دبیرکل حزب ندای ایرانیان گفت: تخصص گرایی و عدالت جزء محورهایی است که در مدل شورای راهبری و کارگروهها و کمیتههای پیشنهاد دهنده وزرای پیشنهادی و مسئولان کابینه دولت چهاردهم وجود دارد.
به گزارش خبرگزاری صداوسیما، برنامه: گفتگوی ویژه خبری با موضوع: روند انتخاب اعضای هیئت دولت چهاردهم میزبان آقای مالک شریعتی، نماینده مجلس شورای اسلامی و آقای سیدشهاب الدین طباطبائی، دبیرکل حزب ندای ایرانیان بود.
سؤال: آقای طباطبائی، این فرآیند و روندی که برای اولین بار است برای انتخاب اعضای کابینه که در پیش گرفته شده است، طبیعتاً فرصتهای زیادی را در پیش رو قرار میدهد و البته میتواند چالشهای متنوعی را به دنبال داشته باشد. از منظر جنابعالی فکر میکنید مهمترین فرصتها و چالشهای این مسیر برای انتخاب وزرای دولت چهاردهم چه است؟
طباطبائی: همانطور که فرمودید این اولین بار است که همچنین فرآیندی با این حجم و این کیفیت اتفاق میافتد. من فکر میکنم اولین فرصت آن و اگر بخواهیم برگردیم به دوران انتخابات و وعدههایی که آقای دکتر پزشکیان دادند به مردم، چون میدانید ایشان ایدههایی را مطرح کردند و چیزهایی را گفتند که فرآیندی بود و قول مشخص و وعده مشخصی که مدلهای مشابه قبلی هم داشت و متأسفانه به برخی از ناامیدیهای دامن میزد، ایشان وارد این فضا نشدند. ازجمله مهمترین چیزهایی که آقای دکتر پزشکیان در هر برنامه در صداوسیما هم مطرح میکردند، یکی تخصص گرایی بود، یکی هم عدالت. من فکر میکنم که هر دوی این مواردی که ایشان جزء شعارهای اصلی شان در زمان انتخابات راجع به آن تأکید کردند و به مردم قول دادند که این دو را فراموش نخواهند کرد، اینها جزء محورهایی است که در این مدل شورای راهبری و کارگروهها و کمیتههای پیشنهاد دهنده وزرای پیشنهادی و مسئولان کابینه دولت چهاردهم اتفاق افتاده است. به چه دلیل این را میگویم، نکته مهم این است که بارها این را تکرار کرده بودند، دولت آقای پزشکیان برای آدمها دنبال جای مناسب نمیگردد، برای جاها دنبال آدمهای مناسب میگردد، یکی از هدفگذاریهای این تشکیل این سازوکار همین موضوع است. نکته بعدی اگر عدالتی میخواهد محقق شود، با محفل و گرده و چند نفر دور هم جمع شوند و تعیین کنند که چه کسانی به کابینه بروند، این محقق نمیشود. اگر میبینید ضرایبی داده شده است برای زنان، برای اقوام، برای اهل سنت و مدلهایی که توضیح کامل و جامع آن را هم دکتر ظریف و آقای دکتر شیخ دیشب خدمت مردم ارائه دادند، اگر میبینید اینها اتفاق افتاده است، این بر می گردد به همان بحث عدالت. ما تبعیض فقط در حوزه اقتصاد و فرهنگ و اجتماع نداریم، تبعیض سیاسی هم است. یکی از اهداف یا یکی از مهمترین تشکیل این مدل سازوکار همان وعده عدالت است و ضد تبعیض در حوزه سیاسی که مشخصاً حوزه سیاسی اولین اقدام دولت در تعیین کابینه است که امیدواریم با سازوکاری که بالاخره پیش بینی شده است و دارد جلو میرود به آن دو هدف برسیم.
سؤال: آقای طباطبائی، چالشی که پیشرو است فکر میکنید چه است؟
طباطبائی: چالش پیشرو، مهمترین آن اگر بخواهم صریح بگویم، خدمت مردم بگویم و خدمت سیاسیون محترمی که بالاخره این روزها در معرض انتخاب یا انتخاب نشدن هستند، خاطرم است یک بار مجری برنامه از دکتر پزشکیان پرسید که منتقدین شما در ششماه اول فکر میکنید چه کسانی باشند، ایشان گفتند که من فکر میکنم آنهایی که سرجای خودشان نبودند و برمی گردند سرجاهای خودشان و کسانی که انتظاراتی داشتند و این انتظارات شان محقق نمیشود. من فکر میکنم یکی از چالشها بالاخره نارضایتی کسانی که در این سازوکار انتخاب نخواهند شد و البته به شما بگویم، خیر عمومی حتماً ارجحیت دارد بر اینکه محفلها یا گردههایی بخواهند راضی یا خوشحال باشند. آقای دکتر پزشکیان در تمام دوران انتخابات بر این تأکید میکرد که ایران متعلق به ۹۸ میلیون ایرانی است، نه عدهای خاص، نه جناحی خاص و نه افرادی که توقعات خاصی دارند. من فکر میکنم مهمترین چالش در این سازوکار این باشد.
