است، اما از سمت دیگر؛ در سمت تولید چه اتفاقی میافتد؟ به ازای هر یک درجه افزایش دمای هوا؛ هفت دهم درصد از ظرفیت قابل تولید یک توربین گاز کاهش پیدا میکند. یک شبیهسازی در ذهنمان انجام دهیم. فرض کنیم یک روزی نسبت به روز قبل، همین روزهای آخر هفته که همکاران راجع به آن صحبت میکنند، مثلاً دو درجه ما افزایش دما داشته باشیم نسبت به یک روز مشابه، این دو درجه چه تأثیری دارد؟ اولاً باعث میشود که ۳۶۰۰ مگاوات تقاضای برق افزایش پیدا کند، پس دو درجه افزایش، افزایش مصرف سرمایش. از سمت دیگر، همان دو درجه باعث میشود که توان قابل تولیدمان؛ هزار مگاوات کاهش پیدا کند. پس؛ از دو طرف تحت فشاریم، با دو درجه افزایش حرارت، از یک طرف تقاضا ۳۶۰۰ مگاوات افزایش پیدا کرد، از یک طرف؛ هزار مگاوات توان قابل تولیدمان کاهش پیدا کرد. این هزار مگاوات یعنی چه؟ در ارتباط با آن سؤال قبلی که پرسیدید چند واحد ما الان خارج هستند؟ هزار مگاوات تقریباً میشود؛ شش واحد نیروگاهی متعارف. شش توربین گاز متعارف ۱۶۰ مگاواتی، تقریباً میشود چقدر؟ هزار مگاوات، یعنی دو درجه افزایش دما، انگار ما شش واحدمان را نداریم و خارج شدند، در حالی که معمولاً در طول هر روز، همین تعداد حادثه میبینند.
سؤال: در برنامه قبل هم اشاره کردید که هزار مگاوات تقریباً مصرف یک شهر بزرگ است.
دودابینژاد: قطعاً همین طور است، مهندس ذبیحی قطعاً میتوانند مثالها و مصداقهایی از مصارف شهرهای ما بزنند که در همین حدود است، خیلی از شهرهای بزرگ ما در همین حدود است؛ بنابراین اهمیت همکاری مردم در چنین روزهایی که هم تولید تحت فشار قرار میگیرد و به صورت طبیعی و مهندسی، نسبت به دماهای پایینتر کاهش پیدا میکند، نسبت به شرایط آیزو؛ توان قابل تولید کاهش پیدا میکند و از طرفی تقاضا بیشتر میشود، باید همه دست به دست هم دهیم، همکاری کنیم، به چه دلیل؟ چون اگر این کار را نکنیم و در سمت مصرف مدیریت مصرف را انجام ندهیم، تقاضا را کاهش ندهیم، انگار لازم است که برویم یک سرمایهگذاری قابل توجهی انجام دهیم که برای یک ساعات محدودی از سال؛ مثلاً صد ساعت سال، ۷۰۰ ساعت سال که دماهای ما دماهای خاص و بالاتر از حد نرمال است، مورد استفاده قرار بگیرند. طبیعتاً اگر همه دست به دست هم دهیم، کمک کنیم مدیریت مصرف را انجام دهیم، هم آن تأمین برق پایدار اتفاق میافتد، رفاه عموم تأمین میشود و در عین حال در سمت بهرهوری، اقتصاد ملی منتفع میشود.