سؤال: آقای شریعتی، شما چه فکر میکنید، فکر میکنید این مسیر چه فرصتهایی را در پیشرو دارد و با چه چالشهایی مواجه است، اساساً شما این مسیر را چطور میبینید؟
شریعتی: الان دیگر فصل اجرا است، فصل اقدام است، فصل تبلیغات و بحثهای سیاسی نیست و طبیعتاً کار بسیار سنگینی به دوش رییس جمهور منتخب محترم است. انشاالله بعد از تنفیذ و تحلیف باید به سرعت وارد امور اجرایی شوند، کارهای بسیاری است که باید انجام شود و اجرای این کارها یک تیم منسجم، توانمند و سالم میخواهد البته با نگاههایی که ایشان داشتند طبیعتاً باید همراه باشند. در ادبیات علمی دنیا که خود آقای دکتر پزشکیان بارها هم در مباحث تبلیغات و هم مناظرات و هم وعدههایی که دادند و بحث کارشناسی و استفاده از روشهای علمی تکیه میکردند، انتخاب مدیران و همکاران در ادبیات علمی دنیا یک ادبیات رایجی دارد به اسم شایستگی. اگر بخواهیم به شایسته گزینی و شایسته سالاری بپردازیم که همه آن را قبول دارند، این چیز جدیدی در دنیا نیست، سالهای سال است که این ادبیات مرسوم است و دنبال میشود، در سطوح بالا در مدیریت این اتفاق دارد میافتد، در سطوح پایین و شرکتها هم دارد انجام میشود. برای شایسته گزینی باید چند کار انجام شود، اولین اقدام این است که ویژگیهای عمومی شایستگی را باید کسی که میخواهد همکاران خودش را انتخاب کند، اعلام کند. بگوید من یک ویژگیهای عمومی دارم که برای همه مدیران هم حالا در بحث کابینه، همه وزراء باید چهار پنج تا ویژگی داشته باشند که بعضی در قانون اساسی است و بعضیها در بیانات رییس جمهور منتخب بوده و است، آن را اعلام کنند. یک ویژگیها و شایستگیهایی هم است که اینها مختص هر دستگاه خاصی است، ویژگیهای وزارت امور خارجه با وزارت ورزش متفاوت است و سایر مسئولیتها آن شایستگیها هم برمی گردد به مهارتهای آن افراد و هم برمی گردد به دانش آن افراد و هم برمی گردد به ویژگیهای شخصیتی آن افراد. امکان رهبری، امکان مدیریت، امکان برآمدن از عهده این بار سنگین مسئولیت که در سطوح بالای مدیریتی کشور است، باید طبیعتاً آنها بتوانند انجام بدهند. ترکیب اینها را مدل شایستگی میگویند که در دنیا مرسوم است و کانونهای ارزیابی که شکل میگیرد، شرکتهای مشاور مدیریت در دنیا دارند این کار را انجام میدهند، میگویند مدل شایستگی شما چیست. اتفاقاً به هر کسی که میخواهد همکار انتخاب کند، مدیر انتخاب کند، میگویند اول مدل شایستگی ات را خودت بگو. به نظر من اینها کاملاً علمی میتواند دنبال و بیان شود. من انتظار دارم که اینها را به صورت یک سند مکتوب منتشر کنند.
سؤال: آقای شریعتی، الان نظر شما این است که اینها کامل لحاظ شده است؟
شریعتی: نشده است. مثلاً اینکه ما بگوییم برای فلان مسئولیت ما به فلان ویژگی جنسیتی ۱۰ امتیاز مثبت میدهیم یا نمیدهیم، این هیچ جای دنیا نیست. میگویند شایستگی برای بعهده گرفتن فلان مسئولیت ما یک ویژگیهایی داریم، گزینههای مختلف را به شایستگیها و ویژگیها عرضه میکنیم، اگر زن بهتر بود، او راانتخاب میکنیم، اگر مرد بهتر بود، او را انتخاب میکنیم. مهم این است که چه کسی میتواند این بار را بردارد، چه کسی میتواند وزیر خارجه خوبی شود، اگر یک زن بود او میتواند. بستگی دارد که ما شایستگی هایمان را از قبل انتخاب کرده باشیم و برسیم به اینکه اگر ما بخواهیم یک تبلیغی انجام بدهیم و بعد یک امتیازی بدهیم که آن امتیاز ارتباطی به بعهده گرفتن آن مسئولیت ندارد، اگر آن ناکارآمدی اتفاق بیفتد، باید مسئولیت آن را هم بپذیریم، این اتفاق ناگواری خواهد شد. بله ما حتماً اگر برسیم به اینکه ممکن است در یک کابینه بالاخره براساس آن ویژگیهایی که اعلام میشود و مردم قضاوت میکنند، نخبگان ارزیابی میکنند، آن ویژگیها و آن عملکرد باید مردم را راضی کند، نخبگان و کارشناسان و دانشگاهیان هم اغناء کند. اگر از قبل اعلام شده باشد، همه میتوانند، اگر ملاک شفافیت است، اگر این سازوکار میخواهد شفاف انجام شود و همه بتوانند این روش را ببینند قاعدتاً باید در طول فرآیند این اتفاق رقم بخورد، نه اینکه ما بخشهایی از کار را نشان بدهیم و پشت صحنه را مردم نبینند. به نظر من اگر این اتفاق بیفتد ممکن است کابینه یک رییس جمهوری برسد به ۵ وزیر زن، اعلام کرده است، شایستگی هایش را اعلام کرده است و رسیده است، ممکن هم است نرسد به هیچکدام. اینکه ما به این سهمیه بدهیم، دولت جای سهمیه دادن نیست، نه به گروههای سیاسی و نه به جنسیتها و نه به اقوام و نه به مذاهب. ما براساس قانون اساسی، شایستگیهایی که یک وزیر باید بتواند آن کار را انجام بدهد، یک معاون رییس جمهور بتواند آن کار را انجام بدهد، رییس جمهور انتخاب کند، طبیعتاً افرادی که با او هم نظر هستند را انتخاب میکند، ما انتظار نداریم که به قول آقای ظریف مثلاً یک دولت ائتلافی در نظامهای ریاستی نیست در نظامهای پارلمانی است، برای اینکه یک دولت ائتلافی شکل بگیرد. نه همانهایی که همراه اش هستند و همفکر او هستند را انتخاب میکند، اما هدف کارآمدی است، هدف رفع مشکلات است، ایشان بیانات مختلفی داشتند که باید سریعتر برویم مشکلات کشور را حل کنیم، مشکلات اقتصادی، مشکلات فرهنگی، مشکلات اجتماعی را و طبیعتاً کارآمدی و سلامت اینجا مهم است. آن ویژگیها اعلام میشود، یک کسانی میخواهند ارزیابی کنند، خود آن کسانی که میخواهند ارزیابی کنند، در قالب رأس آن این شورای راهبری تعیین شده است و کمیتههایی هم برای وزارتخانههای مختلف شکل گرفته است، خود آن ارزیابها باید شایسته باشند. من نمیخواهم اسم بیاورم ولی در بسیاری از این کمیتهها و در همان شورای راهبری، افرادی حضور دارند که اینها خودشان شایسته نیستند. حالا چه شایستگیهای عمومی که در قانون اساسی ما است، بالاخره کسی که به اصول قانون اساسی و مبانی جمهوری اسلامی اعتقاد نداشته است و بارها این را اعلام کرده است و الان در این شورای راهبری حضور دارند، اینها چطور میتوانند شایستگی عمومی یک کابینهای که، خود آقای پزشکیان بارها اعلام کردند که ما معتقد به مبانی جمهوری اسلامی هستیم، قانون اساسی را قبول داریم، رهبری را قبول داریم، سیاستهای کلی نظام را قبول داریم، سیاستهای ابلاغی را قبول داریم، این قوانین را قبول داریم، بالاخره آن کسانی که میخواهند خودشان بیایند و انتخاب کنند، باید خودشان اولیتر باشند به اینکه آن را قبول داشته باشند نه اینکه حتی عکس آن را بعضی از این افراد اعلام کردند. یعنی چند ماه پیش طرف بخاطر اینکه در یکسری مواردی علناً اعلام کرده بوده، برخورد قضائی با آن فرد شده بوده و الان در کمیته راهبری این دولت قرار دارد و به نظر من این سه گانه شاخص ها، ارزیابان و مدل شایستگی که است، اینها بحث مهمی است که باید روی آن تکیه شود.
سؤال: آقای طباطبائی، در همین موضوع اگر پاسخی دارید، بفرمایید؟
طباطبائی: من اولاً خیلی تشکر میکنم از آقای شریعتی، خیلی خوب است که ما به نقطهای رسیده ایم با این ایده و دست فرمان که الان دیگر راجع به شاخص حرف میزنیم، کسی راجع به سلیقه افراد صحبت نمیکند. اگر اینجا هستیم و داریم راجع به این موضوع حرف میزنیم، چون چیزی وجود دارد که میتوانیم درباره آن حرف بزنیم، شفاف و روشن. اتفاقاً و آن چیزی که وعده آن را آقای رییس جمهور داده است، چون آقای شریعتی فرمودند، چون اینها گفته شده است و من فکر میکردم دوستان در جریان هستند. یک بار دیگر بخشی از آن شاخصهایی که اعلام شده است و اینها منتشر شده است را میخوانم که بازهم یادآوری و تأکید شود. ببینید حرف آقی شریعتی درست است، در همین سازوکار هم رعایت شده است، اینطور گفته شده است و قرار است این اتفاق بیفتد که وقتی شاخصها و توانمندیها و سنجههای مدیریتی که الان عرض میکنم، اینها بررسی شد، در شرایط مساوی، این همه جای دنیا هم است، یک تبعیض مثبتهایی وجود دارد، چرا، در برابر تبعیضهای تاریخی، یعنی اگر ما میگوییم زنان، چون سابقه این وجود دارد که از زنان استفاده درست و مناسب در جایگاهها نشده است، اگر میگوییم اهل سنت، برای اینکه نسبت به جمعیت از آنها استفاده درست در مناصب مدیریتی نشده است. در شرایط مساوی وقتی دو نفر امتیازات مشابه داشتند، آن تبعیض مثبت یا آن امتیاز کمک میکند که این تبعیض تاریخی را جبران کنیم با این تبعیض مثبت. من خواهش میکنم همه به این موضوع توجه کنیم و کمک کنیم یک بار این اتفاق به درستی و شایستگی بیفتد. ببینید مثلاً اگر ما ۱۰ امتیاز برای سن گذاشتیم، یعنی امتیاز مثبت برای افراد زیر ۵۰ سال یا برای امتیاز برای بانوان ۱۰ یا اقلیتهای دینی و مذهبی ۱۰، ملاکهای تخصصی دستگاه مربوطه ۴۰ امتیاز دارد و مثلاً شناخت مأموریت دستگاه و توانایی حل مسئله، حسن شهرت در حوزه تخصصی، داشتن دستاورد موفق در یک یا چند موضوع در سطح ملی کلان، اینها ۱۰ امتیاز، در توانمندیهای شخصی مسئولیت پذیری، اخلاق حرفه ای، نوع آوری، اعتقاد به کار کارشناسی، مهارتهای تصمیم گیری، مهارتهای ارتباطی، مهارتهای ادراکی، نگرش و رویکرد راهبردی، مدیریت افراد، مدیریت عملکرد، توان رهبری، شم تجاری. تمام اینها دانه دانه یا پذیرش نگرش رییس جمهور، حوزهها را ببینید، نگرش رییس جمهور نه موضوعات شخصی و سلیقه ای، عدالت گرایی، صدای بی صدایان، حقوق و مطالبات زنان، جوانان، اقوام، تعامل اجتماعی و فرهنگی داخلی، احیای کرامت و شخصیت فرهنگیان، همگرایی، وفاق و انسجام داخلی، تخصص گرایی و شایسته سالاری، مقاومت، انعطاف و تعامل خارجی. دانه دانه اینها امتیاز دارد در آن سنجههایی که الان دارد مورد ارزیابی قرار میگیرد؛ بنابراین به درستی هم اشاره کردند حتماً راجع به همه اینها فکر شده است و الان وارد این سازوکار دوستان شده اند و من اطمینان میدهم دوستان اعتماد کنند، حتماً البته مرحوم مدرس یک جملهای دارند، میگویند کار خوب آن کاری است که بشود عیبهای آن را شمرد. من معتقد هستم این کار جزء کارهای خوب است، چون میتوانیم حتماً هر کاری که برای بار اول آن هم در این حجم اتفاق میافتد، حتماً مطمئن باشیم که ایراداتی دارد که به مرور باید همین ایرادات را هم کمک کنند مخصوصاً من از مردم عزیز خواهش میکنم یادتان باشد قرار شد به دولت کمک کنید، یکی از کمکها مطالبه گری است، مطالبه گری و نقد منصفانه اگر فراموش شد، دولت به اتکای شما آقای دکتر پزشکیان رییس جمهور منتخب یک جملهای روز بعد از پیروزی داشتند که گفتند من تنهایتان نمیگذارم و شما هم تنهایم نگذارید. تنها نگذاشتن دولت یکی نقد منصفانه و مطالبه گری است.