سؤال: آقای ذبیحی خانگیها را که صحبت کردیم، اداریها هم همینطور، نحوه قطع کردن برق ادارات به جز آن محدودکنندههایی که روی کنتورهای هوشمند آنها نصب کردید، دستگاههایی که بعضاً اشاره کردید که مصرف بالایی را تجربه میکنند، وزارت نیرو با اینها چه برخوردی خواهند کرد؟ یعنی جز این که محدود میکنید روی کنتورهای آنها که تایمها و زمانهای خاصی دارد؛ ۱۰ دقیقه و...، مشخصاً برق آن اداره هم قطع میشود یا نه؟
ذبیحی: اداراتی که ما اقدام به قطع برق آنها میکنیم، ساعتهایی این اتفاق میافتد که مردم دچار مشکل نشوند و بعد از قطع هم به هر شکل همکاران ما سعی میکنند با اخذ تعهد و هماهنگی که با مسئولین آن ادارات دارند، از عدم تکرار مصرف بیش از حد مجاز و بعد مبادرت به وصل برق میکنند. در هر حال تلاش بر این است مردم در این پروسه، دجار زحمتی نشوند و اختلالی در خدمت رسانی و پاسخگویی به مردم ایجاد نشود.
سؤال: و این نکته هم که نفرمودید، این که؛ نسبت به مدت مشابه که برای سال ۱۴۰۰ در نظر گرفتید، چقدر توانستید مصرف را مدیریت کنید یا کاهش دهید در همین ادارات؟
ذبیحی: ما چیزی در حدود نزدیک به چهارهزار و ۵۰۰ تا پنج هزار مگاوات، مصرف ما در حوزه ادارات و عمومی است. اگر بخواهیم ادارات را خاصاً ادارات را بگوییم و بخش عمومی را جدا کنیم؛ حدوداً دوهزار مگاوات مصرف ما در ادارات است و عمده این مصرف در حوزه سیستمهای سرمایشی است که طبیعتاً وقتی ما ساعات کار را به ساعت یک محدود میکنیم، از ساعت یک کلاً سیستم سرمایشی به طور کامل از مدار خارج میشود، دقیقاً تایمی است که ما اوج مصرف را در حوزه خانگی شاهد هستیم. از ساعت حدوداً ۱۱ به بعد ما شاهد اوج گیری مصرف در حوزه خانگی هستیم با توجه به این که سیستمهای سرمایشی تقریباً به طور کامل وارد مدار میشوند و تعطیلی ادارات در آن ساعت میتواند کمک زیادی به ما کند که باعث شود آن شیب زیادی که تقاضای مصرف در حوزه خانگی دارد، تا حدی آن کاهش مصرف ادارات، جبران میکند.
سؤال: الان پایش کردید چقدر بوده؟
ذبیحی: میزان مصرف؛ بله.
سؤال: چقدر هم کاهش پیدا کرده؟
ذبیحی: ما حدوداً هزار و ۲۵۰ تا هزار و ۳۰۰ مگاوات رصد میکنیم، متفاوت است در روزهای مختلف، ولی متوسط ۱۲۰۰ مگاوات ما در حوزه ادارات صرفهجویی و مدیریت مصرف از ادارات میگیریم که عدد قابل توجهی است؛ معادل مصرف چند استان میشود.
سؤال: عمومی و دولتی هم شامل آن میشد در این ۱۲۰۰ مگاوات صرفهجویی یا آنها جداگانه صرفهجویی داشتند؟
ذبیحی: به هر شکل، نهادهای عمومی هم با آنها تفاهمنامه داریم، درخواست کردیم خیلی از اینها همکاری میکنند و به هر شکل کمک میکند، اما عمدتاً در حوزه ادارات این میزان صرفهجویی اتفاق میافتد.