سؤال: آقای شریعتی، یک موضوعی هم که در همه ادوار، در مرحله انتخاب اعضای کابینه وجود داشته است، بحث سهم خواهیها است، ولی این دوره با توجه به هشدارهایی که از جانب چهرههای شاخص اصلاح طلب یا رسانههای اصلاح طلب مطرح شده و هشدار دادند راجع به این سهم خواهی ها، به نظر میرسد که مقداری پررنگتر است. شما دلیل آن را چه میدانید؟
شریعتی: البته این را آقای طباطبائی توضیح بدهند بهتر است. یک نکتهای اضافه کنم، ما مبنای قضاوت ما، مبنای تصمیم گیری ما باید قانون باشد. قانون اساسی بعنوان میثاق ملی ما است، در قانون اساسی هم یک شرایط و ضوابط کلی برای اداره کشور پیش بینی شده است، طبیعتاً همه ما براساس قانون اساسی اینجا هستیم و داریم موضوعات را دنبال میکنیم. بخصوص اصول اولیه قانون اساسی، شرایط و ضوابط کلی کشور را روشن کرده است، ما نه در اصول قانون اساسی، نه در سیاستهای کلی، نه در تعالیم دینی، هر آنچه که مبنای نظام جمهوری اسلامی است ما و حتی در ادبیات علمی دنیا چیزی به نام تبعیض مثبت نداریم اصلاً همچنین واژهای در ادبیات علمی نیست و این یک ادبیات سیاسی است. در ادبیات علمی دنیا در همین بحث کانونهای ارزیابی و من مجبور هستم اسم ببرم، چون مبنای علمی اش را بگویم، اسنسمنت سنترها، اینها اصلاً یک ادبیات علمی وجود دارد، سالها و دههها است که در دنیا دارد این کار انجام میشود، در کشور ما اتفاقاً شرکتها و کانونهای ارزیابی خوبی در این زمینه وجود دارند و خدمات خوبی هم در ادوار مختلف انجام داده اند. به نظر من اینها دعوت شوند در مجموعه کمیتههایی که ما نگاه میکنیم، افراد شاخص علمی که این کار را انجام داده اند، این کار علمی است، لزوماً کسی که قبلاً وزیر بوده است، نمیتواند ارزیابی کننده خوبی هم باشد، چرا، آن کسی که وزیر بوده است، چون مجرب است، میتواند مدل را خوب پیش بینی کند، میتواند یک کامنتهایی بدهد، میتواند یک گزارههایی را مطرح کند، اما حتماً کسانی باید بیایند این کار را انجام بدهند یا لااقل جزء تیم ارزیابی باشند که با ادبیات کانونهای ارزیابی در دنیا و در کشور ما آشنا هستند. مثلاً همین تبعیض مثبت اصلاً نیست، اگر یک منبع علمی در این موضوع اگر ارائه شد من واقعاً من حرف خودم را پس میگیرم واقعاً همچنین چیزی نداریم. بله در ادبیات سیاسی است ولی در حوزه ادبیات علمی، چون میخواهیم کار علمی انجام شود، چون آقای پزشکیان گفتند من حتماً بر مبنای علمی و اشاره میکردند اینها سالها است در دنیا ادبیات علمی وجود دارد، این نیست واقعاً. بعد هم من اشاره کردم من هم قبول دارم اگر دو نفر ارزیابی کردیم براساس مهارت و دانش و توانمندیهای شخصیتی، و رسیدم به دو نفر با امتیاز نزدیک به هم، اگر یک خانم بزرگواری بود او را استفاده کنیم، اما اینکه از قبل به او امتیاز بدهیم امتیاز او بالاتر برود، بعداً سرکار نتوانست کاری انجام بدهد، به مردم چه جوابی میخواهیم بدهیم، به همین مردمی که الان مخاطب دوست عزیزمان قرار گرفتند و مخاطب همه ما هستند و از همه ما مطالبه دارند و از مجلس هم انتظار دارند که براساس ویژگیها و شاخصها و کارآمدی و توانمندیها و سلامت ارزیابی کنیم؛ بنابراین ما نباید یک امر سیاسی را تبدیل به یک امر اجتماعی کنیم که بعداً بتوانیم از آن یک کار تبلیغاتی را بهره بگیریم، به نظر من کار صحیحی نیست. البته اشاره کنم در قانون هیچ الزامی برای رییس جمهور نیست که اصلاً شاخص ارزیابی خودش را اعلام کند، قانون این را میگوید، قانون مدیریت خدمات کشوری که برای ما مبنای قانون است، مقامهای سیاسی را برشمرده است، ماده ۷۱، گفته است رؤسای سه قوه، نمایندگان مجلس، وزراء، استانداران،معاونان وزراء، اینها مقامات سیاسی هستند، البته در تبصره اش هم گفته است..
شریعتی: قانونی برای رئیس جمهور نیست که اصلاً شاخص ارزیابی اش را اعلام بکند قانون این را میگوید، قانون خدمات کشوری مقامات سیاسی را برشمرده ماده هفتاد و یک گفته رؤسای سه قوه نمایندگان مجلس، وزرا، استانداران معاونین وزرا اینها مقامات سیاسی هستند البته در تبصره اش هم گفته بعضی از مقامات سیاسی دیگر هم هیئت وزیران بعدا تعیین میکند که در ادوار این کار انجام شده شهرداران بالای یک میلیون جمعیت یک دور مصوبه گرفته، رئیس سازمان استاندارد یک دور مصوبه گرفته اینها شدند مقام سیاسی در کشور. ماده پنجاه و چهار همین قانون گفته که انتخاب، عزل و نصب و این افراد بند ب ماده پنجاه و چهار قانون مدیریت خدمات کشوری میگوید عزل و نصب متصدیان پستهای مدیریت سیاسی از جمله وزرا مذکور در ماده هفتاد و یک قانون بدون الزام به رعایت مسیر ارتقای شغلی از اختیارات مقام بالاتر است یعنی رئیس جمهور، چون نظام مردم سالاری است قدرتش را از مردم میگیرد مردم بهش رای دادن اختیار دارد در واقع همکاران خودش را مدیران ارشد دولتش را خودش انتخاب کند یعنی آقای پزشکیان میتواند برود در مدرسهای با اختیار خودش یک معلم توانمندی را پیدا بکند که هیچ سابقه مدیرکلی ندارد بگوید من میخواهم این را معرفی کنم به وزارت آموزش و پرورش اختیار دارد اگر مجلس رای داد او وزیر است اختیار مقام بالاتر اینجا میشود رئیسجمهور معرفی بکند مجلس رای بدهد از جهت قانون اشکالی ندارد، اما وقتی میآییم بحث شاخصها را معین میکنیم مطرح میکنیم بنابراین اینجا کاملاً اختیار کامل با رئیسجمهور محترم هستش که بتواند این کار را برای همکاران خودش انجام بدهد.