سؤال: اشاره کردید ادارات را صحبت کردیم، خانگی را صحبت کردیم، برویم سراغ صنایع؛ صنایع چقدر با شما همکاری داشتند؟ خاطرم هست تفاهمنامهای داشتید که آن روز تعطیلی را در هفته با شهرکهای مختلف صنعتی جابهجا کنید، با توجه به اوج بار مصرف که انجام میشود، آن به کجا رسید؟
ذبیحی: من جا دارد از مشترکین صنعتی تشکر ویژهای داشته باشم، به هر شکل ما اگر همکاری و تعامل عزیزان نبود، قطعاً موفق به حفظ پایداری شبکه نبودیم. جا دارد که یک تشکر صمیمانهای از عزیزان داشته باشیم. ما همان طور که اشاره کردید طبق تفاهمی که با عزیزان شد، جابهجایی یک روز تعطیل جمعه صنایع را به داخل هفته داشتیم، یعنی ما بر اساس دستهبندی که شده؛ شهرکهای صنعتی و صنایع مختلف، سعی شده که مصرف صنایع در طول هفته به شکلی تنظیم شود که ما روزانه یک عدد قابل توجهی را در این حوزه؛ مدیریت بار داشته باشیم. حدوداً یک عددی بین ۲۳۰۰ تا ۲۵۰۰ مگاوات ما در حوزه صنایعی که در حوزه شرکتهای توزیع هستند و حدود ۴۲۰۰، چهارهزار مگاوات هم در حوزه صنایع انرژیبر بزرگ؛ روزانه از عزیزان کمک میگیریم، کمک میکنند به مدیریت مصرف و مدیریت شبکه.
سؤال: این یک روز افزایش پیدا نکرده، طبق همان برنامهای که باهم تفاهم کرده بودید، مدیریت میکنند برق را یا نه شما هم یک برنامه قطعی زمانبندی شده به آنها ارائه دادید، به جز آن؟
ذبیحی: بله تمام برنامهها با هماهنگی قبلی است، چون صنایع حساس هستند، قطعاً ما بدون اعلام قبلی و بدون هماهنگی قبلی اقدامی در این حوزه نخواهیم داشت. ولی برنامه یک روز؛ برنامهای بود که برای شرایط عادی طول تابستان تنظیم شده بود، قطعاً در ایامی که ما شرایط بحران داریم، گرما به صورت ویژهای بالا میرود؛ ازجمله مثلاً این دو هفتهای که در آن قرار داریم، انتظار همکاری بیشتری است، بر همین اساس، هماهنگیهای لازم با حوزه صنایع انجام شده است. با هماهنگی قبلی در این ایام ما همکاری بیشتری را از صنایع دریافت میکنیم.
سؤال: همکاری بیشتر؛ منظورتان این است که آنها تعطیلی بیشتری دارند؛ مثل یک روزی که دارند و منتقل کردند به طول هفته، برقشان را قطع نمیکنید، یا الان به جز آن یک روزی که خودشان تعطیل هستند، شما یک سری قطعیهایی را برای آنها تدارک دیدید؟
ذبیحی: با هماهنگی قبلی مثلاً ما به هر حال از کلیه صنایع خواهش کردیم، گفتیم صنایعی که برنامه تعطیلات تابستانه دارند، برنامه تعطیلی خود را به همین ایام بیاورند، چون صنایع، همان طور که مهندس هم اشاره کردند، صنعت به هر حال استهلاک دارد، نیاز به تعمیرات دارد، اینها به هر حال در طی سال یک بازههای زمانی تعمیرات دارند، خط را میخوابانند که تعمیرات انجام دهند. ما خواهش کردیم که برنامه تعمیرات خود را به این ایام بیاورند که هم آنها کار تعمیرات خود را انجام دهند و هم ما به هر شکل کاهش مصرف را داشته باشیم. یک بخش از بار را هم با هماهنگیهایی که داشتیم، همکاری بیشتری از صنایع دریافت میکنیم، یعنی آن یک روز را یک مقداری افزایش دادیم که بتوانیم این شرایط اضطرار و بحران را پشت سر بگذاریم.