سوال: با توجه به همین هشدارهایی که عرض کردم که از جانب خود اصلاح طلبان هم بعضاً مطرح شده شما دلیلش را چی میدانید البته برخی میگویند شاید دلیلش این این است که، چون انتخاب اعضای کابینه به اطرافیان و کمیتهها و کارگروهها واگذار شده شاید این بحث سهمخواهی مطرح است شما تحلیلتان چیست؟
طباطبایی: ببینید اولاً به اطرافیان واگذار نشد من اصلاح بکنم یک گروهی متشکل از کارشناسان آقای شریعتی هم اشاره کردند بله برخی از این دوستانی که در کارگروه کمیتهها هستند و در کارگروه هستند اینها کسانیاند که کانونهای ارزیابی در کشور اداره میکردند یعنی مسئولان ارزیابی و نمره دهی و تعیین شاخص بودند برای مدیریتهای مختلف در کشور در طول سالیان گذشته اینها کارهای حرفهای واقعاً تخصصی هست که دارد توسط این دوستان انجام میشود بنابراین من این را عرض کنم خدمتتان.
شریعتی: میشود اسامی شان اعلام شود؟
طباطبایی: این که بخش عمدهاش اعلام شده شورای راهبری اعلام شده، کمیتهها اعلام شده بخش عمدهای و دوستان هم حالا به مرور دارند میآیند و. من از صداوسیما تشکر بکنم این رویهای که برای شفاف شدنش ببینید آقای شریعتی اشاره خوبی کرد این در اختیار یک نفر بوده این کار ما به اضافه اینکه در دوران مختلف در اختیار گعدهای بوده که تشکیل میشده رئیسجمهور به چهار نفر میگفته که آقا بیایید راجع به اینها نظر بدهید الان این در سطح حدود پانصد نفر این باز شده موضوع کارشناسان حوزه هایش هستند وزرای سابق هستند کسانی هسند که در آن حوزه کار کردند بعضی از نهادهای علمی میدانید که بیشترین عددی که مشارکت ازشون گرفته شد و در این مشارکت شرکت کردند انجمنهای علمی و سازمانهای غیردولتی هستند که به مشورت گرفته شدند در این دور و برای اولین بار است که این اتفاق میافتد انجمنهای علمی که اصلاً هیچ ارتباط هیچ وقت نداشتند میخواهم بگویم این اتفاق افتاد و شاخص به جای سلیقه و ضابطه به جای رابطه در اکثر کمیتهها و این کارگروهها دارد اتفاق میافتد، چون این قدر آدمها متنوع هستند در این کمیتهها و اینها اصلاً امکان زد و بند به حداقل رسیده که این اتفاق بیفتد، اگر اعتراضاتی میشود این را هم به فال نیک بگیرم و مثبت باز هم میگویم هیچ کاری بدون مشکل و ایراد حتماً نیست، اما نکتهاش این است بخشی از دعوا و اگر حرفهایی زده میشود این است که آقا چرا به جای این آدم متخصص، متخصصتری وجود دارد که اون هم توانمند هست چرا مثلاً اون امتیاز بالاتری نگرفته یا دوستان دارند راجع به اینها حرف میزنند میخواهم بگویم خواهشم هم این هستش که در شبهای آینده که حالا این روند دارد ادامه پیدا میکند و برای شفاف سازی موضوع دوستان تخصصیتری که دارند راجع به همین موضوعات که ایشان گفتند اتفاقاً ببینید آقای شریعتی عدالت در حوزه سیاست عدالت سیاسی اگر بخواهیم بخواهیم بهش بپردازیم نمود اولش در کابینه است در هر کابینهای اگر عدالت سیاسی رعایت شد یعنی در تعیین یاران اصلی رئیسجمهور در کابینه میتوانیم امیدوار باشیم عدالت سیاسی در بقیه امور جاری و ساری بشود اون فرمایشی هم که شما کردید تبعیض مثبت و یا تبعیض وارونه در ادوار مختلف در موضوع عدالت سیاسی در دنیا هم مطرح شده حالا من خواهش میکنم که دوستان مختلف راجع به این موضوع بعداً توضیحات بیشتری بدهند که اطلاعات هممون برود بالاتر ولی این بوده یک بار دارد این اتفاق میافتد همه کمک بکنیم و همه همراهی بکنیم مردم بفهمند که اگر یک نفر یک رئیس جمهوری پیدا شده که راجع به عدالت سیاسی صحبت میکند کارشناسان را به جای گردهها و محافل جایگزین کرده و در نهایت هم بگویم اختیار خود رئیس جمهور هست ولی این کار گروههای مشورتی خوب کمک بزرگی هستند فردا میتوانیم خیالمان راحت باشد در بخش عمدهای از این کابینه و وزارتخانهها کسانی نشستند که حداقل اقبال بیشتری از سوی نخبگان آن حوزه و کارشناسان اون حوزه وجود داشته اینها امیدواری به آینده و اعتماد مردم، اعتمادی که به وجود اومد درخور قدردانی است اعتمادی که مردم پیدا کردند به رئیس جمهوری که وعدههای آنچنانی نداده عدد و رقم نگفته مردم اعتماد کردند به اون صداقت و بههر حال اون مدل رئیس جمهور منتخب امیدواریم که ادامه پیدا کند.
سوال: حالا نکتهای که باز به عنوان نقد مطرح میکنند بحث تعارض منافعی ایست که ممکن است اتفاق بیفتد از این جهت که میگویند، چون توی این کارگروهها و کمیتهها سهمهای مشخصی برای سه اصناف مختلف یا برای گروههای مختلف سیاسی در نظر گرفته شده ممکن هستش که اینها تو اون بحث سهم خواهی و تو بحث تعارض منافع یجوری رفتار بکنند که بالاخره منافع آن طور که مبنایشان هست اتفاق بیفتد برای این هم اگر پاسخی دارید بفرمایید؟
طباطبایی: به هرحال اینکه تعارض منافع به هر حال پستها محدود است کاملاً هم مشخص است خوب آدمهایی هم خودشان را شایسته این میدانند که در معرض انتخاب قرار بگیرند اول عرایضم عرض کردم خدمتتان به هرحال این شائبه وجود دارد کثیف فکر کند در خودش توانمندی ببیند و کسان دیگری انتخاب بشوند، اما در نهایت بعد از اینکه همه این کمیتهها و کارگروهها کارهایشان را میکنند میآید در شورای بالا دستی که بخشی از این که شما فرمودید هم قابل غربالگری است دوباره مرحله آخری دارد که خود شخص رئیسجمهور منتخب که بعد از تنفیذ دیگر رئیس جمهور مستقر میخواهند تعیین بکنند اونجا هم دوباره یک جایی هستش برای همین غربالگری برای رفع همین دغدغهها برای همین میگویم مردم مطالبهگری شان را داشته باشند و دو سه تا هم به هرحال مبادی ارتباطی معرفی شده که میتوانند ایمیل بزنند یا مطالب شان را بگویند که به مرور همین نظارتی رویش انجام بگیرد تا آخرین مرحله به نظرم با این ساز و کاری که دیده شده با کمترین تلفات و ضایعات به امید خدا به یک دستاورد خوبی میگویم باز هم برای اولین بار برسیم همه هم کمک کنند که انشاءالله توقیفش بیشتر شود.
سوال: آقای شریعتی برخی معتقد هستند به عنوان منتقد که این فرآیندی که حالا ترتیب داده شده برجسته هم دارد میشود با یک ساز و کار اینچنینی بناست که اعضای هیئت دولت مشخص بشوند این در ادامه ممکن است کار نمایندگان مجلس را در بحث دادن رای اعتماد تحتالشعاع قرار بدهد آیا شما معتقدید به این یا این را رد میکنید؟
شریعتی: ببینید البته من عرض بکنم، چون چند بار آقای طباطبایی فرمودند این برای اولین بار دارد انجام میشود لااقل بنده خودم مثال نقض این فرمایش ایشان را هستم.
طباطبایی: با این مدل ها.
شریعتی: حالا اولین بار شاید دارد تبلیغات میشود رویش به این صورت.
طباطبایی: یا دارد شفاف میشود؟
شریعتی: ابتدای دولت آقای رئیسی کارگروهی تشکیل شده بود برای حوزه انرژی و در یکی از جلساتی که حالا من توفیق داشتم حضور داشتم شاید بیست نفر از متخصصین این حوزه و اتفاقاً با همین نگاه که عرض کردم کسانی که سابقه کار ارزیابی داشتند تو این حوزهها حضور داشتند افرادی که حتی در مظان تعیین به عنوان وزارتخانه بودند هم حضور داشتند نکات هاشان را بیان میکردند دیدگاههایشان، برنامه هایشان را و راهبردهایشان را و افراد قضاوتهایی داشتند که بعداً منتقل میکردند به مسئول آن تیم که یکی از جلسات من خودم حضور داشتم در دولت شهید رئیسی ابتدایش بود و اتفاقا تعامل دولت ایشان با مجلس تعامل بهتری بود و الان هیچ از کمیسیونهای مجلس فارغ از نگاههای سیاسی که دارند درگیر این موضوع نیستند به خصوص از حوزه تخصصی کمیسیونهای مجلس خیلی موثرند در این خصوص بفهمند که در واقع آن اولویتها چیست به ویژه اینکه الان ما برنامه هفتمی را داریم که این دولت میخواهد از ابتدای اجرایش حضور داشته باشد و من اون جدولی که در واقع آن چارتی که حالا ساختاری که آقای دکتر ظریف منتشر کردن ددر فضای مجازی یکی از اشکالاتش این بود که بسیاری از ساختارهایی که در برنامه هفتم اصلاح شده یا حذف شده یا ادغام شده تو اون دیده نشده اصلا یعنی در موادی از قانون برنامه که حداقل یکی را من ماده چهل و شش میسیده زهره کلانتری: دانم در حوزه بحث مدیریت مصرف انرژی یک ساختار جدیدی ایجاد شده در برنامه هفتم و اتفاقا آن چیزهایی که الان دیده شده نباید باشد چیز جدیدی باید باشد این را باید ببینند اتفاقا، این مشورت گرفتن در این حوزههای تخصصی کمک میکند به دوستان که یک مسیری را وقت بگذارند و اشتباه نروند که بعداً بتوانند سر فرصت، چون ما وقت نداریم که آزمون و خطا بکنیم و اصلاح بکنیم نکته بعدی حالا، چون من خودم دستی بر آتش این بحث کانونهای ارزیابی داشتم یک دوره سازمان صنعتی توفیق داشتم آموزش ارزیابی دیدم هم یکی از سازمانهای مهم کشور را در ارزیابی شرکت داشتهام طبیعتاً اگر واقعاً علمی بخواهد این کار انجام بشود هر کانون ارزیابی بالاخره یک مدل شایستگی دارد که ده دوازده تا شاخص دارد الان یک فهرست بلند بالایی از شاخصهای مختلف را خوانند که همه درست است، اما اگر سی تا شاخص شد اصلاً قابل ارزیابی نیست قاعدتاً دستگاههای مختلف شاخصهای متفاوتی دارند اینها باید جدا شود از هم چهار پنج شش تا عمومی است پنج شش تا تخصصی است و باید معلوم بشود ارزیابیهایی که اون کسانی که میخواهند که آن را ارزیابی کنند چه کسانی هستند ابزارهای ارزیابی هم باید معلوم بشود بالاخره ابزارها تست روان شناسی در آن هست ابزارهای مدل شبیه سازی هست که فرض کنید یک کسی میخواهد وزیر باشد یک مدیریت بحرانی بتواند بکند در کشور آن را برایش شبیه سازی میکنند در آن کانون ارزیابی میگویند خوب این یک صورت مسئله بهش میدهند مثلا الان طوفان اتفاق مثلاً در فلان نیروگاه افتاده چه کار میخواهی بکنی الان باید بتواند مدیریت بکند و پاسخ بدهد و اون افراد که هستند، ده دوازده تا شاخص داریم پنج شیش تا در واقع ارزیاب داریم و چهار پنج تا مثلاً ابزار ارزیابی داریم نمیشود اینها را از این حالت خارج کرد اگر بخواهیم این مدل انجام بدهیم اگر مدل علمی نیست و مدل سیاسی است در اختیار رئیس جمهور است در اختیار تیمش است و کسی هم نمیتواند خورده بگیرد رئیس جمهور با هر مدلی با هر ابزاری عرض کردم رئیس جمهور اختیار کامل دارد، چون این اختیار را قانون اساسی داده این اختیار را مردم دادند رای مردم است و مردمسالاری دینی همینجاست که رئیس جمهور دیگر وقتی قدرتش را از مردم گرفت و تنفیذ و مشروعیتش را هم از رهبری گرفت دیگر میتواند کارش را برود شروع بکند انجام بدهد، اما اگر ما ادعای کار علمی میکنیم باید ضوابط کار علمی کاملاً پایبند باشیم.