سؤال: آقای دودابینژاد تا پایان سال یا تا سال آینده همین موقع که بنشینیم باهم صحبت کنیم، چه تعداد از نیروگاههای جدید به مدار آمدند و چقدر برنامهریزی دارد وزارت نیرو برای این که مستمراً تولید را افزایش دهد؟
دودابینژاد: ما علاوه بر واحدهایی که تا امروز وارد مدار تولید شدند، الان برای بیش از هشتهزار مگاوات نیروگاه جدید، برنامه احداث داریم، اینها با درصد پیشرفتهای مختلف در حال اجرا هستند. میانگین پیشرفت این نیروگاهها، حدود ۴۰ درصد است و تلاش میکنیم با تأمین به موقع منابع و همین طور استفاده حداکثری از همه ظرفیتهای تولیدکنندگان تجهیزات نیروگاهی، پیمانکاران و سرمایهگذاران مربوطه، بتوانیم این مجموعه را هم در کوتاهترین زمان ممکن به مدار تولید اضافه کنیم. طبیعتاً این یک حرکت پیوسته است، هیچ وقع قطع نمیشود، متناسب با رشد تقاضا و مصرف برق، ما باید افزایش ظرفیت را داشته باشیم. بحمدلله در سنوات اخیر پروژههای متعددی فعال شدند، امیدواریم همه اینها در زمان مقرر به بهرهبرداری برسند.
سؤال: چقدر سرمایهگذاری نیاز داریم برای این که این فاصله بین تولید و مصرف را بتوانیم کمتر کنیم یا تقریباً این ناترازی را پوشش دهیم و ترازش کنیم؟
دودابینژاد: اگر بخواهیم مقید به هدفگذاریهای انجام شده در برنامه هفتم پیشرفت کشور که برای اجرا ابلاغ هم شده، بحث کنیم، ما مجموعاً در طول پنج سال آینده باید چیزی قریب ۱۲ میلیارد یورو سرمایهگذاری جدید انجام دهیم تا به واسطه این سرمایهگذاری جدیدی که انجام میشود، هم فاصله بین مصرف یا تقاضا و عرضه کاهش پیدا کند، به عبارتی ناترازی موجود کاهش پیدا کند و هم بتوانیم به اهدافی که در قبال راندمان و موارد این چنینی در برنامه ذکر شده برسیم. عرض شد یک سرمایهگذاری ۱۲ میلیارد یورویی برای پنج سال آینده ضرورت دارد تا در کنار برنامههای بهرهوری و بهینهسازی مصرف و مدیریت مصرفی که برنامه هفتم تدارک دیده و تکلیف کرده بتوانیم در پایان برنامه از فضای ناترازی خارج شویم و بتوانیم مقدار عرضه خود را مازاد بر تقاضا داشته باشیم تا با یک شرایط راحتتری چنین روزهایی را پشت سر بگذاریم.
سؤال: این ۱۲ میلیارد یورو برای چقدر افزایش ظرفیت است؟
دودابینژاد: عددی که در برنامه هفتم پیش بینی شده؛ ۱۲۴ هزار مگاوات اگر اشتباه نکنم؛ ظرفیت نامی جدید است. از ۹۳ هزار مگاوات موجود قرار است برسیم به ۱۲۴ هزار مگاوات و اندی، این عدد ظرفیت جدید قرار است که ۱۲ هزار مگاوات آن از طریق نیروگاههای تجدیدپذیر تأمین شود و سه هزار مگاوات آن از طریق نیروگاه هستهای یا اتمی تأمین شود. الباقی مربوط به نیروگاههای حرارتی میشود. این عدد ۱۲ میلیارد یورو که عرض شد، مربوط به سهم نیروگاههای حرارتی است.
سؤال: هر یک مگاوات تولید برق الان چقدر هزینه دارد و چقدر سرمایهگذاری میخواهد؟
دودابینژاد: متوسط برای احداث هر واحد نیروگاه سیکل ترکیبی، به ازای هر کیلووات نیروگاه سیکل ترکیبی حدود ۶۰۰ تا ۶۵۰ یورو سرمایهگذاری لازم است.