سؤال: برگردیم به سوال خودم آیا تحت شعاع قرار دارد؟
شریعتی:نه مجلس که خوب مستقل است از دولت و یک قوه مستقلی است قاعدتاً اولین محکی که ما منتظرش هستیم خروجی این کانون هاست ما الان فرایند را نگاه میکنیم قاعدتاً ولی کاری به این نداریم طبیعتاً ما منتظریم که فهرست کابینه رسما به مجلس اعلام بشود به محض اینکه اعلام شد معلوم میشود که اولاً این کابینه، کابینه اصلی است یا نیست ثانیاً معلوم میشود که این افراد در صورت چه مکانیزمی انتخاب شدهاند، چون خروجی هر فرآیندی روش رسیدن به آن خروجی را نشون میدهد طبیعتاً اگر ببینیم وزرای قوی انتخاب شدهاند در چارچوب سیاستها و نگاه این دولت طبیعتاً حتماً کمک میکنیم حتماً حمایت میکنیم حتماً تقویت میکنیم که بتواند کار مردم انجام شود کار کشور انجام بشود به هر حال ما یک تجربه ناموفقی تو دهه نود داشتیم که ناکارآمدی در کشور حاکم بود این را نمیخواهیم بگذاریم تکرار شود، طبیعتاً افراد کارآمد اگر معرفی بشوند و نگاههای سیاسی متفاوت از ما حتماً حمایت خواهیم کرد افراد کارآمد و سالم، چون برای ما این دوتا ویژگی مهم است هم کارآمدی هم سلامت طبیعتاً مجلس به قانون اساسی توجه میکند مجلس به سیاستهای کلی توجه میکند مجلس به سلامت و توانمندی افراد توجه میکند که حالا این توانمندی و سلامت مولفههای مختلفی دارد بحث تعامل درست با مجلس اینگونه نباشد که وزیری بیاید پشت تریبون به خودش اجازه بده بگوید من مثلاً استخدام میکنم بعضی از نمایندهها را و همینجوری بعدا یک واقع امتیازاتی بدهد و امتیازاتی بگیرد و این جوری رای بگیرد مجلس با این حتماً کنار نخواهد آمد ما این بحثهای ناسالم و کارهای غیر سالم البته اون بنده خدا میگفتش که ما انتظار به قبلیها دادیم نه به نماینده فعلی، مثل آن طرفی که رفت رستورانی نوشته بود که ما با نوه شما حساب میکنیم هر چی شما خوردی خیلی خورد و اومد ولی بهش یک فیشی دادند گفت مگر با نوه من حساب نمیکنید گفت آن بعداً این فیش بابا بزرگت است قبلاً خورده باید تو حساب کنی میخواهم بگویم اینها به هم ربط دارند این اتفاق نباید بیفتد این تعاملات سالم نباید اتفاق بیفتد با مجلس و حتماً برنامه هفتم برای ما یک ویژگی مهم است که آن وزیری که معرفی میشود چقدر خودش را ملزم میداند به اجرای قانون اگر احیاناً دولت محترم بررسی اش این است ارزیابی اش این است که مثلاً یه جایی از برنامه قابل اجرا نیست کما اینکه آقای پزشکیان گفتند که من هشت درصد را نمیتوانم محقق کنم در مناظرات فرمودند دیگر شما تشریف داشتید گفتند هشت درصدی که هم سیاست کلی است هم تکلیف برنامه هفتم قابل تحقق نیست حتماً باید لایحه اصلاح بدهد به مجلس وگرنه ما مطالبه خواهیم کرد که این محقق بشود کاملاً با توجه به این که سیاست کلی هم هست قاعدتاً باید یک مجوزی هم از رهبری داشته باشند که این اتفاق رقم بخورد مجلس کاملاً مستقل و بر اساس تعامل درست و برای کمک به پیشبرد کار کشور حتماً وزرای قوی، کارآمد و سالم را حمایت خواهد کرد.
سوال: بفرمایید آقای طباطبایی؟
طباطبایی: ببینید اولاً من خیلی خوشحالم که برادر عزیزمان آقای شریعتی خوب دوره قبلی هم مجلس تشریف داشتند الان به این نتیجه رسیدند که باید دولت این مواردی که فرمودند رعایت بکنند، چون با عرض معذرت عرض میکنم که در سه سال گذشته همین بخش از این چیزهایی که ایشان از الان دارند پیشبینی آینده میکنند میگویند نباید اتفاق بیفتد و بهدرستی میگویند در سه سال گذشته اتفاق افتاد متاسفانه دلیلش هم اینکه خوب مردم به یک راه و روش دیگری رای دادهاند خیلی واضح است خیلی هم نیاز به طول و تفصیل ندارد من میخواهم بگویم که همه اون مواردی که شما فرمودید در این سنجهها و معیارها آورده شده و انشاءالله رعایت میشود آقای دکتر پزشکیان ویژگی شان این است که قول و وعدهای نمیدهند، چون اشاره کردند میگویم اگر قرار نیست محقق بشود همان اول کار میدانید این باعث چی میشود؟ باعث میشود که مردم سرخورده نشوند، نا امید نشوند مردم یکبار تجربه یکدستی در همه امور را دیدند همه مان دیدیم و فهمیدیم که با وعده دادن با عددهای فضایی دادن قرار نیست کاری حل بشود من خواهشم این دوستان مجلس، چون آقای شریعتی هم اینجا تشریف دارند اصلاً الان من خواهش میکنم از دوستان فردا دعوت کنند اصلاً خود آقای شریعتی اگر خواستند ساز و کارها و اینها را ببینند، چون همه این چه که ایشان میفرمایند و به درستی هم اشاره میکنند رعایت شده هم علمی هم باز هم تاکید میکنم بر حوزه عدالت سیاسی نقطه کانونی گفتمان آقای دکتر پزشکیان عدالت بوده راجع به قانون اساسی فرمودید، چون من همیشه میدانید یک دانه از این قانون اساسی داریم همراهمان و راجع به اون تبعیضی که، چون من دیدم بارها شما و دوستان دیگر بهش اشاره کردید میگویم این فصل سوم قانون اساسی حقوق ملت خیلی فصل خوب و جذابی است و اصل بیستم را من میخوانم یک بار اصلاً جمعبندی هیچی بهتر از قانون اساسی برای جمع بندی نداریم، همه افراد ملت اعم از زن و مرد یکسان در حمایت قانون قرار دارند و از همه حقوق انسانی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با رعایت موازین اسلام نه در آن گفته که خلاصه گرایششان چیه، نگفته که دین شان چطوریه، گفته همه هشتاد و نه میلیون ایرانی یکسان در حمایت قانون. میدانید چرا تبعیض مثبت الان قائل شدیم برای این که اینکه اصل بیستم در مورد بسیاری از آدمها رعایت نشده ببینید بارها رهبری انقلاب اشاره کردند در مورد اینکه در مورد بهکارگیری کسانی که حقشان ضایع شده اگر آقای دکتر پزشکیان الان روی این تاکید میکنند و مشاورین شان روی این تاکید میکند و ساز و کار بر اساس این است من یک بار دیگر هم هم خدمت شما عرض کردم، چون بعضی از دوستان عادت دارند با جملههای رهبری جمله بسازند در این دولت قرار است عمل بشود یکی از اون چیزهایی که عمل میشود حقوق اقلیتها درش رعایت میشود، حقوق زنان، اینها چیزهایی است که مورد تاکید بوده و اگر شعار هم برای ایران میدهیم و ایران برای همه، این یکی از نقاطی است که واقعاً لازمه ازش دفاع بشود من خواهش میکنم صداوسیما و دوستانی که مدعی پیروی از رهبری هستند پای این موضع بایستند تا همه هشتاد و نه میلیون ایرانی طعم عدالت واقعی را بچشند خواهش میکنم تحت تاثیر اینکه به هرحال این چه مشکلاتی دارد نمیدانم این تبعیض مثبت یعنی چه پای همه هزینه هایش بایستیم یک بار طعم شیرین عدالت سیاسی را مردم بچشند و بازم من میگویند من صداوسیما ازرویهای که در پیش گرفته به شرط استمرار و ادامهاش در سطوح مختلف تشکر میکنم همینجا خواهش میکنم که به هر حال از دوستان کارشناسان دیگری که و این را تاکید میکنم فقط ما نیستیم که میتوانیم بیاییم حرف بزنیم اون پنجاه درصدی که صدایشان شنیده نشد و اصرار داشتند صدایشان شنیده بشود من خواهش میکنم صداوسیما بهعنوان رسانهای که صدای همه مردم قرار بود باشد از آنها هم دعوت شود حضور پیدا کنند و نظراتشان را بگویند.
سوال: آقای شریعتی بفرمایید جمع بندی کنید؟
شریعتی: دقیقاً من همین عرض را داشتم ببینید قانون اساسی روی عدالت و حقوق یکسان صحبت میکند و حتماً قرار نیست ما اگر یک جای کار سیاسی میخوایهم بکنیم بیاییم قانون اساسی را زیر پا بگذاریم وقتی میگوید یکسان یعنی یکسان اتفاقا این دقیقاً دمیدن در شیپور از سر گشادش است که ما اول امتیاز را بدهیم بعد برابر شدن را انتخاب کنیم.
طباطبایی: من این را گفتم در شرایط مساوی اون امتیاز؟
شریعتی: آن چه که آقای ظریف گفتند نبود گفتند اول امتیاز را میدهیم در تلویزیون گفتند مردم شنیدند اگر زن بودند ده امتیاز اگر مرد بودند صفر. شیعه بود صفر غیرشیعه بود ده امتیاز این خلاف قانون اساسی است اصل دوازدهم.
طباطبایی: این لازم است تببین شود.
شریعتی: اصلاح خوب است ولی اصل دوازدهم قانون اساسی میگوید مذهب رسمی کشور مذهب جعفری اثنی عشری است ما که نمیتوانیم بیایم به اسم جبران و به اسم عدالتی که اینجا غلط است این عدالت نیست اسمش.
شریعتی: اگر دو نفر شایسته بودند برابر بودند من هم معتقدم، ولی نه اینکه از قبل امتیازش را بدهیم و بگوییم بالاتر است این غلط است و حتماً اصلاح نیاز دارد و اتفاقاً دولتهای گذشتهای که شما در واقع نمایندگی کردید و میکنید دولت آقای خاتمی، دولت آقای روحانی هیچکدام وزیر زن نگذاشتند اتفاقا دولت آقای احمدی نژاد گذاشت اولین بار این اتفاق افتاد عیبی ندارد ما هم موافقیم این اتفاق رقم بخورد موافقیم حتماً آدم شایسته آدم کارآمد بر اساس ارزیابیهای که انجام میشود بیاید اگر شد ده تا باشد چه اشکالی دارد ولی حتماً باید پاسخ بدهیم بعدا اگر ناکارآمدی پیش آمد پاسخ دهیم افراد را بر چه حسابی انتخاب کردیم اینها مهم است ببینید واقعیت این است که کار بسیار بزرگ و مهمی در کشور اتفاق افتاده به خصوص در مرحله دوم بالاخره یک افزایش مشارکتی نسبت به مرحله اول اتفاق افتاد موجب ایجاد امید در کشور شد و این یک نوید آیندهای را میدهد، اما کسانی در این کاهش مشارکت نقش داشتهاند از سال هشتاد و هشت که الان اینها در کمیتههای راهبری دولت حضور دارند واقعاً اگر ما اعلام کردیم که ما اصول قانون اساسی را اصل ولایت را قبول داریم رهبری گفتند فتنه خط قرمز ماست بسیار و افرادی که در فتنه نقشه داشتند الان جزو کمیته راهبری هستند این را باید اصلاح کنند.