سؤال: یک برنامهای وزارت نیرو داشت که با همکاری صنایع، چون اشاره کردید به شرکتهای مختلفی که تولید برق میکنند، یک برنامه داشت وزارت نیرو این که خود شرکتها و صنایع بزرگ هم بیایند تولیدکننده برق شوند، آن به کجا رسیده است؟
دودابینژاد: یکی از برنامههایی که در وزارت نیرو در سه سال گذشته با جدیت دنبال شد و بعداً تبدیل به قانون شد، یکی از مواد قانون مانع زدایی از صنعت برق، بحث احداث نیروگاهها را توسط صنایع تکلیف میکند که این صنایع مشمول قانون باید ۱۰ هزار مگاوات؛ شامل ۹ هزار مگاوات نیروگاه حرارتی را احداث کنند. همکاران ما در صنایع، همکاری نسبتاً خوبی را در طول این یکی دو سه سال گذشته داشتند، پروژههایی را شروع کردند. مجموعاً حدود ۱۵۰۰ مگاوات از این نیروگاهها؛ از آن عدد ۱۰ هزار مگاواتی که عرض شد، تا امروز به بهرهبرداری رسیده، برای بقیه هم در حال تلاش هستند، اولاً مجوزهای لازم را مثل مجوز سوخت و ... را اخذ کنند و از طرف دیگر بتوانند موضوع تأمین مالی را به انجام برسانند و تعهدات خود را انجام دهند که بتوانیم شرایط بهتری را از باب تأمین برق برای صنایع و کل مردم شاهد باشیم.
سؤال: این که خیلی کمتر از آن چیزی است که باید مشخص شده بود، به بهرهبرداری رسیده، مهمترین چالش آن چیست؟ چون خاطرم هست یکی از همین شرکتهای بزرگ در همین برنامه آمدند و سر عددهای مختلف اشاره کردند که با وزارت نیرو به توافق نرسیدند سر ساخت و ساز و غیره، این چالشها چقدر وجود دارد یا چقدر برطرف شده است؟
دودابینژاد: اولاً این فاصلهای که وجود دارد؛ یک بخشی از باب زمانبر بودن پروژههای نیروگاهی و احداث یک واحد جدید نیروگاهی است. احداث یک بلوک سیکل ترکیبی کامل؛ حدود سه سال زمان میبرد، حدود یک سال هم قبل از شروع احداث دوره پیشبرد است که مقدمات لازم فراهم شود. مقدمات شامل تأمین گاز و مباحث این چنینی است. عمده مانعی که الان برای بعضی از نیروگاهها وجود دارد؛ همین بحث تأمین خوراک و گاز است و مانع دوم که بعضاً با آن روبرو هستند، موضوع تأمین مالی است که تلاش میکنند به تعهدی که مطابق قانون باید ایفا کنند، برسند.
سؤال: آقای ذبیحی خاطرم هست در برنامه قبلی آقای رجبی مشهدی گفتند علیرغم این که خیلی افزایش مصرف داشتیم و رکورد زدیم در هفته گذشته، ولی درخواستی از ادارات نکردیم برای این که ادارات تعطیل شوند، بعضی از استانها خود تعطیلات داشتند. در این هفته که اشاره کردید پیش بینی کنید که افزایش مصرف خیلی زیاد باشد، آیا درخواستی از وزارت نیرو داشتیم مبنی بر این که ادارهای تعطیل شود یا نه؟
ذبیحی: گرما و تداوم موج گرما مشکلاتی را برای مشاغلی که در فضای بیرون و آزاد انجام به کار میکنند و برای بخشی از افراد آسیب پذیر جامعه ازجمله سالمندان برای مراجعه ایجاد میکند که قطعاً مدیریت بحران استانها بنا بر اقتضائاتی که وجود دارد در آن استان و دمایی که هست، تصمیماتی را میگیرند.
سؤال: پس شما الان چیزی درخواست نکردید؟
ذبیحی: این هماهنگی معمولاً در خود استانها توسط مدیران استانی و استانها انجام میشود، به صورت ویژه دیروز در جلساتی که دوستان داشتند یک سری پیشنهادهای داده شده که هنوز نتیجه آن را به ما اعلام نکردند.